این مقاله را به اشتراک بگذارید
زندگی و آثار ترومن کاپوتی
ترومن کاپوتی؛ نبوغ در ۱۱ سالگی
رامین آذربهرام*
سال ۲۰۱۷ مصادف با نودوسومین سالگرد تولد ترومن کاپوتی است درحالی‌که او یک ماه مانده به سالگرد تولد شصت سالگی‌اش از سرطان کبد جان باخت. کاپوتی در یازده‌سالگی نخستین داستان‌های کوتاهش را نوشت و روانشناسی که او را در همان سال معاینه کرده بود، درباره او گفته بود: «به نظر من این پسر یک نابغه است.» میراث ادبی این نابغه، مشتمل بر دو رمان بلند، شش رمان کوتاه، شصت داستان کوتاه، ۲۵ نمایشنامه و فیلمنامه، بیشتر از۱۰۰ قطعه شعر و یک زندگینامه است؛ به‌خصوص که او مبدع سبکی از رمان بر مبنای وقایع مستند است که خود آن را رمان «غیرداستانی» می‌نامید.
«در کمال خونسردی» رمانی بود که کاپوتی آن را در ۱۹۶۶ برمبنای خبری سیصد کلمه‌ای که در شماره ۱۶ نوامبر سال ۱۹۵۹ در روزنامه نیویورک‌تایمز به چاپ رسیده بود نوشت و هنوز از عالی‌ترین نمونه‌های سبک رمان غیرداستانی به شمار می‌رود. این رمان درباره ماجرای قتل اعضای خانواده کشاورزی ثروتمند در شهر هالکوم کانزاس به دست دو جوان ولگرد و بی‌پول است. این دو جوان پس از دستگیری محاکمه و اعدام می‌شوند و بخشی از کتاب به گفت‌وگو با آنان در زندان اختصاص دارد. سبک خاص نگارش رمان آن را به فیلمنامه شبیه ساخته، به حدی که با کمترین تغییر می‌توان آن را به صورت روایتی سینمایی درآورد. کاری که ریچارد بروکس در ۱۹۶۷ با موفقیت انجام داد. فیلم سیاه‌وسفیدی که بروکس بر مبنای این اثر ساخت از بهترین نمونه‌های آثار مستند – داستانی تاریخ سینما محسوب می‌شود.
گرچه کاپوتی «در کمال خونسردی» را شاهکار خود می‌دانست اما از طرف دیگر آغاز دومین دوره نویسندگی خود را از زمانی می‌داند که دست به نگارش رمان «صبحانه در تیفانی» زد. وی در نامه‌ای به یکی از دوستانش در مورد این داستان می‌نویسد: «تابه‌حال هیچ‌وقت به این اندازه به آنچه می‌خواستم به آن برسم نزدیک نشده‌ام. این کتاب جدید حداقل از نظر کلی به آنچه در ذهن دارم نزدیک است.» نگارش «صبحانه در تیفانی» به‌گونه‌ای است که حتی یک جمله از آن را نمی‌توان زاید و بی‌حاصل دانست. بی‌خود نیست که نورمن میلر بعد از خواندن این داستان درباره آن نوشت: «تک‌تک کلمات شاهکار کاپوتی در جای خود قرار گرفته‌اند و حتی نمی‌توان دو کلمه از آن را جابه‌جا کرد. کاپوتی بی‌نقص ترین نویسنده نسل خود است.»
کاپوتی شخصیت هالی گولایتلی را که خیلی زود در ادبیات آمریکا به نماد معروفی بدل شد از تلفیق خصوصیات چندین نفر از دوستان و آشنایانش خلق کرد. در ابتدا نام قهرمان داستان کانی گوستافسون بود و ملیتی غیرآمریکایی داشت ولی کاپوتی در آخرین لحظات آن را به هالی گولایتلی تغییر داد. این شخصیت محبوب نویسنده بود و وقتی سه سال بعد از چاپ کتاب قرار شد فیلمی از روی آن ساخته شود او وقتی فهمید که قرار است ادری هپبورن در فیلم نقش هالی را بازی کند ناراحت شد و اعلام کرد که نقش هالی را برای مریلین مونرو نوشته، اما هپبورن تصمیم گرفت نقشش را تبدیل به خاطره‌انگیزترین بازی خود در سینما کند. او آن‌قدر در این فیلم خوب بازی کرد که منتقدان می‌گویند نقش هالی نقشی بود که هپبورن برای ایفای آن به دنیا آمده بود.
بلیک ادواردز کارگردان کارکشته مجموعه فیلم‌های «پلنگ صورتی» کارگردانی اقباس سینمایی «صبحانه در تیفانی» را بر عهده گرفت و فیلم ۱۱۵ دقیقه‌ای او با شرکت ادری هپبورن و جرج پپارد توانست بر شهرت رمان بیفزاید. فیلم «صبحانه در تیفانی» از بهترین فیلم‌هایی است که در هالیوود با پس‌زمینه نیویورک جلوی دوربین رفته‌اند. تصویری که کاپوتی و ادواردز از نیویورک ارائه می‌دهند تصویری سرزنده و پرشور است، حال آنکه بسیاری از هنرمندان آمریکایی این شهر را دوست ندارند و در آثار آنان تصویری دلگیر و تیره‌وتار از نیویورک مشاهده می‌شود.
کاپوتی با سینما رابطه خوبی داشت. با بسیاری از هنرپیشگان همدوره خود معاشرت داشت و چندین فیلمنامه برای سینما و تلویزیون نوشت؛ از جمله شیطان را بران (۱۹۵۳ با جان هیوستن )، بی‌گناهان (۱۹۶۰ بر مبنای داستان «چرخش پیچ» اثر هنری جیمز)، لورا (۱۹۶۸ فیلم تلویزیونی) و خانه شیشه‌ای (۱۹۷۲ نمایشنامه‌ای تلویزیونی با تریسی کینان وین) خود کاپوتی در صحنه‌ای از فیلم «آنی‌هال» ساخته وودی آلن ظاهر شد. در سال‌های اخیر نیز سینما در آثار متعددی به زندگی کاپوتی پرداخته است. سام استریت در «او بزرگ نیست؟» (۲۰۰۰)، فیلیپ سیمور هافمن در «کاپوتی» (۲۰۰۵)، توبی جونز در «بدنام» (۲۰۰۶)، مایکل جی برگ در «داستان ادری هپبورن» (۲۰۰۰) و رابرت مورس در«ترو» (۱۹۹۲) نقش کاپوتی را ایفا کرده‌اند. در میان این آثار کاپوتی ساخته بنت میلر به دغدغه‌های نویسنده در زمان نگارش داستان «در کمال خونسردی» می‌پردازد و مسیر تحقیقات او را برای به‌دست‌آوردن جزئیات دقیق جنایت کانزاس بازسازی می‌کند. فیلیپ سیمور هافمن در این فیلم در نقش کاپوتی جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را از آن خود کرد.
*پزشک و مترجم
آرمان