ٰسعی کردم از قالب دختر معصوم و سر به زیر بیرون بیایم

گفت و گو با نازنین بیاتی

نمی‌خواهم کلیشه شوم

ساناز قنبری

بازیگرانی که این بخت را می‌یابند در سن پایین با ایفای نقشی به یاد ماندنی در فیلم کارگردانی شاخص به سینما بیایند، معمولا موفقیتی دوگانه می‌یابند. یا پس از درخشش در اولین فیلم تبدیل به بازیگری مطرح می‌شوند و یا در پیله موفقیت فیلم اولشان باقی می‌مانند و نمی‌توانند دیگر خاطره آن درخشش را تکرار کنند. به نظر می‌رسد نازنین بیاتی را باید جزو گروه اول قرار داد. بازیگری که توانست از فرقی که پرویز شهبازی در فیلم «دربند» در اختیارش گذاشت به بهترین شکل استفاده کند و با انتخاب‌های بعدی‌اش نشان داد از هوش و توانایی ماندن در این حرفه برخوردار است. نازنین بیاتی در اکران نوروزی دو فیلم «رخ دیوانه» و «طعم شیرین خیال» را روی پرده دارد و به این بهانه با او گفت و گویی کرده‌ایم که با وجود کوتاه بودن جالب توجه است.

اولین تجربه بازیگری شما با شهبازی و در فیلم «دربند» بود که کلا فیلمی است با ویژگی‌های ایده‌آل زیاد، بعد از«دربند» انتخاب نقش برایتان دشوار نبود؟
ـ قطعا انتخاب برایم خیلی سخت بود. چون می‌خواستم نازنین دربند دیگر تکرار نشود و نمی‌خواستم در سینما تبدیل به دختر معصومی شوم که همیشه قربانی اجتماع می‌شود. تمام سعی‌ام را کردم که با انتخاب‌هایم مانع این کار شوم. در همین «طعم شیرین خیال» هم شیرین دختری دانشجوست، اما قربانی نیست و با نازنین «دربند» خیلی متفاوت است. در «دربند» نازنین از محیطی کوچک وارد محیطی بزرگ می‌شود و به لحاظ انسانی و معرفتی دست به کارهایی می‌زند که خودش را دچار مشکل می‌کند، اما شیرین «طعم شیرین خیال» دغدغه نجات طبیعت را با استادش دارد. آنها نه آدم خاص که کل آدم‌های روی زمین را می‌خواهند متوجه شرایط زیست محیطی‌شان قرار بدهند.
 فیلمنامه «طعم شیرین خیال» چه ویژگی‌هایی داشت که شما آن را پذیرفتید؟
ـ نکته جالب در این فیلمنامه این بود که موضوع اصلی‌اش رابطه آدم‌ها با یکدیگر نبود، بلکه رابطه آدم‌ها بود با زمینی که در آن زندگی می‌کنند. زمینی که متاسفانه فراموشش کردند. در واقع موضوع فیلم درباره رفتار انسان‌هاست با طبیعت. کلا طبیعت برای من موضوعی مهم است و به دلیل اهمیتی که این فیلم برای طبیعت قائل می‌شد، پذیرفتم که در آن ایفای نقش ‌کنم.
روی نقش شیرین چقدر کار کردید؟ شخصیتی که در حال حاضر در فیلم می‌بینیم چقدر نتیجه طراحی و اجرای خودتان است؟
ـ مسلما وقتی بازیگری نقشی را می‌پذیرد قبل شروع کارجلسه، پیش تولید و دورخوانی دارد. گروه دور هم جمع می‌شوند و فکر می کنند که بهتر است چه قسمت‌هایی به کار اضافه یا کم شود. قبل از سکانس‌های این فیلم هم من اگر شخصا ایده‌ای داشتم آن را با آقای تبریزی مطرح و  بعدا اجرا می‌کردم. طراحی این نقش نتیجه یک رابطه متقابل و گفتمان دو سویه بود.
لحظه‌هایی کمیکی در بازی‌تان وجود دارد که به شخصیت شیرین جذابیت خاصی داده. با اینکه در طنز سابقه ای نداشتید، اما خوب توانستید از پس این لحظه‌ها برآیید…
ـ قطعا راهنمایی‌های آقای تبریزی در درآوردن این لحظه‌ها بی‌تاثیر نبوده، اما اگر آدم ذره‌ای حس نقشی که کارگردان می‌خواهد را در وجودش نداشته نباشد نمی‌تواند آن را به درستی اجرا کند. مثلا اگر کارگردان از یک شخصیت خشک و جدی بخواهد که لحظه‌هایی طنز را بازی کند، آن لحظه‌ها به دل مخاطب نمی‌نشیند.
لهجه کرمانی را از کجا یاد گرفتید؟
ـ آقای نادر فلاح که در این فیلم نقش پدرم را داشتند مشاور لهجه من بودند. در دوران پیش تولید ما تمرین لهجه داشتیم و قبل از هر پلانی که می خواستیم بگیریم دیالوگ های مربوطه را می خواندیم و لهجه را با هم تمرین می کردیم. آقای فلاح کلا در طول دوران فیلمبرداری همیشه حضور داشتند و لهجه ها را چک می کردند.
شما همیشه در نقش دختران آرام و سر به راه ظاهر می‌شوید. دوست ندارید در ادامه پرسوناژهای متفاوتی را از خودتان به نمایش بگذارید؟
ـ هر بازیگری دوست دارد که نقش‌های متفاوتی را امتحان کند و خودش را محک بزند. من خیلی سعی کردم که با انتخاب‌هایم از قالب یک دختر معصوم و سر به زیر بیرون بیایم. البته مثلا در فیلم «رخ دیوانه» نقش دختر خیلی سر به راهی را نداشتم…
اما در آنجا هم معصومیت خاص به خودتان را داشتید. معصومیتی که البته با شیطنت همراه بود و تماشاگر دوست‌اش می‌داشت…
ـ یک وقت‌هایی پیش می‌آید که یک کاراکتر منفی است، اما باز هم تماشاگر دوست‌اش دارد. یا من در«ارسال یک آگهی تسلیت» نقشی که بازی کردم خیلی آرام نبود و در ذهن‌اش یکسری افکار منفی هم داشت.
از همکاری‌تان با آقای تبریزی در «طعم شیرین خیال» بگویید؟
ـ کار با آقای تبریزی برای هر بازیگری نعمت است. ایشان سر صحنه کاملا آرام و صبور هستند و هیچ استرسی به بازیگر و عوامل فیلم وارد نمی‌کنند. آدم وقتی با ایشان کار می‌کند خیالش راحت است و با اطمینان خودش را به دست او می‌سپارد. چون هر چه بگوید تفکری پشت‌‌اش است. به این خاطر بازیگر هیچ نگرانی سر صحنه ندارد.
در حال حاضر مشغول چه کاری هستید؟
ـ الان کاری در دست ندارم.
و حرف آخر؟
ـ خیلی خوشحالم که در فیلم «طعم شیرین خیال» کار کردم. غیر از تجربه بسیار خوبی که با آقای تبریزی داشتم، موضوع فیلم برایم موضوعی بسیار مهم است. متاسفانه ما چنین موضوعاتی را فراموش کردیم و فکر می‌کنیم اگر فیلمی در مورد روابط بین انسان‌ها و مسایل اجتماعی نباشد فیلم نیست. در صورتی که اگر رابطه ما با طبیعت از بین برود دیگر رابطه انسانی هم معنایی ندارد.

بانی فیلم