اغلب بر این باوریم که اوضاع و احوال ادبیات داستانی و ایضا بازار نشر در این سالها لااقل به لحاظ کمی، به مراتب بهتر از گذشته و بخصوص از دو دهه نخست پس از پیروزی انقلاب است. مشاهده نشانههای آن نیز دشوار نیست؛ کافیاست نگاهی بيندازيم به تنوع آثار منتشر شده، تعدد نویسندگان تازه، اقبال…
از آغاز تاریخ، جنگ موضوع مهمی برای ادبیات بوده است، و آثاری رزمی چون ایلیاد اثر همر (که از محاصرهی افسانهای تروا به وسیلهی یونانیان سخن به میان می آورد) و سرود رولان1(که مرگ رولان و تمام قهرمانان را در رونسوال و انتقام شارلمانی را به تصویر میکشد) و اورشلیم از بند رسته اثری رزمی…
اشاره:
روی بوین استاد دانشگاه پلی تکنیک تاین در نیوکاسل است. او کتابهاب متعددی دربارهء اندیشه اجتماعی روپایی معاصر و یک کتاب درباره نظریه فرهنگی فرانسه در اواخر بیستم منتشر کرده است. او مؤلف کتاب«فوکو و دریدا: سوی دیگر خرد»است.
علی رتانسی استاد دانشگاه سیتی لندن در علوم اجتماعی است. او مؤلف«مارکس و تقسیم کار»،…
سر ویدیادار سوراژپراستاد نایپال1در 17 اوت 1932 در چاگواناس ترینیداد به دنیا آمد. نیاکان او از هندوستان به آنجا مهاجرت کرده بودند. نایپال در مقاله اش با عنوان ”مقدمه ای بر یک اوتوبیوگرافی” از کتاب” یافتن کانون اصلی” نوشته است: “ نیمی از کار نویسنده... کشف سوژه است. مشکل من این بود که زندگی ام…
گاه برخی از دوستان كه علاقهای به داستاننویسی پیدا كردهاند از من میخواهند كتابی را به آنها معرفی كنم كه با استفاده از آن داستاننویسی را بیاموزند. كتاب‌های مفید زیادی در این زمینه هست، برخی را معرفی میكنم، آنها هم میخرند و میخوانند اما هیچ‌گاه داستانی به قلم آنها به دست من نمیرسد! تا قریب…
نود و هفت تبلیغات‌چی نیویوركی توی هتل بودند و خطوط تلفنی راه دور را چنان در اختیار گرفته بودند كه زن جوان اتاق پانصدوهفت مجبور شد از ظهر تا نزدیكی‌های ساعت دوونیم به انتظار نوبت بماند. اما بی‌كار ننشست. مقاله‌ای را با عنوان “جنس یا سرگرمی است...یا جهنم” از یك مجلة جیبی بانوان خواند. شانه…
تیتر: دهنمکی پیشنهاد بازی آنجلینا جولی در فیلمش را نپذیرفت
بعد از رؤیت این تیتر در خبرگزاری فارس، مرغ خیال به پرواز درمیآید و یک شب بارانی را در ذهن مجسم می‌کند. در این شب بارانی آنجلینا جولی که دارد توی آشپزخانه برای خودش و برَد و بچه‌ها ماکارونی درست می‌کند، ناگهان تلفن را برداشته…
مجموعه داستان خویش خانه شامل یازده داستان به نامهای: قرارگاه متروکه، خویش خانه، ناشنیدههای درخواب، خیره به ماه پنجره پنجرهای، از ورای کنگرهها، حکم، نقش جنازه نبیه، لکههای آتش، اورکت آمریکایی، پایان کابوسها، آخرین روزهای ناصح، رقص یک متری یک سیاه، گم شده عمو، کاش این خیابان تا ابد ادامه پیدا کند، آخرین دلنوشته استاد…
در سالهاي اخير ضرورت و اهمیت تعامل ادبيات داستانی و سينما، به اشکال مختلف مطرح شده است و متاسفانه با وجود اذعان اکثریت قریب به اتفاق صاحبنظران به تاثیرات مثبت دوسویه آن، همچنان در ورطه بیتوجهی افتاده و مغفول مانده است. این در حالیست كه در ديگر كشورها، ادبيات به عنوان منبعي غني براي سينما…
27- استفاده از گفتگو برای آماده سازی
برای آماده سازی اغلب از گفتگو استفاده می کنند. شخصیتها معمولاً برای ایجاد ارتباط، بیان خویشتن و قانع کردن دیگران، حرف می زنند. به علاوه می توانند نهال داستان و روابط احتمالی آینده را در عمل داستانی زمان حال بکارند.
