رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

از اقالیم دگر (جدید)

امر خیالی در اندیشه‌ی لاکان / کامران مرادی

پرداخت لاکان به امر خیالی به چند دلیل حائز اهمیت است؛ علاوه بر اینکه از آن به‌عنوان اولین نوآوری وی یاد می‌شود، به‌نوعی محور اصلی جنبش بازگشت به فروید است چراکه اساس آن پرداخت به اگوست. همچنین پرداخت به امر خیالی بنیانی را برای تمایز لاکانی میان سوژه و اگو فراهم می‌آورد

ادامه مطلب

انقلاب اکتبر از منظر زمان و عکس

در صدمین سالگرد انقلاب روسیه چاینا می‌یویل، نویسنده و فعال سیاسی بریتانیایی، کتابی نوشته با عنوان «اکتبر: داستان انقلاب روسیه». این کتاب در بسیاری از محافل بریتانیایی به بحث گذاشته شده و درباره آن بسیار نوشته‌اند. آنچه در ادامه می‌آید متنی است که ایستر لسلی روزنامه‌نگار و نویسنده در جلسه نقد و بررسی این کتاب…

ادامه مطلب

چهارده‌سال بعد از مرگ سعید/ ادوارد سعید را به یادآور

با رسیدن به انتهای سپتامبر، چهاردهمین سال بدون ادوارد سعید نیز سپری شد؛ نظریه‌پرداز ادبی و روشنفکری تأثیرگذار که دربارۀ دامنۀ وسیعی از موضوعات می‌اندیشید. بسیاری از چیزهایی که سعید درباره‌شان نوشت، از شیوۀ ادراک و نمایش شرق از سوی غرب تا مسئلۀ فلسطین، همچنان موضوعاتی داغ هستند. برای گرامیداشت یاد او، مصاحبه‌های کوتاه با…

ادامه مطلب

غذا به‌مثابۀ درمان/ هر غذایی فلسفۀ خودش را دارد

هر یک از ما به‌نحوی نامتوازن هستیم. مثلاً یکی از ما بیش‌ازحد متفکر یا احساسی است، دیگری صفات مردانه یا زنانهٔ زیادی دارد و شخصی دیگر بیش‌ازحد آرام یا بی‌قرار است. غذایی که ما دوست داریم، غالباً همان چیزی است که کمبودی را در بدن یا روان ما جبران می‌کند؛ یعنی غذایی که در ما…

ادامه مطلب

انقلابیون اکتبر و مسئله یهودیان / برندن مک گیور

نخستین ساعت‌های صبح روز بیست‌وپنجم اکتبر ١٩١٧ است. کارگرها دارند نقاط استراتژیک خیابان‌های برباد رفته شهر پتروگراد را فتح می‌کنند. الکساندر کرنسکی، رئیس دولت موقت، با دل‌نگرانی انتظار رسیدن اتومبیلی را می‌کشد تا وی را از «کاخ زمستانی» فراری دهد.

ادامه مطلب

به بهانه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت/ کتاب‌سوزان از برلین تا فرانکفورت

به گزارش مدومه به نقل از ایبنا، برگزاری نمایشگاه کتاب در فرانکفورت که یکی از معتبرترین نمایشگاه‌های کتاب جهان به شمار می‌رود، سابقه‌ای حدودا پانصد ساله دارد. اما سال‌ها پیش میدان رومر فرانکفورت مثل بسیاری از شهرهای آلمان شاهد یکی از تاریک‌ترین روزهای تاریخ کتاب بود. یازدهم دی ماه سال ۱۹۳۳میلادی، زمانی که تفکر…

ادامه مطلب

حسرت فقدان/ در عصر اینستاگرام رمانتیک‌بودن نابودتان می‌کند

خیلی‌هایمان می‌دانیم زندگی آدم‌ها به شادی و طراوتِ صفحه‌های اینستاگرامشان نیست. با این‌حال، مگر می‌شود جلوی آرزوها را گرفت؟ مگر بهتر نیست که به‌جای صبح تا شب کار کردن، دور دنیا سفر کنیم و خوش بگذارنیم؟ شاید مسئله همین است. اینکه لذت‌ها را کجا باید پیدا کرد؟ در همراهی با چه کسانی؟ در تقلید از…

ادامه مطلب

درباره تفکر جامع‌الاطراف سیمون وی / گفت‌وگو با آلن سوپیو

زاویه دو لاپورت (روزنامه‌نگار فرانسوی): سیمون وی سی‌وچهار سال بیشتر در این دنیا نزیست اما مجموعه نوشته‌های پرقدرتی به یادگار گذاشت که هنوز که هنوز است روشنی‌بخش‌اند. در ١٩٠٩ به دنیا آمد، در پاریس. از شاگردان آلن (Alain) بود، آلن نام مستعار امیل اوگوست شارتیه (١٨۶٨-١٩۵١) بود: فیلسوف فرانسوی و فارغ‌التحصیل دانش‌سرای عالی که کارهایش…

