صادق هدایت به سینمای مدرن علاقه داشت. تأثیر فیلم‌های آوانگارد بر آفرینش ادبی صادق هدایت آشکار است. اما کمتر اثری از این نویسنده به گونه‌ای شایسته و درخور به روی پرده سینما آمده است. به مناسبت یکصدودهمین سالگرد تولد او.
در ایران نیمه اول قرن بیستم، که در پرتو اصلاحات تجددخواهانه‌ی رضاشاه پهلوی جامعه رفته…
ماشاالله آجودانی، پژوهشگر مطرح تاریخ و ادبیات مشروطه، کتابی درباره بوف کور نوشته با عنوان "بوف کور و ناسیونالیسم هدایت" که در خارج از ایران منتشر شده، متن زیر به نقد از دویچه وله به گفته های این محقق در کتابفروشی واقع در کلن آلمان و در حضور علاقمندان به ادبیات معاصر مطرح شده است.…
به یاد می آورم، بیست سال پیش زمانی که کار مطبوعاتی خود را با ماهنامه فرهنگ و سینما آغاز کردم خوشحال بودم از اینکه دفتر مجله جایی ست در نزدیک خانه پدری صادق هدایت و میتوانم در نزدیک ترین جغرافیای مکانی او تنفس کنم؛ اما اولین دیدار من از این خانه همهی خوشحالی و امیدم…
هدایت بزرگترین نویسنده ایران در قرن بیستم است. بنابراین عجیب نیست که به‌رغم فراز و فرودهای گوناگون همچنان به عنوان یک عنصر برجسته ایرانی مورد علاقه و احترام باشد. شایان تأکید است که هدایت در وهله اوّل یک نویسنده بود و ویژگی‌های فردی و اجتماعی دیگر او بر مبنای نویسنده بودنش قرار داشت. اما این…
...يكى از روزهاى سال 1950 كه براى كارى به سفارت رفته بودم در اتاق آقاى فريدون هويدا، وابسته مطبوعاتى، مرحومان پرويز ناتل خانلرى و صادق هدايت را ديدم، هويدا ضمن معرفى من گفت: كه آقاى كاوسى دانشجوى رشته سينما است. البته احتياجى به معرفى نبود، چه، در دبيرستان فيروز بهرام در سال چهارم و پنجم،…
آب و آتش/ یادداشتهای حمید رضا امیدی سرور:
درباره صادق هدایت بسیار نوشته شده است درباره آثارش، اهمیت تاریخی آنها در داستاننویسی مدرن ایران، نوآوری و جریانسازی او در حوزههایی که پیش از آن زیاد جدی گرفته نمیشدند ( همانند جمع آوری فلکلور وفرهنگ توده، پیشگاه بودن در ترجمه ادبیات مدرن اروپا و..)، تاثیری که…
مهم ترین دلیل توفیق تاریخی یکی بود و یکی نبود این بود که همه ناخودآگاهانه منتظرش بودند یعنی همه (بدون اینکه خود بدانندیا به یکدیگر بگویند) منتظر گُردی بودند که گرز داستان نویسی جدید را -که پیش از این شروع شده ولی هنوز جانیفتاده بود- محکم بر زمین کوبد و جا اندازد.
