رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: امیدی سرور

بازخوانی «چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم؟» اثر رضا براهنی

آنچه به عنوان نظریه «زبانیت» براهنی در بین منتقدان و مخاطبان شعر پیشروی معاصر فارسی شناخته می‌شود از مهم‌ترین دیدگاه‌های شعری ایشان است که سرایش غالب اشعار «خطاب پروانه‌ها» بر محور آن شکل گرفته و در «چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم؟» این‌گونه مطرح می‌شود: «سال‌ها ممارست به ما یاد داده است که به زبان…

ادامه مطلب

نقدرمان «از مزرعه» نوشته جان آپدایک

«از مزرعه» را جزو درخشان‏ترین رمان‏های کوتاه در قرن بیستم می‌دانند و شاید خواندن آن راه ساده و کوتاهی باشد برای آشنایی با یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان معاصر آمریکا، اما کافی نیست. آثار جان آپدایک در تمام دنیا خوانده می‌شوند، اما متاسفانه هنوز ترجمه کتاب‌های او در ایران به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسند…

ادامه مطلب

همینگوی در هیأت یک اگزیستانسیالیست

"پس‌ او از چه‌ می‌ترسید؟ شاید هم‌ ترس‌ و وحشت‌ نبود، پوچی‌ بود، كه‌ او به‌ خوبی‌ می‌شناختش‌. همه‌اش‌ هیچ‌ و پوچ‌ بود و مردی‌ كه‌ هیچ‌ بود. فقط‌ همین‌ بود وروشنایی‌ همة‌ آن‌ چیزی‌ بود كه‌ او احتیاج‌ داشت‌ و همین‌طور پاكیزگی‌ و نظم‌.بعضی‌ها در آن‌ زندگی‌ می‌كنند و هیچ‌وقت‌ هم‌ احساسش‌ نمی‌كنند، ولی‌…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان (۱۴): «گوشه دنج و پر نور» اثر ارنست همینگوی

دير وقت شب بود و همه رفته بودند، و فقط يک پير مرد در کافه باقی مانده بود، که يک گوشه، در سايه برگ هايی که زير چراغ برق خيابان ايجاد می شد نشسته بود. هنگام روز خيابان گرد و خاکی بود، اما شب، شبنم گرد و خاک را می نشاند و پير مرد دوست…

ادامه مطلب

نگاهی تندگذر به مستند میراث آلبرتا (۱و۲) ساخته حسین شمقدری

میراث آلبرتا (1 و 2) از جمله مستندهایی هستند که زیاد درباره آنها شنیده ایم، دست کم در محافل دانشجویی و بعضا سیاسی، از  این مستندها به خصوص بخش اول آن اغلب یاد می شود و حتی برخی شبکه های ماهواره ای نیز بدان پرداخته اند که همین بر شهرت فیلم و سازندگانش افزود. اما…

ادامه مطلب

موضع نوبلیست‌های ادبی و نویسندگان سرشناس در برابر حمله به سوریه

پیش از این نویسندگان و اهل اندیشه و اندیشمندان غربی در طول بحران‌های بین‌المللی و برنامه‌ریزی کشورهای قدرتمند برای حمله به کشورهای بحران‌زده اغلب واکنش نشان می‌دادند و اعلام مواضع رسمی آن‌ها لااقل در افکار عمومی تاثیر‌گذار بود، اما اکنون بیش از دو سال از بحران سوریه می‌گذرد و درگیری‌ها هر بار شکل تازه‌ای به…

ادامه مطلب

کارور و مقلدان بی‌مایه‌اش

راوی در داستان‌های ریموند کارور اغلب مستقیما درمورد شخصیت‌ها و موضعش درباره آن‌ها حرف نمی‌زند. این واضح‌ترین و کلیشه‌ای‌ترین گزاره درمورد داستان‌های کارور است. اما کارور با گفتن جزییاتی از آدم‌ها فقط جنبه یا وجهی از آن‌ها را در داستان می‌آورد که در نسبت با مسئله اصلی داستان قرار است خودی نشان بدهد و همین…

ادامه مطلب

دی. اچ. لارنس، نویسنده‌ئی در جست‌وجوی بهشت!

