رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: امیدی سرور

صدسالگی اولیس (۲):مساله‌ی «اولیس»/ محمد قاسم‌زاده

یک‌صد سال از انتشار «اولیس» شاهکار جیمز جویس می‌گذرد. درست در همان زمانی که ما اولین قدم جدی را در داستان‌نویسی نوین برداشتیم. در این قرنی که بر این کتاب گذشته، همواره مایه‌ بحث نویسندگان و منتقدان بوده، ستایشگران آن بسیارند و کم هم نیستند آنهایی که آن را نمی‌پسندند، یکی وی.اس. نایپل، برنده‌ نوبل…

ادامه مطلب

صد سالگی اولیس (۱): صدسال سانسور/ آریامن احمدی

در طول تاریخ هفتادهزارساله بشر، هیچ کتابی اندازه «اولیس» با «سانسور» گره نخورده است. سانسور کلمه‌ مغضوب‌شده فرانسوی است، و آنطور که تاریخ فرانسه نشان می‌دهد مردم و روشنفکران، همیشه درحالِ مبارزه با آن بوده‌اند تا این سه کلمه‌ اصیل را سنگِ ‌بنای تاریخ بگذارند: آزادی، برابری، برادری. از همین زاویه است که «اولیسِ» جیمز…

ادامه مطلب

«روز ملخ» اثر ناتانیل وِست ؛ رویاهای مُرده هالیوود/ صبا صبحانی

ناتانیل وِست در طول عمر کوتاهش (۳۷ سال) چهار رمان، دو فیلمنامه و چند داستان کوتاه نوشت. وست درحال بازگشت از مراسم خاکسپای اسکات فیتزجرالد خالقِ «گتسبی بزرگ» بود که بر اثر تصادف جان خود را از دست داد.

ادامه مطلب

بازگشت به دیدگاه پیشین/ ماریو بارگاس یوسا

رمان «بازگشت به دیدگاه پیشین»،۱ اثر خوان گابریل باسکز کلمبیایی۲ که به‌تازگی جایزۀ ادبی مهم مکزیک را به خود اختصاص داده است، خوانندگان زیادی خواهد داشت. «بازگشت به دیدگاه پیشین» یکی از رمان‌های مهمی است که به زبان اسپانیایی نوشته شده و نویسنده‌اش می‌گوید، برخلاف داستان‌های دیگر، آنچه در آن می‌گذرد همان است که در…

ادامه مطلب

 خوانش «شهر نوازندگان سفید» با رویکرد «رآلیسم جادویی» و «فراداستان»/جواد اسحاقیان

    ” چهارمین رمان “بختیار علی” با عنوان “شهر نوازندگان سفید” (The City of the White Musicians, 2005) در ده هزار نسخه انتشار یافته که از شهرت آن حکایت میکند. با آن که بهای این رمان پانزده هزار دینار عراقی (و حدود ده دلار آمریکا) است، تمام نسخه های آن در طی چند ماه به…

ادامه مطلب

به‌دنبال نسخه‌ای شفابخش برای انسان‌ قرن بیستمی است/ سمیرا محمودپور

عصر همان روزی که مسئول ستون نامه‌های روزنامه‌ی نیویورک، سنگ صبور مرد افلیجی شده و در بار کوچکی پای حرف‌هایش نشسته بود، هربرت هوور میز ریاست‌جمهوری را به فرانکلین روزولت واگذار می‌کرد. پشت این میز هم کوهی از نامه‌ها در انتظار رئیس‌جمهورِ تازه بود؛ نامه‌هایی که ورشکسته‌های سه‌شنبه‌ سیاه سال ۱۹۲۹ وال‌استریت برای او نوشته…

ادامه مطلب

راهنمای نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی(۱۲)/ خوانش سبک شناختی داستان «نون والقلم»/ جواد اسحاقیان