امّا اینکه جمال…
متن زیر خلاصه ای ست از گفتگویی که بی بی سی با جهانگیر هدایت انجام داده، بخشهایی از این گفتگو به جایزه صادق هدایت می پرداخت که به دلیل گذشت زمان تازگی و موضوعیت خود را از دست داده بود و به همین دلیل حذف شد. بخش اصلی گفتگو که به وضعیت نشر کتابهای هدایت…
انتشار این هشتاد دو نامه (*) کار مهمی است و امیدوارم اهمیت آن با آنچه در زیر خواهد آمد تا اندازه ای روشن شود. کوشش دکتر ناصر پاکدامن در یافتن و انتشار این نامه ها ارزنده و در خور اعتناست، حتّی در خور ستایش. او با دقّت و-گاهی می توان گفت- وسواسِ معمول خود نامه…
این روزها مصادف است با سفر بی بازگشت بزرگترین نویسنده این دیار به پاریس، پایتخت فرهنگ و ادبیات جهان، شهری که دوستش میداشت و خاطرات بسیار از آن داشت. این سفر بی بازگشت ماند و فرجام خوشایندی برای هدایت نداشت، چرا که وسوسه همیشگی خودکشی را که به قول خودش با بعضی و در بعضی…
به خاطر دارم چند سال پیش مستند «گفتگو با سایه» نوشته حبیب احمد زاده به کارگردانی خسرو سینایی در جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد، صرف نظر از کیفیت هنری فیلم که چنگی به دل نمیزد، به لحاظ مضمونی حرف تازهای نداشت، یا لااقل برای من که در طول سالهای دور و نزدیک نسبت…
انتشار این هشتاد دو نامه (*) کار مهمی است و امیدوارم اهمیت آن با آنچه در زیر خواهد آمد تا اندازه ای روشن شود. کوشش دکتر ناصر پاکدامن در یافتن و انتشار این نامه ها ارزنده و در خور اعتناست، حتّی در خور ستایش. او با دقّت و-گاهی می توان گفت- وسواسِ معمول خود نامه…
گفته شده هدایت شمع محفل جمعهای دوستانه بود، شحصیتی جذاب و به نوعی کاریزماتیک داشت چنانکه به هریک از پاتوقهایش قدم میگذاشت، گروهی از سر علاقه خود را به دور او میرساندند، گاه ساعتی را به انتظار مینشستند که فرصتی فراهم شود برای همکلام شدن با او و حتی روایت است که وقتی از پاتوقی…
چه لغت بیمناک و شوراگزی است! از شنیدن آن احساسات جانگدازی به انسان دست می‌دهد خنده را از لب می‌زداید شادمانی را از دل می‌برد تیرگی و افسردگی آورده هزار گونه اندیشه های پریشان از جلو چشم می گذراند.
زندگانی از مرگ جدایی ناپذیر است. تا زندگانی نباشد مرگ نخواهد بود و همچنیین تا مرگ…
یک اثر ادبی را از چند راه میتوان مورد بررسی قرار داد. مثلا میتوان از لحاظ واژهها و کاربرد صناعات ادبی، یا ساختار جملهها، یا از لحاظ مسائل اجتماعی که در آن منعکس شده آنرا مطالعه کرد؛ یا اینکه مانند پزشکی که ریشههای سرطانی را در بدن بیماران دنبال میکند، تمام الگوهای فرهنگی را در…
«قضيه» در آثار صادق هدايت "قضيه" در ادبيات فارسي يک گونه يا ژانر (genre) از ادبيات است که شخص صادق هدايت را بايد مبتکر آن دانست.1 قضيه را در سنّت ادبيّات فارسي مي توان همان "نقيضه" دانست و در اصطلاح ادبي غربي پارودي (parody) را برابر آن شمرد. نقيضه ساز يا پارودي پرداز سبک و…
داستان بیست و دوم آدینه را نیز اختصاص دادیم به اثری معروف از صادق هدایت که از مجموعه داستان سایه روشن انتخاب شده، داستان کوتاه « زني كه مردش را گم كرد » آنقدر معروف هست که بینیاز از معرفی باشد، پس بدون توضیح اضافی میرویم سراغ خود داستان، فقط این اشاره ضروری به نظر…
