این مقاله را به اشتراک بگذارید
شیوا مقانلو و نمایشگاه کتاب
کتاب‌های من در نمایشگاه: ادبیات آمریکا
از جدیدترین کارهایم، مجموعه‌داستان «اسلیپی هالو» نوشته واشنگتون ایروینگ را نشر پریان در نمایشگاه عرضه خواهد کرد. این نخستین مجموعه مستقلی است که از ایروینگ – پدر داستان کوتاه آمریکا در قرن نوزدهم- در ایران چاپ می‌شود و شامل پنج داستان کوتاه مهم از آثار او است. سبک ایروینگ ترکیبی است از فانتزی و واقعگرایی؛ طوری که در عین خلق فضاهای جذاب دروغین، اطلاعات تاریخی و جغرافیایی موثقی هم به خواننده می‌دهد. چاپ سوم مجموعه داستان «زندگی شهری» اثر دونالد بارتلمی- پدر ادبیات پست‌مدرن – هم پس از چند سال نایاب‌بودن، توسط نشر بازتاب‌نگار عرضه می‌شود. «زندگی شهری» که شهرت جهانی زیادی هم دارد، نخستین کتابی بود که در سال ۸۲ از او به فارسی ترجمه و منتشر شد. به طور کل همیشه دوست دارم آثاری را به مخاطبان جدی ادبیات معرفی کنم که نخستین یا مهم‌ترین باشند و دنبال موج و مد بازار نیستم. ترجمه جدیدی هم برای نشر بیدگل انجام داده‌ام که کتاب تئوریک مهمی است، اما احتمالا به نمایشگاه نمی‌رسد: «از گیم تا فیلم» که نخستین کتابی است که در مورد روابط متقابل و تاثیرات گیم و فیلم بر هم، به فارسی ترجمه می‌شود.یک سال گذشته دبیر و ویراستار پروژه ترجمه برترین فیلمنامه‌های جهان برای نشر «سفیدسار» بودم،که تا حالا ده جلدشان منتشر شده است. تازه‌ترین‌های این مجموعه در نمایشگاه عبارت است از:«جاذبه» اثر آلفونسو و خوناس کوئرون ورودریگو گارسی، ترجمه حمید دشتی؛«پسرانگی»اثر ریچارد لینکلیتر، ترجمه آرین مظفری؛ «میلیونر زاغه‌نشین» اثر سیمون بوفوی،ترجمه سونیاز سلطانی؛ضمنا فیلمنامه ارزشمند«همشهری کین» نوشته اورسن ولز و جوزف منکیه ویچ.
من و نمایشگاه کتاب: از دوران دانشجویی تا نویسندگی
نمایشگاه کتاب همیشه برایم دوره لذتبخش و پرهیاهویی بوده. سال‌های دانشجویی چند دوره درغرفه دوستان ناشر کتاب فروختم و از نزدیک با مخاطب رودررو بودم. آن موقع باید کلی برنامه‌ریزی مالی و پولهایمان را جمع می‌کردیم تا کتاب‌های محبوبمان را بخریم و چه عشقی داشت اگر خود مولف و مترجم را هم در سالن‌ها می‌دیدیم و امضایی می‌گرفتیم. برای خرید سالانه کتابخانه دانشکده سینما-تئاتر هم معمولا مسئولان کتابخانه را همراهی می‌کردیم. آنها هم با سعه صدر دست من و چند دانشجوی معتمد دیگر را باز می‌گذاشتند تا کتاب‌های مهم وگرانقیمتی را برای دانشکده بخریم که بچه‌ها در حالت عادی امکانش را نداشتند. تعداد زیادی کتاب‌های لاتین نفیس و نایاب در همان سال‌ها به مخزن کتابخانه اضافه شدکه امیدوارم این روند خیرخواهانه کتابخانه به خاطر مسائل اداری یا مالی متوقف نشده باشد. غذاهای نمایشگاهی هم بخشی از خاطرات است، روزهای خرید خودمان ساندویچ می‌خوردیم و روزهای خرید برای دانشگاه چلوکباب البته! اما در سال‌های اخیر که خودم امضا می‌دهم و مشکل خرید هم ندارم و تمام کتاب‌ها راهم هدیه می‌گیرم، انگار آن حال و هوا و شور و مزه گم شده است!