 رمان نون و القلم (۱۳۴۰) ازجمله آثار تمثیلی و مباحثاتی “آل احمد” (۱۳۴۸- ۱۳۰۲) است که از منظر “نظریه ی انتقادی” مورد تحلیل قرار نگرفته است. این رمان، به خاطر اشاره و احتوا بر برخی جنبش های تاریخی مانند جنبش “حروفیه” در روزگار تیموریان و “پسیخانیان” در عصر صفویان و به گونه ای تمثیلی و…

ادامه مطلب

«مسکو ۲۰۴۲»؛ استبداد علیه استبداد! / پرتو مهدی‌فر

جامعه‌ی انسانی، به دفعات، تجربه‌ی ناکام آرمان‌شهری را پشت سر گذاشت تا به این نتیجه برسد که؛ نظام دمکراتیک، فاقد اتوپیا وناگزیراز پذیرشِ میان‌مایگی است، و ایده‌آل سیاسی، موظف است بر رفع نواقص‌ تمرکز کند، نه بر شعار دستیابی به خیر مطلق و ایده‌های ناکجا‌آبادی. به سبب همین تجربیات هم، ادبیات شاهد موارد پر شماری…

ادامه مطلب

صحنه‌زنی ِ صحنه‌زنی! / مبین مولایی

صحنه‌زنی، دومین تجربه‌‌ی سینمایی ِ داستانی ِ بلند ِعلی‌رضا صمدی، روایت گونه‌ای کسب‌وکار نامتعارف، یعنی نمایشی‌سازی یا به اصطلاح صحنه‌زنی تصادفات ساخته-گی به‌منظور دریافت حق بیمه است؛ پدیده‌ای که کسب‌وکارهای بیمه، شیوع آن را با استناد به آمار و ارقام گواهی می‌دهند و آن را در پایان صحنه‌زنی به‌اطلاع تماشاگرش می‌رسانند

ادامه مطلب

ملکوتِ صادقی؛ ویرانشهر شیطان/ رضا فکری

شش‌دهه از چاپ نخستِ «ملکوت» (دی‌ماه ۱۳۴۰، کتاب هفته) تنها داستان بلند بهرام صادقی می‌گذرد؛ داستان بلندی که از آن به‌عنوان یکی از کلاسیک‌های فارسی یاد می‌شود. پس از سال‌ها ممنوع‌الچاپی (آخرین چاپِ «ملکوت» مربوط به نشر نیلوفر، ۱۳۹۳ است)، سرانجام در سال جاری نشر معین چاپ جدیدی از این کتاب را منتشر کرد

ادامه مطلب

جهان پر از اضطرابِ بهرام صادقی / حامد قصری

بهرام صادقی متعلق به نسل پس از کودتای ۲۸ مرداد است. نسلی که هراس و نگرانی را در همان نوجوانی خود به جان خرید تا شاهد جهانی پر از دروغ، دورویی و بی‌رحمی باشد. صادقی که با شاعری و نوشتن شعر آغاز کرد در ادامه، این داستان‌هایش بود که  نام او را بر سر زبان‌ها…

ادامه مطلب

پیشنهاد تسلی بخشی‌های فلسفه برای انسان امروز افغانستان/ نیلوفر نیک‌سیر

ید فکر کنیم که جای تفکر و فلسفه چقدر در زندگی انسان امروزی – افغانستانی- خالی‌ست، می‌توان با فلسفی اندیشیدن یک دنیا ترس و دلهره را خالی کرد ، جرات به چالش کشیدن وضعیت را پیدا کرد ، کتاب تسلی بخشی های فلسفه ، با دیدی موشکافانه و ظریف نوشته شده و به نکاتی توجه…

ادامه مطلب

درحاشیه و متن جشنواره چهلم (۲)/ برنده‌‌ای که بازنده شد!

