رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

از اقالیم دگر (جدید)

سید ضیاء طباطبایی، سیاست زده یا سیاست مدار؟! / حامد سرلکی

به راحتی و با مطالعه ای گذرا بر تاریخ معاصر ایران می توان آسوده فهمید که رسیدن از قافله سالاری آزادی یِ مشروطیت به تنگنای استبداد سیاسی امری میسر است. نام این تناقض آشکار ،‌ را می توان به نام «سید ضیاء الدین طباطبایی یزدی» زد.

ادامه مطلب

بررسی ریشه‌های فحاشی و دشنام‌گویی در تاریخ ایران / لمپن ها در آغوش سیاستمداران!

گروه‌ها، قوم‌ها و ملت‌های گوناگون در گذر تاریخ و روزگار به ویژگی‌هایی شناخته شده‌اند. بسیاری از این ویژگی‌ها به خلق‌وخو و گرایش‌های اخلاقی هر ملت بازمی‌گردند. اینگونه گزاره‌های اخلاقی که نشان‌دهنده جنبه‌های اصلی و فرعی ذهنیت جمعی درباره قوم‌ها و ملت‌های گوناگون به شمار می‌آیند،

ادامه مطلب

عکس معروف هشتاد ساله ای که دروغ از کار در آمد / این عکس را شما هم دیده اید!

80 سال دروغ! عکسی که 80 سال واقعیت نداشت! در این عکس، شماری از کارگران شهر نیویورک مشاهده می شود که بر روی یک تیر آهن در کارگاه ساختمان سازی «منهتن» نشسته و در حالی که پاهای خود را آویزان کرده‌اند، مشغول غذا خوردن هستند. عکس یکی از ماندگارترین هنرهایی است که رخدادهای تلخ و…

ادامه مطلب

اینترنت با زندگی ما چه کرده؟

نحوۀ رفتارِ آنلاینِ ما حاویِ تناقضی شناخته‌شده است: می‌دانیم که همواره زیر نظریم، و در عین حال از نظارتِ شرارت‌بار گوگل و دولت تمجید و تحسین می‌کنیم. باوجود‌این، دایرۀ چیزهایی که برای انتشار در یک برنامک یا به‌اشتراک‌گذاری در حلقۀ «دنبال‌کنندگانِ» رسانۀ اجتماعی بیش از اندازه شخصی، پرده‌درانه یا یا مبتذل‌اند، هر روز در حال…

ادامه مطلب

ویروس سیاست و غربت فرهنگ / آب و آتش (۵): کوته نوشته های حمیدرضا امیدی سرور

آب و آتش (5): کوته نوشته های حمیدرضا امیدی سرور ویروس سیاست و غربت فرهنگ نمایشگاه بین المللی کتاب امسال زمانی افتتاح می شود که انتخابات ریاست جمهوری در پیش روست و با فاصله بسیار کمی از آن برگزار خواهد شد. متاسفانه باید گفت هیچ بعید نیست که نمایشگاه  تحت الشعاع  آن نیز قرار بگیرد.…

ادامه مطلب

«مارکس و تاریخ» نوشته ای از اریک هابسبام ترجمه‌: حسن مرتضوی

در اینجا گرد آمده‌ایم تا پیرامون درون‌مایه‌ها و مسائل مربوط به برداشت مارکسیستی از تاریخ، یک‌صد سال پس از مرگ مارکس، به بحث بپردازیم. این بحث را نباید جزیی از تشریفات این مراسم تلقی کرد، هرچند باید این مراسم با یادآوری نقش یگانه‌ی مارکس در تاریخ‌نگاری آغاز شود.

