ملك‌الشعرای دموكراسی
علی مسعودی‌نیا
شعر ویتمن به طور مستقیم با خوانندگان در ارتباط است، از آنها سوال می‌پرسد و به هیجان می‌آوردشان؛ چنین وضعیتی بر مبنای اعتقاد او به خاصیت حیاتی آفرینش ادبی و ارتباط بسیار مستحكم آن با خوانندگان است
والت ویتمن را نه فقط یك شاعر بزرگ و مهم امریكایی كه سرچشمه و…
فاتحان حقیقی
كهنـــه‌‌كشـــاورزان، كهنه‌مسافران، كهنه‌كارگران (گیرم كه گوژپشت باشند یا زمین‌گیر)
كهنه‌ملاحان، آنان كه جان به در برده‌اند از بسیار سفرهای پر‌خطر و توفان‌ها و كشتی‌شكستگی‌ها،
كهنه‌سربازان بازآمده از اردو، با جراحت‌ها و هزیمت‌ها و جای زخم‌هاشان،
همین كه زنده مانده‌اند كافی است- این شانه خالی‌نكردگانِ زندگانی دراز!
آمده‌اند و پدیدار گشته‌اند از دل تلاش‌ها،…
اغلب آن‌هایی که دستی در شعر و شاعری دارند و حتی به تفنن هم شعری می‌خوانند، دست‌کم با نام «سید علی صالحی»، از طریق «نامه‌ها» و «نشانی‌ها» آشنا هستند، حتی اگر متن این شعرها را هم نخوانده باشند، حتما این شعرها را با صدای زنده‌یاد «خسرو شکیبایی» شنیده‌اند. مگر میشود آن صدا را فراموش کرد،…
اولین دفتر شعر پیر پائولو پازولینی در سال 1942، یعنی زمانی که 20ساله بود، منتشر شد. این دفتر شعر، شامل اشعاری به گویش فریولی بود. گویشی متعلق به منطقه «فریول» که زادگاه مادر پازولینی بود. پازولینی، خود در گفت‌وگو با جان هلیدی می‌گوید که شعرهایش را تحت تاثیر مکتب «هرمتیسم» که از جریان‌های شعری غالب…
پازولینی در یران بیشتر به عنوان فیلمساز شناخته می شود، در حالی که در زادگاهش ایتالیل بیشتر به اشعارش شهره است تا فیلمهایش. جدیدا کتابی با ترجمه سیروس شاملو با عنوان «مذهب زمان من» منتشر شده که در بر گیرنده آثاری کوتاه و خواندنی از این فیلمساز و شاعر بزرگ ایتالیایی ست. اشعار زیر از…
دیدگاه جالب شفیعی کدکنی درباره احمد شاملو:
شهرت و اعتبار شاملو نتیجه پنجاه ـ شصت سال حضور مستمر در روزنامه‌هاست! مدتی حزب توده شاملو را بزرگ میکرد، بعد سلطنت‌طلب‌ها، بعد چریک‌ها، حالا هم ناراضیان از اوضاع کنونی. و این بزرگ کردن‌ها به هیچ وجه صددرصد به شعر او مربوط نیست، مربوط به موقع‌شناسی اوست و…
پیر پائولو پازولینی، شاعر نویسنده، منتقد و سینماگر برجسته ایتالیایی در طول عمر نسبتا کوتاه خود، آثار بسیاری در زمینه سینما و ادبیات خلق کرد و تاثیر عمیقی بر فیلمسازان نسل پس از خود گذاشت. با اینکه بسیاری پازولینی را در زمره مهم ترین شاعران و نویسندگان ایتالیا میدانند، اما وی در ایران بیشتر به…
مهدی مظفری ساوجی: مهدی اخوان‌ثالث، شاعر تضادها و تناقض‌های رازآلود روزگارانی است که در آن به‌سر برده، یا بهتر است بگوییم روزگاران پرمهر و قهری که در او به‌سر برده‌اند. اخوان از نیاکانش سخن می‌گوید و معترف است یا خودش را به تجاهل‌العارف می‌زند که آیا جز پدرش کسی را می‌شناسد که از نیاکانش سخن می‌گوید؟…
