«فرناندو پسوآ» در 13 ژوئن 1888 در لیسبون پرتغال به دنیا آمد. پدر او منتقد پرشور موسیقی و کارمند دولت بود و مادر دانش‌آموخته‌اش خواندن و نوشتن را از نخستین سالهای کودکی به او آموخت. او در پنج‌سالگی پدر و یک ماه پس از آن برادر کوچکش را از دست داد. دو سال بعد به…
پیر پائولو پازولینی، شاعر نویسنده، منتقد و سینماگر برجسته ایتالیایی در طول عمر نسبتا کوتاه خود، آثار بسیاری در زمینه سینما و ادبیات خلق کرد و تاثیر عمیقی بر فیلمسازان نسل پس از خود گذاشت. با اینکه بسیاری پازولینی را در زمره مهم ترین شاعران و نویسندگان ایتالیا میدانند، اما وی در ایران بیشتر به…
مهدی مظفری ساوجی: مهدی اخوان‌ثالث، شاعر تضادها و تناقض‌های رازآلود روزگارانی است که در آن به‌سر برده، یا بهتر است بگوییم روزگاران پرمهر و قهری که در او به‌سر برده‌اند. اخوان از نیاکانش سخن می‌گوید و معترف است یا خودش را به تجاهل‌العارف می‌زند که آیا جز پدرش کسی را می‌شناسد که از نیاکانش سخن می‌گوید؟…
سیمین بهبهانی مثل غزل‌های سعدی است: «سهل و ممتنع». این ویژگی در شعر یعنی در عین سادگی غیرقابل تقلید بودن و در حوزه روابط انسانی می‌تواند این‌گونه تعبیر شود: نزدیک و دور. هم در دسترس و هم دست نیافتنی. گفت‌وگو با سیمین بهبهانی، روایتگر زندگی زنی است که تقویم روزهایش، با اتفاق‌های شگفت و گاه…
برای بررسی چهره زن در شعر احمد شاملو لازم است ابتدا نظری به پیشینیان او بیندازیم. در ادبیات کهن ما، زن حضوری غایب دارد و شاید بهترین راه برای دیدن چهره او پرده برداشتن از مفهوم صوفیانه عشق باشد. مولوی عشق را به دو پاره مانعه الجمع روحانی و جسمانی تقسیم میکند. مرد صوفی باید…
بقایای خصلت ادب و اندیشه ی کهن در شعر شاملو/
احمد شاملو شاعر برجسته و پایه‌گذار شعر سپید پارسی، به خاطر نقش و تأثیر ویژه‌ی شعرهایش برشعر معاصر پارسی و بربخشی از جامعه‌ی “روشنفکری” ما، هنوز این ظرفیت را دارد که موضوع بحث و تحلیل قرار بگیرد؛ چرا که او و درونمایه‌ی شعرهایش به نوعی…
در 1889 سال تولد من، چالی چاپلین به دنیا آمد، سونات کرتروز1تولستوی منتشر شد، برج ایفل ساخته شد و هیتلر و ظاهرا الیوت هم دیده به جهان گشودند. در تابستان آن سال فرانسویان صدمین سالگرد به آتش کشیدن باستیل را جشن گرفتند و در شب تولد من، 22 ژوئن، جشن چله تابستان برگزار میشود.
نام…
نام کتاب: زمستان معشوق من است،
شاعر: مانا آقایی،
ناشر: سیپرس،
جای نشر: استکهلم،
نوبت چاپ: چاپ نخست 1391،
ساعت ماه
بعضِ شبها
ماه ساعت گردی میشود
با صحفهای نقرهی رنگ ودرخشان
بعد پایین میآید
آنقدر که در درخت پشت پنجره گیر میکند
صدای تیک تاک خوابآورش را میشنوم
دستهایم را به شیشه میچسپانم
و…
بهرام صادقی شعر هم میگفت، حتی پیش از آنکه قصهنویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلیاش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و شاعری چندان ممتاز به نظر نمی رسد.…
در «مد و مه» وزن اصلی با ادبیات داستانیست اما از این پس برای اینکه پاسخی هم داده باشیم به علاقه مندان پرشمار شعر، میکوشیم با انتخاب نمونههایی درخور اعتنا از شاعران جوان، گامی هرچند کوچک برای معرفی چهرههایی مستعد برداریم. این بخش را با شعری بسیار زیبا از فاطمه حق وردیان آغاز می کنیم…
در هوای نوستالژی، بخش تازهایست در «مد و مه»، در بر گیرنده هر آنچه رنگ و بویی از نوستالژی دارد، در حوزه فرهنگ و هنر، جذابیت این بخش در تنوع و پراکندگی موضوعاتی ست که می توانند دستمایه اش باشند. امید آنکه مقبول اهل فرهنگ و هنر مخصوصا از نوع گذشته بازهایش بیفتد، که یکی از…
«فدریکو گارسیا لورکا» در ایران برای بسیاری با ترجمه و دکلمه دلنشین و فراموش نشدنی اشعارش توسط احمد شاملو شناخته شد. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که از زیباترین و در عین حال حماسیترین اشعار اوست.
