Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

«نقد فرهنگی» رمان «باد، ما را با خود بُرد» نوشته ی طلا نژادحسن/ جواد اسحاقیان

رمان “باد، ما را با خود بُرد” سومین رمان از یک “سه گانه” (تریلوژی) به نامهای “شهریور هزار و سیصد و نمیدانم چند” (1389) و “شهر گمشده زیر رمل ها” (1394) نویسنده ی اهوازی است که زمینه، شخصیتها و حال و هوایی مشترک دارند

Read more

نگاهی به «ما» نوشته یوگنی زامیاتین / سعادت با غل و زنجیر به پای مردم

ولی نعمت کیست؟ کسی که با درایت دست و پایمان را خیرخواهانه به بند سعادت کشیده است! «ما» نوشته یوگنی زامیاتین، تصویری از ولی نعمت کشوری به خوانده‌اش ارائه می‌کند که در آن شهروندان آجری از آجرهای شالوده یگانه کشور هستند

Read more

دو نگاه به «عقرب کشی» شهریار مندنی پور/ زیست دو پاره شده

راوی پریشان گویی که قرار است تمام وقایع از طرف او بیان شود و در این میان، شانه ها اندامی هستند که بخش های گفته و ناگفته ی زندگی امیر را بیان میکنند ،تا بدن زیسته همچون تکیه گاهی برای تجسد معنا دار جهان راوی عمل کند و هر شانه…

Read more

خوانش اسطوره ای و روانشناختی «بی رَد» نوشته ی «مجتبی تجلّی» / جواد اسحاقیان

اگر از برخی از شاهکارهای ادبی مانند “بوف کور” (1315) و همانندهایش از نوع “یکلیا و تنهایی او” (1334) “تقی مدرسی” و “ملکوت” (1340) “بهرام صادقی” و “سنگ صبور” (1345) “چوبک” بگذریم، کمتر نویسنده ای پس از انقلاب کوشیده برای شناخت “منِ درونی” و “خودِ پنهان” و به تعبیر رسای “یونگ” ((Jung “رادیوی درونی” یا…

Read more

سخنرانی کوتاه جواد اسحاقیان درباره آختامار اثر هما جاسمی برنده جایزه ادبی کیومرث

همزمان با 25 اردی بهشت ماه روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، بنیاد فردوسی توس (شاخه‌ مشهد) طی برنامه ای که در فضای مجازی و از طریق اینستاگرام به مناسبت اعطای «جایزه ادبی کیومرث» برگزار شد، برگزیده این جایزه ادبی را معرفی کرد

Read more

حشرات و مزه شیرین قدرت/ رضا فکری

ایان مک‌یوون، متولد 1948، یکی از پنجاه چهره‌ی شاخص ادبیات انگلستان در نیم قرن اخیر بوده است. او نه‌تنها در عرصه‌ی داستان‌نویسی بسیار فعال ظاهر شده، بلکه در نگارش نمایشنامه، فیلمنامه و سلسله آثار غیرداستانی نیز دست خود را آزموده و تاکنون دوازده متن از او به شکل فیلم درآمده است

Read more

با نوع ادبی «نقیضه» در رمان «ما بد جایی ایستاده ایم» / جواد اسحاقیان

بارها نوشته ام که در خوانش و نقد یک متن داستانی، نخستین وظیفه ی منتقد ادبی، تشخیص دقیق و درست “نوع ادبی” (genre) است. بدون داشتن چنین کلیدی، باز کردن قفل دریافت داستان، ممکن نیست

Read more

«هندرسون شاه باران» اثر سال بلو/ در جست‌وجوی معنای زندگی

معناباختگی زندگی روایتی تکرارشونده در ادبیات مدرن جهان بوده است. سرگشتگی انسان و در جست‌وجوی معنای زندگی بودن موضوعی است که نویسندگان مختلف از منظرهای مختلف به آن پرداخته‌اند و هر بار بخشی دیده‌نشده از وضعیت انسان در جهان مدرن در این روایت‌ها به تصویر درآمده است

Read more

«جود گمنام» اثر توماس هاردی؛ علیه اجتماع

«آموزگار مدرسه از دهکده می‌رفت و همه از رفتنش متأسف بودند. آسیابان کرس‌کومب، ارابه کوچکش را که سایبان کرباسی سفیدی داشت به او داده بود تا وسایلش را به شهری که مقصد مسافرتش، در بیست میلی محل، بود ببرد. ارابه کوچک برای حمل وسایل کافی بود، چون وسایل محل زندگی را اولیای مدرسه تأمین کرده…

Read more

تقابل روح سرکش هنر / ویراست تازه‌ای عباس میلانی از شاهکار بولگاکف

رمان «مرشد و مارگریتا» اثر میخائیل بولگاکف، ازجمله آثار مطرح ادبیات جهان، در ایران نیز بسیار شناخته‌شده است و ترجمه آن به سالیان پیش با زمی‌گردد. چهار دهه از ترجمه این رمان می‌گذرد و در این مدت بارها و بارها بازنشر شده است و اخیرا نیز این رمان با شکل و قالبی تازه در…