ادامه مطلب

برما چه گذشت؟ / تاریخ مختصر انسان در روی زمین / یووال نوح هراری

یووال نوح هراری متولد ۱۹۷۶ پیش از اخذ مدرک دکتری خود از دانشگاه آکسفرد، در زمینه تاریخ سده های میانه و تاریخ نظامی پژوهشگر شناخته شده ای بود. از آن زمان تاکنون چندین و چند کتاب و مقاله نوشته است. از او به عنوان متخصص تاریخ جهان و پروسه های تاریخی یاد می شود. تحقیقاتش…

ادامه مطلب

ساختار شکنی به روایت «ژاک دریدا»

ژاک دریدا را عده‌ای برجسته‌ترین فیلسوف پایان قرن بیستم نامیده‌اند. اهمیت کار وی از آن حیث است که وی با وضع‌ ترفند ساختارشکنی، خوانش جدیدی از سنت فلسفی غرب ارائه داد که تا آن روزگار بی‌نظیر بود.

ادامه مطلب

در نوشتن تحقیق، چطور از منابع و مآخذ استفاده کنیم؟

نوشتن بخش «مرور منابع» برای برخی بسیار سخت است و برای بعضی بسیار آسان. دستۀ دوم این بخش را فرصت مناسبی می‌دانند تا تحقیقی که در اصل باید ۵۰ صفحه باشد، به ۱۵۰ صفحه برسانند یا فهرست منابع انتهای تحقیق را پربارتر کنند. اما جست‌وجو در منابع دیگر، باید راهی باشد برای پیدا کردن خودمان…

ادامه مطلب

مشروطه ناتمام؛ آرمان هایی که تحقق نیافت/گفتاری درباره استبداد، سانسور و مشروطه

گفتاری درباره استبداد، سانسور و مشروطه؛ واقعیت این است که مشروطه دستاوردهای بزرگ و سودمندی برای جامعه ایران داشت، اما بسیاری از آرمان های آن هرگز تحقق نیافت.

ادامه مطلب

چگونه می‌میریم؟

نام یالوم برای کتاب‌خوان‌های ایرانی آشناست، روان‌شناسی که کتاب‌هایش گاهی با چند ترجمۀ مختلف به چاپ رسیده و رمان‌هایش نه‌فقط میان روان‌شناسان بلکه میان آن‌هایی که علاقه‌مند به حوزۀ روان‌شناسی و فلسفه هستند طرفدار دارد. از مسائل مهمی که یالوم در خلال زندگی حرفه‌ای و خصوصاً داستان‌هایش به آن پرداخته مسئلۀ مرگ است؛ او همچنین…

ادامه مطلب

یک گفتگوی قدیمی با سرلشگر زادهدی / عامل کودتا از نجات میهن می گوید!

ساعت نه و نیم صبح روز دوشنبه بود که من با دو تن از ایرانیان مقیم سوئیس بر روی صندلی‌های راحتی کنار دریاچه (ژنو) لمیده و امواج نیلگون دریاچه را با قایق‌های زیبایی که در روی آن شناور بود تماشا می‌کردم. در این موقع ناگهان یکی از رفقای من با اتومبیل دودی‌ رنگی که در…

ادامه مطلب

انسان‌گرایی، پیدایش فلسفه امروزین‏ / لوک فری

دنیای امروزین از سقوط کیهان‌‌شناسی باستانی و تشکیکی تازه در اقتدار دین و در نهایت از انقلاب علمی بی‌سابقه تاریخ بشر که در طول ‌صدو‌پنجاه سال اخیر در اروپا رخ داد، پدیدار گشت. در حدی که من می‌دانم، هیچ تمدن دیگری چنین خیزشی ریشه‌ای را در ساختار فرهنگ خود محقق نداشته است.‏

ادامه مطلب

فهم ایرانیان از نیچه / سعید حنایی کاشانی

نیچه برای ایرانیان همان چیزی نیست که برای مسلمانان دیگر کشورهای اسلامی است. نیچه به واسطۀ کتاب «چنین گفت زرتشت»خواه ناخواه مخاطب ایرانی را از جهاتی دیگر نیز به سوی خود کشانده است.

ادامه مطلب

محمدرضا شجریان به روایت هوشنگ کامکار / به مناسبت سالروز تولد استاد شجریان

هوشنگ کامکار سرپرست گروه موسیقی «کامکار» نیاز به معرفی ندارد. هم‌زمان با اول مهر، زادروز استاد محمدرضا شجریان با کامکار درباره خسرو آواز ایران گفت‌وگو کردیم.

ادامه مطلب

درآمدی بر پدیدارشناسی تجربه و آگاهی / حسین مافی‌مقدم

در نیمه اول قرن بیستم فیلسوفانی چون ادموند هوسرل، مارتین هایدگر، مرلو-پونتی، ژان ‌پل سارتر و دیگران مطرح کردند. در این جنبش، پدیدارشناسی به‌عنوان بنیاد اصلی کل فلسفه ملاحظه شد. هوسرل و شاگردانش روش‌ها و ویژگی‌های پدیدارشناسی را بررسی کردند و این بحث‌ها تا امروز نیز ادامه دارد.

