رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برچسب: پرونده هوشنگ گلشیری

داستان آدینه (۲۵): «نقشبندان» نوشته هوشنگ گلشیری

«نقشبندان» از داستانهای دهه‌ی شصتی هوشنگ گلشیری است، داستانهایی که در اوج پختگی ادبی نوشت، زمانی که به واقع و به تعبیر خود او همان نهنگ ادبیات داستانی خرد ایران بود. به مناسبت زادروز او، ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶، این داستان را می خوانیم. به یاد داستان نویسی که از زمانه خود پیش افتاده…

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری چگونه می‌نوشت / رضا براهنی

هوشنگ گلشیری در زندگی نه چندان طولانی از نظر ماه و سال، اما بسیار پربار از لحاظ تولید فرهنگی و ادبی و نیز وقف بیش از دو دهه از زندگی پربارش در راه ” آزادی اندیشه و بیان بی هیچ حصر و استثناء”¹ بر ادبیات ایران تاثیری عمیق گذاشته است. گرد فراموشی بر چهره او…

ادامه مطلب

رمان شکل بسط یافته ی داستان کوتاه نیست / دکتر حسین پاینده

قول مشهوری است که داستان‌نویس برجسته کترین منسفیلد (Katherine Mansfield) چند بار کوشید تا رمان بنویسد، اما هیچ‌یک از تلاش‌های او قرین موفقیت نشد (مایسْزُر Myszor ۲۰۰۱: ۳۷). همچنین در بسیاری از کتاب‌های مربوط به ادبیات داستانی از نویسنده‌ی برجسته‌ی آمریکایی ویلیام فاکنر William Faulkner نقل‌قول شده که نوشتن داستان کوتاه، به مراتب طاقت‌فرساتر از…

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری و فرمالیسم روسی (بخش دوم) / حسام جنانی

در مقاله­­ی پیشین اشاره شد که چگونه سوءبرداشت گلشیری از مکتب فرمالیسم روسی جدال آسیب­زای بین فرم و محتوا را وارد ادبیات داستانی ایران کرد. نیز گفته شد که این سوءبرداشت چگونه به خشکاندن درخت تنوع ادبی در ادبیات معاصر ایران یاری رسانده است. در مقاله­ی پیش­رو، به جنبه‌های دیگری از تأثیرپذیری گلشیری از این…

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری و فرمالیسم روسی (بخش نخست) / حسام جنانی

جنبه­ای از آنچه تقوی در مورد گلشیری نگاشته درست و جنبه­ای دیگر از آن قابل بحث است. قائل شدن به اینکه «نویسندگان نسل جوان ایران بیش از هر نویسنده­ی دیگری از گلشیری متأثر» شده­اند تا حد زیادی درست است، اما اینکه بگوییم آنها «راه­هایی» را پی گرفته­اند که دروازه­هایشان را او به رویشان گشوده است…

ادامه مطلب

درباره «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری بعدِ ۱۳ سال سانسور / مهدی یزدانی خرم

هوشنگ گلشیری «شازده احتجاب» را سال ۱۳۴۸ چاپ کرد. کتابی که به سرعت به یکی از آثار بحث ساز ادبیات ایران تبدیل شد. گلشیری پیش از انتشار شازده احتجاب چند داستان کوتاه موفق و ناموفق و یک کتاب ناموفق منتشر کرده بود. اما ظهور شازده احتجاب در فضای مملو از رئالیسم گرایی افراطی از نوع…

ادامه مطلب

چه کسی می ترسد؟ (بررسی تطبیقی دو اثر از دو نویسنده) / رضا ملکیان

در میان سطرهای آثار گلشیری همیشه حرف هایی هست برای خواندن و به فکر فرو رفتن. کمتر اثری از او می توان یافت که نچسب و علیل باشد و طعم شیرین قصه شنیدن و داستان خواندن را از ما محروم کند. داستان جبه خانه -با همه ی نقد ها و انتقاد هایی که…

ادامه مطلب

روایتی از «بره گمشده راعی» اثر هوشنگ گلشیری/ مجتبا هوشیار محبوب

با این که «شازده احتجاب» در میان اهالی نقد و جامعه داستان‌نویسی معاصر، رمانی خوش‌ساخت تلقی می‌گردد، اما گلشیری مسیر بعدی داستان‌نویسی‌اش را بر مبنای بوطیقای حاکم بر این اثر پی نمی‌گیرد و به موج تحسینی که پیرامون این اثر جریان داشت بی‌توجه می‌ماند

