Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Tag: شاخص

یادداشتی بر چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم | نادر شهریوری (صدقی)

مضامین جدید همواره نشان خود را بر شکل و مضمون ادبیات باقی می‌گذارند. نئورئالیسم یکی از آن مضامینی است که اگرچه پیدایش آن به ایتالیای بعد از جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد اما مختص آنجا نیست زیرا ماهیتی دموکراتیک دارد. نئورئالیسم به‌ طور کلی همدلی با آدم‌هاست، آدم‌هایی که می‌کوشند مسائل خودشان را به‌عنوان شخص خصوصی…

Read more

حاشیه­‌ای بر شب هول اثر هرمز شهدادی / روح الله کاملی

شب هول [۱]، روایت چندین برهه زمانی مختلف است؛ تاریخچه‌ی اصفهان، نبرد افغانها و زندگی چندین خاندان و خانواده. اما آنچه همه این روایتها را به هم متصل کرده، شخصیت ابراهیم است. شب هول؛ روایت تولد، زندگی و مرگ اوست.

Read more

گفتگو با فتانه حاج سید جوادی / من نویسنده حرفه ای نیستم!

«بامداد خمار» رمان عاشقانه‌ی فتانه حاج سید جوادی،این روزها بیش از هر زمان دیگری نامش سرزبانهاست. اتفاق عجیبی هم نیست رمان پرمخاطب ادبیات داستانی عامه پسند ایران دستمایه ساخت سریالی پرطرفدار شده است که توجه بیشتری را به آن جلب کرده به این بهانه دو گفتگوی از این نویسنده را می خوانیم یکی که در…

Read more

بازنمایی بابی‌ها و ازلی‌ها در داستان‌های فارسی / مهرک کمالی

مقاله‌ای که می‌خوانید، یکی از جستارهای کتاب «جستارهایی درباره‌ی داستان امروز ایران، از بامداد خمار تا توکای آبی» نوشته مهرک کمالی، نشر مهری، لندن ۲۰۲۰است.

Read more

درباره رمان «بامداد خمار»

یک ساختمان بر بنیانی محکم بنا شده است. ستون‌های ساختمان بر روی آن بنیان بالا رفته‌اند و سقف که خود بنیان سقفی دیگر است، بر ستون و تیری محکم قرار گرفته است. همه این بنای عظیم بر روی زمین سفت و سخت استوار شده است، این زمین سفت و سخت بصیرالملک نام دارد.

Read more

«متال‌بازِ» اثر علی مسعودی‌نیا / سمفونی سیاه یک نابغه‌ زوال‌یافته

رمان «متال‌باز» تازه‌ترین اثر علی مسعودی‌نیاست؛ اثری که توانست جایزه‌ مهرگان امسال را به خود اختصاص دهد. این کتاب در ظاهر روایتی اجتماعی از بحران هویت یک جوان نابغه است، اما به‌تدریج از قالب رمان اجتماعی فاصله می‌گیرد و به تجربه‌ای ذهنی و چندلایه بدل می‌شود. 

Read more

مسیر الهام‌بخش لاسلو کراسناهورکایی

لاسلو کراسناهورکایی، نویسنده برجسته مجارستانی، که برنده امسال جایزه نوبل ادبیات شد از تجربه‌های تلخ زندگی در روستاهای مجارستان، مواجهه با خشونت و سختی‌ها، و تأثیر سفرهایش به شرق آسیا بر رمان‌هایش گفت و تأکید کرد که ماهیت جهان و نظام‌های اجتماعی همچنان تغییری نکرده و فقدان «فرهنگ فقر» بزرگ‌ترین خلأ جامعه امروز است.

Read more

طعم گیلاس؛ ادبیاتِ سینما

در هیاهوی شهر و تپه های خشک و خاکی، آقای بدیعی به دنبال فردی است تا چند بیل خاک رویش بریزد، شاید برای نجات، شاید هم برای پایان. «طعم گیلاس» اثر عباس کیارستمی است که در سال 1997 تولید شد و در همان سال موفق شد جایزه ی «نخل طلای جشنواره ی کن» را از…

Read more

حقیقت ممنوعه / حمید رضا امیدی سرور

درباره مظلومیت مردم فلسطین بسیار گفته و نوشته شده است، اما آنچه در این میان اغلب  غایب بوده، استفاده از رویکردی انسانی برای پرداختن  به مناقشه‌ای دیرینه میان ظالم و مظلومی است که همواره پشت دغدغه‌های سیاسی پنهان مانده. از این منظر آنچه کتاب «برداشت دوم» اثر عدنیه شبلی را شایسته توجه نشان می‌دهد برخورداری…