ماجرای انتخاب مردمی ترین شاعر دهه آنقدر جالب توجه بود که حیف مان آمد به آن نپردازیم مخصوصا وقتی ریز نتایح اعلام شد دیدیم ذره ای نباید به کار گروه نظرسنحی کننده شک داشت و اگر یک حرف صادقانه در تاریخ ادبیات این دیار گفته شده باشد ادعای درست بودن نتایج این نظر سنحی ست! ماکه…
سیمین بهبهانی مثل غزل‌های سعدی است: «سهل و ممتنع». این ویژگی در شعر یعنی در عین سادگی غیرقابل تقلید بودن و در حوزه روابط انسانی می‌تواند این‌گونه تعبیر شود: نزدیک و دور. هم در دسترس و هم دست نیافتنی. گفت‌وگو با سیمین بهبهانی، روایتگر زندگی زنی است که تقویم روزهایش، با اتفاق‌های شگفت و گاه…
برای بررسی چهره زن در شعر احمد شاملو لازم است ابتدا نظری به پیشینیان او بیندازیم. در ادبیات کهن ما، زن حضوری غایب دارد و شاید بهترین راه برای دیدن چهره او پرده برداشتن از مفهوم صوفیانه عشق باشد. مولوی عشق را به دو پاره مانعه الجمع روحانی و جسمانی تقسیم میکند. مرد صوفی باید…
بقایای خصلت ادب و اندیشه ی کهن در شعر شاملو/
احمد شاملو شاعر برجسته و پایه‌گذار شعر سپید پارسی، به خاطر نقش و تأثیر ویژه‌ی شعرهایش برشعر معاصر پارسی و بربخشی از جامعه‌ی “روشنفکری” ما، هنوز این ظرفیت را دارد که موضوع بحث و تحلیل قرار بگیرد؛ چرا که او و درونمایه‌ی شعرهایش به نوعی…
در 1889 سال تولد من، چالی چاپلین به دنیا آمد، سونات کرتروز1تولستوی منتشر شد، برج ایفل ساخته شد و هیتلر و ظاهرا الیوت هم دیده به جهان گشودند. در تابستان آن سال فرانسویان صدمین سالگرد به آتش کشیدن باستیل را جشن گرفتند و در شب تولد من، 22 ژوئن، جشن چله تابستان برگزار میشود.
نام…
نام کتاب: زمستان معشوق من است،
شاعر: مانا آقایی،
ناشر: سیپرس،
جای نشر: استکهلم،
نوبت چاپ: چاپ نخست 1391،
ساعت ماه
بعضِ شبها
ماه ساعت گردی میشود
با صحفهای نقرهی رنگ ودرخشان
بعد پایین میآید
آنقدر که در درخت پشت پنجره گیر میکند
صدای تیک تاک خوابآورش را میشنوم
دستهایم را به شیشه میچسپانم
و…
بهرام صادقی شعر هم میگفت، حتی پیش از آنکه قصهنویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلیاش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و شاعری چندان ممتاز به نظر نمی رسد.…
در «مد و مه» وزن اصلی با ادبیات داستانیست اما از این پس برای اینکه پاسخی هم داده باشیم به علاقه مندان پرشمار شعر، میکوشیم با انتخاب نمونههایی درخور اعتنا از شاعران جوان، گامی هرچند کوچک برای معرفی چهرههایی مستعد برداریم. این بخش را با شعری بسیار زیبا از فاطمه حق وردیان آغاز می کنیم…
«فدریکو گارسیا لورکا» در ایران برای بسیاری با ترجمه و دکلمه دلنشین و فراموش نشدنی اشعارش توسط احمد شاملو شناخته شد. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که از زیباترین و در عین حال حماسیترین اشعار اوست.
لورکا توسط فاشیستهای اسپانیای آن روزگار بهشکلی تلخ و جانگداز کشته شد، چگونگی مرگ او…
در آثار بودلر همانند آثار مالارمه، گودال استعارهای است برای بیان اضطراب. اضطرابی که اغلب زاییدهی احساسات ناشی از حضور در شکستگی زمانی یا مکانی است. مانند نیمه شب یا ایستادن بر لبهی یک پرتگاه.