ادامه مطلب

چند توصیه برای آنها که گاهی کتاب می خرند! / آب و آتش (۴): کوته نوشته های حمید رضا امیدی سرور

چند روز پیش خبر انتشار ترجمه تازه ای از وداع با اسلحه ارنست همینگوی توسط مترجمی ناآشنا که توسط ناشری غیر معروف منتشر شد، دوستی می گفت تا زمانی که ترجمه نجف دریابندری هست، چه کسی این ترجمه را می خرد؟

ادامه مطلب

زندگی مفسر رؤیاها، کابوسی تمام‌عیار است/ رازگشایی از ناگفته های زندگی زیگموند فروید

یک چیز روشن است و آن اینکه بسیاری از جوانب زندگیِ خصوصی زیگموند فروید، با کوششی پیگیرانه از دسترس عموم مردم دور نگه داشته شده است. بنابراین طبیعی است که هربار مجموعۀ تازه‌ای از اسناد مربوط به او منتشر می‌شود، تصویر ما از کلیتِ زندگی و افکار او تغییر ‌کند

ادامه مطلب

از دورهام تا تهران / مایکل هیلمن ترجمه: داوود قلاجوری

آنچه می خوانید بخش هایی از خاطرات مایکل هیلمن از سفر به ایران است، مایکل هیلمن همسری ایرانی دارد و خود نیسز شیفته فرهنگ و هنر ایران است، آثار فراوانی درباره هنر و ادبیات ایران نوشته است که چندی پیش یکی از آنها که به فروغ فرخزاد می پردازد به فارسی ترجمه شد.

ادامه مطلب

رودر روی ژاک دریدا / گفتگویی خواندنی با فیلسوف دشوار نویس

مصاحبه‌ها گاه دریچه‌ای باز می‌کنند به پروژه فکری یک فیلسوف که متون اصلی او نمی‌توانند. مصاحبه حاضر با دریدا مصداق بارز این نکته است. ژاک دریدا همواره در زمره فلاسفه فرانسوی دشوارنویس به شمار آمده است،

ادامه مطلب

شهید آمریکایی مشروطه که بود؟

هاوارد باسکرویل آموزگاری آمریکایی بود که جان بر سر مشروطه ایرانی گذاشت. او به سال ۱۸۸۵ میلادی در شهر نورث پلات از ایالت نبراسکا زاده شد و چند روز پیش از بیست و چهار سالگی در جریان محاصره شهر تبریز به هنگام استبداد صغیر کشته شد.

ادامه مطلب

سید جواد طباطبایی و اندیشه سیاسی در ایران / ما چگونه ما می‌شویم؟ / مجید اسدی (راوش)

سخنان طباطبایی از نظر محتوا، اصالت، همچنین نمایاندن مشکلاتی که این سخنان فراروی ما قرار می‌دهد، سخنان نیما را فرا یاد ما می‌آورد. آن‌جایی که نیما مجبور شد وارد میدان نظریه‌پردازی شود. چون در محدوده وظیفه تعریف‌شده او نبود اما جامعه این‌ بار را هم به عنوان سربار بر او تحمیل کرد.

ادامه مطلب

تراژدی علوم انسانی در ایران معاصر / جاوید جعفری

در جوامع پیشروی بشری، در کشورهایی چون فرانسه،آلمان،انگلستان،آمریکا و…و در واقع آن دسته از جوامعی که از سرچشمه های فلسفی و تمدّنی دوران روشنگری و ریشه های آن در تفکّر یونانی و نیز وقایع پس از آنها، تغذیه می شوند،

ادامه مطلب

نیچه و پیشبینی سرشت و سرنوشت جهان مدرن

فردریش ویلهلم نیچه (۱۹۰۰-۱۸۴۴ میلادی) فیلسوف شهیر آلمانی که در قرن ۱۹ می زیست در کتاب «اراده قدرت» می گوید: «آنچه حکایت می کنم تاریخ دو سده آینده است. من وصف می کنم آنچه را که در شرف آمدن است. آنچه دیگر نمی تواند به گونه ای دیگر بیاید؛ ظهور هیچ انگاری».

ادامه مطلب

چپ، تاریخی از شکست‌های متوالی است / انقلاب اکتبر صد سال بعد!