لورکا توسط فاشیستهای اسپانیای آن روزگار بهشکلی تلخ و جانگداز کشته شد، چگونگی مرگ او…
این گفت‌وگو و گفتوگویی دیگر که در ادامه خواهید خواند، از جمله گفتوگوهای کمتر خوانده شده احمد شاملو به شمار می آیند، برای پرداختن به شاملوی بزرگ بهانه و مناسبت مورد نیاز نیست، آنقدر سایهی حضورش برما ، زندگی ما و خلوتهایمان سنگین است که واژه مرگ در برابر او واقعا درمانده مینماید! اهمیت این…
فدریکو گارسیا لورکا را در ایران بسیاری با ترجمه و همچنین دکلمه برخی از اشعارش توسط احمد شاملو میشناسند. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که در سایت «مد و مه» نیز آن را منتشر کردهایم.
لورکا به مرگی تلخ و جانگداز توسط فاشیست های اسپانیا در روزگار فرانکو کشته شد، چگونگی…
تی. اس. الیوت در سنت لوئی میسوری در ایالت نیوانگلند در سال 1888 به دنیا آمد. در 1902 وارد دانـشـگـاه هـاروارد شـد و زیر تاثیر گرایش ضد رومانتیكی آیروینگ بابیت و دلمشغولیهای فلسفی و انتقادی جرج سانتایانا قرار گرفت و همچنین از فلسفه رمزآمیز هند و افكار ایدهآلیستی برادلی اثر پذیرفت. برادلی بر ماهیت خصوصی…
خیلی وقت پیش بود که شاعر “اکتاویو پاز” را ملاقات کردم، پائیز 1977 در مکزیکوسیتی. توی خیابان بالا و پائین. . . یک جهنم زنده. . . دنیای دود و زغال ماشینها. . . قنادیها را میبینم، مهندسان و معماران کیکسازیها: دنیای مشعشع بوتیکها. . . خودم را در یکی از آنها میاندازم که بتوانم…
«جهان و هر چه در او هست / تفاله‌ي چای بعد از یک عصرِ آسوده است، / مزه‌ي قند را فراموش نکن!» (پشت جلد کتاب)
«... من هستم هنوز به اسم، / به شنیدن / به احتمال / به امید. // خیلی‌ها خیال می‌کنند فاصله / شاید همان شفاست، / سلوک / ستاره / دریا…
شعر معاصر ایران-8: از دفتری به همین نام. سروده‌ی امین مرادی. ویراستار: یاسین محمدی. تهران: انتشارات افراز. چاپ اول: پاییز 1390. 96 صفحه. 1100 نسخه. 2500 تومان.
...
نمی‌دانم اینکه میآید
به دست‌های تو،
در هزاره‌ی بعدی می‌رسد
یا باید به زبان دیگری
مادرانه حرف‌هایم را
هجّی کنی.
به‌هرحال
امروز سوار می‌شوی
کنار…
این ساعتِ شنی که به خواب رفته است... سروده‌ی رُزا جمالی. تهران: نشر چشمه. چاپ اول: تابستان 1390. 1200 نسخه. 74 صفحه. 2200 تومان.
اسب‌هایی‌ست که بی‌وقفه در خونم می‌خوانند
آن اسب‌ها که یاران خونی من‌اند
این شکل‌ها به شعاع آن منحنی بسته‌اند
درخت ساکنی‌ست
که بر اشکوبه‌ها ریشه کرده است.
پشت جلد کتاب
بخشی از خاطرات آدمی همیشه به وهم…
نامِ تو زخمِ من است. سروده‌ي آزاده طاهایی. تهران: انتشارات مروارید. چاپ اول: 1390. 1100 نسخه. 112 صفحه. 2800 تومان.
...
صد سال به عقب،
صد سال به جلو،
فرقی نمی‌کند.
