یادی از نظام استودیویی در هالیوود

شاید برای شما جالب باشید بدانید لوگوی کمپانی‌های مطرح فیلمسازی جهان چگونه متولد شده‌اند که ما در این مقاله به بررسی تاریخ طراحی لوگوی دریم ورکز، مترو گلدوین مایر، یونیورسال و والت دیزنی می‌پردازیم.

 در آغاز هر فیلم سینمایی چیزی که پیش از همه به چشم می آید لوگوی استودیوی سازنده فیلم است. نمادهای پرافتخاری که هر یک تاریخی به درازای عمر این کمپانی های بزرگ دارند، اما بسیاری از تماشاگران و مشتاقان صنعت سینما از نحوه پیدایش و داستان های پشت پرده آن ها آگاه نیستند.

در این مقاله مروری کوتاه می کنیم بر نماد ۴ استودیوی بزرگ و قدرتمند صنعت سینما.

۱)  DreamWorks SKG – پسری بر روی هلال ماه

سال ۱۹۹۴ استیون اسپیلبرگ «Steven Spielberg» کارگردان افسانه ای، جفری کاتزنبرگ «Jeffrey Katzenberg» مرد پر نفوذ کمپانی والت دیزنی و دیوید گفن «David Geffen» تهیه کننده آلبوم های موسیقی گرد یکدیگر جمع شدند و کمپانی دریم ورکز را تاسیس کردند و این اولین رمزگشایی از لوگوی کمپانی است. چرا که سه حرف SKG در این لوگو از تجمیع نام کوچک سه بنیانگذارش برآمده است.

بنا بر نظر اسپیلبرگ، لوگوی دریم ورکز می بایست یادآور عصر طلایی استودیوهای فیلمسازی ایالات متحده آمریکا باشد. لوگوی اولیه قرار بود تصویری سه بعدی و کامپیوتری از مردی در ماه باشد که به ماهیگیری مشغول است. ولی دنیس مورن «Dennis Muren» ناظر ارشد بخش جلوه های ویژه با دیجیتالی بودن این تصویر مخالفت کرد و پیشنهاد طراحی دستی این لوگو را داد.

کار به روبرت هانت «Robert Hunt» گرافیست سپرده شد تا به صورت دستی آن را طراحی کند. هانت علاوه بر طرح اصلی نمونه ای دیگر نیز آماده کرد که در آن به جای یک مرد از یک پسر بچه استفاده شده بود. اسپیلبرگ این تغییر را پسندید و مابقی داستان را همه می دانند.

در حقیقت هانت برای خلق آن پسر بچه از فرزند خود ویلیام الهام گرفت و او را مدل کار خود کرد و بدینسان این ویلیام است که در آغاز تمام فیلم های دریم ورکز حضور دارد.

۲) Metro-Goldwyn-Mayer – شیر غران

شیر غران ابتدای فیلم های متروگلدوین مایر یکی از معروف ترین و به یادماندنی ترین لوگوهای تاریخ سینما بوده است.

تاریخچه پیدایش آن به ۱۹۱۷ باز می گردد. زمانی که «Howard Dietz» گرافیست کمپانیGoldwyn Picture  آن را بر مبنای آرم دانشگاه خود – یعنی دانشگاه کلمبیا – طراحی کرد.

زمانی که کمپانی گلدوین با کمپانی های Metro Pictures و Louis B. Mayer Pictures ادغام شد این نماد به لوگوی کمپانی تازه تاسیس یعنی متروگلدوین مایر یا همان MGM تبدیل شد.

تا کنون ۷ شیر در این تیتراژ ایفای نقش کرده اند. Slats اولین آنها بود که در دوره سینمای صامت این نقش را بر عهده داشت. اولین صدای غرشی که در سالن های سینما پیچید مربوط به Jackie بود که در دوره سینمای ناطق بر پیشانی فیلم هایی چون سایه های سفید در دریاهای جنوب (۱۹۲۸) در ابتدای فیلم ها حضور داشت. Telly و Coffee در دوران سینمای رنگی و سیستم تکنی کالر «Technicolor» نقش آفرینی کردند.

Tanner شیر قدرتمند کمپانی بود و در دوره اوج و شکوه متروگلدوین مایر و در فیلم هایی چون جادوگر شهر از(۱۹۳۹) و بر باد رفته(۱۹۳۹) حضور داشت. George تنها دو سال – از ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸ –  این نقش را بر عهده گرفت و از ۱۹۵۸ تا به کنون Leo شیر محبوب و معروف کمپانی است.

این شیرهای غران با حلقه ای با عبارت لاتین «Ars Gratia Artis» – به معنی «هنر برای هنر» – نمادی ماندگار در اذهان مردم شده اند.

۳) Universal Pictures – جهانی به درازای تاریخ

با وجود آن که نماد کمپانی یونیورسال در طی سال های مختلف دستخوش تغییرات شد، اما یک کره همیشه در مرکزیت این لوگو حضور داشته است. اولین نسخه از این نماد در ابتدای فیلم وسترن صامت By the Sun's Rays(۱۹۱۴) به نمایش در آمد که در آن از سیاره ای شبیه زحل استفاده شده بود که عبارت «Universal Films—The Trans-Atlantic Film Co» همچون نوار به دور آن می آمد.

