رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

راهنمای کتاب

نگاهی به مجموعه داستان «چهار چهارشنبه و یک کلاه گیس» نوشته‎ی بهاره رهنما

«مدت هاست که بیشتر زن‎هایی که برای فال پیش  من می‎آیند منتظر چیزی نیستند یا مدت ها از زمانی که منتظر بوده‎اند گذشته، چندان امید و رمقی هم برای چشم به راه بودن یا چندان باور و اعتقادی به وقوع یک معجزه ندارند. بعضی‎هاشان هم به این خاطر اصلا منتظر نیستند. چون آن قدر به…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «بهار خاکستری» اثر پروین پورجوادی و زهره ابوقداره

رمان «بهار خاکستری» از جمله آثاری‎ست که ظاهرا بر مبنای یکسری وقایع واقعی نوشته شده است و از این منظر چیزی نیست جز به متن آمدن یک واقعیت. این کتاب دستمایه رمان حول مضمون رنج  و تقدیر آدمی می‎گردد، به جبر زندگی آدمی می‎پردازد و از منظر مضمونی می توان آن را در ژانر اجتماعی…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «شبیه عطری در نسیم» اثر رضیه انصاری

از سال 1930 نظریه افعال گفتاری توسط فیلسوف آكسفوردی جان آستین مطرح شد. این نظریه بعدها در دهه 1960 به بعد بازتقریر شد و كسانی همچون سرل و باخ و هارنیش زوایایی دیگر بر آن افزودند. نظریه افعال گفتاری مدعی است واحد معنادار زبان جمله نیست. بلكه یك «كار» است. و ادای جمله‌‌ی معنادار تنها…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «شیفت شب» اثر غلامرضا معصومی

برای نویسندگانی که نخستین تجربه‎های داستانی خود را منتشر می‎کنند، ساده نوشتن یکی از مطمئن ترین راه‎هاست، شیوه‎ای که به واسطه آن لااقل می‎توان مطمئن بود، از افتادن به بیراهه تجربه‎ها دشوار زبانی و فرمی که اغلب به دلیل کم تجربگی به سامان نمی‎رسند، پشگیری می‎کند؛ دلیل اقبال  به ساده‎نویسی در میان نویسندگانی که نخستین…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «شبیه عطری در نسیم»، اثر رضیه انصاری

نویسنده این نقد، محمد يعقوب يسنا، استاد دانشكده زبان و ادبيات پارسی  در دانشگاه بيروني افغانستان است. او چند هفته  پیش هم در همایش بین المللی اساتید زبان و ادبیات فارسی که در دانشگاه تهران-تالار علامه امینی- برگزار شد نیز  به عنوان مدعو حضور داشت. لازم به ذکر است که این نوشته مطابق با رسم…

ادامه مطلب

نگاهی گذرا به مجموعه داستان «قطار در حال حرکت است» اثر میترا داور

«قطار در حال حرکت است» نوشته میترا داور را باید اثری متفاوت با بسیاری از مجموعه داستانهایی که این روزها شاهد انتشار آنها هستیم، به حساب آورد. این داستانها از زبانی یک دست و  نثری متمایز با اغلب مجموعه داستان‎های امروزی - که نشان از عدم وسواس نویسندگان آنها در زمینه نثر متن داستانی دارد-…

ادامه مطلب

ویلیام فاکنر و «خشم و هیاهو»یش به روایت ژان پل سارتر

توجه و عنایت نویسندگان و منتقدان ادبی اروپایی و به ویژه فرانسویان به ادبیات امریکا، به شکلی برجسته خاطره توجه منتقدان سینمایی و خاصه اصحاب کایه‎دوسینما را به فیلمسازان امریکایی زنده می‎کند، فیلمسازانی نظیر آلفرد هیچکاک و یا ساموئل فولر که تا پیش از آن چندان در ولایت خودشان جدی گرفته نمی‎شدند و برخی از…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «اَبَر ابله» اثر اِرلند لو