انزو تراورسو دو کتاب پشت‌سرهم منتشر کرده که خودش آن را یک تابلوی نقاشی دو لته می‌‌نامد. در کتاب «چهره‌های جدید فاشیسم» این مورخ تعریف خود را از مفهوم «پسا فاشیسم» ارائه می‌دهد. او می‌کوشد از سرشت همچنان متغیر جریان‌های پوپولیستی و بیگانه‌هراس جدید، از لوپن تا ترامپ، پرده بردارد.

ادامه مطلب

فروید هیچوقت از زندگی ما بیرون نخواهد رفت!

زندگی‌نامه فروید تاکنون موضوع چند دوجین کتاب بوده است. موافقان و مخالفانش هر لحظه از زندگی او را به‌انحای مختلف تفسیر کرده‌اند. پس اصلاً چرا باید نیازمند زندگی‌نامه‌ای جدید از فروید باشیم؟ دقیقاً به همان دلیلی که الیزابت رودینسکو کتاب جدیدش را نوشته است.

ادامه مطلب

مصدق قربانی شورشی شد که خود به راه انداخت / بازخوانی مقاله اشپیگل در سال ۱۳۳۰

آن سه مرد با لباس‌های نازک ویژه مناطق حاره بر روی صندلی‌های سفید در پارک اقامتگاه تابستانی واقع در شمیران در نزدیکی تهران لم داده بودند. سروصدای فنجان‌های گران‌قیمت چای شنیده می‌شد و لبخند آن سه مرد در پشت آن عینک‌های آفتابی کمی اسرارآمیز اما دوستانه به نظر می‌رسید.

ادامه مطلب

زندگی و آثار ژاک لوگوف/ به همراه یک گفتگو / سارا محمدکمال

در این مصاحبه ، مورخ تاثیرگذار فرانسوی، لوگوف،درباره رویکردهاو چالش های میان رشته ای امروزی در مطالعه تاریخ- که در حال رقابت با یکدیگر نیز هستند- سخن می گوید.صرف نظر از روش های ساختاری، وی به طور مختصر شرح می دهد که مورخان تا چه حد می توانند و یا باید فعالانه درگیر حیات سیاسی…

ادامه مطلب

آیا ترامپ هیتلر قرن بیست‌ویکم است؟

در ماه‌های اخیر صداهایی که هشدار داده‌اند در ترامپ یک‌جور فاشیسم ظهور کرده در آمریکا می‌بینند اوج و فرود داشته. این زنگ خطر فوری‌و‌فوتی را شنیده‌ایم که ترامپ هیتلر قرن بیست‌و‌یکم است. درعین‌حال، استدلال‌های دیگری هم هست مبنی بر اینکه ترسیم ترامپ به عنوان یک‌جور نوفاشیسم که راه خود را به جریان اصلی سیاست باز…

ادامه مطلب

سید جواد طباطبایی چه می گوید؟ / صالح نجفی و نقد نظریه زوال اندیشه سیاسی

عمر پروژه‌ای که امروز می‌کوشم خطوط کلی‌اش را ترسیم کنم براساس نوشته‌هایی که از سیدجواد طباطبایی منتشر شده، حدوداً سی‌سال است. به نظر می‌رسد این پروژه، دست‌کم به صورت مکتوب، از سال ١٣۶۵ آغاز شده است

ادامه مطلب

داستان تخریب خانه سرلشگر شیبانی در خیابان سی تیر چیست؟

خانه سرلشگر شیبانی، خانه ای که بعدها در اختیار سرهنگ علی خان شیبانی قرار گرفت، خانه شیبانی که با الهام از معماری اواخر دوره قاجار بنا شده بود و در محور تاریخی خیابان ۳۰تیر با سردری نعلی شکل و هورنوی در بالای همان سردر عرض اندام می کرد و در نهایت امر …

