رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

نگاهی مختصر به عروسک خانه اثر هنریک ایبسن

«عروسک‌خانه» یا «خانه عروسک» یکی از نمایشنامه‌های مشهور هنریک ایبسن است که در آن روایتی از موقیعت زنان در اواخر قرن نوزدهم به دست داده شده است. نورا، شخصیت اصلی این نمایشنامه ایبسن است و ایبسن به‌خوبی نشان می‌دهد که در آن زمانه، زنی متأهل مثل نورا، تنها به‌واسطه حضور یک مرد می‌تواند صاحب درآمد…

ادامه مطلب

نگاهی کوتاه به «آلیس در بستر» اثر سوزان سانتاگ

سوزان سانتاگ در میان آثار مختلفی که در فرم‌های مختلف نوشتاری نوشته است، نمایشنامه‌ای دارد با عنوان «آلیس در بستر» که درواقع تنها اثر او در عرصه نمایشنامه‌نویسی است. «آلیس در بستر» پیش‌تر با ترجمه فرزانه قوجلو به فارسی منتشر شده بود و به‌تازگی نیز ترجمه دیگری از آن به چاپ رسیده که مترجمش مریم…

ادامه مطلب

نگاهی کوتاه به اثر متفاوت ویکتور هوگو، آخرین روز یک محکوم

«آخرین روز یک محکوم» اثر متفاوتی از ویکتور هوگو است که با ترجمه بنفشه فریس‌آبادی اخیرا در نشر چشمه به چاپ پنجم رسیده است. در مقدمه کتاب آمده است «برای درک چیستیِ این کتاب دو راه وجود دارد: یکی آن‌که فرض کنیم دسته‌ای ورق‌پاره‌ی زرد در اندازه‌های مختلف پیدا شده که به کمک آن‌ها می‌توان…

ادامه مطلب

نگاهی به «پرده‌خوان» اثر گرت هوفمان / در آغاز نور بود

«بابابزرگم کارل هوفمان سال‌ها توی سینما آپولو کار می‌کرد، تو خیابان هلنه، لیمباخ/زاکسن. من سال‌های آخر عمرش را دیدم. کلاه هنری سرش می‌گذاشت و عصای پیاده‌روی دست می‌گرفت و حلقه ازدواج پهنی داشت که هرازگاهی در بنگاه کارگشایی کمنیتس گرو گذاشته می‌شد و همیشه هم صحیح و سالم به انگشتش برمی‌گشت. فکر پیاده‌روی با عصا…

ادامه مطلب

یک کتاب، دو نویسنده: زمستان ۶۲ اسماعیل فصیح، به‌ روایت احمد غلامی و علی خدایی

داستان «زمستان ۶۲»، داستانی واقع‌گرایانه است. شرح رخدادها و وقایعی که درست در سال ۶۲ رخ داده است. البته سال ۶۲ از یک منظر گرانیگاه رمان فصیح است. فصیح جنگ را مرز بین دوران قبل و بعد انقلاب قرار داده است. وقتی می‌خواهیم درباره این رمان حرف بزنیم باید روشن کنیم تفاوتِ این رمان با…

ادامه مطلب

از «پترزبورگ‌‌های» فارسی کدام ترجمه حق مطلب را اداکرده؟

«پترزبورگ» یا «پطرزبورگ» شاهکار آند‌‌‌‌ری بیه‌لی (بِلی) نه‌تنها برای نویسند‌‌‌‌ه‌اش حکایتی بس عجیب د‌‌‌‌اشته، که ترجمه فارسی آن نیز از عجایب روزگار است. کتابی که یک قرن پیش چاپ شد‌‌‌‌ه و د‌‌‌‌ر طول این یک قرن هیچ مترجمی سراغی از آن نگرفته بود‌‌‌‌، به ناگاه و د‌‌‌‌ر عرض کمتر از چند‌‌‌‌ ماه، سه ترجمه از…

ادامه مطلب

سه نگاه به رمان «غیاب دانیال» اثر امیر احمدی آریان / گورستان ابژه‌ها!

