این مقاله را به اشتراک بگذارید
آمار عجیب صداوسیما از پخش تیزرهای سینمایی در تلویزیون
قصه مرغ همسایه…
آمار نشان می‌دهد سهم تبلیغ هر فیلم در تلویزیون ملی فقط چند ثانیه در سال است!
هفته گذشته کیومرث پوراحمد به برنامه خندوانه رفت و پس از آن بود که در نشست فیلم «کفشهایم کو؟» در ایسنا انتقادات تند‌وتیزی در زمینه‌های مختلف به تلویزیون کرد. بخشی از این انتقادات نیز در گفت‌وگویی با ایلنا عنوان شده بود. او گفته بود هزینه تبلیغ درازمدت در شبکه‌های ماهواره‌ای با هزینه یک نوبت تبلیغ در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران برابری می‌کند و به همین دلیل است که سازندگان فیلم‌های سینمایی در ایران ترجیح می‌دهند تبلیغات فیلم خود را به شبکه‌های ماهواره‌ای دهند. البته او انتقادات تند‌وتیزتر دیگری هم از تلویزیون کرده بود که هفته گذشته منتشر شد اما صحبت‌های کارگردان «قصه‌های مجید»، روابط عمومی صداوسیما را بر آن داشت تا به او پاسخی مبسوط دهد. در بخشی از این جوابیه که روز پنجشنبه در روزنامه جام‌جم به چاپ رسیده، آورده شده: «قیاس چنین شبکه‌ای (شبکه GEM) که کیان خانواده ایرانی را مورد هدف قرار داده و اتفاقا بابت پخش تیزر فیلم‌های ایرانی هزینه دریافت می‌کند با تلویزیون داخلی که به هرحال رسانه ملی است و ریالی از تهیه‌کنندگان سینمایی برای نمایش تیزر فیلم‌هایشان مطالبه نمی‌کند، مقایسه‌ای مع‌الفارق و البته غیرمنصفانه و ناجوانمردانه است. قرار نیست مرغ همسایه همیشه غاز باشد. ازسوی دیگر، تهیه‌کنندگان سینما خود با سازمان صداوسیما توافق کرده‌اند که از شرایط ویژه و رایگان تبلیغ فیلم‌هایشان در تلویزیون بهره‌مند شوند و درعوض، قید شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان غالبا معاند را بزنند. مگر هزینه‌کردهای گزاف و سپردن تیزر یک فیلم به شبکه‌های ماهواره‌ای تا چه میزان می‌تواند در فروش یک اثر سینمایی تأثیر داشته باشد؟» روابط عمومی صداوسیما در بخش دیگری از این جوابیه با تأکید بر این نکته که صداوسیما با پخش رایگان تیزر فیلم‌های سینمایی تا به امروز میلیاردها تومان به صنعت سینمای ایران فایده رسانده است تنها درخواست تلویزیون از سینماگران را این دانسته که آثارشان را براساس ضوابط نظام جمهوری اسلامی ایران تولید کنند تا علاوه بر پخش رایگان تیزرهایشان، امکان اکران و دیده‌شدن در تلویزیون را نیز داشته باشند و درپایان هم فیلم «بادیگارد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا را مثال زده بود اما نکته اصلی این گزارش جدولی است که روابط عمومی صداوسیما، ذیل آن منتشر کرده و در آن عدد و رقم تیزرهای پخش‌شده رایگان فیلم‌های سینمای ایران در تلویزیون طی دوسال اخیر را منتشر کرده است. اعدادی که در ظاهر بسیار اعداد و ارقام بالایی هستند اما زمانی که بحث حساب و کتاب این آمارها می‌شود، با