متن زیر را میتوان یکی از جامع ترین تحقیقات درباره زندگی هدایت دانست که بدون زیاده گویی و با زبانی تقریبا موجز، و با رویکردی تبار شناسانه به خاندان او، نوشته شده است. نویسنده مطلب محمود کتیرایی است که از نخستین محققان در زندگی و احوال هدایت به شمار می آید و یکی از کتابهای…
متن زیر سخنرانی دکتر محمد صنعتیست در مراسم یكصد و یكمین زاد روز صادق هدایت که به بحث مسئله مرگ نویسنده و صادق هدایت میپردازد. این نوشته خواندنی و درخور نکات جالب توجهیست که بیهیچ توضیحی از شما دعوت میکنیم که خواننده آن باشید. از دکتر صنعتی در سالهای گذشته کتاب «صادق هدایت و هراس…
صادق هدایت اگرچه هیچگاه عضو حزب توده نشد، و حتی در لفظ آن را نوعی جنقولک بازی میدانست(!)، اما در میان دوستانش از اعضای خزب توده بسیار بودند و حتی روایت است در دوران بگیر و ببندها، گاه این رفقا جلسات خود را در اتاق هدایت برگزار میکردند! احسان طبری هم یکی از همین سنخ…
متن زیر یکی از مهمترین نوشتههاست درباره صادق هدایت، اهمیت آن نه به دلیل طرح نکاتی تازه و بدیع درباره هدایت (هرچند که از این جهت هم خالی از ارزش نیست)، بلکه از آن روست که توسط سید احمد فردید نوشته شده است. چهره ای که اگر اندک شناختی درباره او و مواضع فکری و…
درباره هدایت بسیار اظهار نظر شده و اغلب آنها هم ستایش آمیز هستند، بهویژه از قول کسانی که از نزدیک با او دمخور بودهاند؛ و حتی آدمی مثل احمد فردید که در دنیا فقط خوش را قبول داشت و هایدگر و معدود کسانی که شمارشان به تعداد انگشتان یک دست نمیرسد و خط و ربط…
بیستمین داستان آدینه "مد و مه" مصادف شد با سالروز تولد صادق هدایت و هفتهای که به نام او مزین کردیم، به همین دلیل به سراغ یکی از معروفترین داستانهای او رفتیم، داستانی به نام "سه قطره خون" که از کتابی به همین نام انتخاب کردهایم. زمان نگارش این داستان به سال 1310 برمیگردد، سالهایی…
متن زیر یکی از کاملترین سالشمارهای زندگی صادق هدایت است، چرا که هم در بر دارنده مهمترین اتفاقات در طول زندگی اوست و هم اینکه آثار نوشته شده توسط هدایت مو به مو به ترتیب زمان نگارش یا انتشار، در آن درج شده است؛ از داستانهای او گرفته تا ترجمه ها و حتی مقالاتی که…
صادق هدایت از مرید و مراد بازی، بیزار بود، همچنین از هرگونه تملق و توجه بی جا؛ در اواخر عمر زمانی که شهرتی نسبی در محافل ادبی داخلی بهدست آوردهبود (بهخصوص بعد از آن برنامه رادیویی کذایی در بیبی سی)، با بدبینی و تحقیر بهاین شهرت می نگریست. برای آدمی اینچنین حساس و رها از…
روایت است، علی اکبر دهخدا هنگام نگارش فرهنگ سترگ خود تنها نام بزرگانی را درج می کرد که در قید حیات نبودند، جز یک استثناء که آن هم کسی نبود جز صادق هدایت؛ این استثناء قائل شدن در مورد هدایت، نشان از اهمیت و اعتبار صادق هدایت نزد چهرههای بزرگ زمان خود دارد. در ادامه…
صادق هدایت امسال صد و هشت ساله میشود، و قریب به شش دهه از مرگ او میگذرد. در طول این سالها نویسندگان بسیاری آمده و رفتهاند؛ آثار بسیاری نوشته شده که برخی از آنها لااقل به لحاظ کیفیت ادبی از آثار هدایت (به استثنای بوف کور) بهتر بودهاند و شاید حتی بودهاند آثاری که به…
روزهای واپسین بهمن ماه هر سال، مصادف است با سال روز تولد صادق هدایت (28بهمن 1281)، درباره نقش تاثیرگذارهدایت نه تنها برنسل های مختلف ادبیات داستانی ایران که در اغلب زمینه های فرهنگی و هنری این دیار، بسیار سخن گفته شده، درباره اهمیت او همین بس که با وجود گذشت قریب به شش…