عنوان فرعی کتاب «فراموشان»، محتوای اصلی آن را نشان می دهد: «داستانی از واقعه کربلا». این عنوان، برای بحثی که درباره این کتاب در نظر گرفته ایم، بسیار متناسب است. چون دارای واژگانی است که می تواند مدخل مناسبی برای ورود به بحث باشد. از «واقعه» شروع می کنیم. کلمه واقعه از واقع می آید.…
«مد و مه» اگرچه به صورت تخصصی به ادبیات داستانی اختصاص دارد، اما بنا بوده از دیگر حوزههای هنری و البته ادبی غافل نباشد. با این وصف تاکنون فرصت چندانی فراهم نشده تا به شعر بپردازیم که امیدواریم این مجموعه شعر عاشورایی که از امروز تا روز عاشورا در پنج قسمت به خوانندگان ارائه میشود،…
فاکنر خیلی اتفاقی به نویسندگی پرداخت، شاید اگر آشنایی با شروود اندرسن نبود، اگر نگوییم هیچگاه، لااقل دیرتر از زمانی که کار نوشتن را آغاز کرد، وارد دنیای ادبیات داستانی میشد. به نظر خطا نیست اگر شروود اندرسن را پدر داستاننویسی مدرن امریکایی بهنامیم، چرا که سایه تاثیر او را نه فقط بر فاکنر که…
در این دیار ماه محرم که می رسد، همه چز رنگ و بویی دیگر می گیرد، عاشورایی می شود، از فضای ذهنی آدمها بگیر تا رسانه ها گروهی و...، خاص این دوران و آن دوران هم نبوده، عاشورا و قیام حسین (ع) نه با ما که در ماست، چه خاطره ها که در دوران کودکی…
جمعهها در «مد و مه» یک داستان داریم به همراه معرفی مختصر نویسنده آن، تحت عنوان داستان آدینه. به تناسب حال و هوای عاشوایی این روزها مناسب دیدیم که داستان آدینهی این هفته را نه به بازخوانی یک داستان که به بازخوانی یک روایت مستند از واقعه کربلا، اختصاص دهیم به بخشهایی از یک مقتل.…
«دیوید لاج» تئوریسین ادبی و استاد بهنام ادبیات که حالا دیگر کتابهایش به یک دانشگاه رایگان تبدیل شده، در مقاله‌ای با اشاره به حضور تاریخ در داستان می‌نویسد: «داستاننویسان بزرگی بوده و هستند که آثارشان کمابیش مورد توجه قرار می‌گیرند، اما از میان آنها تنها عده‌ای در ذهن مانده‌اند که بخشی از زندگی انسان را…
در نگاه نخست آنچه در مجموعه داستان «چيزها» نوشته پيمان چهرازي جلب توجه ميكند، يكسان بودن سطح داستانهاست، به شخصه با كمتر مجموعه داستاني روبرو شدهام كه بدين اندازه داستانها به لحاط كيفي از سطحي یکسان برخوردار باشند. داستانهايي كه به رقم مضامين گوناگون و متنوعي كه دارند، از سبك مشابهي هم در پرداخت داستاني…
شمس آلاحمد اگر چه برخلاف برادر نامدارش هیچگاه نه چهرهای پر شر و شور بود و نه نویسندهای تاثر گذار، اما در سالهای اخیر دیگر کاملا گوشه نشنی اختیار کرده بود، مثل همه نویسندگان فراموش شدهای که به سن پیری رسیدهاند. و باز او این شانس را داشت که هر از گاه بهواسطه مام برادر…
روز پیش یکی از دوستان که از خوانندگان پروپاقرص «مد و مه» نیز هست و هر ازگاهی لطف کرده و تلفنی احوالی از ما میپرسد، زنگ زد و گفت ظاهرا شما اصلا توی باغ نیستید... و انگار دنیا را آب ببرد شما همچنان در خواب خرگوشی خود هستید، پرسیدیم کجا را آب برده که ما…
اگر بپذیریم که تجربیات نویسندگان بزرگ میتواند، راهنمای علاقمندان به داستاننویسی برای کسب تجربه و آموختن باشد، در این میان چه کسی بهتر از ویلیام فاکنر، استاد و معمار کبیر داستاننویسی! او در این بخش نظر درباره اهمیت تکنیک در داستان نویسی سخن میگوید و همچنین از چگونگی نوشته شدن شاهکار فراموش نشدنیاش «خشم و…
