بارها نوشته ام که در خوانش و نقد یک متن داستانی، نخستین وظیفه ی منتقد ادبی، تشخیص دقیق و درست “نوع ادبی” (genre) است. بدون داشتن چنین کلیدی، باز کردن قفل دریافت داستان، ممکن نیست
ریچل هالیس از زنان میخواهد تا دروغهایی که دربارهٔ خود باور کردهاند را دور بریزند. اما دروغهایی که خودش میگوید چه؟
رابرت هریس قرنطینۀ خوبی را سپری کرده است. وقتی قرنطینه در اواخر ماه مارس شروع شد؛ او ۲۰ هزار کلمه در آخرین کتابش گنجانده بود، و وقتی به ماه ژوئن رسیدیم، رمانی کامل در دست داشت.
خاستگاه ادبیات تطبیقی در فرانسه و در دهههای آغازین قرن نوزدهم است؛ در انگلستان هم در میانۀ قرن نوزدهم متیو آرنولد و هاچسون پازنت دراینباره قلم زدند. در آلمان هم گوته از ادبیات جهان سخن میگفت
“نقد” را در لغت، به معنی “بهین چیزی برگزیدن” و “نظر کردن در دراهم” تعریف کرده اند که به قول اهل زبان ” سَرِه را از ناسَره بازشناسند. معنی “عیب جویی” نیز ـ که از لوازم “به گزینی” است ـ ظاهرا ً هم از قدیم در اصل ِ کلمه، بوده است. به هر حال از…
شخصیتهای اصلی کافکا در «محاکمه» و دیگر آثارش بهخاطر فراموشی زجر میکشند، ولی گاهی فراموشی عملا امکان نجات را فراهم میکند.
معناباختگی زندگی روایتی تکرارشونده در ادبیات مدرن جهان بوده است. سرگشتگی انسان و در جستوجوی معنای زندگی بودن موضوعی است که نویسندگان مختلف از منظرهای مختلف به آن پرداختهاند و هر بار بخشی دیدهنشده از وضعیت انسان در جهان مدرن در این روایتها به تصویر درآمده است
«آموزگار مدرسه از دهکده میرفت و همه از رفتنش متأسف بودند. آسیابان کرسکومب، ارابه کوچکش را که سایبان کرباسی سفیدی داشت به او داده بود تا وسایلش را به شهری که مقصد مسافرتش، در بیست میلی محل، بود ببرد. ارابه کوچک برای حمل وسایل کافی بود، چون وسایل محل زندگی را اولیای مدرسه تأمین کرده…
رمان «مرشد و مارگریتا» اثر میخائیل بولگاکف، ازجمله آثار مطرح ادبیات جهان، در ایران نیز بسیار شناختهشده است و ترجمه آن به سالیان پیش با زمیگردد. چهار دهه از ترجمه این رمان میگذرد و در این مدت بارها و بارها بازنشر شده است و اخیرا نیز این رمان با شکل و قالبی تازه در…
گراهام گرین در یکی از آخرین آثارش به خاستگاهِ رمان مدرن بازمیگردد، به رمانِ دن کیشوت سروانتس. پیش از این نویسنده نیز بسیاری از مفسران و منتقدان از این رمان گفتهاند و نوشتهاند، گرین نیز روایتی از این رمان به دست میدهد و بهنوعی همان مضامین و مفاهیم را به قرن بیستم میآورد و بازخوانی…
همچنان که از عنوان فیلم و ایضاً کستینگ فیلم (انتخاب آنتونی هاپکینز برای نقش «پدر») و البته سکانس افتتاحیه (که بیواسطه سکانس معرفی شخصیت اصلی است) برمیآید، با درامی مواجهیم قائم به شخص؛ یعنی قائم به شخصیت، قائم به زیست و رفتار و کنش و واکنشهای شخصیت و قائم به موقعیتِ شخصیت؛ یعنی همان موقعیتی…
سیمین دانشور (۱۳۹۰-۱۳۰۰) شناخته شدهترین نویسنده زن در ادبیات جدید ایران است و رمان سووشون (۱۳۴۸)مهمترین و اثرگذارترین کتاب او که تاکنون بیش از بیست بار به چاپ رسیده است، یعنی بیش از ۵۰۰ هزار نسخه از آن به فروش رفته
آنچه از این پس هر دو هفته یکبار برای نخستین بار در «مد و مه» خواهید خواند، حاصل دههها پژوهش، تألیف و تدریس جواد اسحاقیان در حوزهی نقد و نظریهی ادبی است که در «بنیاد فردوسی توس» در «مشهد» به عنوان «درس گفتار» تدریس میکرده است و در اینجا به صورت دنباله دار برای علاقمندان…
سالی که گذشت دویستمین زادروز فردریش انگلس بود. انگلس دوست و همکار نزدیک کارل مارکس و نخستین «مارکسیست» تاریخ است که در شکلگیری و گسترش نظریه مارکسیستی، پیش و پس از مرگ مارکس نقش بسزایی دارد
ایرانیها در نخستین دهه قرنی که آخرین سالش را پشت سر میگذاریم چگونه فیلم میدیدند؟ برای پاسخ به این پرسش خاطراتی ثبت شده از محمدعلی جمالزاده و جعفر شهر گرفته تا پرویز خطیبی وجود دارد اما بهترین توصیف را نه در متن مکتوب که در تابلویی نقاشی از جعفر تجارتچی باید سراغ گرفت
درست معلومم نیست از چه زمانی شعر سعدی را سهل و ممتنع گفتهاند و آیا قبل از او شعر دیگرانی را چنین دانستهاند یا نه؟ آشکارترین خصلتی که با خوانش شعر او در ذهن نقش میبندد، همین است که خاطر را ملتذذ میکند
صادق هدایت، نویسنده معروف ایرانی، حداقل دو بار در فاصله زمانی طولانی، خودکشی کرد؛ یکبار که نتوانست خود را در رودخانهای در پاریس غرق کند و بهطور تصادفی توسط قایقرانی نجات پیدا کرد. بار دیگر که موفق شد با استنشاق گاز آشپزخانه آپارتمان کوچکی در پاریس به زندگی خود پایان دهد.