از ادبیات داستانی اسکاندیناوی به ویژه نروژ تاکنون رمان‎های چندانی به فارسی ترجمه نشده، آنهایی هم که ترجمه شده اند، خیلی قدرتمند نبوده‎اند که چندان درخور بررسی بوده باشند. شاید بتوان گفت نروژی‎ها به جز "کنوت هامسون" رمان نویس قابل دفاعی نداشته اند. یوستین گاردر هم که با دنیای سوفی در ایران مطرح شد، بیشتر…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «هر از گاهی بنشین» اثر فریبا منتظرظهور

این درست که داستان‎نویسان زن در این سالها، نه تنها  به لحاظ کمی که به لحاظ کیفی حضوری پررنگ‎تر از نسل‎های پیش داشته‎اند و در این سالها کم نبوده آثار شاخصی که توسط زنان - و نه نویسندگان مرد که هنوز هم از منظر کمی غلبه‎ای آشکار بر زنان نویسنده دارند- نوشته شده. و باز…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «ما دایناسور بودیم» اثر شهلا زرلکی

وقتی کتاب نویسنده‎ای را برای خواندن به دست می‎گیری که چهره‎ای شناخته شده و نام آشنا در محافل ادبی‎ست، خواه ناخواه توقعت در مورد این کتاب بالا می‎رود. چرا که انتظار داری تا کیفیت آن در حد و اندازه اعتباری باشند که نام نویسنده با خود یدک می کشد، حال به عنوان یک منتقد و…

ادامه مطلب

نگاهی به داستان «عدل ظهر» از کتاب «دختران دلریز» اثر داود غفارزادگان

داوود غفارزادگان نویسنده پرکاری است. به ضرس قاطع می توان گفت که تهیه فهرستی کامل از مجموع آثار ریز و درشتی که او تا به امروز نوشته و به چاپ رسانده، چندان آسان نیست. چنان­که به نظر می­رسد تعداد و ترتیب و تقدم آن­ها حتی از دست خودش هم دررفته باشد. با وجود این، پرکاری…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «حوریه» اثر مرتضی فخری

نویسنده‎ی رمان «حوریه» با استفاده از جغرافیا وقوع رخدادهای داستان، شخصیت‎ها و فضاساز‎های موفقش‎، توانسته رمانی خلق کند، متفاوت و در خور اعتنا. شخصیت اصلی داستان، حاج جمال است، سی و دو سه ساله  که پانزده سال است در سوز گم شده‎اش (حوریه) زندگی را بر خود دشوار کرده و راهی روستایی…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «و حالا عصر است» اثر طیبه گوهری

«و حالا عصر است» مجموعه‎ای متشکل از دوازه داستان کوتاه است، نوشته طیبه گوهری  که در 95 صفحه توسط نشر ثالث منتشر شده است. داستانها این مجموعه  از توالی خوبی برخوردارند، نگاهی فیمینیستی به جریانات اجتماعی که اطراف  نویسنده در جریان بوده و تداوم دارند . « ناراحت نباش همه می دانند تو شوهر خوبی…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «شبیه عطری در نسیم» اثر رضیه انصاری

«همیشه اولش همه چیز ماورای زمینی است. عقدی در آسمان ها بسته می‎شود. بعد آهسته آهسته می‎آید پایین. می‎رسد زیر زمین. زور می‎زنی که بگویی نه. این طورها هم نیست. مابه هم ربط داریم. خیلی ربط‎ها ...» (نقل از متن داستان صفحه 67) رمان "شبیه عطری در نسیم" تمی اجتماعی دارد، اجتماعی که البته نه…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «رز گمشده» اثر سردار ازکان

وقتی احساس می‎کنی تنها یک نفر را در زندگی داری که تو را درک می کند، اما بعد او را از دست بدهی، دیگر چگونه می توانی زندگی کنی؟ «در رز گمشده» دیانا دختری است که بعد از دست دادن مادرش تازه قدر و قیمت لحظه‎های با او بودن را درک می کند. فال مردی…

ادامه مطلب

نگاهی گذرا به رمان «پیانو» نوشته «ژان اشنوز»