این لوگو در دهه ۲۰ و ۳۰ میلادی تغییرات عمده ای کرد و در آن از هواپیمایی استفاده شد که با چرخش به دور کره ردی از دود به جا می گذارد که کم کم تبدیل به نام کمپانی می شود. در اواخر دهه ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ ستاره هایی چشمک زن و درخشان به این مجموعه اضافه شد و در دهه ۶۰ حلقه ای نیمه شفاف لوگوی رنگی کمپانی را همراهی می کرد.

در ۱۹۹۷ آهنگساز بزرگ هالیوود – جری گلداسمیت  – «Jerry Goldsmith» قطعه ای پر هیاهو برای این لوگو ساخت که برای اولین بار به همراه نسخه ای مدرن از این لوگو – که کره ای چرخان در طلوع خورشید بود – در ابتدای فیلم پارک ژوراسیک، دنیای گمشده(۱۹۹۷) به نمایش در آمد. این نسخه در سال ۲۰۱۲ و به مناسبت صدمین سالگرد تاسیس کمپانی با آهنگسازی برایان تایلر «Brian Tyler» به روز شد.

هم اکنون لوگوی کمپانی، کره ای چرخان در غروب خورشید است.

۴) Walt Disney – قلعه درخشان

کمپانی والت دیزنی در ۱۹۲۳ بنا نهاده شد و در طی این سال ها با خلق انیمیشن و کارتون های گوناگون سهم بسیار مهمی از حافظه جمعی چندین نسل از مردمان دنیا را دارد. با این وجود باور کنید یا نه این کمپانی تا سال ۱۹۸۵ از لوگویی در آغاز فیلم های خود استفاده نکرد و به جای آن نسخه های مختلف عبارت «والت دیزنی تقدیم می کند» یا همان «Walt Disney Presents» در شروع انیمیشن های آن ظاهر شده است.

در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ میلادی یک میکی موس نئونی در تولیدات پخش خانگی والت دیزنی ظاهر شد.

از لوگوی آشنای «قلعه جادویی» با پشت زمینه آبی رنگ والت دیزنی در ۱۹۸۵ میلادی رونمایی شد. نمادی که در سال ۲۰۰۶ جزییات بسیار زیادی به آن افزوده شد. این نماد به همراهی آهنگ بسیار معروف « When You Wish Upon a Star» – که برای نخستین بار در ابتدای کارتون پینوکیو شنیده شد – و همراهی قطار پرنده، پرچم های در حال اهتزاز، آتش بازی و بنری که تینکربل شخصیت کوچک کارتون پیترپن به دور قصر سیندرلا خلق می کند به نماد امروزی کمپانی تبدیل شده است.

در ادامه مروری بر تاریخچه شکل‌گیری لوگو کمپانی‌های مطرح فیلمسازی سری به برادران وارنر، کمپانی فاکس قرن بیستم، کلمبیا پیکچرز و پارامونت می‌زنیم.

 در آغاز هر شاهکار سینمایی، نام و نماد استودیوی سازنده فیلم پیش از نام و چهره ستارگان، نام کارگردان و یا حتی نام فیلم بر پرده نقره ای سینما نقش می بندند؛ نمادهایی که شاید بیش از هر اثر هنری دیگری به دورترین نقاط جهان نفوذ کرده اند و ده ها سال است که خاطرات جمعی ساکنان این کره خاکی را می سازند.

در مقاله قبل بر نماد ۴ استودیوی بزرگ فیلمسازی دنیا شامل دریم ورکز، مترو گلدوین مایر، یونیورسال پیکچرز و والت دیزنی مروری داشتیم؛ لوگوهایی که خود به تنهایی داستانی هستند به درازای عمر هنر هفتم و اینک لوگوی چهار استودیوی بزرگ دیگر را مرور می‌کنیم.

۵) Warner Bros – زره برادران وارنر

کمپانی Warner Brothers Pictures در سال ۱۹۲۳ توسط آلبرت، هری، سم و جک – چهار برادر مهاجر لهستانی تبار – بنا نهاده شد. نخستین لوگوی آنها به سختی شباهتی به نشان امروز داشت. زره ای که در نیمه بالای آن تصویری از استودیو در «بربانک» کالیفرنیا جای داشت و نیمه پایین آن دو حرف WB – به نشان دو حرف اول نام کمپانی – نقش بسته بود.

اولین تغییر در ۱۹۲۹ پدیدار شد و وارنربروز که به موج سازندگان فیلم های ناطق پیوسته بود لوگوی خود را با سیستم «ویتافون» – یا همان دیسک های مجزای صدا – با آوا و آهنگ درآمیخت. در ۱۹۳۶ اولین سری از لوگوهایی که حال و هوای امروزی داشتند پدیدار شد و آن زره ای با نشان WB در آسمانی ابری بود.

