Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Tag: فئودور داستایفسکی

فئودور داستایفسکی: فیلسوفِ آزادی

بگویید انسان‌بودن یعنی نیکوکاری، بلافاصله انسان‌ها تمام تلاششان را می‌کنند تا به دیگران شر برسانند. بگویید انسان‌بودن یعنی آسیب‌زدن، دم‌به‌دم آدم‌ها را می‌بینید که مهربانی می‌کنند و کمک می‌رسانند. این عصیانِ درونی، این میلِ همیشگی به خلاف جهت شناکردن از نظر داستایفسکی جزئی از ذات بشر است، میلی که خیلی وقت‌ها خودش را در قالب…

Read more

دنیای ژورنالیستیِ «پیامبر روس» / پرتو مهدی‌فر

همان‌گونه که در غیاب خوانشی دقیق از زندگی داستایفسکی نمی‌توان به تحلیل جهان داستانی او پرداخت، بدون شناخت دیدگاه‌های هنری وجامعه‌شناسانه‌اش هم نمی‌شود به درک درستی از مواضع فرهنگی و اجتماعی او رسید. بی‌تردید شرایط تاریخی و ظرف مکانی‌‌‌ای که جهان‌بینی نویسنده در آن شکل گرفته نیز مشمول همین ضرورت‌ است. هرقدر که او عصاره‌ی…

Read more

حقیقتِ جنگ: زیبایی یا ویرانی؟ / تیم برینخف

به‌عنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس می‌کند نمی‌توانم به جهان از منظر نمایشنامه‌ها، رمان‌ها، اشعار و داستان‌های روسی نپردازم، حتی در برهه‌ای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت می‌شود. بی‌شک با توجه به اقدامات وحشیانه روس‌ها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…

Read more

فریادِ مشترکِ داستایفسکی و تولستوی: به خود آیید!

به‌عنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس می‌کند نمی‌توانم به جهان از منظر نمایشنامه‌ها، رمان‌ها، اشعار و داستان‌های روسی نپردازم، حتی در برهه‌ای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت می‌شود. بی‌شک با توجه به اقدامات وحشیانه روس‌ها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…

Read more

دویست سال پس از تولد خالق ابله/ سوءتفاهمی به نام داستایفسکی/ نادر شهريوري (صدقي)

اگر داستایفسکی را از درون تجربه نکنیم، هرگز او را تجربه نکرده‌ایم. داستایفسکی از درون شعله می‌کشد، تنها آن هنگام که با خود روبه‌رو می‌شویم، او را در کنار خود می‌یابیم. بسیاری داستایفسکی را محافظه‌کار می‌نامند؛ این تعبیری درست است، بسیاری او را رادیکال می‌دانند؛ این نیز درست است.

Read more

همسر داستایوفسکی بودن چگونه بود؟ / نیکولاس کوتار

این مجموعه که به زندگی آنیا داستایوفسکی، همسر فیودور داستایوفسکی، نویسنده­ ی برجسته­ ی قرن ۱۹ روسیه اختصاص دارد در چندین قسمت توسط نیکولاس کوتار، مترجم و نویسنده­ ی روسی ساکن آمریکا نوشته شده است. این مجموعه در مجله­ ی “فوما” چاپ روسیه منتشر شده است.

Read more

هر چه می‌گذرد گویی به جای آنکه از دنیای داستایفسکی دور شویم، به آن نزدیک‌تر می‌شویم!

سوالی که داستایفسکی در رمان شگفت‌آور «جنایت و مکافات» پرسید، یک قرن است که ما را رها نکرده: آیا می‌توان انسانی ستمگر و خبیث را برای رسیدن به جامعه‌ای بهتر کُشت؟ عقلانیت سردِ فایده‌گرایی می‌گوید آری. و در حقیقت آنچه داستایفسکی را بیشتر از خودِ قتل به وحشت انداخته بود، عقلانی جلوه‌کردنِ آن بود. اما…

Read more

نگاهی به کتاب «داستایفسکی، جدال شک و ایمان» نوشته ادوارد هلت‌کار / جدال داستایفسکی

«داستایفسکی، جدال شک و ایمان» نوشته ادوارد هلت‌کار کتابی خواندنی از سرگذشت‌نامه‌ جدید داستایفسکی است که اول‌بار در سال 1977 منتشر شده است. اثر شامل چهار کتاب است، به ترتیب: «سال‌های رشد»، «سال-های هیجان و جوشش»، «سال‌های آفرینش» و «سال‌های کامروایی». هلت-کار کتاب را با نقل‌قولی از الکساندر هرتسن شروع می‌کند: «من روس هستم. زندگی…

Read more

دیوانه‌ای که نابغه‌ی ادبیات شد / حاشیه هایی کوتاه و خواندنی از زندگی فئودور داستایفسکی

اطلاعات مختصر و مفید درباره فئودور میخاییلوویچ داستایفسکی؛ با این که سال ها از زمان مرگ او می گذرد اما هنوز دانستن از حواشی زندگی و آثارش برای مخاطبان ادبیات جذاب است.