«پیانو» اولین اثری است که از «ژان اشنوز» نویسندۀ مشهور فرانسوی و برنده جایزه معتبر گنکور است که کیهان بهمنی آن را به فارسی برگردانده و توسط نشر افراز منتشر شده است. پیانو یازدهمین رمان ژان اشنوز است که تاکنون دوازده اثر منتشر ساخته است. او درسال 1947 در فرانسه به‌دنیا آمده، در رشته‌ی ‌مهندسی…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «کافه‎ی پری دریایی» اثر میترا الیاتی

کتاب «کافه‎ی پری دریایی» مجموعه‎ای‎ست از داستانهای فهم‎پذیر و تاویل‎مند، نوعی باز تولید از وقایع اجتماعی.در واقع می‎توان گفت این داستانها یعنی متن، و متن هم نیت مولف به شمار می‎آید. کافه‎ی پری دریایی پر از دلالت است و این دلالت‎ها نشان از پویایی متن دارند. در هر بار خوانش اثر، معنایی متفاوت را…

ادامه مطلب

نگاهی به «دکتر بهار و خواستگار مرده» یا «عاشقی در دهان مور» اثر علیرضا سیف الدینی

«دکتر بهار و خواستگار مرده» نوشته‎ی علیرضا سیف الدینی که در بهار 89، توسط نشر ثالث و با تیراژ 1650 نسخه روانه‎ی بازار کتاب شد، شامل هشت داستان است. از همان صفحه‎ی اول که مخاطب کتاب را باز می‎کند، درد و دل‎های راوی اول شخص داستان «ترس» با آن جمله‎ی جذاب « تنها ارثی که…

ادامه مطلب

نگاهی به«دیدن دختر صد درصد دلخواه در صبح زیبای ماه آوریل» اثر هاروکی موراکامی

هاروکی موراکامی این روزها در کشورما طرفداران بسیار پیدا کرده و جزو معدود نویسنده‎های معاصر خارجی‎ست که مقبول طبع مخاطبانی خاص خود است. موراکامی را در پاره‎ای جهات از داستان‎نویسی می‎توان به ریموند کارور و حتی اسکات فیتز جرالد، ارجاع داد. خود او نیز به این وابستگی اذعان دارد. اما هم در تکنیک و هم…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «همسر اول» نوشته فرانسوا شاندرناگور، ترجمه اصغر نوری

فرانسوا شاندرناگور با رمان «همسر اول» برای نخستین بار است که به خوانندگان فارسي‎زبان ادبیات داستانی معرفي شده، نويسنده‎اي كه مخاطب علاقمند به ادبيات در ایران با او ناآشناست، چرا كه عملا تا كنون منبعي براي شناخت او، در نه فضاي مجازي و نه (ظاهرا) در نشريات مكتوب وجود نداشته و بنابراين براي كساني كه…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان « به وقت بهشت» اثر نرگس جورابچیان

در سالها اخیر برای بسیاری از نویسندگان که نخستین کار خود را ارائه کرده‎اند، روال این بوده که بعد از اعلام حضور با یک یا حتی چند مجموعه داستان کوتاه، به  سراغ   نوشتن رمان رفته‎اند، اما نرگس جورابچیان ترجیح داد از همان ابتدا کار خود را با نوشتن یک رمان آغاز کند و در همین…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «بهار برایم کاموا بیاور» اثر مریم حسینیان

بهار برایم کاموا بیاور روایتگر زندگی زنی است که همراه فرزندان و شوهر نویسنده‎اش به خانه‎ای قدیمی در کنار روستایی دور افتاده نقل مکان می‎کند. این رمان از نوع آن دسته داستان‎های روان‎شناختی است  که در عین برخورداری از حادثه‎های  پی در پی، با اتکا به منطقی داستانی و توالی پذیرفتنی حوادث پیش می‎رود، حادثه‎هایی…

ادامه مطلب

نگاهی به روایت واقعه کربلا در کتاب «فراموشان» اثر داوود غفارزادگان

عنوان فرعی کتاب «فراموشان»، محتوای اصلی آن را نشان می ‎دهد: «داستانی از واقعه کربلا». این عنوان، برای بحثی که درباره این کتاب در نظر گرفته ‎ایم، بسیار متناسب است. چون دارای واژگانی است که می ‎تواند مدخل مناسبی برای ورود به بحث باشد. از «واقعه» شروع می ‎کنیم. کلمه واقعه از واقع می ‎آید.…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «مونالیزای منتشر» نوشته شاهرخ گیوا