ادامه مطلب

داستان دلشوره‌های روشنفکران / چهل سالگی رمان «بره‌ گمشده راعی» اثر هوشنگ گلشیری

آسمان بار امانت نتوانست کشید، قرعه فال به نام من دیوانه زدند. این حرف یک آدم معمولی نیست. از دغدغه‌هایش می‌شود فهمید صاحب فکر است. از هستی‌اش شکوه دارد. به این جمع‌بندی رسیده که توی خلقت به او اجحاف شده. بار امانتی را به دوش کشیده که آسمان هم تاب تحمل‌اش را نداشته.

ادامه مطلب

یک گفتگوی صریح با هوشنگ گلشیری درباره ادبیات داستانی و نویسندگان ایرانی

آخرین رمان من دیماه گذشته تمام شد. این کار را از سال ۱۳۶۳ شروع کرده بودم. وقتی از ایران می رفتیم، دو فصل آن تمام شده بود، یک فصل دیگرش تایپ شده بود و یک فصل هنوز روی نوار بود و در هشت، نه ماهی که آنجا بودم توانستم بخش هایی را که روی نوار…

ادامه مطلب

بلوغ/ محمد رضا قانون پرور / نگاهی به «جن نامه» اثر هوشنگ گلشیری

«جن‎نامه» درایران منتشر نشد، نشر باران در سوئد آن را به شکلی محدود منتشر کرد و از همین رو در زمان خود آنگونه که باید دیده نشد و به عبارتی همانند بسیاری از آثاری که در خارج از کشور منتشر می‎شوند، متولد نشده به جوانمرگی دچار شد. این درحالی‎ست که جن‎نامه در سالهای اخیر…

ادامه مطلب

گلشیری و میل پدر خواندگی در ادبیات معاصر ایران

گلشیری از کسانی است که سال‌ها چراغ داستان‌نویسی را در این سرزمین روشن نگه داشت و از این جهت حقی انکارناشدنی بر گردن ادبیات معاصر دارد. او به کاری که می‌کرد اعتقاد داشت و بر آن اصرار می‌ورزید، آن‌قدر که حتی در روزهای عسرت و پریشانی‌اش هم حاضر نشد از آن دست بکشد

ادامه مطلب

نوشتن صبر ایوب می‌خواهد / گفتگوی فراموش نشدنی با گلشیری

در گفت‌وگوی آدینه با هوشنگ گلشیری، نویسنده برجسته ایرانی درباره آثار خود و نیز داستان‌نویسی در دهه ۶۰ به داوری نشسته است. گلشیری در این مصاحبه علاوه بر بیان مبانی نظری باورهای خود درباره داستان‌نویسی، به نقد و بررسی آثار مطرح دهه ۶۰ پرداخته است.

ادامه مطلب

یادی از هوشنگ گلشیری و جن نامه اش / تلاش برای تفسیر دوباره جهان

کسی گفته بود، «دریا چه تغییرها کرده از نگاه فراوان آدم‌ها.» و این دگرگونى بزرگ را مى‌شود حس کرد، اگر خوب به دریا خیره شویم. اما بر جهان ما همچنان تغییر یعنى جابجایى چیزى یا جانشینى کسى. برای بررسی رمان «جن نامه» که بر بنیاد ایستایی یا تغییر جهان بنا شده، این گفتاورد شاید چنان…

ادامه مطلب

یادداشتی از ناصر زراعتی درباره «حدیثِ مُرده بر دار کردنِ آن سوار که خواهد آمد» اثر هوشنگ گلشیری

می‌گفت (نقلِ به مضمون): نثرِ کهنِ فارسی را باید بخوانیم: خوب و دقیق و پیوسته… خواندنِ نثرهایِ زیبا و درخشانِ کهن نوعی شُست‌وشو و پاکیزه کردنِ ذهن است از آلودگی‌هایی که ذهن و حافظۀ ما را می‌آلایند: خواندنِ و شنیدنِ این نثرهایِِ مغلوطِ رسانه‌ها و نیز نوشته‌هایِ شَلختۀ نویسندگانی که زبانِ فارسی یادنگرفته، دائم نوشته…

ادامه مطلب

گذشته گرایی و گریز / نگاه آذر نفیسی به آثار هوشنگ گلشیری

هوشنگ گلشیری، داستان‌نویس صاحب نام معاصر، نوشتن را در مکتب بهرام صادقی آغاز کرد. اولین شعرها، داستانها و نقدهایش از سال‌های ۴۰ به‌بعد در پیام نوین و جنگ اصفهان به‌چاپ رسید. بعد، سرودن شعر را به‌‌شاعران وانهاد و راه اصلی‌اش، داستان‌نویسی، را به‌جد ادامه داد.