تجربه سالهای گذشته نشان داده فیلم های افتتاحیه جشنواره چندان امیدوارکننده ازکار در نمی‌آیند، هرچند امسال ظاهرا ترتیب نمایش فیلمها با قرعه کشی بود؛ اما تماشای «بیرو» نشان داد که ظاهرا قرار نیست این قاعده شکسته شود

ادامه مطلب

شکوه علفزار/مازیار معاونی

اولین فیلم بلند کاظم دانشی در مقام کارگردان با یک سکانس مهیج و غافلگیر‌کننده آغاز می‌شود، سکانس تعقیب و گریز مأموران پلیس و خلافکاران که انتهایی تراژیک دارد و هم از منظر این انتهای تلخ و هم به لحاظ چگونگی آغاز فیلم، شروع فیلم «متری شیش و نیم» به کارگردانی سعید روستایی را به ذهن…

ادامه مطلب

انقلابِ ادبی فلوبر/ ماریو بارگاس یوسا/ منوچهر یزدانی

قرن گذشته بود. روزی که به پاریس رسیدم، از یک کتاب‌فروشی در محله لاتَن، به نام لذت خواندن۱ نسخه‌ای از «مادام بواری» خریدم. تقریبا تمام شب را تا سپیده‌دم به خواندن آن مشغول شدم. نویسنده‌ای را که می‌خواستم باشم پیدا کردم و به لطف فلوبر، شروع به آموختن تمام اسرار هنر رمان کردم.

ادامه مطلب

«علفزار» ساخته کاظم دانشی/ میان مصلحت‌اندیشی قانون و اخلاق

عادت برای آدمی آفت است؛ به هزار‌و‌‌یک دلیل که یکی از مهم‌ترین‌هایش سِرشدگی است. سرشدن آدم را نسبت به اطرافش، به دیگری و درد و رنج آن، بی‌توجه می‌کند. در همه ما این ظرفیت با شدت و ضعف وجود دارد

ادامه مطلب

«اسفار سرگردانی» اثر جبار جمال غریب؛میراث / امیر ویسی

اسفار سرگردانی داستان خون است، خون ریخته‌شده‌ی آبا و اجداد یک ملت که قدمت‌شان از تاریخ طولانی‌تر است. ملتی چندپاره که اکنون نسل‌های جوان‌اش با آشفتگی به‌دنبال هویت‌شان هستند. اسفار سرگردانی حکایت عذاب انسانِ فراموش‌کار نسبت به گذشته‌ی پر از جنایت و نسل‌کشی هم‌نوعان‌اش است

ادامه مطلب

از رستم و سهراب تا درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی

این کتاب ها ترکیبی است از نثر و نظم که کوشیده شده توسط آن داستانهای اصلی شاهنامه برای خواننده روایت شود. چنان که خواننده هم را دریابد و هم از غنای ابیات بی بهره نمایند. جلد نخست این مجموعه، داستان «هفت‌خان رستم» بود و جلد دوم این‌مجموعه، داستان «رستم و سهراب» است. جلد سوم مجموعه…

ادامه مطلب

آینده جهان به روایت کازئو ایشی‌گورو/ مریم طباطبائیها

در یک روز شنبه خنک و روشن اواخر ماه اکتر سال ۱۹۸۳ احتمال وقوع جنگ هسته‌ای میان دو ابرقدرت جهان، یک‌چهارم میلیون نفر آدم را به خیابان‌های مرکز لندن کشاند. در میان آنها نویسنده جوانی به‌نام کازوئو ایشی‌گورو هم که به‌تازگی اولین رمان خود را منتشر کرده بود حضور داشت.

ادامه مطلب

مارگریت دوراس در عبور از مرزهای باریک/ نادر شهریوری (صدقی)

مارگریت دوراس در هشتادودو سالگی درگذشت و در کنار سارتر، سیمون دوبووار و ریمون آرون در گورستان مونپارناس به خاک سپرده شد؛ تنها مرگ می‌توانست آنها را در کنار هم قرار دهد.