«دیوید لاج» تئوریسین ادبی و استاد به‎نام ادبیات که حالا دیگر کتاب‎هایش به یک دانشگاه رایگان تبدیل شده، در مقاله‌ای با اشاره به حضور تاریخ در داستان می‌نویسد: «داستان‎نویسان بزرگی بوده و هستند که آثارشان کمابیش مورد توجه قرار می‌گیرند، اما از میان آن‎ها تنها عده‌ای در ذهن مانده‌اند که بخشی از زندگی انسان را…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «چیزها» نوشته پیمان چهرازی

در نگاه نخست آنچه در مجموعه داستان «چيزها» نوشته پيمان چهرازي جلب توجه مي‎كند، يكسان بودن سطح داستانهاست، به شخصه با كمتر مجموعه داستاني روبرو شده‎ام كه بدين اندازه داستانها به لحاط كيفي از سطحي یکسان برخوردار باشند. داستانهايي كه به رقم مضامين گوناگون و متنوعي كه دارند، از سبك مشابهي هم در پرداخت داستاني…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان«آن‎گاه مانند ماه»، اثر مهدی پوررضائیان

دور از انتظار نیست اگر نویسنده‎ای که سابقه تالیف کتب تربیتی و روانشناسی در کارنامه خود دارد، هنگامی که برای داستان نویسی دست به قلم می برد، اثری را ارائه کند که دارای جنبه روان‎شناسانه است، این نکته در رمان «آن‎گاه مانند ماه» به شکلی محسوس قابل رویت است، البته نه فقط به این دلیل…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «زیر آفتاب خوش خیال عصر» اثر جیران گاهان

اگرچه كه هنوز كه هنوز است، به لحاظ كمي تعداد مردان نويسنده در قياس با زناني كه دست به قلم دارند، بيشتر به نظر می‎رسد، اما از منظری دیگر بي‎اغماض می‎توان گفت كه نه تنها به لحاظ كمي بر تعداد زنان نويسنده افزوده شده، بلكه درمجموع  به لحاظ كيفي هم رشد محسوسي در حاصل كار…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه داستان «برف و سمفونی ابری» اثر پیمان اسماعیلی

«برف و سمفونی ابری» عنوان کلی مجموعه داستانی از پیمان اسماعیلی است که چاپ اول آن در تابستان 1387توسط نشر چشمه انتشار یافته و تاکنون به چاپ سوم رسیده و جوایزی را نیز برده است؛ از جمله جایزه دهمین دوره منتقدان و نویسندگان مطبوعات به‎عنوان بهترین مجموعه داستان سال گذشته، جایزه مهرگان ادب و جایزه…

ادامه مطلب

نگاهی به داستان «زیر باران» از کتاب «کافه پری دریایی» اثر میترا الیاتی

این یادداشت را در حالی درباره‎ی مجموعه داستان «کافه پری دریایی» می نویسم که به چاپ سوم رسیده و بدین اعتبار می‎توان گفت که خوانندگان خود را یافته و توسط مخاطب خاص و عام هم دیده شده.  شاخص‎ترین ویژگی مضمونی داستانهای میترا الیاتی در این مجموعه، تم اجتماعی آنهاست. او در این داستانها به مسائل…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «بی‎چیزها» نوشته کاتارینا هاکر

هميشه آن اتفاقي تكان دهنده‎تر است كه وقتی اصلا احتمال وقوع آن را نمي‎دهيم، با وقوع خود مارا شگفت زده كرده و همه تصوراتمان را برهم مي‎ريزد. شايد اگر واقعه يازدهم سپتامبر در هر كشور ديگري اتفاق افتاده بود، نه تنها تا اين اندازه توجهات جهاني را به خود جلب نمی‎كرده، بلکه این چنین نیز…

ادامه مطلب