آنچه خواهید خواند حاصل سه نگاه است به رمان «غیاب دانیال» اثر امیر احمدی آریان که از دل جمع خوانی این رمان توسط گروهی از نویسندگان و علاقمندان ادبیات داستانی برآمده است. البته تعداد یادداشت‌ها بیش از این بود اما از آنجا که برخی بازتاب دهنده اظهار نظرهای درون گروهی در این جمع دوستانه بودند…

ادامه مطلب

رسیدن به فهم ژرف‌تری از ادبیات / محمدصادق رئیسی

مجموعه زیبایی‌شناسی به پرسش‌ها و مباحث زیبایی‌شناختی مطرح‌شده در همه اشکال هنری می‌پردازد. «زیبایی‌شناسی و ادبیات» یکی از کتاب‌های این مجموعه بزرگ است که نشر نقش جهان با ترجمه عبداله سالاروند منتشر کرده است. در این کتاب دیوید دیویس استاد دانشگاه مک‌گیل که دکترای فلسفه دارد، چهار گونه پرسش را که فیلسوفان در حوزه هنری…

ادامه مطلب

آرونداتی روی و «خدای چیزهای کوچک» / تاریک، اما نزدیک / پرتو مهدی‌فر

«خدای چیزهای کوچک» بنای سحرآمیزی است از روایت «بی‌خود»شد‌گی انسان در بستر ارزش‌های‌ ترکیبی که با معماری مقتدرانه‌اش ما را به تماشای دنیایی می‌نشاند که در ازدحام کثرت، آدم‌هایش را به انزوایی ناگزیر می‌راند؛ دنیایی‌که به‌شدت نیازمند لمس یگانگی و گذر از زیرساخت‌های هولناکِ بدفرجام و چندگانه است.

ادامه مطلب

شعر و موسیقی و عشق علیه جنگ / نگاهی به «سونیا بالای دار تاب می‌خورد» اثر مارک بینچک

نام لهستان با نام‌های بزرگی در هنر و ادبیات گره خورده: از رومن پولانسکی در سینما، تادئوش روژه‌ویچ و اسلاوی مرژوک در تئاتر تا آیزاک بشویس‌سینگر و استانسیلاو لِم در داستان، چسلاو میلوش، ویسواوا شیمبورسکا و آدام میتسکیه‌ویچ در شعر. مارک بینچک (۱۹۵۶- ورشو) هم یکی از نام‌های بزرگ در ادبیات معاصر لهستان است

ادامه مطلب

تغییرِ مسیرِ تاریخیِ شعرِ زنان از احساس به اندیشه/ جانان رستگار

گلچینی منتشر شده است از شاعرانِ زنِ جهان، از هزاره‌‌‌‌های قبل از میلاد تا امروز، از مترجمی که مورد اعتمادِ خوانندگان و علاقمندان شعر جهان است.رکتاب با اشعار سافو آغاز می‌شود؛ متعلق به قرن ششم قبل از میلاد. به رغمِ این که خانواده‌ی سافو به خاطر برخی فعالیت‌های سیاسی به سیسیل تبعید شدند و سافو…

ادامه مطلب

آشپزی؛ آفرینش و درد / رضا ملکیان

چرا خوردنی­ها بخش جدانشدنی از آیین­ها و ادیان الهی یا اسطوره­ای شمرده می­شوند؟ از نان و شراب گرفته تا فطیر یهود و چای و قهوه­ی بودیسست­ها و انواع نذری­ها. چه حکمتی ست که در طب سنتی و بهتر بگویم طب عوام­پذیر موجود در کشورمان آنقدر به سرد و گرم بودن غذاها تاکید می­کنند؟ چه ارتباطی…

ادامه مطلب

نگاهی به «آرتور و جورج» اثر جولین بارنز / تلاقی دو زندگی

«بچه‌ای می‌خواهد ببیند. همیشه همین‌طور شروع می‌شود و این‌بار هم همین‌طور شروع شد. بچه‌ای خواست ببیند. راه افتاده بود و قدش هم به دستگیره در می‌رسید. صرفا غریزه سرک‌کشیدن‌های دوران کودکی بود. دری بود که باید با فشار بازش می‌کرد؛ وارد شد، ایستاد، نگاه کرد، کسی آنجا نبود که ببیندش؛ برگشت و بیرون رفت، با…

ادامه مطلب

پاسخی به ادعاهای منوچهر اسدی در باره ترجمه داریوش آشوری / محمود صباحی

هفته‌ی پیش ترجمه‌ی جدیدی از «چنین گفت زرتشت» نیچه (انتشارات پرسش‌، ۱۳۹۳) به لطف دوستی از ایران به همراه ضمیمه‌‌‌ای بر آن به دستم رسید اما شگفت آن بود که از واژه به واژه‌ی این ضمیمه تنها بوی لجاج و عناد و کین‌توزی برمی‌آمد و همین هم مرا وادشت تا درباره‌اش این یادداشت را بنویسم.

