رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برچسب: ادبیات مشروطه

گفتمان ادبیات سیاسی ایران در آستانه دو انقلاب

گفتمان ادبیات سیاسی ایران در آستانه دو انقلاب علی‌اکبر امینی  سرگه بارسقیان: «در اواخر دوران ناصری رساله‌ای به صورت گفت‌وگو بوسیله نویسنده‌ای نامعلوم نوشته شد. این رساله مناظره‌ای است میان «ی» سنت‌گرا و «ق» فرنگی‌مآب. آن‌ها در مورد مسائل مختلف بحث می‌کنند. از بی‌هویتی گرفته تا خرافات و عقب‌ماندگی و فقر و جهل و پلتیک…

ادامه مطلب

فراز و فرود ادبیات فارسی از انقلاب مشروطه تا انقلاب بهمن ماه (بخش اول) / نوشته دکتر محمد رضا شفیعی کدکنی

مترقیان ایرانی از اواخر دوره ی صفوی به ویژه از طریق هند تا حدی با شیوه های تفکر و نظم اجتماعی اروپایی و شیوه ی زندگی مردم غرب آشنا شده بودند. یکی از نخستین کسانی که به این مقوله توجه کرد حزین لاهیجی (١١۴۵- ١٠٧١ ش) است که از شاعران مبرز آن عصر به…

ادامه مطلب

در آمدی بر زمینه های پیدایش ادبیات مدرن ایران

تاریخ ادبیات مدرن ایران رسماً از انقلاب نیما آغاز می‌شود. ویژگی مهم شعر نیما نسبت به همه‌ی آنچه پیش از او اتفاق افتاده است توجه او به فردیت شاعر و تغییر جایگاه عمل شاعری از بیرون به درون شاعر است. نیما به عکس شاعران پیش از خودش معتقد بود که کار شاعر توضیح دادن «واقعیت»…

ادامه مطلب

جایگاه میرزا ملکم خان در دگردیسی نثر فارسی

 از نخستین سال‌های سده دهم هجری، زبان اصلی در دانش‌های شرعی و نوشته‌های علمی عربی بود و جز متون ادبی آنچه به زبان فارسی نوشته آمده اگرچه کم نیست اما همواره در شمار رساله‌های درجه دوم و سوم به شمار می‌آمده است. پارسی‌نویسان که زبان پارسی برای‌شان به مثابه ابزاری ادبی بود، دغدغه‌شان بیش‌تر مسائل زیبایی‌شناختی…

ادامه مطلب

ادبیات مشروطه در گفتگو با ادیب برومند

اهمیت مشروطیت در تاریخ ایران تنها در بروز تحولات سیاسی و دگرگونی در ساختار جامعه خلاصه نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این عصر را می‌توان در شکل‌گیری عرصه روشنفکری و کم شدن فاصله میان سیاستمداران و مردمی خلاصه کرد که تا پیش از آن، بیشترین درک ایشان از هویت خود، تنها در مقام رعیت و…

ادامه مطلب

کهنه کتاب (۳): «سیاحت نامه ابراهیم بیک» اثر زین العابدین مراغه ای

اگر انقلاب مشروطه را سرآغاز یک دگرگونی سیاسی و اجتماعی در جامعه ایرانی بدانیم، در حوزه ادبیات نیز باید مقامی این‎چنین برای انقلاب مشروطه و پیامدهای فکری و فرهنگی اش، در نظر گرفت و آن را طلیعه‎بخش یک تجدید حیات ادبی در ایران دانست که هم در ادبیات منظوم و به‎ویژه در ادبیات منصور می‎توان…

ادامه مطلب

تبارشناسی ادبیات ایران (بخش پایانی): شعر در دوران مشروطه

این سومین و آخرین بخش از نوشته‎ای‎ست که به نوزایی ادبیات ایران در عصر مشروطه می‎پردازد، در دو بخش قبلی نویسنده به نقش مطبوعات و تاثیر آن بر ادبیات مشروطه و همچنین ویژگی‎های نثر نوین آن روزگار پرداخته بود؛ در این قسمت اما شعر در روزگار مشروطه مورد بررسی و توجه قرار گرفته است. ***…

ادامه مطلب

تبارشناسش ادبیات نوین ایران(۲) : آغاز نثر نو

در بخش نخست این نوشته که به ویژگی های نوزایی ادبی در عصر مشروطه می‎پردازد، خواننده نقش مطبوعات بر ادبیات دوران مشروطه بودیم، تاثیر مطبوعات در این روزگار به ویژه در تغییر و تحول نثر فارسی و نزدیک شدن آن به زبان مردم کوچه و بازار انجامید. در این بخش ویژگی های نثر نو در…

ادامه مطلب

تبارشناسی ادبیات نوین ایران (بخش نخست)

داستان‎‎نویسی و رمان گونه‎هایی از داستان‎گویی هستند که ورود آنها به ایران حاصل آشنایی ایرانیان با فرهنگ و ادبیات اروپا بود که در میانه دوران حکومت قاجار (پیش از عصر مشروطه)، شکل گرفت. این شیوه جدید ابتدا با سنت‎های داستان‎گویی ایرانی آمیزش یافته و به نوشتن رمان‎گونه‎هایی انجامید که به تدریج پس از شکل‎گیری نهضت…

ادامه مطلب

داستانِ داستان در ایران(۱): سر چشمه‎های داستان‎نویسی در ایران

داستانِ داستان، روایتی‎ست از سیر داستان‎نویسی در این دیار، از آغاز تا به امروز (شاید)، روایتی‎ست که قرار نیست خطی باشد، بلکه بنا بر این شده ، هر بخش تکه‎ای از  پازلی باشد تا به تدریج در کنار هم نشسته و شاید - اگر عمری بود و حوصله‎ای و یا حتی «مد و مه»‎ای -…

ادامه مطلب