«زمستان ۷۷ است، زمستان تر از آنچه اخوان ثالث در وصف آن سروده، چرا که از پی نفرین شده ترین پاییزها فرا رسیده با آذرماهی شرمگین و سیاهرو از قتل های زنجیره ای و به مسلخ رفتن مختاری و پوینده و مقتولان شناخته شده یا ناشناخته دیگر. چندی پیش ، وزارت فرهنگ و…
احمد آلتان، متولد ۱۹۵۰ در آنکارا، نویسندهای است که در پس تحولات تاریخی به نوعی واکاوی فلسفی و روانشناختی در انسانها دست میزند و در این رهگذر پوست را پس میزند و زخم زیرین آن را آشکار میکند؛ زخمی که گاه تا اعماق استخوان ریشه دارد
رمان “اسفار سرگردانی”، سفرهای خیالی، رؤیایی و گنگ و خوابگرد مانندِ شخصیتی به نام “کاکو ژنیار مرادبیگ” به روستایی سرشار از اشباح است. او به روستایی واقع در مرز کُردستان عراق و ترکیه آمده تا هویت خود را بازشناسد
از ” تونی موریسون” و “جمیز بالدوین” ؛ غولهای ادبی آمریکا تا “ژیائولو گو” و “ولادمیر ناباکوف” درسایر نقاط جهان، اینها بهترین کتابهایی است که به روایت از خانه و سرزمین مادری میپردازند.
گرت هوفمان متولد سال ۱۹۳۱ میلادی در لیمباخ است و در سال ۱۹۹۳ در اردینگ درگذشت. هوفمان در سال ۱۹۴۸ به لایپزیک نقلمکان کرد و آنجا در مدرسه زبان، زبانهای انگلیسی و روسی را آموخت
«دیروز بود که اطاقم را جدا کردند، آیا همانطوریکه ناظم وعده داد من حالا بکلی معالجه شدهام و هفته دیگر آزاد خواهم شد؟ آیا ناخوش بودهام؟ یکسال است، در تمام این مدت هر چه التماس میکردم کاغذ و قلم میخواستم بمن نمیدادند
اولین چیزی که در خصوص این کتاب توجه ما را به خود جلب میکند، حجم آن است؛ البته بعد از نام نویسنده. این کتاب کوچک برای قدوقوارۀ نویسندۀ بزرگ آن کوچک جلوه میکند. به همین دلیل شاید عیب کتاب به شمار آید. ولی من تصور میکنم مزیت اصلی کتاب همین است. میپرسید چرا؟ خب علتش…
هانس ماگنوس انسنسبرگر، که برخی از آثارش از جمله تعدادی از مقالههایش در کتاب «در ستایش بیسوادی» با ترجمه محمود حدادی به فارسی منتشر شده، در یکی از مقالههایش با عنوان «صنعتیکردن ذهن» که در سال ۱۹۶۲ منتشر شده از اصطلاح «صنعت ذهن» در تشریح و توصیف نظام اجتماعی معاصر در جهان سرمایهداری استفاده میکند
به نظر من، بسیاری از مردم، وقتی گوگن را نقطۀ اوج هنر مدرن میدانند، اهمیت او را بیش از حد برآورد میکنند، اما درعینحال اهمیت واقعی او را دستکم میگیرند. گوگن پاسخی فراهم میکند برای پرسشی بسیار عام که خیلیها در سر دارند بیآنکه واقعاً از آن آگاه باشند؛ پرسشی که زندگی بسیاری از هنرمندانی…
در تصویری که جولین بارنز از زندگی دمیتری شاستاکویچ نشان میدهد، ترس و اختناق دو دستی است که انگشتان او را بر کلیدهای پیانو به حرکت در میآورد. ترس و اختناق محصول حکومتی خودکامه است و خودکامگی همراه با نبوغ در جسم هنرمند لانه میکند. هیچ یک دیگری را نفی نمیکند اما جسم فرسوده و…
محمدعلی فردین (۱۵ بهمن ۱۳۰۹ تهران – ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ تهران) با آنکه از مسیر ورزش (فوتبال و کشتی) وارد سینما شد ولی توانست از ارکان سینمای «قصهگوی عامهپسند با پایان خوش» باشد.
این روزها این عبارت را روی جلد کتابها زیاد میبینیم: «از پرفروشهای نیویورکتایمز!» عبارتی پرطمطراق که قصدش این است شما را به سمت خود بخواند، وادارتان کند به انتخاب کتاب، و قاعدتا بعد از انتخاب و پولدادن بابت آن، ناگزیرید وقت بگذارید و آن را بخوانید
صادق هدایت هم نویسنده مرگ است و هم بازیگر آن؛ گویی او هر سال این تراژدی را صیقل می دهد. امروز من او را نه به خاطر نوآوری سبک ادبی و آثار زیبایش بلکه به سبب آن جسارت و شجاعتی می ستایم که چنین حماسی چشم در چشم “مرگ” کایروسی دارد. ما همه “آنگاه” می…