«مدت هاست که بیشتر زنهایی که برای فال پیش من میآیند منتظر چیزی نیستند یا مدت ها از زمانی که منتظر بودهاند گذشته، چندان امید و رمقی هم برای چشم به راه بودن یا چندان باور و اعتقادی به وقوع یک معجزه ندارند. بعضیهاشان هم به این خاطر اصلا منتظر نیستند. چون آن قدر به…
رمان «بهار خاکستری» از جمله آثاریست که ظاهرا بر مبنای یکسری وقایع واقعی نوشته شده است و از این منظر چیزی نیست جز به متن آمدن یک واقعیت. این کتاب دستمایه رمان حول مضمون رنج و تقدیر آدمی میگردد، به جبر زندگی آدمی میپردازد و از منظر مضمونی می توان آن را در ژانر اجتماعی…
از سال 1930 نظریه افعال گفتاری توسط فیلسوف آكسفوردی جان آستین مطرح شد. این نظریه بعدها در دهه 1960 به بعد بازتقریر شد و كسانی همچون سرل و باخ و هارنیش زوایایی دیگر بر آن افزودند. نظریه افعال گفتاری مدعی است واحد معنادار زبان جمله نیست. بلكه یك «كار» است. و ادای جملهی معنادار تنها…
برای نویسندگانی که نخستین تجربههای داستانی خود را منتشر میکنند، ساده نوشتن یکی از مطمئن ترین راههاست، شیوهای که به واسطه آن لااقل میتوان مطمئن بود، از افتادن به بیراهه تجربهها دشوار زبانی و فرمی که اغلب به دلیل کم تجربگی به سامان نمیرسند، پشگیری میکند؛ دلیل اقبال به سادهنویسی در میان نویسندگانی که نخستین…
نویسنده این نقد، محمد يعقوب يسنا، استاد دانشكده زبان و ادبيات پارسی در دانشگاه بيروني افغانستان است. او چند هفته پیش هم در همایش بین المللی اساتید زبان و ادبیات فارسی که در دانشگاه تهران-تالار علامه امینی- برگزار شد نیز به عنوان مدعو حضور داشت. لازم به ذکر است که این نوشته مطابق با رسم…
«قطار در حال حرکت است» نوشته میترا داور را باید اثری متفاوت با بسیاری از مجموعه داستانهایی که این روزها شاهد انتشار آنها هستیم، به حساب آورد. این داستانها از زبانی یک دست و نثری متمایز با اغلب مجموعه داستانهای امروزی - که نشان از عدم وسواس نویسندگان آنها در زمینه نثر متن داستانی دارد-…
توجه و عنایت نویسندگان و منتقدان ادبی اروپایی و به ویژه فرانسویان به ادبیات امریکا، به شکلی برجسته خاطره توجه منتقدان سینمایی و خاصه اصحاب کایهدوسینما را به فیلمسازان امریکایی زنده میکند، فیلمسازانی نظیر آلفرد هیچکاک و یا ساموئل فولر که تا پیش از آن چندان در ولایت خودشان جدی گرفته نمیشدند و برخی از…
از ادبیات داستانی اسکاندیناوی به ویژه نروژ تاکنون رمانهای چندانی به فارسی ترجمه نشده، آنهایی هم که ترجمه شده اند، خیلی قدرتمند نبودهاند که چندان درخور بررسی بوده باشند. شاید بتوان گفت نروژیها به جز "کنوت هامسون" رمان نویس قابل دفاعی نداشته اند. یوستین گاردر هم که با دنیای سوفی در ایران مطرح شد، بیشتر…
این درست که داستاننویسان زن در این سالها، نه تنها به لحاظ کمی که به لحاظ کیفی حضوری پررنگتر از نسلهای پیش داشتهاند و در این سالها کم نبوده آثار شاخصی که توسط زنان - و نه نویسندگان مرد که هنوز هم از منظر کمی غلبهای آشکار بر زنان نویسنده دارند- نوشته شده.