ادامه مطلب

وقتی که امبرتو اکو بر شانۀ غول‌ها ایستاد / آخر داستان، باید کتابخانه‌ات آتش بگیرد

حتماً شما هم وقتی می‌روید کتابخانه، آه بلندی می‌کشید و حسرت می‌خورید: «چقدر کتاب هست که من نخوانده‌ام». امبرتو اکو عاشق این احساس بود. او می‌گفت «هرچقدر هم سخت‌کوش باشی، هیچ‌وقت نمی‌توانی تمام دانسته‌های گذشتگان را بدانی. کتابخانه جای یادگیری نیست، جای گم‌شدن است

ادامه مطلب

قرنطینه؛ از هیتلر تا آن فرانک / سمیه مهرگان

سرگذشت دو تن از شخصیت‌های تاریخی به شکل عجیبی مثل این روزهای همه ما که در قرنطینه می‌گذرد، با قرنطینه گره خورده است. قرنطینه نه به شکل امروزی، اما آنچه بر آن دو اتفاق افتاد، چیزی کم از قرنطینه نداشت. آدولف هیتلر و آن فرانک. هر دو در قرنطینه دو کتاب تاثیرگذار نوشتند که تاثیر…

ادامه مطلب

از تبار جنگ یا انقلاب/ نگاهی به «ملاحظاتی درباره مارکسیسم غربی» اثر پری اندرسون

از ترور ولیعهد اتریش در سال ۱۹۱۴ در سارایوو تا تسلیم بی‌قیدوشرط ژاپن در سال ۱۹۴۵ جهان شاهد آشوب و هرج‌ومرجی بی‌سابقه بود. تا انفجار بمب اتم. بعد از آن سرنوشت جهان به‌کل تغییر کرد. اگر به قول اریک هابزبام، در کتاب «عصر نهایت‌ها»، جنگ جهانی اول مسئله‌ای را حل نکرد ولی جنگ جهانی دوم…

ادامه مطلب

زندگی در سرزمین سیم خاردارها/ درباره «در انتظار تاریکی، در انتظار روشنایی» اثر ایوان کلیما

«در انتظار تاریکی، در انتظار روشنایی»، نوشته ایوان کلیما روایت‌گر زندگی هنرمندی در بلوک شرق است که درگیر فعالیت در چهارچوب‌های حکومتی توتالیتر است. او برای تلویزیون دولتی این کشور کار می‌‌کند و باید از تظاهرات‌های ضد حکومت طوری فیلمبرداری کند که قابل پخش در تلویزیون باشد.

ادامه مطلب

کوتاه درباره «تزار عشق و تکنو» اثر آنتونی مارا / از تاریخ به سالی نامعلوم

این بخشی از کتاب «تزار عشق و تکنو» از آنتونی مارا است که مدتی پیش با ترجمه مریم حسین‌زاده در نشر نو منتشر شد. آنتونی مارا، از نویسندگان معاصر آمریکایی است که در سال ۱۹۸۴ متولد شد و تحصیلات تکمیلی‌اش را در رشته نویسندگی خلاق سپری کرد. مارا اولین رمانش را با عنوان «منظومه‌ای از…

ادامه مطلب

هزار و یک شب قرن معاصر / کوتاه درباره «در خیابان مینتولاسا» اثر میرچا الیاده

«در خیابان مینتولاسا» اثر میرچا الیاده، عنوانِ کتابی است شاملِ یک رمان و دو نوول کوتاه که از مجموعه «دوستی با دیونیس» از زبان رمانیایی ترجمه شده است. محمدعلی صوتی، مترجم کتاب در مقدمه کوتاه خود اشاره می‌کند که میرچا الیاده متولدِ ۱۹۰۷ در بخارست، با اینکه در زمینه تاریخ ادیان، اسطوره‌شناسی و شرق‌شناسی استادی…

ادامه مطلب

کوتاه درباره «فروپاشی» اثر جرد میسون دایموند / داستان گذشته و آینده ما

جرد میسون دایموند، دانشمند و متفکر آمریکایی و استاد جغرافیا و فیزیولوژی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، است. او علاوه بر آثار علمی و مقالاتی در زمینه‌های محیط زیست، بوم‌شناسی و پرنده‌شناسی چندین کتاب علمی رایج و عامه هم نوشته که شهرتش نیز بیشتر به همین دلیل است

ادامه مطلب

اَاَ…. همه‌ی این کتابارو خوندی؟! / #وجیزه (یادداشتهای فرهنگی و هنری حمیدرضا امیدی‌سرور)

عرض شود از قدیم اغلب کسانی که برای اولین بار به اتاق من (و حالا به خانه ما) آمده با دیدن خیل کتابها با از من پرسیده: همه این کتابها رو خوندی؟