مثال: دو قاتل مشغول صحبت اند: «انگار کولاک…
رمان خانه کوچک، پرونده زندگی شخصیست درگیر اعتیاد. پروندهای که محور اصلیاش پسر قهرمانی است. مردی که همه به او افتخار میکنند و الگوی همه است. امیری که مرام و مسلک عیاران را دارد. قهرمانی که نیرومند است و قوی. در کنار امیر آدمهای دیگری هم در کتاب هستند. خانوادهاش. خانوادهای سنتی و از طبقه…
«به حرفهای منتقدین گوش ندهید؛ تاكنون تندیس هیچ منتقدی ساخته نشده است.» ژان سیبلیوس (آهنگساز فنلاندی)
شاید جملاتی نظیر آنچه در بالا آمد، به اشكال گوناگون و درحوزههایی مختلف، پیش از این نیز بارها شنیده باشید. سخنانی كه شاید در نگاه نخست پربیراه هم به نظر نرسند.
به راستی كدام‌یك از ما تاكنون تندیس ساخته…
حرفها و نقطه نظرات ابراهیم گلستان در سال های دور و نزدیک پر حاشیه و البته از سوی برخی با واکنش همراه بوده، مخصوصا در این چند سال اخیر و با انتشار گفتگوهایی طولانی با او (و از همه مهمتر در کتاب نوشتن با دوربین). صرف نظر از اینکه چقدر اظهار نظرهای صرح و بی…
نقد و بهویژه نقد ادبی از دیرباز در این دیار اوضاع چندان به سامانی نداشته و متاسفانه هرچه به لحاظ زمانی پیش آمدهایم، همپای رشد كمی آنچه در تصور عمومی نقد نامیده می‌شود، رشد كیفی خاصی مشاهده نمی‌شود و آنچه تحت عنوان نقد ادبی جدی، در گذشته در برخی از ماهنامهها یا فصلنامههای وزین ادبی…
داستانهای شگفتانگیز [Histories Extraordinaires]. داستانهای کوتاه ادگار الن پو (1) (1809-1849)، نویسنده امریکایی، معمولا به این نام شناخته شده است. این داستانها، پس از انتشار یافتن در مجلههای مختلف، در دو جلد گردآوری شد: داستانهای عجیب و غریب (2) (فیلادلفیا، 1840) و داستانها (3) (نیویورک، 1845). این داستانها، که بودلر (4) آنها را پس…
هر بار كه نویسنده تازهای را كشف میكنی، انگار جهان را دوباره كشف كردهای؛ این لااقل احساسی بوده كه همواره من در چنین شرایطی داشتهام. نمیدانم شاید دیگران با توجه به تجربهها و ذهنیت خویش، دریافت و احساس دیگری نسبت به آن داشته باشند. این كه میگویم كشف نویسنده، مرادم آشنایی با نام و آثار…
جاده که مانند سایر جاده‌های از وسط دره و بین زمین‌های سنگلاخ و لم یزرع، درختان بلوط و از نزدیک گندم‌زاری وحشی و تک افتاده می‌‌گذشت پس از عبور از کنار خانه سفید کوچکی که در میان گندم‌زار بود چنان که گوئی ادامه‌اش بی‌فایده است ناگهان به پایان رسید.
اهمیت نداشت چون آخرین قطره بنزین…
انتشار نامههای خصوصی (دوستانه و یا عاشقانه) چهره های نامدار و کنجکاوی برانگیز دو سه دههای بیشتر نیست که در ایران دیده می‌شود؛ تازه نهم با کلی اگر و اما و البته اظهار نظرهای موافق و مخالف درباره این کار. این مسأله بیش از هرچیز ناشی از آن تعصبیست که همواره در کشور ما نسبت…
چندی پیش هفتهنامه چلچراغ در تدارک پروندهای در رابطه با وبسایتهای ادبی، از من خواست تا درباره مسائل و مشکلات این حوزه بنویسم. جالب اینکه در آستانه یکسالگی «مد و مه» بودیم و از قضا مدتی بود در فکر تهییه مطالبی ویژه برای این منظور بودم.