ادامه مطلب

داستان آدینه (۱۷): «چنار» اثر هوشنگ گلشیری

چنار یکی از داستانهای اولیه هوشنگ گلشیری است نویسنده ای که با سرودن شعر شروع کرد اما با راهنمایی ابوالحسن نجفی به داستان نویسی پرداخت و آن را جدی گرفت تا به یکی از بزرگان داستان نویسی این دیار بدل شد.

ادامه مطلب

داستان آدینه (۱۱): «سبز، مثلِ طوطی سیاه، مثل کلاغ» اثر هوشنگ گلشیری

داستان کوتاه «سبز، مثلِ طوطی سیاه، مثل کلاغ» اثر هوشنگ گلشیری برای نخستین بار در کتاب جمعه سال اول شماره ۳۲ نشریه کتاب جمعه به سر دبیری احمد شاملو منتشر شد و مدتی بعد وقتی چاپ نخست جبه خانه توسط نشر کتاب تهران منتشر شد در این مجموعه نیز به بازار آمد.

ادامه مطلب

متنی منتشرنشده ازهوشنگ گلشیری / زیر خاکی!

متنی منتشرنشده ازهوشنگ گلشیری با خلوت بوشهر «متنی را که در زیر می‌خوانید هوشنگ گلشیری حدود ٣٠ سال پیش برای نمایشگاه رضا شادزی نوشته است. این متن برای نخستین‌بار منتشر می‌شود. رضا شادزی را من سال‌هاست می‌شناسم، به‌خصوص در دوره دوم اقامت در اصفهان و تأسیس «دفتر مطالعات فرهنگی» در سال‌های ٥٨ و ٥٩ که…

ادامه مطلب

در محضر استاد / گزارش مکتوب یکی از جلسات داستان‌خوانی هوشنگ گلشیری

متن منتشر نشده‌ای از جلسات داستان‌خوانی هوشنگ گلشیری / آنچه می خوانید شرح مکتوب یکی از جلسات داستانخوانی هوشنگ گلشیری است که تا کنون منتشر نشده بود. جلساتی که الگوی کارگاه های بسیار در این روزگار شده

ادامه مطلب

نقد رمان بره ی گمشده ی راعی نوشته هوشنگ گلشیری

رمان برۀ گمشدۀ راعی، شرح زندگیِ شخصیت‌هایی است که ازنگاه راعی راوی رمان دیده می‌شوند. راوی رمان برخی از شخصیت‌ها را می‌شناسد یا در فرصتی کوتاه با شتاب از کنارشان گذشته است بی‌آنکه فراموششان کند. و برخی دیگر شاید زائیدۀ خیال اویند.

ادامه مطلب

گفتگو با هوشنگ گلشیری/ می‌نویسم برای اینکه ببینم عاشقم یا نه!

این گفتگوی بسیار خواندنی بعد از انتشار رمان جن نامه در سوئد، با هوشنگ گلشیری انجام شده، او علاوه براین رمان درباره ادبیات روز و چهره های معروف آن اظهار نظرهای جالبی کرده.

ادامه مطلب

بازتاب انقلاب در آثار هوشنگ گلشیری

فرقی نمی‌کند گلشیری در باب انقلاب چه در سر داشت، نثر او تجسم لحظه گسست انقلابی است، تجسم موقعیتی است که در آن منطق برابری بر جمع حاکم می‌شود و به جای تکثر، سیاست (در این‌جا زبان) به همگان صدای واحد می‌بخشد. همین ایراد به منتقدان کنراد و ناباکوف و سلین نیز وارد است.

