Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2022

معجزه بازگشت؛ پای دلتنگی های بهروز وثوقی

بهروز وثوقی چنان که افتد و دانید، خیلی اهل مصاحبه نیست؛ نه این که نباشد، نمی‌خواهد حرف هایش را یک طوری بازگو کنند که نگفته است. گفتگو با او هم به مناسبت تولدش در اسفندماه است که گل‌های بنفشه نوروزی او را به یاد آدم می‌اندازد که وطنش را توی قلبش نگه داشته، هم به…

Read more

«اولیس» و طولانی‌ترین روز عاشقانه دنیا/ فرزام کریمی

نخستین دیدار عاشقانه نورا بارناکل و جیمز جویس در 16 ژوئن 1904 اتفاق افتاد؛ همان روزی که تمامِ رمان هفتصد صفحه‌ای «اولیس» در آن می‌گذرد. هرچند نورا بعدها هم از خالقِ «اولیس» و خُلقش دلزده بود و هم به زبانِ خشن و مراوداتِ جنسیِ موجود در رمان، نقدهایی داشت؛ بااین‌حال نورا در جشنِ رونمایی کتاب…

Read more

دیالوگ ادبی و دیالوگ سقراطی/ علی‌محمد اسکند‌ری‌جو

یونان امروز که در شمار کشورهای فلاکت بار اتحادیه اروپاست، بابت “دیالوگ” یک سقراط به سقراط بدهکار است. این ملت دیگر نمی تواند به یونان باستان بنازد آنگاه که با قربانی کردن این اندیشمند، سقوط فرهنگی آن کشور متجلی شد

Read more

آندری کورکوف از توهماتِ دیکتاتور روس می‌گوید: هدف پوتین، نابودی اوکراین است

 این روزها بسیاری از چهره‌های هنری و ادبی جهان از جلمه شان پن و دیوید لینچ هم‌صدا شده‌اند تا صدای مردم اوکراین را به گوش جهانیان برسانند. آندری کورکوف بزرگ‌ترین نویسنده اوکراین نیز در این ‌روزهای جنگی، کلاهخود به‌سر کرده و در اوکراین مانده تا صدای مردم کشورش باشد

Read more

آندری کورکوف و انتقاد از حکومت‌های روسی/ سمیه مهرگان

سایه سنگینِ قرن بیستم با خون‌بارترین جنگ‌ها و انقلاب‌هایش هنوز بر جهان گسترده است. هنوز جهان روزهای سختی را می‌گذراند؛ روزهایی که دلِ هر انسانی را به درد می‌آورد که چگونه یکی از ماموران سابق کا.گ.ب که بیش از دو دهه بر صدرِ قدرت یک حکومتِ خودکامه در روسیه نشسته، جهان را با توهماتِ وحشتناکش…

Read more

شکل‌های زندگی: برشت، کافکا و ترجیح می‌دهم که نه

برشت به‌عنوان ماتریالیستی تمام‌عیار قبل از مرگ در نامه به همسرش درباره نحوه کفن‌و‌دفن خود همه چیز را «مشخص» توضیح می‌دهد. او به هلنه می‌گوید پیش از آنکه به گورم بگذارید دشنه‌ای به قلبم فرو کنید تا مبادا زنده باشم و دومین وصیت برشت آن بود که تابوتم را از پولاد محکم بسازید چون دلم…

Read more

آدابِ بی‌قراریِ آقای نویسنده/ احمد حسن زاده

اولین خبر تکان‌دهنده‌ای که درباره یعقوب شنیدم سال 1385 بود. وقتی اکرم، همسر یعقوب با من تماس گرفت و گفت یعقوب به زندان افتاده. هنوز باور آن ماجرا برایم سخت است. اینکه نویسنده‌ای را به خاطر رمانش به زندان بیاندازند

Read more

مرگِ خلاقیت / حامد قصری

با آقای نویسنده درحالی در 51 سالگی خداحافظی می‌کنیم که در اوجِ نوشتن و پختگی خود قرار داشت و می‌توانست دوباره برایمان بنویسد و خلق کند و این مفهوم جوانمرگی، گویی نه‌تنها با مرگِ خلاقیت که با مرگِ حقیقی آقای نویسنده عجین شده است

Read more

خوانش رمان «صخره‌ی تانیوس» نوشته‌ی امین معلوف بر پایه‌ی «هویت و فرهنگ»/جواد اسحاقیان

    رمان “معلوف” بر پایه ی یک رخداد تاریخی واقعی شکل گرفته اما آنچه در آن برجسته و تعیین کننده تر مینماید، مشکلاتی است که شخصیت اصلی رمان “تانیوس” با آن مواجه می شود؛ یعنی هنگامی که درمی یابد او فرزند واقعی پدرش نیست و مسآله ی “هویت” (Identity) به مسآله ی محوری رمان تبدیل…

