بعد از ظهر یکی از روزهای سرد آخر پاییز، بعد از شبی برفی، کافه گارنو جلسهی نقد مجموعه داستان «کلاغ» نوشته فرشته نوبخت.
وارد که میشوم، تک و توک جا برای نشستن پیدا می‌شود، سی سی و پنج نفری آمدهاند و از این حیث از جلسات نقد پر مخاطب به حساب میآید، بیشتر حاضران هم…
همه عادت داریم نویسندگان را به عنوان آفرینندگان متون ( ادبی، فکری و فرهنگی و...) به حساب بیاوریم، اما از دیگر سو براساس باوری دیرینه، اغلب منتقدان را پختهخوارانی میبینیم که با واسطه قراردادنِ متنی دیگر، به فعالیتی دست دوم میپردازند، و آنها را نویسنده متونی به حساب میآوریم که هویتشان وابسته به متنی دیگر…
تاکنون هیچ نویسندهای در تاریخ ادبیات داستانی ژاپن از شهرت موراکامی برخوردار نبوده، آنگونه که نه فقط در ژاپن که در دیگر کشورها نیز آثارش از تیراژی چشمگیر برخوردار باشد و حتی در ایران نیز با همین سطح از مطالعه عمومی و شمارگان متعارف هر کتاب در یک چاپ، آثار او در چند نوبت تجدید…
همیشه داستاننویسان و آثارشان، سوژه یادداشت ها، نقد ها و ازاین دست بودهاند؛ اما اینبار – و از این پس- قصد داریم به سراغ منتقدان هم برویم و به شکلی هرچند مختصر اشارههایی به چند و چون کارشان داشته باشیم. در روزهایی که کمتر نقد ادبی خوبی میخوانیم و اغلب شاهد کلیگوییهایی شتابزده هستیم که…
علی باباچاهی، شاعر و منتقد شعر، در بخشهایی از گفتگویی با خبر آنلاین که با تاکید بر قدم گذاشتن او به هفتاد سالگی منتشر شده، با گوشه کنایهای به احمد شاملو و اخوان ثالث گفته است:
«شاملو در «مدایح بی‌صله» حرف‌هایش مکرر بود»
در ادامه این مطلب و در بیان جزییات آن آمده است:
«علی…
اگرچه وقتی حرف از ادبیات عامه پسند به میان می آید، برخی از نویسندگان می گویند: «پیف پیف!» اما کم نیستند کسانی که آرزوی داشتن این تعداد مخاطب را دارند و حتی برای بدست آوردن موفقیتی مشابه آنچه اغلب آثار عامه پسند از آن برخوردار می شوند، با کنار گذاشتن ایده آل های خود در…
چندی پیش در در یکی از وبگردیهای معمول که اینروزها که همه ما به نوعی گرفتار آن هستیم، خواندم که یکی از چهرههای شناخته شده خارج از دنیای فرهنگ و هنر، که مدتیست در حوزه فعالیت خود به پایان راه رسیده، قصد دارد دنیای ادبیات را مفتخر کرده و به داستاننویسی بپردازد. برای این منظور…
این محتوا با رمز محافظت شده است. برای مشاهده رمز را در پایین وارد نمایید:
رمز عبور:
اغلب بر این باوریم که اوضاع و احوال ادبیات داستانی و ایضا بازار نشر در این سالها لااقل به لحاظ کمی، به مراتب بهتر از گذشته و بخصوص از دو دهه نخست پس از پیروزی انقلاب است. مشاهده نشانههای آن نیز دشوار نیست؛ کافیاست نگاهی بيندازيم به تنوع آثار منتشر شده، تعدد نویسندگان تازه، اقبال…
گاه برخی از دوستان كه علاقهای به داستاننویسی پیدا كردهاند از من میخواهند كتابی را به آنها معرفی كنم كه با استفاده از آن داستاننویسی را بیاموزند. كتاب‌های مفید زیادی در این زمینه هست، برخی را معرفی میكنم، آنها هم میخرند و میخوانند اما هیچ‌گاه داستانی به قلم آنها به دست من نمیرسد! تا قریب…
در سالهاي اخير ضرورت و اهمیت تعامل ادبيات داستانی و سينما، به اشکال مختلف مطرح شده است و متاسفانه با وجود اذعان اکثریت قریب به اتفاق صاحبنظران به تاثیرات مثبت دوسویه آن، همچنان در ورطه بیتوجهی افتاده و مغفول مانده است. این در حالیست كه در ديگر كشورها، ادبيات به عنوان منبعي غني براي سينما…
«به حرفهای منتقدین گوش ندهید؛ تاكنون تندیس هیچ منتقدی ساخته نشده است.» ژان سیبلیوس (آهنگساز فنلاندی)
شاید جملاتی نظیر آنچه در بالا آمد، به اشكال گوناگون و درحوزههایی مختلف، پیش از این نیز بارها شنیده باشید. سخنانی كه شاید در نگاه نخست پربیراه هم به نظر نرسند.