در آغاز دهه 1960 مؤسسهٔ گالیمار در فرانسه، ترجمهٔ دو اثر دی.اچ.لارنس را از یک مجموعه داستان و یک رمان، انتشار می‌دهد، مجموعه‌ئی از نامه‌های خصوصی این نویسنده نیز که تاکنون انتشار نیافته بود – به‌دست یکی از مجله‌های آمریکائی افتاده است که قسمت‌هائی از آن را در هر شمارهٔ خود به‌چاپ می‌رساند. این نامه‌ها،…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با کاوه میرعباسی/ «معمای ماری روژه» ادگار آلن‌پو و وضعیت نشر و ممیزی

«ادگار آلن‌پو» به‌عنوان داستان‌نویس، شاعر و منتقد ادبی آمریکا شناخته شده است اما شهرت او بیش از هر چیز به‌واسطه نوشتن داستان‌های کوتاهی است که به‌عنوان نخستین داستان‌های ژانر ادبیات پلیسی شناخته می‌شوند. آلن‌پو با نوشتن داستان «قتل‌های کوچه مورگ» در سال 1841 ژانر ادبیات پلیسی یا معمایی-جنایی را بنیان گذاشت و روایت کارآگاهی مدرن…

ادامه مطلب

از نمای نزدیک (۲): گفتگو با جواد افهمی

وقتی بعد از دو  روز بارندگی مداوم آب در خانه بالا آمد و کتابهایم رفت زیر آب، دانستم کتابهایم را بیش از یخچال و تلویزیون و دیگر اسباب خانه دوست داشتم... اینها را جواد افهمی می گوید، تجربه ای منحصر به فرد که هیچ نویسنده ای دوست ندارد مشابه آن را داشته باشد چون اغلب…

ادامه مطلب

تازه های کتاب روی پیشخوان کتابفروشی ها

این هفته درمیان پرفروش‌های کتاب، دو مجموعه‌شعر تازه از سیدعلی صالحی و یغما گلرویی، رمانی از دن‌براون، گفت‌وگویی با داریوش مهرجویی و رمان ابوتراب خسروی را معرفی می‌کنیم. باران برای تو می‌بارد یغما گلرویی که ترانه‌های نابش را می‌شناسیم، حالا با یک مجموعه‌شعر تازه بازگشته و بازار کتاب‌های شعری را رونق داده است. محتوای شعرهای یغما خیلی…

ادامه مطلب

سانسور؛ همچون نقض غرض

سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ممیزی - که به تعبیر او، لفظ محترمانه سانسور است- بازتاب‌های گسترده‌ای داشت و جالب این‌که با مخالفت بعضی ناشران و از جمله سخنگوی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران روبه‌رو شد. سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی نشان می‌داد که این موضوع را در حد…

ادامه مطلب

حذف ممیزی یا به کار گماردن ممیزان تازه؟!

این درست که به برکت دولت خدمتگزار و خدمات غیر قابل وصف آن وضعیت اقتصادی مردم آنقدر درخشان شده که این چند ساله اولویت اول اقتصاد بوده و هست و دمار از روزگار مردم درآورده، هرچند آقای دکتر محمود احمدی نژاد خوشبختانه تشریف برده اند به محله قدیم خودشان و احتمالا خواهند دید قیمتهای محله…

ادامه مطلب

فراز و فرودهای ممیزی کتاب

 به نظر می رسد تفاوت هایی میان وزیر علی جنتی با دو وزیر ارشاد محمود احمدی نژاد وجود دارد. او در نخستین گفتگوی مطبوعاتی خود پس از نشستن بر صندلی وزارت ارشاد گفته است: "ممیزی کلمه‌ محترمانه‌ همان سانسور است. اسمش را هر چه می‌خواهید بگذارید مهم نیست." بر اساس روایتی که در میان برخی…

ادامه مطلب

نقد «شکار» اثر توماس وینتربرگ و «استوکر» ساخته چان ووک پارک

 نگاهی به فیلم شكار (2012) ساخته «توماس وینتربرگ» شرارت كودكانه مرتضی مظفری « استوكر» آخرين ساخته چان ووك پارك  فیلمنامه شكار بر پایه یك تهمت و شك بنا می‌شود. در فیلم‌هایی كه كارگردان می‌خواهد ظن تماشاگر را نسبت به شخصیتی در انجام یا عدم انجام كاری برانگیزد اصولا چالش فیلمساز در ایجاد موازنه‌یی بین هر دو…