ادامه مطلب

خنجرهای دست‌آموز / یادداشتی بر رمان «آخرین روزهای زندگی هلاله» اثر عطا نهایی

“آخرین روزهای زندگی هلاله” عنوان رمانی از نویسنده‌ی نام آشنای کورد “عطا نهایی” است که توسط نشر افراز و با ترجمه رضا کریم‌مجاور به فارسی منتشر شده است. رمان روایتگر زندگی دختری کُرد به نام هلاله است که پس از وقوع درگیری‌های اوائل انقلاب در ایران، راهی کردستان عراق و سپس به عنوان پناهنده راهی…

ادامه مطلب

«در نقد ذهن های زندانی؛ حصار و سگ های پدرم» نوشته شیرزاد حسن/ علیرضا آقائی راد

فروید شکل مفروضی برای آغاز جوامع انسانی متصور بود که آن را «دسته ی وحشی» می نامید. در تعریف این جامعه آمده است: «جماعتی از موجودات شبه انسانی که در آن یک پدر (نرینه) زورگو و بی رحم که بر دسته خود حکم می راند، همه زنها را از آن خود می کند و مردان…

ادامه مطلب

طاعون خوانی در کوران کرونا / نورالله نصرتی

در روزگار کرونا زدگی ایران و جهان و قرنطینه شدن و خانه نشینی مردمان، بازخوانی رمان هایی چون «کوری» ساراماگو و «طاعون» کامو، چه از سوی مخاطبان نخبه و مانوس با ادبیات جدی و جاندار جهان و چه عامه مردم کتابخوان، دور از انتظار نیست

ادامه مطلب

بهترین‌های ادبیات داستانی و غیرداستانی فارسی در سال ۱۳۹۸

به سنت بیشتر نشریه‌های معتبر دنیا، که در پایان سال، برترین کتاب‌ها را در همه حوزه‌ها انتخاب می‌کنند، گروه ادبیات وکتاب روزنامه آرمان ملی نیز، مثل سال‌های پیش، دست به انتخاب کتاب‌های برتر در حوزه ادبیات داستانی و غیرداستانی زده است که شرح آن را در مد و مه می خوانید. گفتنی ست انتخاب کتاب‌ها…

ادامه مطلب

مروری بر «فلسفه ادبیات» اثر پیتر لامارک / آنچه می توان ادبیات خواند!

«فلسفه ادبیات» عنوان کتابی است از پیتر لامارک که دو سال پیش با ترجمه میثم محمدامینی در نشر نو منتشر شد و به‌تازگی چاپ جدیدی از آن منتشر شده است. پیتر لامارک استاد فلسفه دانشگاه یورک است و در سال ۱۹۴۸ متولد شده است. او از کالج مالبرو لیسانس ادبیات انگلیسی گرفته و در کویینزکالج…

ادامه مطلب

بهترین کتابهای ترجمه در سالی که گذشت (۱۳۹۸)

به سنت بیشتر نشریه‌های معتبر دنیا، که در پایان سال، برترین کتاب‌ها را در همه حوزه‌ها انتخاب می‌کنند، گروه ادبیات و کتاب روزنامه آرمان ملی نیز، مثل سال‌های پیش، دست به انتخاب کتاب‌های برتر در حوزه ادبیات داستانی و غیرداستانی زده است. به نقل این روزنامه این انتخابها را در مد و مه می خوانید.

ادامه مطلب

بخوان و لذت ببر! / حمید رضا امیدی سرور

ادبیات روس شاهکارهای ترجمه نشده به زبان فارسی فراوان دارد؛ متاسفانه در سالهای دور و نزدیک مترجمان ما اغلب درگیر ترجمه (و بازترجمه چندباره!) آثار تعداد مشخصی از نامهای بسیار مشهور و بزرگ ادبیات روس بوده‌اند؛ از این رو آثار برجسته بسیاری از ادبیات غنی این کشور مورد غفلت قرار گرفته اند. با این…

ادامه مطلب

سخن با ماه می‌گویم؛ فریدریش و عصر رمانتیسیسم آلمانی / دکترداود میرزایی

آغاز سخن آن‌که، نقاشی آلمانی و در کل هنر آلمان در اوایل سدۀ نوزدهم را باید در پرتو تفکر رمانتیک آلمانی بررسی کرد. این تلاش‌های خلاقانه محصول تأملات فلسفی-ادبیِ دورۀ رمانتیسیسم است. برخلاف دوره‌های پیشین در تاریخ هنر، نقاشی رمانتیک آلمانی را نمی‌توان صرفاً بر اساس سبک بررسی کرد

ادامه مطلب