در تاریخ ادبیات و فلسفه کم نبودهاند کتابهایی که بیش از خودشان، آثاری که درباره آنها نوشته شده را خواندهاند. «در جستجوی زمان ازدست رفته» یکی از شاخصترین این آثار است که در ایران آثار گوناگونی درباره آن بیشتر ترجمه و گاه تألیف شده است. «فانوس جادویی زمان» اثر داریوش شایگان که به همت نشر…
پدر و پدربزرگ داریوش شایگان، به گفته خود او، در تبریز به امر تجارت مشغول بودند و پدرش قبل از انتقال به تهران، از مریدهای پدر من بوده و در مراسم مذهبی مسجد ما، نوعا شرکت میکرده و یکی دوبار هم او را در دوران کودکی همراه خود به آن مسجد برده است…
روی تخت سیار بیمارستان سریع تر از آن که فرصت دیدنش را داشته باشیم از مقابل مان گذشت. همین قدر دیدیم که صورتش زیر سنگینی پلک های بسته اش آرام بود ولی خواب کامل نبود. دست راستش با تکان های شدید می لرزید، انگار که نمایشی باشد از بی قراری درونش.
والتر بنیامین فیلسوف و مترجم بخشی از رمان «در جستوجوی زمان از دست رفته» به زبان آلمانی در نامهای خطاب به تئودور آدورنو دیگر فیلسوف نئومارکسیست آلمانی مینویسد: «دیگر یک کلام بیش از آنچه برای کار ترجمهام ضرورت دارد از پروست نخواهم خواند، از بیم اینکه سخت معتادش شوم و این اعتیاد سرچشمه خلاقیتم را…
در تهران بدنیا امد .درسال۱۳۱۳.پدرش بازرگان بود و شیعه مذهب و مادرش سنی بود از اهالی گرجستان. در مدرسه سن لویی درس خواند که توسط کشیشان فرانسوی اداره می شود. در سن ۲۷ سالگی باحلقه اصحاب تاویل— طباطبایی و اشتیانی و الهی قمشه ای که سه عضو برجسته و تیوریک حوزه بودند حشر…
این گفتوگو یک هفته پیش از بستریشدن داریوش شایگان در بیمارستان انجام شده و به تأییدشان رسیده است. هرکاری میکردم دلم نمیآمد آن را چاپ کنم. انتظار کشیدم تا او از وضعیت اغما بیرون بیاید تا بعد آن را چاپ کنیم، اما چون موضوع گفتوگو درباره کتاب اخیرا منتشرشده «فانوس جادویی زمان» بود، صلاح ندیدم…
دکتر داریوش شایگان در جلسه رونمایی کتاب جنون هوشیاری در سال ۱۳۹۴، گفت که همه عمر آرزو داشته که فرصتی بیابد تا دیدگاه های خود را در باره دو شخصیت ادبیِ فرانسوی بنویسد، بودلر و پروست. خوشبختانه دومین خواسته او نیز با کوشش و پشتکار مستمربرآورده شد و کتاب فانوس جادویی زمان در باره…
لحظه های حیاتی برای داریوش شایگان
دعا برای شایگان
کاوه رهنما
داریوش شایگان در بیمارستان بستری است و به گفته علی دهباشی آنچه در چهل و هشت ساعت پیش رو رخ میدهد، «در آینده او حیاتی است». این متفکر ٨٣ ساله ایرانی عصر پنجشنبه ساعت ٤ در اتاق کار خود در خانهاش در ولنجک…
پرداختن به روشن فکری مانند شایگان موضوعی پیچیده می نماید. او در غرب به دنیا آمده و بزرگ شده و تربیتی غربی یافته، اما به یکباره به طور«غریزی» فهمیده که باید تربیت غربی اش را در «پستو» گذارد و به اصل خود باز گردد: به ایران. اما در این باز گشت نیز چندان به سان…
آغداشلو، همچون خیام
داریوش شایگان
آیدین آغداشلو شخصیتی است استثنایی؛ چیرهدستیاش در کار نقاشی از یک سو، و خصلت چندوجهی و مهارتهای چندگانهاش از سوی دیگر. هم نقدنویسی زبردست در عالم هنر است، هم بهرهمند از استعداد ادبی. او از اندکشمار ایرانیانی است که با هنر غربی و همۀ دگرگونیهای آن، از رنسانس…
پرداختن به روشن فکری مانند شایگان موضوعی پیچیده می نماید. او در غرب به دنیا آمده و بزرگ شده و تربیتی غربی یافته، اما به یکباره به طور«غریزی» فهمیده که باید تربیت غربی اش را در «پستو» گذارد و به اصل خود باز گردد:
مروری بر «جنون هشیاری» تألیفِ داریوش شایگان
همدردی با درد
١ بودلر در مقدمهای بر کتاب «داستانهای خارقالعاده» ادگار آلن پو نوشت: «به فهرست بلندبالای حقوق بشر، که قرن نوزدهم خردمندانه و از روی خوشخدمتی مدام بازگویش میکند، دو قلم باید افزود: حق تناقضگویی، حق وداع گفتن با دار فانی»,١ شایگان معتقد است حق تناقضگویی…
«جنون هشیاری»، بحثی درباره اندیشه و هنر شارل بودلر، در میان آثار دیگر داریوش شایگان شاید، جایگاهی تکین داشته باشد. البته مفهوم فرهنگ بر تمام آثار این متفکر معاصر سایه انداخته است. او هیچگاه با ادبیات و هنر بیگانه نبوده، گواه این مدعا نیز جدا از ارجاعات دقیق و بسیار ادبی و هنری در آثارش،…
هیچ شعری دیگر از بودلر و احتمالا هیچ شاعر دیگری تا این حد بر ادبیات مدرن تأثیر نگذاشته است. هرچند که «تطابقات» در آغاز چندان توجهی برنینگیخت و مقبول طبع معاصران واقع نشد. در این شعر، خبری از بودلریسم نیست. نه دغدغه مرگ و زشتی در میان است و نه کلنجار با شیطان و بیماری…
پیام دولتآبادی برای درگذشت سیمین بهبهانی
محمود دولتآبادی در پی درگذشت سیمین بهبهانی در پیام تسلیتی نوشت: «درگذشت شاعر غزلسرای کشور را به خانواده، همه دوستان، دوستدارانش و بهخصوص بانوان ایران تسلیت میگویم. او در همه حال شاعری بود که به این کشور میاندیشید و به آرزوهای خودش. امیدوارم که زندگی پربار او بهعنوان امانتی نزد…