Read more

شأن و منزلت انسانی در آثار فئودور داستایفسکی/ مجتبی حبیبی

دهه چهل خورشیدی، بنا بود مهری آهی آثار داستایفسکی را از روسی به فارسی برگرداند، اما مرگ به او فرصت نداد تا او تنها به ترجمه «جنایت و مکافات» اکتفا کند. بعد از او، سروش حبیبی از روسی و علی‌اصغر خبره‌زاده از فرانسه آثاری از داستایفسکی را ترجمه کردند، و سپس رضا رضایی، صالح حسینی،…

Read more

همدردی داستایووسکی و زیبایی حقایق هولناک/ لوری شک

داستایووسکی (1) به مدت چهار سال زنجیر پنج پوندی به پا کرد. در زندان صحرایی ام.اس.کا، مکانی که برای تنبیه به آنجا فرستاده شده بود ؛ با محکومیت به اغتشاش و طغیان. در محلی که به منظور ویژه ای ، قسمتی از بخش را به سلول های انفرادی مخصوص زندانیان سیاسی ای که برای…

Read more

یادداشت ها و طرح های داستایفسکی؛ دریچه ای برای شناخت بهتر یک نابغه

داستایوسکی در تمام دورهٔ نویسندگیش، دائماً مشغول یادداشت برداشتن بود. البته نه دقیقاً به‌رسم و راه نویسنده‌های حرفه‌ئی. و همین یادداشت‌ها، بعدها، زمینه‌ئی فراهم آورده بود برای طرح دیدگاه‌های فلسفی، اجتماعی، و ادبی این روح بزرگ «خصلت روسی».

Read more

کامو روباه است یا خارپشت / سنجش وفاداری کامو به ایده داستایفسکی

آلبر کامو «تسخیرشدگان» را مهم‌ترین رمان سیاسی و آن را یکی از چهار، پنج رمانی می‌داند که فراتر از همه آثار ادبی قرار دارد. کامو در ١٩٥٩ متنی نمایشی با عنوان «تسخیرشدگان» می‌نویسد که اقتباسی از رمان «تسخیرشدگان» (شیاطین) داستایفسکی است. کامو در این نمایش به مضامین اصلی اندیشه‌های داستایفسکی می‌پردازد.

Read more

شهر و شهروندی در ادبیات: سن‌پترزبورگ در آثار بزرگان ادبیات روس

سن‌پترزبورگ، جایگاه قدرت و مرکز تفکر امپراتوری روس طی دو قرن، بزرگترین نویسندگان این کشور را جذب کرده و برای آنها سرچشمه اصلی الهامات بود. گوگول، داستایوفسکی و تولستوی ازجمله نویسندگانی هستند که سن‌پترزبورگ در آثارشان نقشی اساسی ایفا می‌کند.

Read more

محبوب ترین نویسندگان روس چه کسانی هستند؟

روس‌ها کتاب‌های الکترونیک را ترجیح می‌دهند؛ جای خالی پوشکین در بین سه نویسنده برتر روس بر اساس یک نظر سنجی در روسیه، الکساندر پوشکین پس از لِف تالستوی، فئودور داستایفسکی و آنتون چخوف، چهارمین نویسنده محبوب روس‌ها است. به گزارش مد و مه به نقل از سایت لوادا سنتر، تحقیقات اخیر مرکز مطالعات افکار عمومی «لوادا…

Read more

چهره‌های داستایفسکی

انتشار کتابی تازه در باره داستایفسکی داستایفسکی ازجمله چهره‌های ادبیات جهانی است که تاکنون تفسیرهای مختلفی در حوزه‌های مختلف درباره آثار او صورت گرفته و تأثیرات او در بسیاری از نویسندگان بعد از خودش دیده می‌شود. به‌تازگی نیز کتابی با عنوان «نگاهی به زندگی و آثار فیودور داستایفسکی» نوشته رابرت برد با ترجمه مهران صفوی…

Read more

فئودور داستایفسکی و سینما/ «جنایت و مکافات» بر پرده نقره ای

'نگاهی به «جنایت و مکافات» اثر لف کولیژانوف اقتباسی از شاهکار فئودور داستایفسکی راسکولنیکوف با طعم ادبیات شاهپور عظیمی سینما هیچ‌گاه بی‌نیاز از ادبیات نبوده است. شاید دلیلش را باید در توانمندی ‌ادبیات برای روایت دانست. خیلی پیش از این‌که سینما پا به منصه‌ی ظهور گذاشته باشد، بزرگانی مانند دیکنز و البته داستایفسکی روایت داستانی…

Read more

جهان فیودرو داستایوسکی / یادداشت‌های یک نویسنده

داستایوسکی در تمام دورهٔ نویسندگیش، دائماً مشغول یادداشت برداشتن بود. البته نه دقیقاً به‌رسم و راه نویسنده‌های حرفه‌ئی. و همین یادداشت‌ها، بعدها، زمینه‌ئی فراهم آورده بود برای طرح دیدگاه‌های فلسفی، اجتماعی، و ادبی این روح بزرگ «خصلت روسی».