شمارش اعداد
در قبرستان،
مثل شمردن دانه‌های خاک
بیهوده است.
از قبری به قبر دیگر،
چیزی از جنس خاک
در درون‌مان…
حقیقت اینکه زیاد اهل شعر نیستم، فقط آنقدر که اموراتم را بگذرانم در لحظههایی که چیزی جز شعر نمیتواند پاسخگوی بیتابیهای آدم باشد.از همین رو نه به شکل تخصصی و پیگیر اما به شکل مداوم با آن دمخور بودهام. با این حال از همین رو بسیار هم ایدهآلگرا هستم، هر شعری را به خلوت خود…
علی باباچاهی، شاعر و منتقد شعر، در بخشهایی از گفتگویی با خبر آنلاین که با تاکید بر قدم گذاشتن او به هفتاد سالگی منتشر شده، با گوشه کنایهای به احمد شاملو و اخوان ثالث گفته است:
«شاملو در «مدایح بی‌صله» حرف‌هایش مکرر بود»
در ادامه این مطلب و در بیان جزییات آن آمده است:
«علی…
شعر فروغ همیشه برای من یک چیز زیبا بوده است، اگر این صفت برای بیان کیفیت شعر فروغ کافی باشد.
فروغ، تا آن حدی که من می شناسم و به من اجازه می دهد که قضاوت کنم، در شعرش- همچنان که در زندگی- یک جستجوگر بود. من هرگز در شعر فروغ نرسیدم به آنجایی که…
متن زیر روایتگر آخرین دریافتهای احمد شاملو درباره شعر امروز ایران (در دومین دهه بعد از انقلاب) است. احمد شاملو در این گفت‌وگو، مثل همیشه تحلیلی عمیق و هوشمندانه از اوضاع و احوال شر فارسی به مخاطب عرضه میکند. این گفت‌وگو به مناسبت سالمرگ بزرگترین شاعر معاصر ایران منتشر می شود. یادش گرامی و جاودان…
شعر یکی از آن حوزههاییست که در ترجمه، بخش قابل توجهی از غنای زبان و زیبایی کلام و شاید بخشی هم از معنای آن از دست برود، برای نمونه آیا میتوان متصور بود که در ترجمهی اشعار حافظ به زبانهای دیگر لطف واقعی این اشعار باقی بماند، حتی در مورد اشعار احمد شاملو که شاید…
این سومین و آخرین بخش از نوشتهایست که به نوزایی ادبیات ایران در عصر مشروطه میپردازد، در دو بخش قبلی نویسنده به نقش مطبوعات و تاثیر آن بر ادبیات مشروطه و همچنین ویژگیهای نثر نوین آن روزگار پرداخته بود؛ در این قسمت اما شعر در روزگار مشروطه مورد بررسی و توجه قرار گرفته است.
***…
بخش پایانی عاشورا به روایت شاعران معاصر را به شاعران نسل اخیر اختصاص دادیم، شاعرانی که در سالهای پیروزی انقلاب دوران کودکی و نوجوانی خود را طی کردند و در نوع نگاه آنها به حماسه عاشورا تفاوتهایی با نسل های پیشین احساس میشود که مجالی فراخ را برای بررسی میطلبد. افشین علاء، حمید شکارسری، سید…
در بخش سوم گزیده اشعار عاشورایی شاعران، اشعاری از طنز نویسان را انتخاب کردیم، چهرههای که اگرچه کارشان به طور تخصصی شعر و نثر آن هم به طنز است اما گرایشها مذهبی در آنان باعث شده است واقعه عاشورا را از یاد نبرده و اشعاری نیز در بزرگداشت آن بسرایند. عمران صلاحی، ابوالفضل زرویی نصر…
بسیار شنیدهایم که گفتهاند، جایزه نوبل به دلیل عدم توجه کافی به بورخس، همیشه به او و ادبیات داستانی به دلیل ندادن جازهای که حقش بود، بدهکار ماند. بیاغماض جایزه نوبل این بدهکاری را نسبت به ادبیات ما و احمد شاملو نیز دارد. بیشک شاملو در دو دهه پایانی عمرش به مرز آن کمال و…
بعد از شاعرانی که هم در سالهای پیش از انقلاب و هم پس از آن تجربه حضور داشتند، امروز و در این پست به سراغ سه تن از شاعران نسل بعد از آنها رفتیم، شاعرانی که اگر نه الزاما به لحاظ زمانی یک نسل بعد فعالیت شعری خود را به شکلی جدی آغاز کردهاند، بلکه…