اضطراب نزد شعرا، از نروال تا مالارمه بیشتر یک تصور متافیزیکی است تا یک واقعیت فیزیولوژیک. اضطراب روشی برای بیان افکار و احساسات…
محمد یعقوب یسنا، استاد دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه البیرونی، تاکنون مقالات مختلفی را برای «مد و مه» ارسال کرده است، نوشتههای که نشان از دقت نظر و دانش او در حوزهی ادبیات کلاسیک و معاصر دارد. تازهترین مقالهی او با عنوان « ناخودآگاهِ مشترکِ اساطیریِ نینامهی مثنوی با اسطورهی آفرینشِ ژاپنی»نوشتهای خواندنیست که از…
این گفت‌وگو و گفتوگویی دیگر که در ادامه خواهید خواند، از جمله گفتوگوهای کمتر خوانده شده احمد شاملو به شمار می آیند، برای پرداختن به شاملوی بزرگ بهانه و مناسبت مورد نیاز نیست، آنقدر سایهی حضورش برما ، زندگی ما و خلوتهایمان سنگین است که واژه مرگ در برابر او واقعا درمانده مینماید! اهمیت این…
تی. اس. الیوت در سنت لوئی میسوری در ایالت نیوانگلند در سال 1888 به دنیا آمد. در 1902 وارد دانـشـگـاه هـاروارد شـد و زیر تاثیر گرایش ضد رومانتیكی آیروینگ بابیت و دلمشغولیهای فلسفی و انتقادی جرج سانتایانا قرار گرفت و همچنین از فلسفه رمزآمیز هند و افكار ایدهآلیستی برادلی اثر پذیرفت. برادلی بر ماهیت خصوصی…
فروغ فرخزاد همچون روح سرگردانی که هیچگاه محل سکونتش را ترک نمی کند، همواره در آثار شاعران نوگرای بعد از خود حضور داشته است. بنیانگذاری شعر مدرن و ایجاد هویت جنسیتی برای راوی، مهمترین تاثیرات فروغ بر ادبیات پس از خود بوده و بدون شک نجات شعر فارسی از لحن و نگاه راوی همیشه مرد…
خیلی وقت پیش بود که شاعر “اکتاویو پاز” را ملاقات کردم، پائیز 1977 در مکزیکوسیتی. توی خیابان بالا و پائین. . . یک جهنم زنده. . . دنیای دود و زغال ماشینها. . . قنادیها را میبینم، مهندسان و معماران کیکسازیها: دنیای مشعشع بوتیکها. . . خودم را در یکی از آنها میاندازم که بتوانم…
«جهان و هر چه در او هست / تفاله‌ي چای بعد از یک عصرِ آسوده است، / مزه‌ي قند را فراموش نکن!» (پشت جلد کتاب)
«... من هستم هنوز به اسم، / به شنیدن / به احتمال / به امید. // خیلی‌ها خیال می‌کنند فاصله / شاید همان شفاست، / سلوک / ستاره / دریا…
شعر معاصر ایران-8: از دفتری به همین نام. سروده‌ی امین مرادی. ویراستار: یاسین محمدی. تهران: انتشارات افراز. چاپ اول: پاییز 1390. 96 صفحه. 1100 نسخه. 2500 تومان.
...
نمی‌دانم اینکه میآید
به دست‌های تو،
در هزاره‌ی بعدی می‌رسد
یا باید به زبان دیگری
مادرانه حرف‌هایم را
هجّی کنی.
به‌هرحال
امروز سوار می‌شوی
کنار…
نامِ تو زخمِ من است. سروده‌ي آزاده طاهایی. تهران: انتشارات مروارید. چاپ اول: 1390. 1100 نسخه. 112 صفحه. 2800 تومان.
...
صد سال به عقب،
صد سال به جلو،
فرقی نمی‌کند.
شمارش اعداد
در قبرستان،
مثل شمردن دانه‌های خاک
بیهوده است.
از قبری به قبر دیگر،
چیزی از جنس خاک
در درون‌مان…
حقیقت اینکه زیاد اهل شعر نیستم، فقط آنقدر که اموراتم را بگذرانم در لحظههایی که چیزی جز شعر نمیتواند پاسخگوی بیتابیهای آدم باشد.از همین رو نه به شکل تخصصی و پیگیر اما به شکل مداوم با آن دمخور بودهام. با این حال از همین رو بسیار هم ایدهآلگرا هستم، هر شعری را به خلوت خود…
علی باباچاهی، شاعر و منتقد شعر، در بخشهایی از گفتگویی با خبر آنلاین که با تاکید بر قدم گذاشتن او به هفتاد سالگی منتشر شده، با گوشه کنایهای به احمد شاملو و اخوان ثالث گفته است:
«شاملو در «مدایح بی‌صله» حرف‌هایش مکرر بود»
در ادامه این مطلب و در بیان جزییات آن آمده است:
«علی…
شعر فروغ همیشه برای من یک چیز زیبا بوده است، اگر این صفت برای بیان کیفیت شعر فروغ کافی باشد.
فروغ، تا آن حدی که من می شناسم و به من اجازه می دهد که قضاوت کنم، در شعرش- همچنان که در زندگی- یک جستجوگر بود. من هرگز در شعر فروغ نرسیدم به آنجایی که…
متن زیر روایتگر آخرین دریافتهای احمد شاملو درباره شعر امروز ایران (در دومین دهه بعد از انقلاب) است. احمد شاملو در این گفت‌وگو، مثل همیشه تحلیلی عمیق و هوشمندانه از اوضاع و احوال شر فارسی به مخاطب عرضه میکند. این گفت‌وگو به مناسبت سالمرگ بزرگترین شاعر معاصر ایران منتشر می شود. یادش گرامی و جاودان…