Read more

پیر پسر، کارامازوف ها و شیاطین / نورالله نصرتی

این روزها فیلم سینمایی«پیر پسر» و حواشی مربوط به آن، به پدیده ای فرهنگی- اجتماعی بدل شده و اغلب به شکلی اغراق آمیز، له و علیه آن می نویسند. مثل همیشه ی چنین وضعیت هایی، حاشیه پردازی های هیجان زده متن را به محاق می برند و کمتر مجال می دهند تا به داشته های…

Read more

صادق هدایت

نگاهی به «سه قطره خون» اثر صادق هدایت/ خواب‌های پرکابوس

دنیا.ع.پ داستان از یک بیمارستان روانی شروع می‌شود که با روایت میرزا احمد خان، ما پی به داستانش می‌بریم. راوی می‌گوید که یک سال در بیمارستان روانی بستری بوده است و در آن مدت هر‌چه التماس می‌کرده برایش کاغذ قلم نمی‌دادنند. بعد از یک سال شخصی بنام ناظم که در بیمارستان است به…

Read more

اهمیت گلستان بودن! / نگاهی به کتاب «آنچنان که بودیم»

«آنچنان که بودیم» یکی از تازه ترین کتابها در مجموعه‌ای است که با عنوان «در واقع….-تاملات» به همت نشر چشمه به بازار آمده است. مجموعه‌ای که درواقع به انتشار جستارهایی روایی اختصاص دارد که زندگی نگاره، زندگی نامه، نامه نگاری، روایت مستند، روایت تاریخ، رویدادنامه و… در آن جای می‌گیرند و  اغلب آنها را به…

Read more

نیما یوشیج ، آنگونه که بود!/ حمیدرضا امیدی‌سرور

نگاهی به «نیما یوشیج در یادداشت‌هایش» اثر ایرج پارسی‌نژاد حمیدرضا امیدی‌سرور درباره نیما یوشیج بسیار نوشته و گفته شده است. بخصوص درباره نقشی که در نوآوری و تجدد ادبی داشته است. شاعری نوگرا و پیشرو که عصیانش علیه قواعد و ساختارهای شعر کلاسیک و سنتی فارسی، از او چهره‌ای برجسته ساخته است. کسی که…

Read more

پیش‌بینی جهان آینده از نگاه ایزاک آسموف

در روزگاری که جهان در آستانه انفجار هسته‌ای می‌لرزید و آسمانِ نیویورک زیر پرچم‌های رنگین نمایشگاه جهانی آذین شده بود، نویسنده‌ای با نگاهی از پنجره نیم‌قرن بعد، آینده را دید و برایمان روایت کرد؛ آینده‌ای که نیمی از آن محقق شد، و نیمی دیگر هنوز در راه است

Read more

سفری به دنیای پر از رمز و راز گاستون لورو

در «ضیافت سردیس‌ها» گاستون لورو، خالق شاهکار «شبح اپرا»، با مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه رمزآلود، جنایی و روان‌شناختی، خواننده را به ضیافتی ادبی دعوت می‌کند؛ ضیافتی که هر سردیس آن روایتی از سرنوشت‌های انسانی، ترس‌های پنهان و رازهای ناگشوده است.

Read more

 به یاد مریم حسینیان، دو نگاه به «بانو گوزن»  

مریم حسینیان کار خود را با داستان کوتاه آغاز کرده و مجموعه داستان‌های «حتی هنوز هم دیر است» و «ماریا انگشت» حاصل قلم‌زدن‌های او در وادی داستان کوتاه‌ است. او سپس رمان‌نویسی را با «بهار برایم کاموا بیاور» شروع کرد که نامزد نهایی آخرین دوره جایزه گلشیری در بخش رمان اول شد و مورد توجه…

Read more

آلبر کامو به روایت سوزان سانتاگ

نویسندگان بزرگ یا شوهرند یا عاشق. برخى نویسندگان فضیلت هاى موثر یک شوهر را به رخ مى کشند؛ قابل اعتماد بودن، معقول بودن، سخاوت، محجوبیت. نویسندگان دیگرى هستند که خصلت هاى یک عاشق را برمى تابند، یعنى خصلت هاى خوى زاد تا فضیلت اخلاقى را.

Read more

ماخولیای رئالیسم | محسن ملکی

معمولاً می‌گویند با مدرنیسم متوجه می‌شویم که دیگر نمی‌توان به ثبت ساده‌ی واقعیت روی آورد؛ باید به سراغ واقعیت درونی رفت و با درک جدیدی از زمان، ذهن شخصیت‌ها را کاوید، چراکه واقعیت در جهان مدرن پس از جنگ جهانی و آشوب‌های آغاز قرن بیستم از دست رفته است.

