این مقاله را به اشتراک بگذارید
هایدگر، بودا، مادر ترزا
انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه اخیرا به انتشار مجموعه مصور «بزرگان اندیشه و هنر» پرداخته که بیشتر بر اطلاعات زندگی‌نامه‌ای برخی از نام‌آوران فلسفه و تاریخ متکی است. متون اصلی این مجموعه کتاب‌های انتشارات روولت آلمان است که با عنوان تک‌نگاری‌‌های rororo منتشر شده است. نویسندگان این آثار معمولا کسانی‌اند که در مورد قلمرو زندگی و آثار فیلسوف یا متفکر موردنظر تحقیقات دانشگاهی انجام داده‌اند. زبان خاص و راحت این کتاب‌ها موجب شده مورد توجه دانشگاهیان، پژوهشگران و مخاطبان عام قرار گیرد.
مادر ترزا در فرضیه و عمل
اگنس گونجا بویاجیو، معروف به مادر ترزا ۱۹۹۷ -۱۹۱۰ راهبه کاتولیک اهل آلبانی یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های خیریه در جهان است. او در ۱۸سالگی خانه را ترک کرد و به عضویت گروه خواهران لورتو درآمد و دیگر هرگز مادر و خواهرش را ندید. در ۱۹۴۶ تجربه عارفانه‌ای را از سر گذراند که خود آن را «ندایی در درون ندا» خواند و دیر را ترک کرد و به هندوستان رفت تا به مردم فقیر کمک کند. در ابتدا به تدریس در مدرسه موتجهیل پرداخت و سپس به پرستاری از افراد بینوا و قحطی‌زده روی آورد. کارها و تلاش‌های او خیلی زود توجه مقامات رسمی زیادی از جمله نخست‌وزیر هند را به خود جلب کرد. در سال ۱۹۸۲ مادر ترزا در اوج محاصره بیروت توانست ۳۷ کودک را که در بیمارستان خط مقدم گرفتار شده بودند با آتش‌بسی موقت میان ارتش اسرائیل و فلسطین نجات دهد. او برای همکاری و کمک به کشورهای مختلفی سفر کرد. از جمله برای مبارزه با گرسنگی به اتیوپی، در حادثه چرنوبیل برای کمک به آسیب‌دیدگان تشعشعات هسته‌ای و همچنین برای کمک به قربانیان زلزله در ارمنستان به این مناطق سفر کرد. در سال ۱۹۹۱ در اولین بازگشت به وطنش خانه خیریه برادران مبلغ را در تیرانای آلبانی تأسیس کرد. تا سال ۱۹۹۶ او ۵۱۷ ماموریت را در بیش از صد کشور جهان انجام داد. مادر ترزا به خاطر خدمات انسان‌دوستانه‌اش سال ۱۹۷۹، جایزه نوبل صلح را به خود اختصاص داد. البته او منتقدانی نیز داشت. افرادی چون کریستوفر هیچنز در سال ۱۹۹۵ میلادی کتابی نوشت و در آن به انتقاد شدید از مادر ترزا پرداخت. از جمله انتقادات هیچنز می‌توان به ارائه خدمات ناکافی و نادرست به بیماران بستری در مرکز خیریه مادر ترزا در کلکته و رواج خرافه‌گری اشاره کرد. از نظر او مادر ترزا دخالت الهی را به هرگونه برنامه‌ریزی ترجیح می‌داد و اصول او برای مقابله با هرگونه پیشروی به‌سوی ماده‌گرایی و ماتریالیسم طراحی شده بودند. او همچنین ذکر می‌کند که مادر ترزا به‌جای استفاده از صدقات در جهت کاهش فقر و بهبود شرایط مراکز نگهداری بیماران درحال‌مرگ، آن پول‌ها را برای بازگشایی صومعه‌های تازه و گسترش فعالیت‌های تبلیغی‌اش به کار می‌گرفت. از دیگر اشکالاتی که بر مادر ترزا گرفته می‌شود دریافت پول از افرادی مستبد و فاسد برای امور خیریه بود.