ادامه مطلب

مجموعه شعر «آوازهای فرشته بی‌بال» در گفت‌وگو با محمد شمس‌لنگرودی

اگرچه شعر همچنان یک روایت ناشناخته است اما با زبان ساده تبدیل به پدیده‌ای متفاوت‌تر از پیچش الفبا در قامت مانیفست می‌شود. می‌شود شعر ساده و نه ساده‌لوح که با شیوه‌ای خاص از نوع بیان چنان به سمت سوژه، فضا و موضوع و المان‌هایی تازه حرکت می‌کند و مخاطب را به آن ارجاع می‌دهد که…

ادامه مطلب

کودتای ۲۸ مرداد، دردی که مدام تازه می شود

یک هر سال 28 مرداد که میشود، دلم میگیرد... شصت سال گذشته، اما منی که بیست و چند سال بعد از کودتا به دنیا آمده ام و ماجرای ملی شدن صنعت نفت و قهرمانش را ازلای اوراق کتابها و مجلات دنبال کرده ام، در چنین روزی با این احوال غریب حسرت خوار فرصت بزرگ از…

ادامه مطلب

گفتگو با حامد داراب/ شعر معاصر پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

مقاله «بررسی ادبیات ایران پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» دومین مقاله بلند و جامع حامد داراب است که بعد از مقاله «بررسی مفهوم تجددگرایی دراندیشه میرزافتحعلی آخوندزاده» هفته گذشته در مرکز پژوهش‌های ادبی "Universidad Complutense de Madrid‌" منتشر شده. این مقاله بلند که به گفته او قرار است به زودی، با تصحیح و اضافاتی…

ادامه مطلب

نقد و بررسی رمان «تریوتهران» اثر رضیه انصاری

«عالیه در آخرین لحظه جلو حوض محمد عیسی را صدا کرده، شال فکرت را پیچیده بود دور گردن اش. شال به گردن پسرک نفتی برازنده تر بود تا جارختی. عالیه پهلو به پهلو می شود. آقای اتفاق راست می گفت. هیچ کس مجبور نیست تا آخر عمر سیاه بپوشد.» (تریوتهران/ عالیه/ 50). «... منیژه یعنی…

ادامه مطلب

نقد رمان «خاطرات صد درصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت» اثر شرمن الکسی

یادداشت اول: يك نويسنده سرخپوست. يك رمان سرخپوستي: شرمن الكسي، نويسنده، شاعر، فيلمنامه‌نويس، كارگردان و كمدين امريكايي، متولد 1966 در ايالت واشنگتن. اينها در وهله نخست، به ظاهر جذاب به نظر مي‌آيند، اما شرمن الكسي تنها از زاويه قومي و نژادي‌اش نيست كه به عنوان يك نويسنده حرفه‌يي مطرح شده، بلكه ويژ‌گي‌هاي خاص و منحصر…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با خجسته کیهان به بهانه انتشار کتاب «خاطرات زمستان»

سال‌هاي زيادي از زماني كه خجسته كيهان براي تحصيلات به فرانسه رفته است، مي‌گذرد. آن زمان فكرش را هم نمي‌كرده كه روزي از دنياي ترجمه سر در بياورد هرچند هميشه آموختن زبان‌هاي ديگر را دوست داشته. كسي نمي‌داند اگر او همان رشته تحصيلي دانشگاهي‌اش يعني علوم‌اجتماعي و مديريت شهري را ادامه مي‌داد به همين اندازه…

ادامه مطلب

نقد و معرفی مجموعه داستان «زیبای هلیل» اثر منصور علیمرادی

بزرگ علوي يك داستان خوب دارد و ده‌ها داستان بد. به واسطه همان داستان گيله‌مرد هم او در زمره داستان‌نويسان بزرگ قرار مي‌گيرد. در زيباي هليل هم داستان برگه امتحاني تك‌داستان خوب مجموعه زيباي هليل است. هرچند در داستان پايان‌بندي درست و درماني نداريم. ولي داستان جذاب است و خواننده را با خود مي‌برد. مي‌گويم…

ادامه مطلب

شعری از فریدون رهنما

فریدون رهنما اشعارش را به فارسی نمی نوشت، این نکته البته خودش جای بحث دارد که با توجه به زبان غیر فارسی اشعارش اساسا می توان اورا جزو شعرای فاسی به حساب آورد یا نه، درواقع ملاک شعر ایرانی، ملیت گوینده است یا زبان سرایش آن؛ البته آنچه گفته شد چیزی از اهمیت فریدون رهنما…