Read more

بالزاک‌خوانی / نوشته ای از تئودور آدورنو

این مقاله ترجمه‌ای است از «Reading Balzac» که در جلد اول «یادداشت‌های ادبیات» منتشر شده است. این مقاله را باید در متن بحث‌های آدورنو، بلوخ، برشت، لوکاچ و البته بنیامین بر سر معنای رئالیسم و نسبت آن با مدرنیسم قرائت کرد. مقالات مذکور در کتاب «زیباشناسی و سیاست» منتشر شده، که متأسفانه ترجمه‌های فارسی آن…

Read more

جایگاه راوی در رمان معاصر / تئودور آدورنو

وظیفه‌‌‌اى که بر دوش من نهاده شده تا در مدت زمانى اندک، تذکراتى در مورد منزلت فعلى رمان به عنوان شکل، (Novel as Form ) بدهم، ناگزیرم مى‌‌‌سازد که بدون ملاحظه رفتار کنم و فقط یک جنبه از مسئله را برگزینم

Read more

چرا نسل جوان شیفته‌ داستایوفسکی است؟

در روزگاری که نسل جوان میان بحران‌های جهانی، سرخوردگی سیاسی و تهی‌شدگی معنوی سرگردان است، فیودور داستایوفسکی، نویسنده‌ای از قرن نوزدهم، بار دیگر به قهرمانی بی‌قرار برای فرزندان تردید تبدیل شده است.

Read more

انسان برتر از تاریخ است / پرتو مهدی‌فر*

:در اوت ۱۹۴۵ جهان یک «هولوکاست اتمی» را تجربه کرد. پروژه‌ای که به نام صلح اجرا شد و به‌زعم برخی موجه و نجات‌‌بخش بود. بمباران اتمی، جهان را به عصر تازه‌ای پرتاب کرد که در آن معنا و ماهیت جنگ و دیپلماسی دست‌خوش تغییرات بنیادین شد. گرچه هنوز در چرایی و ضرورت آن، نقاط تاریک…

Read more

نگاهی به «روباه» اثر جدید جویس کارول اوتس

در ادبیات معاصر، کمتر نویسنده‌ای چون جویس کارول اوتس جسارت مواجهه با سیاه‌ترین زوایای روان انسان را دارد. رمان جدید او نه یک داستان جنایی معمولی، که کالبدشکافی بی‌رحم یک بیمار است.

Read more

زندگی و اندیشه آرتور کوستلر / جرج اُرول / عزت الله فولادوند

زندگی و اندیشه آرتور کوستلر جرج اُرول عزت الله فولادوند جرج‌ اُروِل‌ (۵۰ ـ ۱۹۰۳) نام‌ مستعار اریک‌ آرثر بلر، یکی‌ از نویسندگان‌ نامدار انگلیسی‌ در قرن‌ بیستم‌ بود. از او چند رمان‌ و بسیاری‌ مقاله‌ و نقد ادبی‌ همه‌ دارای‌ صبغه‌ اجتماعی‌ و انسانی‌ و اغلب‌ سیاسی‌ به‌ جا مانده‌ است‌.…

Read more

نیم‌رخ در مه / «ترکه‌مرد» اثر متمایز دشیل همت

«ترکه‌مرد» رمانی است درباره‌ یک قتل و یک خانواده‌ از هم‌پاشیده؛ اما آنچه آن را از سایر آثار دشیل همت متمایز می‌سازد، حضور یک زوج کارآگاه – نیک و نورا چارلز – است که سبک زندگی، زبان و روابطشان، به جای آن‌که در تاریکی و خشونت غوطه‌ور باشد، رنگی از شوخ‌طبعی دارد.

Read more

صادق هدایت؛ روز آخر / بهرام بیضایی

در عصر ابری دل ‌گرفته، وقتی صادق هدایت، نویسنده ی چهل‌وهشت ساله ی ایرانی مقیم موقت پاریس، به سوی خانه‌اش در محله هجدهم، کوچه ی شامپیونه، شماره ی ۳۷ مکرر می ‌رود، دو مرد را می ‌بیند که بیرون خانه‌اش منتظرش هستند. آن‌ها ازش می ‌پرسند که آیا از اداره ی پلیس می ‌آید و…

Read more

فارنهایت

زخمی بر تن ادبیات/ معروف‌ترین آثار سانسور شده

سانسور از آغاز تاریخ نوشتن چون سایه ای نویسنده ها و اهل هنر را دنبال کرده و بنا به نوشته های باقیمانده از زمان سقراط درمی یابیم که بخش هایی از نوشته های او هم در زمان زندگی خودش به بلای سانسور گرفتار آمده اند، اما این سایه، بیش از همه برای آثار ادبی شوم…

Read more