اما این فکر زیاد در ذهنم دوام نیاورد، ترسیدم…
هدف کلی آماده سازی
از شیوه آمادهسازی در وضعیتی در زمان حال استفاده میکنند تا به واقعهای که در آینده رخ خواهد داد اشاره کنند. آمادهسازی شگرد محافظ و نوعی مقدمه چینی عمدی نویسنده است تا خواننده را آماده پذیرش و باور کردن تغییرهای آینده روابط، اشخاص، طرح و حوادث کند. آمادهسازی ظریف، مشخص یا…
«بهخاطر بلیندا» نخستین رمانیست كه از شارل اگزبرایا به فارسی در آمده، آن هم با ترجمهای شایسته از عباس آگاهی، مترجم پركار و علاقه‌مند به ادبیات پلیسی جنایی كه ظرف دو سه سال اخیر، قریب به دوازه عنوان رمان در این ژانر به علاقه‌مندان عرضه كرده است.
شاید نتوان برای اگزبرایا در كنار بزرگان ادبیات…
- " شنوندهای سئوال کردند که همسرشون اجازه نمیدن خانم برای دیدن مادر و پدرشون برن، چه باید بکنند؟! "
- " خب زن نباید کاری رو بیاذن شوهرش... "
شیر آب سرد باز گیر کرده. آخه تو که بلد نیستی برا چی دست میزنی؟! همش ادعا! همش خودشیفتگی! من خوبم حرف ندارم! دو دستی…
با آينه‌هاي در دار به سادگي نمي‌‌شود خو گرفت، امكاناتش به سادگي خود را عرضه نمي‌كنند و به همين خاطر بارِ اول خواندنش چندان واکنش مثبتي در خواننده ايجاد نمي‌كند. در واقع، قرائت اول بيشتر نكاتي منفي به ذهن مي‌آورد. انگشت گذاشتن بر اين نكات «منفي» از اهميتي اساسي برخوردار زيرا بسيارشان، وقتي ساختار تكنيكي…
سالهای سال است که در آنسوی دنیا، گوشهای دور از وطن زندگی می‌کند، اما با این حال نه وطن را فراموش کرده و نه زبان مادری را. به فارسی میاندیشد و به فارسی مینویسد و با خاطره سالهایی که در این دیار زیسته، روزگار میگذراند، خاصه یادگارهای عزیز دوران کودکی.
روزگاری پرویز دوایی تنها در…
آنتوان روکانتن، مردی عزب و تقریباً سی و پنج‌ساله، در شهر خیالی بوویل تنها زندگی می‌کند. این شهر بندر بزرگی است بسیار شبیه لوهاور که سارتر قبلاً در آن زیسته است.
تهوع[La Nausee].رمانی از ژان پل سارتر (1905-1980)، نویسنده و فیلسوف فرانسوی، که در 1938 منتشر شد.
سارتر در هستی و نیستی درباره آگاهی جسم…
انتشار این هشتاد دو نامه (*) کار مهمی است و امیدوارم اهمیت آن با آنچه در زیر خواهد آمد تا اندازه ای روشن شود. کوشش دکتر ناصر پاکدامن در یافتن و انتشار این نامه ها ارزنده و در خور اعتناست، حتّی در خور ستایش. او با دقّت و-گاهی می توان گفت- وسواسِ معمول خود نامه…
«پیرمرد و دریا» داستان ساده‌ای دارد: پس از گذشت هشتاد و چهار روز جان کندن بی‌حاصل، ماهیگیر پیر موفق می‌شود بعد از دو روز و نیم تلاش بی‌وقفه ماهی بزرگی صید کند. ماهی را به کرجی اش می‌بندد، اما روز بعد در نبردی که چیزی کم از یک جنگ درست و حسابی ندارد، آن را…
در نوشته های کافکاست که به معنایی جامعه شناختی در عام ترین و نزدیک ترین مفهوم آن برمی خوریم. رمان های او با ساختار بنیادی جامعه و نیز با تغییر اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون سروکار دارند؛ اگر این فرض ر ا بپذیریم که در تمدن غربی هنوز انقلاب اجتماعی به راستی رادیکالی رخ…
سه بچه دارند کنار دریا راه می‌روند. دست همدیگر را گرفته‌اند و در کنار هم پیش می‌روند. تقریباً هم قداند، شاید هم سن باشند: حدود دوازده. ولی بچه وسطی کمی‌از آن دوتای دیگر کوچک‌تر است.
غیر از این بچه‌ها هیچ کس در کنار دریا نیست. ساحل نوار نسبتاً پهنی است که نه سنگ‌های پراکنده‌ای در آن…
23- داستان تدوینی
داستان تدوینی یکی از مشکلترین اشکال داستان نویسی است، و نوشتن آن نیاز به تسلط و تمرکز و هوشی خاص در پیوند دادن داستانها، خط طرحها، خاطرات: رجوعهای به گذشته و زاویه دیدهای متفاوت دارد. در حقیقت شکلی از داستان است که جدول معمایی از شخصیتها دارد و خواننده باید آنها را…