و باز…
وقتی کتاب نویسندهای را برای خواندن به دست میگیری که چهرهای شناخته شده و نام آشنا در محافل ادبیست، خواه ناخواه توقعت در مورد این کتاب بالا میرود. چرا که انتظار داری تا کیفیت آن در حد و اندازه اعتباری باشند که نام نویسنده با خود یدک می کشد، حال به عنوان یک منتقد و…
داوود غفارزادگان نویسنده پرکاری است. به ضرس قاطع می توان گفت که تهیه فهرستی کامل از مجموع آثار ریز و درشتی که او تا به امروز نوشته و به چاپ رسانده، چندان آسان نیست. چنانکه به نظر میرسد تعداد و ترتیب و تقدم آنها حتی از دست خودش هم دررفته باشد. با وجود این، پرکاری…
نویسندهی رمان «حوریه» با استفاده از جغرافیا وقوع رخدادهای داستان، شخصیتها و فضاسازهای موفقش، توانسته رمانی خلق کند، متفاوت و در خور اعتنا. شخصیت اصلی داستان، حاج جمال است، سی و دو سه ساله که پانزده سال است در سوز گم شدهاش (حوریه) زندگی را بر خود دشوار کرده و راهی روستایی…
«و حالا عصر است» مجموعهای متشکل از دوازه داستان کوتاه است، نوشته طیبه گوهری که در 95 صفحه توسط نشر ثالث منتشر شده است. داستانها این مجموعه از توالی خوبی برخوردارند، نگاهی فیمینیستی به جریانات اجتماعی که اطراف نویسنده در جریان بوده و تداوم دارند .
« ناراحت نباش همه می دانند تو شوهر خوبی…
«همیشه اولش همه چیز ماورای زمینی است. عقدی در آسمان ها بسته میشود. بعد آهسته آهسته میآید پایین. میرسد زیر زمین. زور میزنی که بگویی نه. این طورها هم نیست. مابه هم ربط داریم. خیلی ربطها ...» (نقل از متن داستان صفحه 67)
رمان "شبیه عطری در نسیم" تمی اجتماعی دارد، اجتماعی که البته نه…
وقتی احساس میکنی تنها یک نفر را در زندگی داری که تو را درک می کند، اما بعد او را از دست بدهی، دیگر چگونه می توانی زندگی کنی؟ «در رز گمشده» دیانا دختری است که بعد از دست دادن مادرش تازه قدر و قیمت لحظههای با او بودن را درک می کند. فال مردی…
«پیانو» اولین اثری است که از «ژان اشنوز» نویسندۀ مشهور فرانسوی و برنده جایزه معتبر گنکور است که کیهان بهمنی آن را به فارسی برگردانده و توسط نشر افراز منتشر شده است. پیانو یازدهمین رمان ژان اشنوز است که تاکنون دوازده اثر منتشر ساخته است.
او درسال 1947 در فرانسه بهدنیا آمده، در رشتهی مهندسی…
کتاب «کافهی پری دریایی» مجموعهایست از داستانهای فهمپذیر و تاویلمند، نوعی باز تولید از وقایع اجتماعی.در واقع میتوان گفت این داستانها یعنی متن، و متن هم نیت مولف به شمار میآید.
کافهی پری دریایی پر از دلالت است و این دلالتها نشان از پویایی متن دارند. در هر بار خوانش اثر، معنایی متفاوت را…
«دکتر بهار و خواستگار مرده» نوشتهی علیرضا سیف الدینی که در بهار 89، توسط نشر ثالث و با تیراژ 1650 نسخه روانهی بازار کتاب شد، شامل هشت داستان است. از همان صفحهی اول که مخاطب کتاب را باز میکند، درد و دلهای راوی اول شخص داستان «ترس» با آن جملهی جذاب « تنها ارثی که…
هاروکی موراکامی این روزها در کشورما طرفداران بسیار پیدا کرده و جزو معدود نویسندههای معاصر خارجیست که مقبول طبع مخاطبانی خاص خود است.
