Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2023

افتخار می‌کنم که کتاب نمی‌خوانم!

کانیه وست، رپر و سلبریتی آمریکایی، در مصاحبه‌ای به مناسبت انتشار کتاب خودش گفته بود «اهل کتاب نیستم» و «افتخار می‌کنم که کتاب نمی‌خوانم». در همان روزها سم بَنکمَن ‌فرید، اعجوبۀ سابق دنیای فناوری، نیز به خبرنگاری گفته بود «به نظرم اگر کتاب بنویسید یعنی گند زده‌اید، همه‌چیز را می‌شود در یک پست وبلاگی شش‌پاراگرافی…

Read more

«بالزاک در آینه» (4) اثر زیگ بریت اِسوان / در سایه‌‌ی انقلاب

در ماه مه 1830، فرستاده‌ی گروهی از اشراف‌زادگان فرانسه به نام «پُلی نی یَک[1]» به سند مقدس، یعنی قانون اساسی حمله کرد. «سَنت بوو[2]» که چندسالی از بالزاک کوچک‌تربود در نامه‌ای مشخص ساخته‌بود که این کار، آرامش ملی را به خطر می‌اندازد.

Read more

ابراهیم گلستانی که من می‌شناختم / پرویز جاهد

ابراهیم گلستان، چند روز قبل در سن صد و یک سالگی از دنیا رفت. مرگ او نیز همان زندگی پرماجرایش، جنجال‌آفرین شد و زلزله‌ای در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به پا کرد. در کنار سوگ‌نامه‌ها و مطالبی که در ستایش گلستان و دستاوردهای ادبی و سینمایی او نوشته شد، سیل فحش‌ها و ناسزاها بود…

Read more

در جست‌وجوی یک زندگی معمولی/ «بچه های تانر» و رابرت والزر

روبرت والرز (1878-1956) از مهم‌ترین نویسندگان آلمانی‌زبان قرن بیستم است که کافکا متاثر از او بود و روبرت موزیل، الیاس کانتی، والتر بنیامین و سوزان سانتاگ بارها از نبوغ او به‌عنوان نویسنده‌ای بزرگ نوشتند؛ هرمان هسه باور داشت اگر روبرت والرز صدهاهزار خواننده می‌داشت، جهان جایی بهتر و دلپذیرتر می‌شد

Read more

نقیضه های متنی در رمان “جهالت” نوشته ی “میلان کوندرا” / جواد اسحاقیان

   مضمون اصلی رمان “جهالت” (Ignorance:2000 ) نوشته ی “میلان کوندرا” M. Kundera البته “مهاجرت” و بهتر بگوییم “تبعید” (Exile) از سوی “قدرت” و دولت حاکم کمونیستی است اما در کنار این مضمون اصلی، ده ها مضمون فرعی و اَقماری دیگر هم هست که به گونه ای با مضمون اصلی، پیوندی پویا دارد. اما آنچه…

Read more

ابراهیم گلستان؛ مردی برای تمام فصول / محمد کشاورز

ابراهیم گلستان با نگاه مدرنش، استانداردی را برای نوشتنِ داستان به زبان فارسی پایه گذارد، که بعد از آن اگر نویسنده‌‌ای می‌خواست یک داستان خوب بنویسد، نمی‌توانست از این استاندارد پایین بیاید.

Read more

اندیشه‌ورزی در آثار ابراهیم گلستان / احمد آرام

ابراهیم گلستان ذاتا سلیقه هنری داشت؛ و به‌قول رضا براهنی، همین سلیقه تبدیل شد به یک‌جور مدل نگرش به ادبیات؛ که از دل نثری آهنگین راه باز می‌کرد به درون پیرنگ‌های بسیار ساده‌اش، که همه موجز و جذاب می‌نمکد. با اینکه نثر ساده‌ای داشت اما در پسِ پشتِ نثر یک پیچیدگی قابل تامل وجود داشت…

Read more

ابراهیم گلستان

یادی از ابراهیم گلستان /ابراهیم مهدی‌زاده

نگاه عمیق نیما به شعر و در یک نگان کلان به ادبیات، بعدها ابراهیم گلستان را که تازه از فعالیت‌های حزبی کنار کشیده بود، تحت‌تاثیر قرار داد. فاصله‌گیری گلستان از حزب، بر آنش داشت تا راه تازه و فارغ از وابستگی، اندیشه کند و به آموزه‌های تئوری نیما بذل توجه نماید. گلستان بیش از شاگردان…