به راستی كدام‌یك از ما تاكنون تندیس ساخته…
نقد و بهویژه نقد ادبی از دیرباز در این دیار اوضاع چندان به سامانی نداشته و متاسفانه هرچه به لحاظ زمانی پیش آمدهایم، همپای رشد كمی آنچه در تصور عمومی نقد نامیده می‌شود، رشد كیفی خاصی مشاهده نمی‌شود و آنچه تحت عنوان نقد ادبی جدی، در گذشته در برخی از ماهنامهها یا فصلنامههای وزین ادبی…
هر بار كه نویسنده تازهای را كشف میكنی، انگار جهان را دوباره كشف كردهای؛ این لااقل احساسی بوده كه همواره من در چنین شرایطی داشتهام. نمیدانم شاید دیگران با توجه به تجربهها و ذهنیت خویش، دریافت و احساس دیگری نسبت به آن داشته باشند. این كه میگویم كشف نویسنده، مرادم آشنایی با نام و آثار…
چندی پیش هفتهنامه چلچراغ در تدارک پروندهای در رابطه با وبسایتهای ادبی، از من خواست تا درباره مسائل و مشکلات این حوزه بنویسم. جالب اینکه در آستانه یکسالگی «مد و مه» بودیم و از قضا مدتی بود در فکر تهییه مطالبی ویژه برای این منظور بودم.
اما این فکر زیاد در ذهنم دوام نیاورد، ترسیدم…
سالهای سال است که در آنسوی دنیا، گوشهای دور از وطن زندگی میکند، اما با این حال نه وطن را فراموش کرده و نه زبان مادری را. به فارسی میاندیشد و به فارسی مینویسد و با خاطره سالهایی که در این دیار زیسته، روزگار میگذراند، خاصه یادگارهای عزیز دوران کودکی.
روزگاری پرویز دوایی تنها در…
«بوالو- ناسژاک» یا پییر بوالو و توماس نارسژاک دو نویسنده فرانسوی ادبیات جنایی هستند که در طول چهاردهه همکاری مشترک و البته موفق سیمای نویسندگانی صاحب سبک را از خود به نمایش گذاردند، سبکی که بر پایه ویژگیهای مضمونی رمانهایشان و شکل پرورش حوادث غیرمنتظره در موقعیتهای داستانی بنا شده است. از این منظر داستانهای…
اگر انقلاب مشروطه را سرآغاز یک دگرگونی سیاسی و اجتماعی در جامعه ایرانی بدانیم، در حوزه ادبیات نیز باید مقامی اینچنین برای انقلاب مشروطه و پیامدهای فکری و فرهنگی اش، در نظر گرفت و آن را طلیعهبخش یک تجدید حیات ادبی در ایران دانست که هم در ادبیات منظوم و بهویژه در ادبیات منصور میتوان…
عصر دیروز مراسمی بود در گرامیداشت کتاب «دالان بهشت» نوشته نازی صفوی که در نشر ققنوس برگزار شد، علت برگزاری این مراسم هم انتشار چاپ چهلم این کتاب بود در 11هزار نسخه. البته غرض من در این نوشته صرفا گزارش چند و چون این مراسم نیست که احتمالا خبرگزاریها شرح مفصل و بهتر آن را…
از همان روزهای نخست قرار بر این شد که در «مد و مه» یادداشتهای شخصی و دل نوشته منتشر نشود، ملاک ما در راهاندازی این دفتر، انتشار یک نشریهی ادبی در سطح نمونههای چاپی و کاغذی بود که به ناچار، در فضای الکترونیک منتشر میشد.