Read more

«عالیجناب کیشوت» اثر گراهام گرین؛ فرزند خلف دن کیشوت

گراهام گرین در یکی از آخرین آثارش به خاستگاهِ رمان مدرن بازمی‌گردد، به رمانِ دن کیشوت سروانتس. پیش از این نویسنده نیز بسیاری از مفسران و منتقدان از این رمان گفته‌اند و نوشته‌اند، گرین نیز روایتی از این رمان به دست می‌دهد و به‌نوعی همان مضامین و مفاهیم را به قرن بیستم می‌آورد و بازخوانی…

Read more

مروری بر کتاب «بازخوانی انگلس» اثر جان ریز / یگانگی تفکر مارکس و انگلس

سالی که گذشت دویستمین زادروز فردریش انگلس بود. انگلس دوست و همکار نزدیک کارل مارکس و نخستین «مارکسیست» تاریخ است که در شکل‌گیری و گسترش نظریه مارکسیستی، پیش و پس از مرگ مارکس نقش بسزایی دارد

Read more

نگاهی به «مردن آسان‌تر از دوست داشتن است» اثر احمد آلتان/ استخوان در زخم

احمد آلتان، متولد 1950 در آنکارا، نویسنده‌ای است که در پس تحولات تاریخی به نوعی واکاوی فلسفی و روانشناختی در انسان‌ها دست می‌زند و در این رهگذر پوست را پس می‌زند و زخم زیرین آن را آشکار می‌کند؛ زخمی که گاه تا اعماق استخوان ریشه دارد

Read more

با سازه های «رآلیسم جادویی» در «اسفار سرگردانی» جمال غریب و «پِدرو پارامو»ی رولفو / جواد اسحاقیان

رمان “اسفار سرگردانی”، سفرهای خیالی، رؤیایی و گنگ و خوابگرد مانندِ شخصیتی به نام “کاکو ژنیار مرادبیگ” به روستایی سرشار از اشباح است. او به روستایی واقع در مرز کُردستان عراق و ترکیه آمده تا هویت خود را بازشناسد

Read more

آنجا که خانه‌ام است! / ده کتاب خواندنی درباره ریشه، خاک و سرزمین مادری / مترجم: یلدا حقایق

از ” تونی موریسون” و “جمیز بالدوین” ؛ غول‌های ادبی آمریکا تا “ژیائولو گو” و “ولادمیر ناباکوف” درسایر نقاط جهان، اینها بهترین کتاب‌هایی است که به روایت از خانه و سرزمین مادری می‌پردازند.

Read more

واپسین حرف‌های یک فیلسوف / دکتر علی غزالی‌فر

اولین چیزی که در خصوص این کتاب توجه ما را به خود جلب می‌کند، حجم آن است؛ البته بعد از نام نویسنده. این کتاب کوچک برای قدوقوارۀ نویسندۀ بزرگ آن کوچک جلوه می‌کند. به همین دلیل شاید عیب کتاب به شمار آید. ولی من تصور می‌کنم مزیت اصلی کتاب همین است. می‌پرسید چرا؟ خب علتش…

Read more

بحران ادبیات در جامعه معاصر با نگاهی به کتاب «مبارزه علیه وضع موجود» / پیام حیدرقزوینی

هانس ماگنوس انسنس‌بر‌گر، که برخی از آثارش از جمله تعدادی از مقاله‌هایش در کتاب «در ستایش بیسوادی» با ترجمه محمود حدادی به فارسی منتشر شده، در یکی از مقاله‌هایش با عنوان «صنعتی‌کردن ذهن» که در سال 1962 منتشر شده از اصطلاح «صنعت ذهن» در تشریح و توصیف نظام اجتماعی معاصر در جهان سرمایه‌داری استفاده می‌کند

Read more

سونات اختناق در سمفوني قدرت / مهدي معرف

در تصويري كه جولين بارنز از زندگي دميتري شاستاكويچ نشان مي‌دهد، ترس و اختناق دو دستي است كه انگشتان او را بر كليدهاي پيانو به حركت در مي‌آورد. ترس و اختناق محصول حكومتي خودكامه است و خودكامگي همراه با نبوغ در جسم هنرمند لانه مي‌كند. هيچ يك ديگري را نفي نمي‌كند اما جسم فرسوده و…

Read more

جهنمِ «پرفروش‌های نیویورک‌تایمز» / آریامن احمدی

این روزها این عبارت را روی جلد کتاب‌ها زیاد می‌بینیم: «از پرفروش‌های نیویورک‌تایمز!» عبارتی پرطمطراق که قصدش این است شما را به سمت خود بخواند، وادارتان کند به انتخاب کتاب، و قاعدتا بعد از انتخاب و پول‌دادن بابت آن، ناگزیرید وقت بگذارید و آن را بخوانید