Read more

ابراهیم گلستان

ابراهیم گلستان از پسِ یک سده، چه چیزهایی دارد  که هنوز قابل بازشناسی و بازنمایی است؟

داستان‌نویس و روزنامه‌نگار«تاریخِ گلستان» نه‌تنها بخشی از زیستِ ابراهیم گلستان، که بخشی از تاریخِ معاصر ایران است، به ویژه در ساحتِ ادبیات و سینما؛ گلستان در هیاتِ کارگردان، مولف بود و در هیات داستان‌نویس هم مولف. از این دو منظر، رمان کوتاه «خروس» و فیلم «خشت و آینه»، به‌‌عنوان «کالت» و «اثر کلاسیک» در ایران…

Read more

یادداشتی بر کتاب “سبکی غیر قابل تحمل هستی” از میلان کوندرا / مهین میلانی

سَبُک یا سنگین. پارمِنیدز می گوید: سَبُکی مثبت است. سنگینی منفی. و فلاسفه از آغاز تا اخیر هرکدام نگاه خاص خود را در این ساحت یا ساحت های مرتبط دارند. کوندرا در  کتاب “سَبُکیِ غیرقابل تحملِ هستی” یک دانای کل است به زبان اول شخص که در مقدمه ی کتاب “بازگشت جاودانی” نیچه را بن…

Read more

سمتِ زندگی و جوانان ایستاده‌ام/ گفت‌وگوی آریامن احمدی با محمود دولت‌آبادی

محمود دولت‌آبادی بزرگ‌ترین رمان‌نویس زنده ایران، حالا در آستانه 83 سالگی قرار دارد. او متولد 10 مرداد 1319 از دولت‌آبادِ سبزوار، خراسان بزرگ، دیار بیهقی و فردوسی است؛ از این رو است که نام و زبان و قصه‌های او به شکل عجیبی با این دو استادِ مسلمِ زبان فارسی عجین شده و باز از این…

Read more

یوزف روت

یوزف روت چگونه زندگی شما را دگرگون می‌کند؟

در یکی از روزهای تابستان 1921، یک سال بعد از نقل‌مکان به برلین، یوزف روتِ نویسنده به سلمانی رفت. آنجا هوا گرم و سنگین بود و تق‌تق قیچی و وزوز مگسی که با تنبلی دور اتاق می‌چرخید مثل موسیقی متن به گوش می‌رسید. جَو آرام بود، گرمای ماه جولای آن را از رمق انداخته بود.

Read more

یوزف روت در «افسانه میگسار قدیس» جهان دیگری به ما نشان می‌دهد

«افسانه میگسار قدیس» آخرین اثر یوزف روت است که با ترجمه علی اسدیان در نشر ماهی منتشر شده. چیزهای بسیار باارزشی در این رمان کوچک وجود دارد؛ مسلما شاهکار روت  که از زندگی خود استخراج شده و پیش‌بینی مرگ خودش که یک کلاسیک مینیمال است، طولانی‌تر از یک داستان کوتاه و کوتاه‌تر از یک رمان…

Read more

یوزف روت چگونه با «عصیان» ما را دگرگون می‌کند؟

«عصیان» قصه زوال «آندریاس» مردی رام و تسلیم و پرهیزگار را تعریف می‌کند. آندریاسی که در سر آن است که در این جهان بی‌تاب پس از جنگ راهش را پیدا کند، دنیایی که معتقد است انصاف و عدل و قاعده‌ای معین در آن حاکم است؛ دنیایی که با مدال گرفته‌ای در جنگ خوب تا می‌کند

Read more

پرونده یوزف روت (2): چرا با شخصیت‌های ایوب و رادتسکی همذات پنداری می کنیم؟

ادبیات آلمانی‌زبان کشور اتریش در سده بیستم با سه چهره بزرگ و جهانی خود یعنی روبرت موزیل، هرمان بروخ و یوزف روت در جهان شناخته می‌شود؛ در این میان، زندگیِ چهل‌وپنج‌ساله تراژیک یوزف روت به او و آثارش بُعدی افسانه‌ای داده است