آنچه ما به عنوان ادبیات جنگ (و یا حتی سینمای جنگ) در آن سوی مرزها میشناسیم، وقتی در محدوده ادبیات (و یا سینما) کشور خود ما قرار میگیرد، میشود ادبیات(یاسینمای) دفاع مقدس. شأن نزول این چنین تعبیری هم آنقدر توضیح داده شده که بینیاز از تکرار به نظر میرسد که تعبیری نه تنها درست و…
نهمین داستان آدینه «مد و مه» را به اثری از مهشید امیرشاهی اختصاص دادیم، نویسندهای که در سالهای پیش از انقلاب، چند مجموعه داستان منتشر کرد که آثار قابل اعتنایی بودند، و از او چهره نویسندهای مستعد را به نمایش گذاشتند. او سالهای پس از انقلاب را در خارج از کشور زندگی و آثاری نیز…
داستانِ داستان، روایتیست از سیر داستاننویسی در این دیار، از آغاز تا به امروز (شاید)، روایتیست که قرار نیست خطی باشد، بلکه بنا بر این شده ، هر بخش تکهای از پازلی باشد تا به تدریج در کنار هم نشسته و شاید - اگر عمری بود و حوصلهای و یا حتی «مد و مه»ای -…
و این هم بخش سوم، از چهارگانه(!) طنز امید مهدینژاد در جریده شریفهی الکترونیکی «مد و مه» که استقبال از آن با توجه به آمار و ارقام بازدیدها از این صفحه، خوب بوده و ما نیز به او گفتیم که نرخ بازدید خوب است، پس بیا و ادامه بده، چند بار هم در اول مطالب…
محمود دولتآبادی بینیاز از معرفیست، نویسندهای که لااقل کلیدر او (و ایضا جای خالی سلوچ)، فخر ادبیات داستانی معاصر بوده، از دولت آبادی در سالهای اخیر کار تازه چندانی منتشر نشده، به جز نون نوشتن، که شرح اوضاع و احوال او بود، بازتاب یافته در میان یاداشتهایی روزانه و شخصی او در سالهای گذشته و…
ویلیام فاکنر برای آنها که اندک شنایی با ادبیات داستانی جدی داشته باشند، نامی آشناست. کیست که آوازه نام این نویسندهی بزرگ امریکایی و شاهکارش «خشم و هیاهو» را نشندیده باشد. اگر اغلب نویسندگان صاحب نام یک شاهکار دارند، فاکنر نویسندهایست با شاهکارهایی فراوان در کارنامه خود، آبشالم آبشالم، حریم ، روشنایی ماه اوت و...…
دور از انتظار نیست اگر نویسندهای که سابقه تالیف کتب تربیتی و روانشناسی در کارنامه خود دارد، هنگامی که برای داستان نویسی دست به قلم می برد، اثری را ارائه کند که دارای جنبه روانشناسانه است، این نکته در رمان «آنگاه مانند ماه» به شکلی محسوس قابل رویت است، البته نه فقط به این دلیل…
«یک نویسنده یک داستان» این هفته را به دلیل مصادف بودن آن با سالمرگ دکتر غلامحسین ساعدی، به داستان کوتاه «ساندویچ» اثری از این نویسنده بزرگ و فراموش نشدنی اختصاص دادیم، نویسندهای که دردمندانه زیست و دردمندانه با زندگی وداع کرد. در کنار این داستان یادداشتی هم درباره ساعدی خواهید خواند، با عنوان: «حکایت مسافری…
خواندن تجربیات نویسندگان بزرگ کمترین فایدهاش این است که ما را پیشاپیش در تجربیات نابی سهیم میکند که می تواند راههای تضمین شده و موفق را پیش روی ما بگذارد. این تجربیات می تواند شامل شگردهای داستان نویسی، مراحل خلق رمان و حتی چگونگی کشف یک ایده و پرورش آن باشد، در این نوشته با…
اگرچه كه هنوز كه هنوز است، به لحاظ كمي تعداد مردان نويسنده در قياس با زناني كه دست به قلم دارند، بيشتر به نظر میرسد، اما از منظری دیگر بياغماض میتوان گفت كه نه تنها به لحاظ كمي بر تعداد زنان نويسنده افزوده شده، بلكه درمجموع به لحاظ كيفي هم رشد محسوسي در حاصل كار…