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «جن نامه» اثر هوشنگ گلشیری

«جن‎نامه» درایران منتشر نشد، نشر باران در سوئد آن را به شکلی محدود منتشر کرد و از همین رو در زمان خود آنگونه که باید دیده نشد و به عبارتی همانند بسیاری از آثاری که در خارج از کشور منتشر می‎شوند، متولد نشده به جوانمرگی دچار شد.

ادامه مطلب

گلشیری و شازده احتجاب / نوشته ای از دکتر قهرمان شیری در تحلیل و شناخت رمان نخست گلشیری (پایانی)

با اطمینان‌ می‌توان‌ ادعا کرد که‌ شازده‌ احتجاب‌ ، نه‌ تنها در زمان‌ خود، که‌ تا آخرین ‌سال‌های‌ حیات‌ نویسنده‌ی‌ آن‌ هم‌چنان‌ نخستین‌ داستانی‌ بود که‌ در ادبیات‌ ایران‌ با ساختار فنی‌ و بافت‌ پیچیده‌ به‌ نگارش‌ در آمده‌ بود ـ بی‌رقیب‌ و یکه‌ تاز؛ و گلشیری‌ نیز در هر هنگام‌ که‌ صحبت‌ به‌ ساحت‌…

ادامه مطلب

گلشیری و شازده احتجاب / نوشته ای از دکتر قهرمان شیری در تحلیل و شناخت رمان نخست گلشیری (۱)

تکوین‌ و تولد شازده‌ احتجاب‌ به‌ سال‌های‌ ۱۳۴۶ ـ ۱۳۴۷ باز می‌گردد و انتشار آن‌، بلافاصله‌ به‌ سال‌ ۱۳۴۸٫ اثری‌ که‌ به‌ تدریج‌ شهرت‌ شگفت‌آوری‌ برای‌ گلشیری‌ به‌ بار می‌آورد و او را به‌ یک‌ باره‌ به‌ جرگه‌ی‌ داستان‌نویسان‌ درجه‌ی‌ اول‌ ایران‌ وارد می‌کند. «خوش‌ اقبال‌ترین‌» اثری‌ است‌ که‌ تاکنون‌ به‌ چندین‌ زبان‌ دیگر از…

ادامه مطلب

جوانمرگی در نثر معاصر فارسی به روایت هوشنگ گلشیری

در پاییز ۱۳۵۶، کانون نویسندگان ایران با همکاری انستیتو گوته در ایران ده شب شعر و سخنرانی در باغ سفارت آلمان برگزار کرد که به شب های شعر گوته معروف شدند. بیش از شصت نویسنده و شاعر در این شب ها علیه فضای اختناق و سانسور حاکم شعر خواندند و سخنرانی کردند. جمعیت عظیمی از…

ادامه مطلب

آیا هوشنگ گلشیری نویسنده ای پست مدرن بود؟

گلشیری نویسنده ای مدرن بود یا پست مدرن ؟ این پرسشی است که در خلال مطالعاتم درباره او و داستانهایش برایم پیش آمد برای رسیدن به جواب ابتدا تعاریف مدرن و پسامدرن را می آورم سپس به معرفی جیمز جویس نویسنده ی مدرن و فرانش کافکا نویسنده پست مدرن می پردازم ، البته در این…

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری؛ نجات از طریق قلم (از چشم غربی!)

{در سال ۱۹۹۸ مجموعه کارهایی از هوشنگ گلشیری که شامل شازده احتجاب، مردی با کراوات سرخ، گرگ و چند داستان دیگر بود به زبان آلمانی منتشر شد. عنوان این کتاب «مردی با کراوات سرخ» که توسط آنالیزه قهرمان _ بک فارسی به آلمانی ترجمه شده است. گلشیری در سال ۱۹۹۹ نیز در شهر اوسنابروک آلمان…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۵۳): چنار اثر هوشنگ گلشیری

چنار/ هوشنگ گلشیری/ نزدیكی‌های غروب بود كه مردی از یكی از چنارهای خیابان بالا می‌رفت. دو دستش را به آرامی‌ به گره‌های درخت بند می‌كرد و پاهایش را دور چنار چنبره می‌زد و از تنه خشك و پوسیده چنار بالا می‌خزید‌. پشت خشتك او دو وصله ناهم‌رنگ دهن‌كجی می‌كردند و ته یك لنگه كفشش هم…

ادامه مطلب