Read more

خوانش «فرانکنشتاین» به عنوان «رمان گوتیک فمینیستی» / جواد اسحاقیان

رمان “فرانکنشتاین یا پرومتئوس مدرن” (“Frakenstein, or The Moderm Prometheus” ) نوشته‌ی “مِری والستونکرافت شِلی” (Mary Wollstonecraft Shelley ) در سال 1818 رخداد مهمی در ادبیات داستانی آغاز قرن نوزدهم و در عصر معروف به “عصر ویکتوریایی” (Victorian Age ) است. اهمیت این رمان، دو دلیل دارد: نخست، این که نخستین رمانی در نوع ادبی…

Read more

چرا کتاب‌هایی که دوستشان دارم را دوباره و دوباره می‌خوانم؟ / ناتالی جنر / ترجمۀ: نجمه رمضانی

وقتی آدم‌های کتابخوان می‌بینند کس دیگری می‌خواهد یکی از کتاب‌هایی که تأثیر زیادی روی آن‌ها گذاشته را شروع کند، معمولاً با حالتی حسرت‌زده به او می‌گویند: «خوش‌به‌حالت که برای باراول آن را می‌خوانی». با‌این‌حال، چنین نیست که اگر دوباره سراغ کتاب‌های محبوبمان برویم، از خواندنشان لذتی نبریم

Read more

ترانه‌های غمگنانه‌ی همبستگی/ کوتاه درباره‌ی «مبارزه علیه وضع موجود»

سابینه فون‌دیرکه در کتابی با عنوان «مبارزه علیه وضع موجود» که مدتی پیش با ترجمه محمد قائد در نشر نو منتشر شد، با اشاره به این دو تعریف از فرهنگ و نیز مفهوم هژمونی یا تسلط که ریشه در «یادداشت‌های زندان» گرامشی دارد، تحلیلی از جنبش‌های دانشجویی در دهه 60 و نیز جنبش‌های جدید اجتماعی…

Read more

خوانش رمان «روشن مثل عشق، تاریک مثل مرگ» نوشته ی مِحمِد اوزون / از جواد اسحاقیان

” مِحمِد اوزون” (2007-1953) از برجسته ترین نویسندگان کُرد زبان در منطقه ی کُردنشین “ترکیه” است که پس از گذراندن سالهایی از عمر خود در زندان در 1977 به سوئد رفت و تا سال 2006 در آن کشور زیست. رمان “روشن مثل عشق، تاریک مثل مرگ” یکی از برجسته ترین رمانهای او است که به…

Read more

«هويت ايران» نوشته فخرالدين عظيمي/ ناسيوناليسم همچنان زنده و پويا!

انتشار كتاب «هويت ايران» اثر فخرالدين عظيمي در اين زمان بيش از هر چيز نشان داد كه مسالهراي اينكه تحولاتي مانند ملي شدن صنعت نفت را درك كنيم بايد وجوه نظري و فكري و همچنين هويتي مساله را بشناسيم تا عمق موضوع را در كنيم

Read more

ناگزیر از شوهر بودن!

داستایفسکی از نویسندگانی بود که بازتاب اوضاع و احوال شخصی‌اش در دوره‌های مختلف زندگی، گاه به شکلی قابل ردیابی در آثارش هویدا می شد. او در هنگام نوشتن این رمان هم احوالات آشفته و نابسامانی داشت که بازتاب آن را می توان در شخصیت‌های اصلی رمان دید

Read more

خوانش رمان «انار و فرشته‌ی مرگ» نوشته‌ی عطا محمد با رویکرد «فرا-داستان پسامدرن» / جواد اسحاقیان

نویسندگان کُردزبان همروزگارمان به ویژه در “اقلیم خودمختار کردستان عراق” از سال 2003 به بعد با سقوط “صدام حسین” و “حزب بعث” با باز شدن فضای سیاسی و فرهنگی و کوشش برای بازیابی هویت قومی سرکوب‌شده‌ی خود، از یک سو نه تنها به بازتاب ادبیات و فرهنگ قومی خود پرداخته‌اند

Read more

«پشت‌پرده کودتا؛ اوباش، فرصت‌طلبان، ارتشیان، جاسوسان» اثر علي رهنما/ کودتای 28 مرداد: نقشه راه ده‌ها کودتای دیگر

کتاب‌های بسیاری در باب کودتای 28 مرداد نوشته شده است؛ تا جایی که شاید به جرئت بتوان گفت کمتر واقعه‌ای در ایران معاصر تا این حد مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است. باوجوداین، هنوز کتاب‌هایی منتشر می‌شود که خواندن آن کمک می‌کند زوایای جدیدی از این حادثه تاریخ‌ساز برای خواننده روشن شود

Read more

«عاشقانه‌ای در منهتن»؛ رنجی تا عمق استخوان / سعیده امین زاده

اوتس در به تصویر کشیدن معضلات اجتماعی روز آمریکا دستی توانمند دارد اما به این اکتفا نمی‌کند. او گاهی نگاهی فراتاریخی به پدیده‌ها دارد، مانند داستانی که درباره‌ی والت ویتمن نوشته و یکی از مشهورترین داستان‌های کوتاه اوست. اوتس می‌تواند به راحتی در زمان‌ها و مکان‌ها و میان اشخاص مشهور و مهجور سفر کند و…

Read more