نکات قابل تاملی مواجه می‌شویم. آی‌سینما زمانی از ظاهر این اعداد و ارقام پرده برمی‌دارد که مسئولان صداوسیما با افتخار آن را منتشر کرده‌اند و ظاهرا پاسخی کوبنده به منتقدان داده‌اند. براساس جدول منتشرشده در روزنامه جام‌جم درطول سال ٩٣ و ٩۴، تلویزیون درمجموع ١١هزارو۴٩۴ نوبت تیزر فیلم‌های سینمای ایران را به صورت رایگان پخش کرده که درمجموع ٢٩۴هزارو۶۴۶ ثانیه از وقت رسانه ملی گرفته است. به این ترتیب اگر تلویزیون قرار بود برای پخش این میزان تیزر از سینماگران پولی بگیرد، درآمدی معادل یک‌هزارو١۴۴میلیارد و٨٧٨میلیون و۵١٣هزارو٧۵تومان درآمد کسب می‌کرد؛ البته طبق ادعای صداوسیما آنها از چنین مبلغی گذشته‌اند تا به نفع سینمای ایران کاری انجام داده باشند. مبلغی که می‌شود حدود یک‌سوم کل بودجه مورد نیاز صداوسیما در یک سال، آن‌طور که خودشان ادعا کرده‌اند (بیش از ٣هزار‌میلیارد تومان بودجه نیاز دارد). با این حال در گزارش آی‌سینما می‌خوانیم اگر مجموع رقمی که صداوسیما تیزر رایگان پخش کرده را تقسیم بر ثانیه‌های اعلام‌شده کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که به‌طور میانگین هر ثانیه پخش تیزر یک فیلم سینمایی در تلویزیون خودمان حدود ٣میلیون و٨٨۵هزارتومان برای تهیه‌کنندگان آب می‌خورد که خب صداوسیما مدعی است این مبلغ را از هیچ فیلم سینمای ایران نگرفته است اما اگر سینمایی‌ها هم قرار بود این مبلغ را بپردازند، چند فیلم توان داشتند برای هر ثانیه تبلیغ نزدیک به ۴میلیون تومان هزینه کنند؟ جز آنها که از حمایت‌های خیلی خاص‌تر برخوردارند….
٨١ ساعت در ٢ سال!
در ضمن اگر تعداد کل ثانیه‌هایی که تلویزیون در این دوسال به پخش تیزرهای سینمای ایران داده را تبدیل به ساعت (هر ۶٠ ثانیه یک‌دقیقه و هر ۶٠دقیقه یک‌ساعت) کنیم، می‌شود ٢٩۴هزار و ۶۴۶ ثانیه تقسیم بر ۶٠ ثانیه؛ حدودا ۴٩١٠ دقیقه و این عدد را برای تبدیل‌شدن به تعداد ساعت باز تقسیم بر ۶٠ می‌کنیم که می‌شود کمی بیش از ٨١ساعت در دوسال. هر‌سال ٣۶۵روز است و دوسال می‌شود ٧٣٠روز. با توجه به این‌که آمار تلویزیون در این زمینه تا تاریخ ۶ بهمن‌ماه ٩۴ است حدود ۶٠روز از آن کم می‌کنیم که می‌شود ۶٧٠روز. حالا ۴٩١٠ دقیقه مورد ادعای صداوسیما را تقسیم بر ۶٧٠روز می‌کنیم، نتیجه‌اش شود حدودا ٧دقیقه و ٣٢ثانیه تیزر رایگان در هر روز. حالا حساب کنید ما حدود ٢٠ شبکه در تلویزیون داریم که در خوشبینانه‌ترین حالت تنها پنج شبکه اصلی تیزرهای فیلم‌های سینمای ایران را پخش کرده‌اند و بقیه شبکه‌ها تیزری پخش نکرده‌اند که دراین صورت حدود یک دقیقه و ۴۶ ثانیه در هر روز از پنج شبکه اصلی تلویزیون تیزر فیلم‌های سینمایی ایرانی پخش شده است. تازه همان‌گونه که گفتیم این درصورتی است که هیچ‌کدام از دیگر شبکه‌های تلویزیونی تیزر پخش نکنند که اگر غیر از این باشد، این عدد بسیار کمتر از این خواهد بود.