ادامه مطلب

فریدون رهنما و تاثیرش بر ادبیات ایران

هفدهم مرداد 1354، فريدون رهنما چشم از جهان فرو‌بست. مردي كه با حضورش در عرصه ادبيات و سينماي ايران، رقم‌زننده‌ تحولي چشمگير شد. رهنما از فرانسه به ايران آمد. او براي هنرمندان ايراني حرف‌ها و پيام‌هاي تازه‌يي داشت و مي‌كوشيد تا آموخته‌هايش از هنر مدرن غرب را به داشته‌هاي هنري ايران پيوند بزند و هوايي…

ادامه مطلب

نقد فیلم هیس …دخترها فریاد نمی زنند اثر پوران درخشنده

نکته اول مدتی است با خودم فکر می‌کنم، آیا اگر فیلم «رابطه» یا «پرنده کوچک خوشبختی» در این سال‌ها ساخته می‌شد، بازهم مخاطب داشت و باز هم مورد استقبال مردم و گیشه و منتقدان قرار می‌گرفت؟ این فکر را درباره بسیاری از فیلم‌های دیگر هم می‌کنم. به‌خصوص فیلم‌هایی با مضمون جنگ. آیا مردم این روزها به…

ادامه مطلب

نقد و بررسی فیلم دهلیز ساخته بهروز شعیبی

«دهليز»، فيلمي در ژانر اجتماعي، متفاوت و يك قدم كوچك اما ارزشمند است. فيلمي كه شايد موضوع آن موضوعي تكراري يعني بحث قصاص به خاطر قتل است كه در طي آن، قاتل منتظر بخشش اولياي دم مقتول است. موضوعي كه شايد اين روزها بحث داغ خيلي از محافل و دادگاه‌ها باشد و چندي پيش هم…

ادامه مطلب

ادبیات، عکاسی و سینما در گفتگو با ناصر تقوایی

حرفه‌ام فیلم‌سازی است، ناموس‌ام ادبیات ‌«ناصر تقوایی» 72 ساله شد و البته همزمان با آن نمایشگاه عکسش را در گالری نگاه برگزار کرد. نمایشگاهی که «ابر و باد و مه و مه» نام داشت. ناصر تقوایی در نگاه اول چندان پرکار نیست. اما نگاه اول هیچ‌وقت مهم نیست. باید با دقت به کارنامه هنری او…

ادامه مطلب

خواندن- نوشتن/ نوشتن- خواندن

چرا می­نویسیم؛ بی نوشتن هم می­شود زیست؛ ممکن، فرهنگ­های بی نوشته، فرهنگی باشد، شاد؛ شاید نوشتن، کاری آدمی،­ است، که می­خواهد از خود، ردِ پای بگذارد؛ اثر بگذارد؛ نقش بگذارد که من اینجا بودم­وُ، ناگزیر به رفتن شدم؛ هنگامی که دانستم، نمی­مانم؛ خواستم ردِ پایی از خود بگذارم. تنها امید انسان برای زیستن، تصور…

ادامه مطلب

مروری بر روزگار سپری شده مردم سالخورده: برزخِ خسِ اثر محمود دولت‌آبادی

شما به چه رنگی خیال می‌بینید؟ کم پیش آمده داستانی بخوانم که مرا تا مرز "زمینه‌ی رنگی" خیال‌ها و رویاهایم، مرز خاطراتم، جایی که همه چیز پشت رنگ‌هایی تیره و نامرئی می‌شوند، پیش ببرد. و کتاب دوم روزگار سپری شده‌ی مردم سالخورده که تماما مرور خاطرات کودکی تا جوانی سامون است، و با همان حالات…

ادامه مطلب

«دزد دوچرخه» اثر ویتوریو دسیکا به روایت کن لوچ

وقتی که بچه بودم، سینما چندان علاقه اصلی زندگی‌ام نبود. من کاملا آن روزها شیفته تئاتر بودم و در روزگار جوانی هم دیگر این تئاتر بود که بدل به جاه‌طلبی اصلی زندگی من شد. با همین امید راهی تئاتر شکسپیر استرافورد می‌شدم، آرزویم این بود که کارگردان تئاتر بشوم، شب و روز رویای تئاتر را…

ادامه مطلب