Read more

رستاخیز راسکولنیکوف / مفهوم جوانی در آثار داستایفسکی

در آغاز یک نقل قول بود. همین چند کلمه‌ای که راسکولنیکوف آن را در روزنامه‌ای چاپ کرده بود. راسکولنیکوف در مقاله‌اش گفته بود مردم دو دسته‌اند: دسته اول مردم طبقه عادی که به درد زندگی طبیعی مثل خوردن و تولیدمثل می‌خورند و دسته دوم مردم واقعی یعنی کسانی که توانایی یا استعداد آن را…

Read more

نیچه، داستایوسکی، نهیلیسم

«داستایوسکی» نویسنده ای است که به نظر بسیاری از «منتقدان و خوانندگان ایده های انتزاعی در رمان هایش تبدیل به گوشت و خون می شود و در قالب انسان های زنده تجسم پیدا می کند. بارزترین مثال آن هم تجسم ایده نهیلیسم است. این نکته محدود به داستایوسکی نیست بلکه در کل رمان های روسی…

Read more

جنایت و رهایی/ نگاهی متفاوت به عمل راسکولنیکوف و مکبث

از نظر زمانی در تراژدی‌های شکسپیر، «مکبث» سریع‌ترین، «هملت» کندترین و «شاه‌لیر» ترکیبی از این دو است. منظور از «زمان»، پیوند آن با وقوع اتفاق یا حادثه‌ای مهم است که رخ می‌دهد یا احیانا انتظار می‌رود که باید رخ دهد

Read more

داستایفسکی در کجا ادبیات روسیه ایستاده است؟

گرچه داستایفسکی از باب تمجید از گوگول گفته بود: ما همگی از زیر شنل گوگول بیرون آمده‌ایم، اما داستایفسکی از بابت بیرون‌آمدن از زیر شنل بهای سنگینی پرداخت: در ١٦نوامبر١٨٤٩ دادستان وقت روسیه داستایفسکی را به جرم قرائت نامه خیانتکارانه بلینسکی به اعدام محکوم می‌کند

Read more

داستایوسکی و یادداشت‌هایش

داستایوسکی در تمام دورهٔ نویسندگیش، دائماً مشغول یادداشت برداشتن بود. البته نه دقیقاً به‌رسم و راه نویسنده‌های حرفه‌ئی. و همین یادداشت‌ها، بعدها، زمینه‌ئی فراهم آورده بود برای طرح دیدگاه‌های فلسفی، اجتماعی، و ادبی این روح بزرگ «خصلت روسی».

Read more

کتابهای خواندنی(2)/ تو نخواهی کشت (مقالاتی درباره رمان جنایات و مکافات)/ نشر نیلوفر

کافکا عقیده داشت اگر کتاب همچون تلنگری بیدارمان نسازد، برای چه آن را می‌خوانیم؟ کتاب باید تیشه‌ای باشد برای شکستن دریای یخ‌زده درون ما . جنایات و مکافات نوشته داستایوفسکی از این سنخ کتاب‌هاست

Read more

داستایفسکی و تضادهای «شهر انتزاعی» جهان مدرن

داستایفسکی در مواجهه با وضعیت روسیه، در دوره‌ای که غرب به واسطه انرژی‌های آزاده شده مدرنیزاسیون فرآیند تاریخی متفاوتی را از سر می‌گذراند، از نبود حس وقار و منزلت شخصی یا خودپرستی ضروری نزد روس‌ها یاد می‌کند و این پرسش را پیش می‌کشد که «آیا روس‌های بسیاری وجود دارند که کشف کرده‌اند فعالیت واقعی آنها…

Read more

فئودور داستایفسکی؛ نویسنده‎ی رنج و محنت

«جنایت و مکافات» چرا نوشته شد و نویسنده در این کتاب چه رسالتی را می خواست بیان کند؟ برای پی بردن به سبب انتشار کتاب، نخست باید خود داستان‌سرا را شناخت. در میان نوابغ ادب روسیه، شاید هیچ‌یک به اندازه ی داستایفسکی رنج زندگی و محنت هستی را تحمل نکرد و سازگاری با همین درد…

Read more