عددی خنده‌دارتر از حد تصور
از طرفی تلویزیون اعلام کرده ١١هزارو۴٩۴ نوبت در این دوسال تیزر رایگان پخش کرده که اگر مجموع ٢٩۴هزارو۶۴۶ ثانیه تیزر پخش شده را تقسیم بر این تعداد نوبت کنیم، می‌بینیم هر نوبت حدود ٢۵ ثانیه بوده است. حالا رقم یک دقیقه و ۴۶ ثانیه (یا همان ١٠۶ ثانیه) که سهم سینمای ایران است را تقسیم بر ٢۵ ثانیه کنید. عددی که به دست آمده، مضحک نیست؟ در ضمن باز هم تأکید می‌کنیم به این عدد بر این مبنا رسیدیم که فقط ۵ شبکه از ٢٠ شبکه تلویزیون تیزر فیلم‌های ایرانی را پخش کرده‌اند وگرنه که این عدد بسیار مضحک‌تر از این هم می‌شد. خب حالا می‌رسیم به بخش اصلی این آمار. طبق آمار، در سینمای ایران طی دوسال گذشته بیش از ١٠٠ فیلم سینمایی اکران شده‌اند، آن هم بدون احتساب فیلم‌های گروه «هنر و تجربه» خودتان حساب کنید سهم هر فیلم سینمای ایران در دوسال اخیر چند ثانیه تیزر در تلویزیون بوده است.
مرغ همسایه غاز نیست؟
حالا برگردیم به نکات اول گزارش صداوسیما که گفته «مگر هزینه‌کردهای گزاف و سپردن تیزر یک فیلم به شبکه‌های ماهواره‌ای تا چه میزان می‌تواند در فروش یک اثر سینمایی تأثیر داشته باشد؟» از فیلم «۵٠ کیلو آلبالو» حتی یک تیزر هم در تلویزیون خودمان پخش نشده و این فیلم حجم زیادی تبلیغ ماهواره‌ای داشته، درنهایت هم بدون داشتن حتی یک تیزر پخش شده در تلویزیون تا امروز ۴میلیارد تومان فروخته است یا مثلا «من سالوادور نیستم» که فقط ٢۵ نوبت پخش تیزر در ایام عید از تلویزیون داشته و کلی درماهواره تبلیغش شده به مرز ١٠میلیارد تومان فروش رسیده است ولی از آن طرف فیلم «بادیگارد» که فقط در ایام نوروز بیش از ٣٠٠ نوبت تیزرهایش پخش شده و در جوابیه صداوسیما هم آمده، جزو فیلم‌های مورد تأیید تلویزیون است با همه تبلیغات ریز و درشتی که دارد و حمایت‌های همه‌جانبه‌ای که از آن می‌شود، به رقم ٣میلیارد تومان به فروش رسیده است.
درکنار اینها صداوسیما عنوان کرده: «تلویزیون نهایت همکاری را در پخش تیزر فیلم‌های معقول و منطبق با ضوابط نظام جمهوری اسلامی ایران داشته و خواهد داشت.» تمام فیلم‌های سینمای ایران وقتی از وزارت فرهنگ و ارشاد پروانه نمایش می‌گیرند یعنی به تأیید نظام فرهنگی حاکم که صداوسیما هم بخشی از آن است، رسیده است. اصلا کدام فیلم غیرمنطبق با ضوابط نظام جمهوری اسلامی ایران بوده که مجوز پخش در سینماها را گرفته و اکران شده است و این‌که معقول از نظر صداوسیما یعنی چه؟ آیا داشتن مجوزهای لازم از اصلی‌ترین ارگان فرهنگی نظام جمهوری اسلامی برای معقول و منطبق بودن با ضوابط کافی نیست؟ اینها سوالاتی است که می‌توان از روابط عمومی صداوسیما پرسید و منتظر جوابی در خور شعور مخاطب و مبتنی بر صداقت بود.
شهروند