Read more

وقتی همه می‌ترسند وولف را نقد کنند!/ ماریو آلبانو

نویسندگان کمی توانسته‌اند افسار تخیل عامه را، به اندازۀ ویرجینیا وولف، محکم در دست بگیرند. او در زمانه‌ای می‌زیست که، با استعانت از کلمات ملکه ویکتوریا، هنوز به زنان به‌ چشمِ انیس‌ومونس مردها نگریسته می‌شد

Read more

صدسالگی شاهکار جیمز جویس (4)/ «اولیس»مان هم به همه‌چیزمان می‌آید/ سمیه نوروزی

«اولیس‌»خواندن ما ایرانی‌ها هم حکایتی ا‌ست که باید به همه‌چیزمان بیاید. حتما برایتان پیش آمده فهرست کتاب‌هایی را بالا و پایین کنید که بزرگان ادبیات توصیه به خواندنش کرده‌اند

Read more

صد سالگی شاهکار جویس (3): «اولیس»؛ ابزارِ قدرتِ نرم در دیپلماسی

دنیل مولهال سفیر ایرلند در ایالات‌متحده و نویسنده کتاب «اولیس: اودیسه‌ خواننده»، از صدسالگیِ «اولیس» می‌گوید مترجم: شایان جوادی «اولیسِ» جیمز جویس، یکی از مشهورترین رمان‌های قرن بیستم، اگر نگوییم پرخواننده‌ترین آنها، صدسال پیش، یعنی دوم فوریه‌ 1922 در پاریس منتشر شد. این رمان که الهامی آزادانه از اثر هومر است، اودیسه‌ای است با زبانی…

Read more

مارکز درباره شاهکارش می‌گوید: کشور پرجمعیت ادبیات

در روزهایی که «صد سال تنهایی» را می‌نوشتم، هرگز فکرش را نمی‌کردم و در رؤیاهای دور هم نمی‌دیدم که روزی در مراسم رونمایی نسخۀ یک میلیونیِ این کتاب شرکت کنم. تصور اینکه یک میلیون نفر بتوانند چیزی را که با بیست‌ و هشت حرف و دو انگشت، به‌عنوان ابزار کار، در خلوت اتاقم نوشته شده…

Read more

صدسالگی اولیس (2):مساله‌ی «اولیس»/ محمد قاسم‌زاده

یک‌صد سال از انتشار «اولیس» شاهکار جیمز جویس می‌گذرد. درست در همان زمانی که ما اولین قدم جدی را در داستان‌نویسی نوین برداشتیم. در این قرنی که بر این کتاب گذشته، همواره مایه‌ بحث نویسندگان و منتقدان بوده، ستایشگران آن بسیارند و کم هم نیستند آنهایی که آن را نمی‌پسندند، یکی وی.اس. نایپل، برنده‌ نوبل…

Read more

صد سالگی اولیس (1): صدسال سانسور/ آریامن احمدی

در طول تاریخ هفتادهزارساله بشر، هیچ کتابی اندازه «اولیس» با «سانسور» گره نخورده است. سانسور کلمه‌ مغضوب‌شده فرانسوی است، و آنطور که تاریخ فرانسه نشان می‌دهد مردم و روشنفکران، همیشه درحالِ مبارزه با آن بوده‌اند تا این سه کلمه‌ اصیل را سنگِ ‌بنای تاریخ بگذارند: آزادی، برابری، برادری. از همین زاویه است که «اولیسِ» جیمز…

Read more

«روز ملخ» اثر ناتانیل وِست ؛ رویاهای مُرده هالیوود/ صبا صبحانی

ناتانیل وِست در طول عمر کوتاهش (37 سال) چهار رمان، دو فیلمنامه و چند داستان کوتاه نوشت. وست درحال بازگشت از مراسم خاکسپای اسکات فیتزجرالد خالقِ «گتسبی بزرگ» بود که بر اثر تصادف جان خود را از دست داد.

Read more

بازگشت به دیدگاه پیشین/ ماریو بارگاس یوسا

رمان «بازگشت به دیدگاه پیشین»،1 اثر خوان گابریل باسکز کلمبیایی2 که به‌تازگی جایزۀ ادبی مهم مکزیک را به خود اختصاص داده است، خوانندگان زیادی خواهد داشت. «بازگشت به دیدگاه پیشین» یکی از رمان‌های مهمی است که به زبان اسپانیایی نوشته شده و نویسنده‌اش می‌گوید، برخلاف داستان‌های دیگر، آنچه در آن می‌گذرد همان است که در…

Read more

 خوانش «شهر نوازندگان سفید» با رویکرد «رآلیسم جادویی» و «فراداستان»/جواد اسحاقیان

    ” چهارمین رمان “بختیار علی” با عنوان “شهر نوازندگان سفید” (The City of the White Musicians, 2005) در ده هزار نسخه انتشار یافته که از شهرت آن حکایت میکند. با آن که بهای این رمان پانزده هزار دینار عراقی (و حدود ده دلار آمریکا) است، تمام نسخه های آن در طی چند ماه به…