این که میگویم از بهناچار، از آن روست که فضای…
درگفتگویی با احمد بیگدلی، اشاره به نکتهای جالب داشت که آن را باید علت بروز یکی از معضلات ملموس در ادبیات داستانی ایران در سالهای اخیر دانست، معضلی که از جنبههای گوناگونی میتوان رد تاثیر منفی آن را مشاهده کرد. در اوایل دهه هشتاد بیگدلی که تجربه سالها داستاننویسی را در کارنامه داشت، و حتی…
شبیه عطری در نسیم ظاهرا تجربهای کارگاهی در رمان نویسیست که این روزها نمونههایش نیز فراوان شده و البته با توجه به این که در چنین کارگاههایی اغلب نویسندهای با تجربه نیز به عنوان استاد یا مدرس حضور دارد، برخورداری از این نتایج قابل قبول چندان دور از ذهن نباید باشد. رضیه انصاری با رمان…
اختصاصی «مد و مه»: سومین نشست از سلسله نشست های نقد آموت بعدازظهر روز گذشته (پنجشنبه 5 اسفند) برگزار شد. این نشست، به بهانه انتشار رمان «شب آفتابی» نوشته نسرین ثامنی، ادبیات عامه پسند، با حضور «محمدرضا گودرزی» نویسنده و منتقد، «رسول یونان» شاعر، نویسنده و منتقد، «حمیدرضا امیدی سرور» نویسنده و منتقد و «میثم…
برای نویسندگانی که نخستین تجربههای داستانی خود را منتشر میکنند، ساده نوشتن یکی از مطمئن ترین راههاست، شیوهای که به واسطه آن لااقل میتوان مطمئن بود، از افتادن به بیراهه تجربهها دشوار زبانی و فرمی که اغلب به دلیل کم تجربگی به سامان نمیرسند، پشگیری میکند؛ دلیل اقبال به سادهنویسی در میان نویسندگانی که نخستین…
یک.
درسالهای دور و نزدیک، به ندرت شاهد آن بودهایم که آثار عامه پسند سوژه نقد و بررسی منتقدان قرار گیرند، مسئلهای که البته چندان هم دور از انتظار نیست، به یک دلیل کاملا روشن نقد تئوریک و حتی تماتیک در مورد داستانهای عامهپسند اغلب راه به جایی نمیبرد، چرا که ناخواسته نویسنده را در…
این درست که داستاننویسان زن در این سالها، نه تنها به لحاظ کمی که به لحاظ کیفی حضوری پررنگتر از نسلهای پیش داشتهاند و در این سالها کم نبوده آثار شاخصی که توسط زنان - و نه نویسندگان مرد که هنوز هم از منظر کمی غلبهای آشکار بر زنان نویسنده دارند- نوشته شده.
و باز…
چندی پیش بخش نخست این نوشته که به سرچشمههای رمان فارسی میپردازد، در «مد و مه» منتشر شد و از نظر شما گذشت، نوشتهای که میکوشد به دلایل، زمینهها و چگونگی تولد رماننویسی در ایران بپردازد و اگر عمری بود رواِیتگر داستان داستاننویسی در این دیار باشد، البته به شکلی موجز و برای مخاطبی که…
سالها پیش، در میانه دههی هفتاد گفتگویی بسیار جالب توجه با هوشنگ گلشیری انجام شد، از سوی مجلهای دانشجویی به نام «موج» که در آن گلشیری بسیار صریح و بیتعارف حرف زده بود، یادم هست در جایی از این گفتگو گلشیری گفته بود، در هر دورهای کسی معیار داستاننویسی این دیار بوده، زمانی هدایت، زمانی…
فرانسوا شاندرناگور با رمان «همسر اول» برای نخستین بار است که به خوانندگان فارسيزبان ادبیات داستانی معرفي شده، نويسندهاي كه مخاطب علاقمند به ادبيات در ایران با او ناآشناست، چرا كه عملا تا كنون منبعي براي شناخت او، در نه فضاي مجازي و نه (ظاهرا) در نشريات مكتوب وجود نداشته و بنابراين براي كساني كه…
در نگاه نخست آنچه در مجموعه داستان «چيزها» نوشته پيمان چهرازي جلب توجه ميكند، يكسان بودن سطح داستانهاست، به شخصه با كمتر مجموعه داستاني روبرو شدهام كه بدين اندازه داستانها به لحاط كيفي از سطحي یکسان برخوردار باشند. داستانهايي كه به رقم مضامين گوناگون و متنوعي كه دارند، از سبك مشابهي هم در پرداخت داستاني…