مادر ترزا (یادداشت‌های شخصی)/ برایان کولودیژچوک/ ترجمه: پروین ادیب/ قیمت: ٣٢٠٠٠ تومان
هایدگر و ناسیونال‌سوسیالیسم
در این کتاب سعی شده تک‌تک مراحل سیر تفکر هایدگر دنبال شود که وی خود آن را مسیری ناپایدار و سرشار از پس‌روی‌ها و اشتباهات خوانده است. این مسیر، پر از تصورات واهی و فجایع قرن بیستم بود که در اثر هایدگر به زبانی فلسفی درآمده است. هایدگر استاد جابجایی و تغییر بود. شوق وافر او در راه نیل به عظمت، اگرچه در تمام عمرش شعله‌ور بود اما دورخیزها و پس‌روی‌های جدید او همواره از یک ماجرای منحصربه‌فرد حکایت می‌کرد و در طول زمان امور بزرگی که وی در جهت نیل به آنها می‌کوشید تغییر کرد. این امر سترگ در آغاز، زادگاه نام داشت، چون هایدگر بر این باور بود که در سادگی مالوف زادگاه، معمای آنچه پایدار و سترگ است قرار دارد. پس از آن، به‌ترتیب خدا، دازاین، هستی، عدم، ملت آلمان، تفکر اصیل و ادبیات بزرگ جانشین زادگاه شدند. هنگامی که هایدگر اعتقاد راسخ داشت که مغرب‌زمین در سراشیبی زوال افتاده و فرهنگ فریبنده و محتضر این دیار در حال فروپاشی است بر آن شد که بار دیگر با تمامی قوا هرگونه اراده به‌سوی عظمت اصیل را تقویت کند، اراده‌ای که در ظهور ملت آلمان به طریقی جدید تجلی می‌یافت. اما هدایت و سازماندهی این خواسته چندان آسان نبود و یک رهبری فکری می‌طلبید که هایدگر با نقل‌قولی از رساله جمهوری به افلاطون، این رهبر فکری، اختیار تام داد.
مارتین هایدگر/ مانفرد گایر/ ترجمه: ماریا ناصر/ قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان
فلسفه بودایی
جنبش بودایی بنیان‌گذاری تاریخی به نام «گوتمه سیدرته» دارد که خود را بودا «بیداردل روشنی‌یافته» می‌نامید. او نه با نام خود «سیدرته» یا نام خانوادگی‌اش «گوتمه» بلکه با همین نام (بودا) در مغرب‌زمین شهرت یافت. همه آگاهی‌های موجود درباره گوتمه را مدیون دوگونه روش تفسیر هستیم: مدارس آسیایی بودایی و پژوهش‌های اولیه و مدرن اروپایی درباره بودیسم. سنت جدید بودیسم می‌کوشد با روش‌های علمی زبان‌شناسی، ادبیات و تاریخ به خاستگاه بودیسم دست یابد. به همین سبب برداشت‌های مفسران مذهبی و علمی از موضوع تفسیر‌شده بسیار متفاوت است. آیین بودا دین و فلسفه‌ای مبتنی‌بر آموزه‌های بودا است. آیین بودا به‌تدریج از هندوستان به سراسر آسیا، آسیای میانه، تبت، سریلانکا، یمن، آسیای جنوب‌شرقی و نیز کشورهای خاور دور مانند چین، مغولستان، کره و ژاپن راه یافت و با ۳۵۰ میلیون پیرو یکی از ادیان اصلی جهان به شمار می‌آید. این آیین بیشتر بر کردار نیک، پرهیز از کردار بد و ورزیدگی ذهنی تاکید دارد. آماج این ورزیدگی‌ها پایان‌دادن به چرخه تولد مجدد است که از طریق بیداری یا درک واقعیت راستین، رسیدن به رهایی یا نیروانا صورت می‌گیرد. اخلاقیات بودایی برپایه بی‌گزندی و رواداری برپا شده است. آثار نوشتاری بودایی بسیار متنوع‌اند. بودا در طی موعظه‌های بی‌شمار خود، آموزه اجتماعی بودایی را نیز بیان کرد و در مورد روش مطلوب همزیستی در جامعه سخن گفت. اما تغییر و دگرگونی‌هایی که در نسل پس از گوتمه اتفاق افتاد باعث شد که به این آموزه او به اندازه آموزه‌های دستیابی به رستگاری پرداخته و توجه نشود.
بودا/ فولکر زوتز/ ترجمه: پریوش شهابی/ قیمت: ١٢٠٠٠ تومان