در همان دوره تمایل و نیاز به مترجم‌شدن را حس کردم. کهنگی حاکم بر فضای آموزشی و هیات علمی، انرژی اکثر ما را تحلیل می‌برد. به راحتی نمی‌توانستیم از انبار وسایل فیلمسازی پر و پیمان اما همیشه قفل دانشکده برای کار عملی استفاده کنیم، پس تنها چاره، مواجهه نظری با کتاب‌های جدید و در دسترس انگلیسی بود. به علاوه از کودکی همیشه دست به قلم و عاشق نوشتن بودم. نخستین دوستان و اسباب‌بازی‌هایم کتاب قصه‌ها بودند و در مدرسه انشای همکلاسی‌هایم را هم می‌نوشتم! در همان دوران دانشجویی نخستین داستان‌های کوتاهم را هم نوشتم و همزمان وارد جرگه رسمی نویسندگان و مترجمان شدم.اما انگار همیشه یک جای کار نمایشگاه می‌لنگد. نمایشگاه چمران فضا و سرسبزی خوبی داشت، اما مسیر ترددش – به خصوص عصرها- وحشتناک بود. نمایشگاه مصلی مسیر و دسترسی‌اش عالی بود، اما فضای داخلی‌اش نامناسب و تنگ. مهم‌ترین حسن «شهر آفتاب» هم طبعا تخصصی و مجزابودن فضا و وسعت بالقوه آن است – گرچه امسال ظاهرا به خیلی از ناشرها غرفه نرسیده – اما همچنان مسیر رفت‌وآمدش دشوار است که البته با گذشت زمان دقیق‌تر می‌شود قضاوت کرد.
کتاب‌های پیشنهادی من: هم داستان، هم علم
کتاب‌هایی که خریدشان را توصیه می‌کنم چندتایی از ادبیات ایران و جهان هستند و البته دو کتاب علمی. الف) دو مجموعه داستان خارجی:«سرگذشت دختران» و«یک سرباز ساده ملکه» هر دو ترجمه شیما الهی، نشر نیستان. این کتاب‌های گیرا، داستان‌های برنده جایزه معتبر اُ.هنری در سال‌های۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ را درخود جمع کرده‌اند. ب) سه رمان ایرانی: «پیاده» نوشته حمید بابایی،نشر مروارید. رمانی دقیق که مخاطب را از فضایی روزمره و واقعگرا به دل موقعیتی غریب و پیچیده پرت می‌کند. رمان«عقرب باد» نوشته نازنین جودت، نشر «برکه خورشید». رمانی جسورانه با موضوعی بکر و دلهره‌آور. رمان «روز حلزون» اثر زهرا عبدی، نشر «گیسا»؛رمانی دلنشین با نگاهی دقیق به بحران هویت انسان معاصر. ث) یک مجموعه داستان ایرانی: «کتاب روز،کتاب شب» نوشته ساسان عاصی، نشر ثالث. داستان‌هایی متفاوت در فضایی سوررئال و تیره با سبکی خاص. ج) یک رمان خارجی:«بیابان تاتارها» نوشته دینو بوتزاتی، ترجمه سروش حبیبی، نشر «کتاب خورشید»؛تجربه‌ای لذتبخش که فضایی چنان ملموس خلق می‌کندکه انگاردر آن زندگی می‌کنید. چ) دو کتاب علمی/ کیهان‌شناسی: اول کتاب «شش عدد: نیروهای بنیادی که جهان را شکل می‌دهند» نوشته مارتین ریس، ترجمه سعید تهرانی‌نسب، نشر «نی»؛ کتابی مهیج و نوآور در زمینه ریاضیات و کیهان شناسی که مخاطبش نه صرفا متخصصان، بلکه مخاطبان عام و مشتاق‌اند. و دوم کتاب علمی «ادبیات و اقتصاد آزادی» نوشته پل کانتور و استفن کاکس، ترجمه سلما رضوان‌جو، نشر دنیای اقتصاد. کتابی خواندنی که به تحلیل اقتصاد آزاد در آثار ادیبانی چون والت ویتمن و جوزف کنراد و… می‌پردازد و از منظر روش‌شناسی بسیار مهم است.
آرمان