کمتر نوسسندهای می توان یافت که همچون همینگوی تجربه های ناب زندگی را در داستان نویسی به خدمت گرفته باشد، از تجربه جنگهای داخلی اسپانیا بگیرید تا تجربه زندگی در اروپا و قلب فرانسه-پاریس- جایی که پاتوق شاخص ترین نویسندگان و روشنفکران هم دوره او بوده. با این حال شاید جالب باشد که نویسنده ای…
نخستین رمان فارسی چه نام دارد؟ این رمان در چه زمانی و متاثر از چه شرایطی نوشته شد؟ شاید اینها سوالهایی باشد که به ذهن شما هم خطور کرده. اهل تحقیق به این سوالها پاسخهای متفاوتی دادهاند که احتمالا شما نیز به آنها برخوردهاید، در این مطلب میخواهیم پاسخی قریب به یقین برای این سوالات…
«برف و سمفونی ابری» عنوان کلی مجموعه داستانی از پیمان اسماعیلی است که چاپ اول آن در تابستان 1387توسط نشر چشمه انتشار یافته و تاکنون به چاپ سوم رسیده و جوایزی را نیز برده است؛ از جمله جایزه دهمین دوره منتقدان و نویسندگان مطبوعات بهعنوان بهترین مجموعه داستان سال گذشته، جایزه مهرگان ادب و جایزه…
چگونه می توان اثر داستانی در خور اعتنایی نوشت؟ خواندن تجربه های همینگوی در اين گفتگوي جذاب، در این زمینه بسیار به شما کمک خواهد کرد. همينگوي با شوخ طبعی می گوید که گاهی شانس می آورم و داستانهایم خوب می شود! اما صرف نظر از این شوخی، حرفهای او نشان از دشواری کار نویسندگی…
هفتمین داستان آدینه «مد و مه» را به یک پاورقی نویس دیگر اختصاص دادیم، کسی که پاورقی «آفت» را در میانه دهه سی در مجله «تهران مصور» نوشت، به دلیل اقبال در میان مردم، شش سال (بیش از 300 قسمت) ادامه یافت، شاید امروز باورش سخت باشد، اما برخی از علاقمندان این پاورقی، همانجا کنار…
این یادداشت را در حالی دربارهی مجموعه داستان «کافه پری دریایی» می نویسم که به چاپ سوم رسیده و بدین اعتبار میتوان گفت که خوانندگان خود را یافته و توسط مخاطب خاص و عام هم دیده شده. شاخصترین ویژگی مضمونی داستانهای میترا الیاتی در این مجموعه، تم اجتماعی آنهاست. او در این داستانها به مسائل…
در هفته پیش برای ایجاد تنوع در مطالب «مد و مه»، طنز را نیز به این مجموعه افزودیم، برای این کار هم رفتیم به سراغ «امید مهدی نژاد» که از جمله چهره های شناخته شده، فعال و جوان و شاید هم خوش ذوق (!) این عرصه است. البته با این امید که امید ما را…
مقالهي زير در مجلهي لوموند چاپ شده به سال 1987، مقالهاي كه نشان دهنده رويكردي دوباره در آن سالها به آثار صادق هدايت دارد، رويكردي كه نه تنها در اين كشور كه در كشورهاي ديگر از غرب تا شرق در دورههاي مختلف شاهد بودهايم و البته در بسياري مواقع نيز از آن غافل بودهايم، آيا…
در این سالها از لالهزار عزیز قدیم هیچ رد و نشانی نمانده، حتی از آن چند سینمای معدود قدیمی و یا انگشتشمار سالنهای تئاتری که در دهه شصت و اوایل هفتاد، بقایایش هنوز لک و لکی میکردند.
حمید رضا امیدی سرور
در میانهی دههی شصت، روزهای جمعه که به لالهزار میرفتی، هنوز…
هميشه آن اتفاقي تكان دهندهتر است كه وقتی اصلا احتمال وقوع آن را نميدهيم، با وقوع خود مارا شگفت زده كرده و همه تصوراتمان را برهم ميريزد. شايد اگر واقعه يازدهم سپتامبر در هر كشور ديگري اتفاق افتاده بود، نه تنها تا اين اندازه توجهات جهاني را به خود جلب نمیكرده، بلکه این چنین نیز…