ادامه مطلب

چینی‌ها با ۷۵ هزار نویسه چطور تایپ می‌کنند؟

زبان چینی الفبا ندارد و این یکی از مشکلات بزرگ چینی‌ها برای سازگارشدن با وسائل ارتباطیِ جدید بوده است: تلگراف، چاپ مدرن، ماشین‌های تحریر و حالا تایپ در رایانه یا گوشی هوشمند. برخلافِ زبان‌های الفبایی که بالاخره به صفحه‌کلیدی تثبیت‌شده رسیده‌اند

ادامه مطلب

گفت‌وگو با جورجو آگامبن/ میان ادبیات و فلسفه مرز مشخصی وجود ندارد

من همواره فکر کرده‌ام که فلسفه و شعر دو ذات جدا از هم نیستند، بلکه دو شدت‌اند که از دو جهت متضاد به حیطه منحصربه‌فرد زبان نزدیک می‌شوند: معنای محض و صدای محض. همان‌طور که هیچ شعری بدون تفکر وجود ندارد، هیچ تفکری نیز بدون سویه‌ای شاعرانه در کار نیست

ادامه مطلب

اشراف زاده ای که سرمایه اش مردم بود/ ۱۴ اسفند سالگرد در گذشت بزرگ مرد تاریخ ایران

«به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضا‌کنندگان زیر پیشنهاد می کنیم که صنعت نفت درمناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود، یعنی عملیات اکتشافی، استخراج و بهره‌برداری در دست ملت ایران قرار گیرد.» این پیشنهادی بود که فراکسیون اقلیت مجلس به رهبری دکتر محمد مصدق به کمیسیون نفت داد…

ادامه مطلب

سروکله سلبرتی ها از کجا وارد زندگی ما شد / زمان نفرت از آنها رسیده است!

اگر دنبال فرصتی می‌گردید که از سلبریتی‌ها متنفر شوید، همین الان بهترین وقت است. یعنی روزهایی که تازه داریم مزۀ نشستنِ یک سلبریتی پشت میز رئیس‌جمهور آمریکا را می‌چشیم. سلبریتی‌های مهربان و زیبا، با لبخندهای بی‌نقصشان، دارند دنیا را از دستِ ما درمی‌آورند. آن‌ها چهرۀ خشنِ سرمایه‌داری شرکتی را ملایم می‌کنند و از همه بدتر،…

ادامه مطلب

کافه پولونیا، جنگ و لهستانی ها در تهران قدیم

انگار هیچ‌وقت نمی‌شود فهمید او «کافه پولونیا» را به خاطر می‌آورد یا نه. یا اینکه این همان دختری است که به اجبار از کمپ‌های دوشان‌تپه راهی لاله‌زار شد تا کسب‌وکار کافه پولونیا رونق بگیرد؟ زنی که روی صندلی پلاستیکی آسایشگاه حضرت مریم در میدان بهارستان نشسته و نور از لابه‌لای درخت‌ها به صورتش می‌تابد

ادامه مطلب

خواندنیها / تاکسی چگونه وارد زندگی ایرانیان شد؟

با گسترش شهرنشینی و به کارگیری اتومبیل در جابه‌جایی افراد، ضرورت وجود حمل‌ونقل درون‌شهری بیش از پیش احساس می‌شد. کارهایی متفاوت برای حل این مشکل صورت گرفت. شکل‌گیری تاکسی‌ها از جمله این کارها برای جابه‌جایی افراد به شمار می‌آمد.

ادامه مطلب

ستاره جرگه روشنفکری / محمدعلی همایون کاتوزیان از نگاه اساتید و اندیشمندان ایرانی

در میان نظریه‌پردازان و پژوهشگران ایرانی مقیم خارج از کشور، محمدعلی همایون کاتوزیان جایگاه یکه‌ای دارد. نه فقط به واسطه کثرت و تنوع آثارش که شمار قابل توجهی از آنها به فارسی ترجمه شده است و نه صرفا به این دلیل که شاگردان برجسته‌ای تربیت کرده که هر یک در حوزه خود صاحب نظر هستند…

ادامه مطلب