Read more

به‌دنبال نسخه‌ای شفابخش برای انسان‌ قرن بیستمی است/ سمیرا محمودپور

عصر همان روزی که مسئول ستون نامه‌های روزنامه‌ی نیویورک، سنگ صبور مرد افلیجی شده و در بار کوچکی پای حرف‌هایش نشسته بود، هربرت هوور میز ریاست‌جمهوری را به فرانکلین روزولت واگذار می‌کرد. پشت این میز هم کوهی از نامه‌ها در انتظار رئیس‌جمهورِ تازه بود؛ نامه‌هایی که ورشکسته‌های سه‌شنبه‌ سیاه سال 1929 وال‌استریت برای او نوشته…

Read more

راهنمای نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی(12)/ خوانش سبک شناختی داستان «نون والقلم»/ جواد اسحاقیان

 رمان نون و القلم (1340) ازجمله آثار تمثیلی و مباحثاتی “آل احمد” (1348- 1302) است که از منظر “نظریه ی انتقادی” مورد تحلیل قرار نگرفته است. این رمان، به خاطر اشاره و احتوا بر برخی جنبش های تاریخی مانند جنبش “حروفیه” در روزگار تیموریان و “پسیخانیان” در عصر صفویان و به گونه ای تمثیلی و…

Read more

«مسکو ۲۰۴۲»؛ استبداد علیه استبداد! / پرتو مهدی‌فر

جامعه‌ی انسانی، به دفعات، تجربه‌ی ناکام آرمان‌شهری را پشت سر گذاشت تا به این نتیجه برسد که؛ نظام دمکراتیک، فاقد اتوپیا وناگزیراز پذیرشِ میان‌مایگی است، و ایده‌آل سیاسی، موظف است بر رفع نواقص‌ تمرکز کند، نه بر شعار دستیابی به خیر مطلق و ایده‌های ناکجا‌آبادی. به سبب همین تجربیات هم، ادبیات شاهد موارد پر شماری…

Read more

صحنه‌زنی ِ صحنه‌زنی! / مبین مولایی

صحنه‌زنی، دومین تجربه‌‌ی سینمایی ِ داستانی ِ بلند ِعلی‌رضا صمدی، روایت گونه‌ای کسب‌وکار نامتعارف، یعنی نمایشی‌سازی یا به اصطلاح صحنه‌زنی تصادفات ساخته-گی به‌منظور دریافت حق بیمه است؛ پدیده‌ای که کسب‌وکارهای بیمه، شیوع آن را با استناد به آمار و ارقام گواهی می‌دهند و آن را در پایان صحنه‌زنی به‌اطلاع تماشاگرش می‌رسانند

Read more

ملکوتِ صادقی؛ ویرانشهر شیطان/ رضا فکری

شش‌دهه از چاپ نخستِ «ملکوت» (دی‌ماه 1340، کتاب هفته) تنها داستان بلند بهرام صادقی می‌گذرد؛ داستان بلندی که از آن به‌عنوان یکی از کلاسیک‌های فارسی یاد می‌شود. پس از سال‌ها ممنوع‌الچاپی (آخرین چاپِ «ملکوت» مربوط به نشر نیلوفر، 1393 است)، سرانجام در سال جاری نشر معین چاپ جدیدی از این کتاب را منتشر کرد

Read more

جهان پر از اضطرابِ بهرام صادقی / حامد قصری

بهرام صادقی متعلق به نسل پس از کودتای 28 مرداد است. نسلی که هراس و نگرانی را در همان نوجوانی خود به جان خرید تا شاهد جهانی پر از دروغ، دورویی و بی‌رحمی باشد. صادقی که با شاعری و نوشتن شعر آغاز کرد در ادامه، این داستان‌هایش بود که  نام او را بر سر زبان‌ها…

Read more

پیشنهاد تسلی بخشی‌های فلسفه برای انسان امروز افغانستان/ نیلوفر نیک‌سیر

ید فکر کنیم که جای تفکر و فلسفه چقدر در زندگی انسان امروزی – افغانستانی- خالی‌ست، می‌توان با فلسفی اندیشیدن یک دنیا ترس و دلهره را خالی کرد ، جرات به چالش کشیدن وضعیت را پیدا کرد ، کتاب تسلی بخشی های فلسفه ، با دیدی موشکافانه و ظریف نوشته شده و به نکاتی توجه…

Read more

درحاشیه و متن جشنواره چهلم (2)/ برنده‌‌ای که بازنده شد!

تجربه سالهای گذشته نشان داده فیلم های افتتاحیه جشنواره چندان امیدوارکننده ازکار در نمی‌آیند، هرچند امسال ظاهرا ترتیب نمایش فیلمها با قرعه کشی بود؛ اما تماشای «بیرو» نشان داد که ظاهرا قرار نیست این قاعده شکسته شود

Read more