موراکامی را در پارهای جهات از داستاننویسی میتوان به ریموند کارور و حتی اسکات فیتز جرالد، ارجاع داد. خود او نیز به این وابستگی اذعان دارد. اما هم در تکنیک و هم…
فرانسوا شاندرناگور با رمان «همسر اول» برای نخستین بار است که به خوانندگان فارسيزبان ادبیات داستانی معرفي شده، نويسندهاي كه مخاطب علاقمند به ادبيات در ایران با او ناآشناست، چرا كه عملا تا كنون منبعي براي شناخت او، در نه فضاي مجازي و نه (ظاهرا) در نشريات مكتوب وجود نداشته و بنابراين براي كساني كه…
در سالها اخیر برای بسیاری از نویسندگان که نخستین کار خود را ارائه کردهاند، روال این بوده که بعد از اعلام حضور با یک یا حتی چند مجموعه داستان کوتاه، به سراغ نوشتن رمان رفتهاند، اما نرگس جورابچیان ترجیح داد از همان ابتدا کار خود را با نوشتن یک رمان آغاز کند و در همین…
بهار برایم کاموا بیاور روایتگر زندگی زنی است که همراه فرزندان و شوهر نویسندهاش به خانهای قدیمی در کنار روستایی دور افتاده نقل مکان میکند. این رمان از نوع آن دسته داستانهای روانشناختی است که در عین برخورداری از حادثههای پی در پی، با اتکا به منطقی داستانی و توالی پذیرفتنی حوادث پیش میرود، حادثههایی…
عنوان فرعی کتاب «فراموشان»، محتوای اصلی آن را نشان می دهد: «داستانی از واقعه کربلا». این عنوان، برای بحثی که درباره این کتاب در نظر گرفته ایم، بسیار متناسب است. چون دارای واژگانی است که می تواند مدخل مناسبی برای ورود به بحث باشد. از «واقعه» شروع می کنیم. کلمه واقعه از واقع می آید.…
«دیوید لاج» تئوریسین ادبی و استاد بهنام ادبیات که حالا دیگر کتابهایش به یک دانشگاه رایگان تبدیل شده، در مقالهای با اشاره به حضور تاریخ در داستان مینویسد: «داستاننویسان بزرگی بوده و هستند که آثارشان کمابیش مورد توجه قرار میگیرند، اما از میان آنها تنها عدهای در ذهن ماندهاند که بخشی از زندگی انسان را…
در نگاه نخست آنچه در مجموعه داستان «چيزها» نوشته پيمان چهرازي جلب توجه ميكند، يكسان بودن سطح داستانهاست، به شخصه با كمتر مجموعه داستاني روبرو شدهام كه بدين اندازه داستانها به لحاط كيفي از سطحي یکسان برخوردار باشند. داستانهايي كه به رقم مضامين گوناگون و متنوعي كه دارند، از سبك مشابهي هم در پرداخت داستاني…
دور از انتظار نیست اگر نویسندهای که سابقه تالیف کتب تربیتی و روانشناسی در کارنامه خود دارد، هنگامی که برای داستان نویسی دست به قلم می برد، اثری را ارائه کند که دارای جنبه روانشناسانه است، این نکته در رمان «آنگاه مانند ماه» به شکلی محسوس قابل رویت است، البته نه فقط به این دلیل…
اگرچه كه هنوز كه هنوز است، به لحاظ كمي تعداد مردان نويسنده در قياس با زناني كه دست به قلم دارند، بيشتر به نظر میرسد، اما از منظری دیگر بياغماض میتوان گفت كه نه تنها به لحاظ كمي بر تعداد زنان نويسنده افزوده شده، بلكه درمجموع به لحاظ كيفي هم رشد محسوسي در حاصل كار…
«برف و سمفونی ابری» عنوان کلی مجموعه داستانی از پیمان اسماعیلی است که چاپ اول آن در تابستان 1387توسط نشر چشمه انتشار یافته و تاکنون به چاپ سوم رسیده و جوایزی را نیز برده است؛ از جمله جایزه دهمین دوره منتقدان و نویسندگان مطبوعات بهعنوان بهترین مجموعه داستان سال گذشته، جایزه مهرگان ادب و جایزه…
این یادداشت را در حالی دربارهی مجموعه داستان «کافه پری دریایی» می نویسم که به چاپ سوم رسیده و بدین اعتبار میتوان گفت که خوانندگان خود را یافته و توسط مخاطب خاص و عام هم دیده شده. شاخصترین ویژگی مضمونی داستانهای میترا الیاتی در این مجموعه، تم اجتماعی آنهاست. او در این داستانها به مسائل…
هميشه آن اتفاقي تكان دهندهتر است كه وقتی اصلا احتمال وقوع آن را نميدهيم، با وقوع خود مارا شگفت زده كرده و همه تصوراتمان را برهم ميريزد. شايد اگر واقعه يازدهم سپتامبر در هر كشور ديگري اتفاق افتاده بود، نه تنها تا اين اندازه توجهات جهاني را به خود جلب نمیكرده، بلکه این چنین نیز…