در ۱۹۶۷ جک وارنر کمپانی را به شرکت Seven Arts فروخت و مدعی جدید رد پای خود را با نشان W۷ در لوگوی کمپانی پیوند زد.

اما از ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۴ لوگوی وارنربروز استایلی خاص داشت. یک W قرمز یا سفید در پس زمینه ای مشکی که توسط گرافیست افسانه ای آن زمان ساول باس «Saul Bass» خلق شد. این لوگو در حال حاضر، نشان زیر شاخه موسیقی کمپانی است.

سپر وارنر بروز طی بیش از ۹۰ سال فعالیت پر افتخار، تغییرات و اصلاحات فراوانی به خود دیده است تا سرانجام به شکل امروزی آن در بیاید. تصویری از استودیو کمپانی – همچون زمان قدیم – در بربانک کالیفرنیا که با زیر صدای ترانه «As Time Goes By» فیلم جاودان کازابلانکا در زره WB محو می شود.

۶) ۲۰th Century Fox  – نورافکن های قرن بیستم

سال ۱۹۳۵ کمپانی فیلمسازی قرن بیستم و مجموعه تئاترهای فاکس در یکدیگر ادغام شدند تا «فاکس قرن بیستم» پدیدار شود. لوگوی اصلی کمپانی دو سال قبل از این ادغام توسط «Emil Kosa Jr» – طراح جلوه ویژه و انیماتور به نام آن زمان –  طراحی شد. وی این نماد را در سک آرت دکو طراحی کرد و بعد از ادغام دو کمپانی تنها عبارت «Fox» را جایگزین «Pictures, Inc» کرد تا نماد امروزی به دست آید.

موسیقی این لوگو نیز یکی از معروف ترین زیر صداها در صنعت سینماست که توسط آلفرد نیومن خلق شد. نیومن مدت کوتاهی بعد از این آهنگ سازی، به سمت ریاست دپارتمان موسیقی فاکس قرن بیستم رسید.

۷)  COLUMBIA PICTURES – بانوی مشعل به دست

لوگوی کلمبیا از زمان تاسیس کمپانی در ۱۹۲۴ دستخوش تغییرات زیادی شده است. مدل اولیه جنگجوی زنی از ارتش روم ها بود که سپری در دست چپ و دسته ای گندم در دست راست داشت. در ۱۹۲۸ زن جنگجو جای خود را به بانویی مشعل به دست و پیچده در ردایی به نقش پرچم ایالات متحده آمریکا داد. باور عموم این است که این لوگو از اِولین ونبل «Evelyn Venable» – سوپراستار زنی که بعدها به جای فرشته آبی در مجموعه پینوکیو صحبت کرد – الهام گرفته شده است؛ گرچه این گمان طی سال ها به افراد مختلفی نسبت داده شد و این شایعات هیچگاه به طور دقیق جوابی نیافت.

در اواخر دهه ۳۰ مدل این بانو بر یک پایه قرار داده شد و پرچم آمریکا جای خود را به یک ردای آبی رنگ داد. وضعیت به همین صورت ادامه یافت تا یک اتفاق بامزه اتفاق افتاد. در دهه هشتاد کلمبیا به مالکیت غول نوشیدنی های غیر الکلی دنیا – کوکاکولا – در آمد و این لوگو به تیغ تغییرات گرفتار شد تا انحناهای آن هر چه بیشتر به بطری های نوشابه شبیه شود!

کلمبیا در ۱۹۹۲ با استخدام «Michael J. Deas» – گرافیستی اهل جنوب آمریکا – ماموریت باز طراحی لوگو و شبیه سازی آن به زمان عصر کلاسیک را خواستار شد. مایکل این کار را در یک زمان نهاری و با استفاده از همکار خود به عنوان مدل انجام داد. وی دور همکار خود را روزنامه پیچ و از یک لامپ حبابی به عنوان مشعل استفاده کرد. لوگوی او با تغییراتی اندک بیشترین شباهت به لوگوی امروزی را دارد. با وجود اینکه او بعدها اعلام کرد که هیچوقت امید نداشته کارش به پرده نقره ای برسد، نتیجه نهایی بیش از ۲۰ سال بر پیشانی محصولات کمپانی بود.

۸) Paramount – کوه با شکوه

کمپانی پارامونت در سال ۱۹۱۲ و با نام اولیه «Famous Players» توسط آدولف زوکر «Adolph Zukor» و غول های صنعت تئاتر آن زمان یعنی برادران فروهمن «Frohman» بنا نهاده شد. این لوگو که با نام «کوه پر شکوه» شناخته می شود، قدیمی ترین لوگوی زنده تاریخ سینماست. طرح این لوگو را « W.W. Hodkinson» در یک ملاقات با آدولف زوکر و با الهام از خانه کودکی و رشته کوه های «بن لموند» در یوتای آمریکا کشید.

در لوگوی اولیه ۲۴ ستاره نماد ۲۴ بازیگری بود که در آن زمان با پارامونت قرارداد داشتند. این ستاره ها بعدها به دلایلی که هیچ گاه معلوم نشد به ۲۲ عدد کاهش پیدا کرد.

گزارش از اشکان مزیدی