Read more

پرونده یوزف روت (1)/ تنهاییِ انسانِ قرن

«اعترافات یک قاتل» یک رمان کوتاه صدوچهل‌ صفحه‌ای است؛ روایتی که در پاریس اتفاق افتاده و نویسنده‌ای آن را شرح می‌دهد. نویسنده‌ای بی‌نام‌ونشان که رو‌به‌روی کافه‌ای روسی به‌نام تاری‌باری زندگی می‌کند و بیشتر زندگی‌اش را با رفت‌وآمد به کافه می‌گذراند

Read more

نگاهی به «تابستانی با پروست»/ نگرش انتقادی به شاهکارها

ماتیاس چوکه، نویسنده و فیلمساز سوییسی را شاید بتوان بیش از هر چیز با نگاه نقادانه‌اش به فلسفه‌ی رمان و ارتباط مخاطب با نویسنده شناخت. او در کتاب «ابرها بزرگ بودند و سفید بودند و در گذر» که به فارسی نیز ترجمه شده است،

Read more

داستان جهان (33): «اتاقی برای ابد» اثر بریس دی‌‍جِی پنک

بریس دی‌‍جِی پنکیک (Breece D’J Pancake) نویسنده داستان ‌کوتاه آمریکایی که از او با عبارت «یکی از بزرگ‌ترین نویسندگانی که هرگز نامش را نشنیده‌اید» یاد می‌شود. 29 ژوئن 1952 در میلتون ویرجینیای غربی به دنیا آمد و بزرگ شد

Read more

آنتوان چخوف

نگاه متفاوت جواد اسحاقیان به «باغ آلبالو» شاهکار چخوف

اطلاق “تراژدی” به “باغ آلبالو” وجهی دیگر هم دارد که ناظر به رخدادهایی است که پس از اجرایش در “تآتر هنر مسکو” پیش آمد. “چخوف” به پیروزی “بورژوازی” روسیه و کسب قدرت سیاسی بیشتر در برابر اشرافیت رو به تباهی روسیه به شدت امیدوار بود و تصور میکرد که به زودی شاهد قبضه یا دست…

Read more

همه می‌میرند، حتی نویسنده‌ها!

متاسفانه در این یکی دو روزه بازار مرگ و میر در دنیای ادبیات و کتاب داغ بوده، با این چهره ها در سطوح بسیار متفاوتی باشند، اما به هر حالی نمی‌توان منکر اهمیت آنها شد، از احمدرضا احمدیِ شاعر که روزپیش در گذشت اگر بگذریم، امروز دو نویسنده دیگر با زندگی وداع کردند؛ میلان کوندرا…

Read more

دلتنگی یک رفیق قدیمی

حال که احمدرضا احمدی درگذشته، به سنت همیشه، از صفحات شخصی و جمعی گرفته تا رسانه‌های جدی و غیر جدی، پر شده از یاد و خاطره او؛ یکباره همه به یاد او افتاده‌اند. چند روز بعد هم به همین سرعت فضایی که از اسم و یاد او پرشده، خالی خواهد شد. هیچگاه دوست نداشته‌ام در…

Read more

زنان عاشق! / نیلوفر نیک سیر

 در این مقاله هدف اینست تا به پژوهشی در این زمینه با نگاهی به کتاب چراغ ها را من خاموش میکنم اثر زویا پیرزاد و داستان کوتاه جهنم-بهشت اثر جومپا لاهیری که از نگاه بررسی تطبیقی این ظرفیت را در خود دارند، پرداخته شود

Read more

خوانش مضمونی «شنل»/ جواد اسحاقیان

       داستان کوتاه “شنل” (The Overcoat, 1842) نوشته ی “ن. و. گوگول” (N. V. Gogol) یکی از تأثیرگذارترین داستانهای کوتاه در ادبیات روسیه بر بسیاری از داستانهای کوتاه و بلند (رمان) در ادبیات جهان است که خود می تواند موضوع مقاله ای مستقل باشد مانند تأثیرات مستقیم و آشکار “شنل” بر آثاری از “داستایوسکی” ((Dostoevsky…

Read more

اميد به طلوع دوباره عقلانيت و تعقل

يادداشتم در باب انقلاب فرانسه را بر سه محور متمركز مي‌كنم؛ اول مواجهه خودم با انقلاب فرانسه. دوم مكتب آنال و در همين راستا رويكرد نويسنده و مختصاتي كه ‌اي بسا دانستن‌شان براي خواندن كتاب خالي از لطف يا فايده نباشند و سوم خود لوفور و چيزي كه در تاريخ‌نگاري به جهان ما اضافه كرده

Read more