ادامه مطلب

رویکرد جسورانه‌‌ی فیلمساز بی‌خطر!/ حمیدرضا امیدی‌سرور

محمدحسین مهدویان را باید از بارزترین چهره‌ها در میان نسلی دانست که طیف موسوم به فیلمسازان جدید دولتی را نمایندگی می‌کنند. گروهی که باید حساب آنها را از فیلمسازان نابلد اما پرمدعای چند دهه پیش جدا کرد.

ادامه مطلب

جشنواره فجر با سسِ تندِ کرونا!/ حمیدرضا امیدی‌سرور

جشنواره سی و هشتم در پردیس ملت، یکی از دوستان قدیمی را بعد از مدتها دیدم، از سر شوق به طرف او رفتم، برای روبوسی. بی‌آنکه بدانم چه تغییرات عجیب و غریبی در راه است تا دنیای ما و مناسباتش را دگرگون کند. در کمال تعجب خودش را عقب ‌کشید. من از همه جا بی…

ادامه مطلب

«کلارا و خورشید» کازئو ایشی‌گورو؛ آینده آدم‌های ماشینی

«کلارا و خورشید» نخستین رمان کازئو ایشی‌گورو پس از دریافت جایزه نوبل ادبیات است؛ او که پس از حرف و حدیث‌های فراوان، سرانجام در سال ۲۰۱۷ جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد؛ درست یک سال بعد از آنکه «بزرگ‌ترین قهرمان زندگی»اش باب دیلن جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد

ادامه مطلب

خوانشی از «ظلمت شب یلدا» اثر امین فقیری / جواد اسحاقیان

 تا کنون کتابها، مقالات و گفتارهای متعددی به زبان فارسی یا انگلیسی در باره ی نظریه ی “فوکو” (Foucault) بر محوریّت “قدرت / دانش” خوانده ایم یا کوشیده ایم به سویه های گوناگون معنایی  و اهمیت آن پی ببریم. با این همه این نوشته ها، بیش از آنچه “مشخص” باشد، “مجرّد” و انتزاعی می نموده…

ادامه مطلب

ابراهیم گلستان

با ابراهیم گلستان/ گفتگویی تازه؛ کتابی تازه

کتاب «برخوردها در زمانه برخورد» روایتی مستند و سیاسی است از دوره حضور ابراهیم گلستان در شرکت نفت و مقطع حساسی که مهندس مهدی بازرگان در بحبوحه ملی‌شدن صنعت نفت به‌عنوان نماینده دکتر محمد مصدق به آبادان و شرکت نفت اعزام شده بود. روایت گلستان از وقایع ملی‌شدن نفت بسیار متفاوت از آن چیزی است…

ادامه مطلب

مهدی بازرگان

یادِ مهدی بازرگان؛ اندر نمردن آن عاشق

این متن را بیست‌وهشت سال قبل نوشتم. عنوانش این بود: اندر نمردن آن عاشق. با شنیدن خبر درگذشت زنده‌یاد بازرگان، از هیاهوی کار و درس و غربت یکسره پرتاب شدم به دنیای روشن خاطراتی که زیسته بودم.

ادامه مطلب

عجوزک و عیاران

عجوزک و عیارانِ روزگارِ ما

آنچه بر همگان واضح است، در دوران‌های دور، آن روزگار که دنیا هنوز رنگ تکنولوژی به خود ندیده بود، قصه‌ها و حکایت‌ها، علاوه بر سرگرم‌کردن مردم، نقش راهنما و هدایت‌گری داشته‌اند. گرچه در همان زمان هم عده‌ای گوش به روی قصه و حکایت بسته بودند،

ادامه مطلب

آرامش دوستدار

آنگاه نیچه، اینک فیلسوف دین گریز/ علی‌محمد اسکندری‌جو

این رنج نامه رقیق را چنان آهسته بخوانیم مبادا بشکند شیشه “سکوت” نویسنده اندیشمند؛ در این هنگامه فرهنگی که بسیاری معنای فلسفه و هدف آن را به درستی نمی دانند و نمی خواهند هم بدانند اما می خوانیم که آرامش دوستدار “فیلسوف” ایران است

ادامه مطلب