ادامه مطلب

یرواند آبراهامیان از اسناد تازه منتشر شده درباره کودتای ۲۸ مرداد می گوید / به همراه نقد فریدون مجلسی به نگاه آبراهامیان به کودتا

یرواند آبراهامیان از مورخان شناخته‌شده و نویسنده کتاب مورد توجه «ایران بین دو انقلاب» در مقوله «تاریخ ایران معاصر»، از برجسته‌ترین تاریخ‌نگاران محسوب می‌شود. چندی قبل، گفت‌وگویی با روزنامه اینترنتی بین‌المللی «ایران‌وایر» داشت که در آن به بررسی ماجرای کودتای ٢٨ مرداد و اسناد جدید منتشرشده درباره آن پرداخته است که در ادامه می‌آید

ادامه مطلب

دشمنان کیرکگور: از آدورنو تا ژیژک

مارکس و کیرکگور هم‌عصر بودند، می‌توان گفت هر دو می‌کوشیدند راه خود را از هگل جدا کنند و از او فاصله بگیرند، منتها در دو جهت متفاوت و متضاد. ولی آیا این دو فاصله‌گیری مکمل یکدیگرند؟

ادامه مطلب

به یاد فرهنگ شریف در هفده شهریور سالروز درگذشت او / غیاب و تعلیق

نوشتن دربارۀ موسیقی دشوار است. موسیقی در میان هنرهای زیبا، شاید انتزاعی ترین هنر باشد. و این موضوع به طور خاص مربوط می شود به ذات موسیقی، یعنی موسیقی بی کلام. زمانی که کلام با موسیقی به طور مستقیم آمیخته می شود اوضاع کمی تغییر می کند. با اینکه همواره در این جا نیز اصوات…

ادامه مطلب

ژاک رانسیر از پوپولیسم می گوید

بدون تقبیح خطرات پوپولیسم در اروپا هیچ روزی شب نمی‌شود. به‌همین‌دلیل، به‌سادگی نمی‌توان منظور دقیق این واژه را فهمید. پوپولیسم در دهه ١٩٣٠ و ١٩۴٠ در آمریکای لاتین حاکی از شیوه‌ای از حکومت‌داری بود. در این شیوه رئیس کالبد جسمیت‌یافته یک مردم تلقی می‌شد که فراتر از شکل‌های نمایندگی پارلمانی می‌رود.

ادامه مطلب

رازهای محبوبیت پینک فلوید

پینک فلوید گروه مورد علاقه نسل دهه های شصت و هفتاد میلادی است که هنوز هم در میان نسل های جدید طرفدار دارد. چند سال پیش بود که در ایران خودمان بسیاری از گروه ها و موسیقی دان ها جوان، کاور آلبومی در بزرگداشت پینک فلوید منتشر کردند.

ادامه مطلب

نولیبرالیسم: ایده‌ای که جهان را بلعید / استیفن متکالف

تابستان گذشته بود که محققان صندوق بین‌المللی پول عاقبت با یک نتیجه‌گیری به مباحثات تند و تیز و درازمدت خود پیرامون «نولیبرالیسم»‌ پایان دادند: آنان اذعان داشتند که نولیبرالیسم وجود دارد. سه اقتصاددان ارشد این سازمان که همواره به احتیاط و مصلحت‌اندیشی شهره بوده، با انتشار مقاله‌ای فواید و مزایای حاصل از نولیبرالیسم را زیر…

ادامه مطلب

خطر نابودی در کمین صنعت چاپ/ صنعتی که بوی کاغذ می‌دهد

صنعتی که بوی کاغذ می‌دهد   به گزارش مدومه به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، صنعت چاپ واژه ای که برای من و شما آشناست و بارها و بارها نام آن را شنیده ایم. صنعتی که به وسیله آن کتاب ها و نشریات چاپ و روانه بازار می‌شوند. اما این صنعت از کجا و چه…

ادامه مطلب

به یاد ابراهیم یزدی / فریدون مجلسی

ابراهیم یزدی، وزیر امور خارجه در دولت موقت پس از سال‌ها خدمت به ایران به رحمت ایزدی پیوست. آشنایی نگارنده با دکتریزدی از وزارت امورخارجه و زمانی که او به‌عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد، بازمی‌گردد.

ادامه مطلب

چه کسی مصدق را سرنگون کرد؟ / صادق زیباکلام

از سالگرد رخداد ٢٨ مرداد، حدود یک هفته می‌گذرد. امسال انتشار بخش‌های دیگری از اسناد طبقه‌بندی‌شده سازمان «سیا» و آمدن نام مرحوم آیت‌الله کاشانی در این اسناد، باعث شد یک بار دیگر موضوع اختلاف‌های تاریخی میان ایشان و مرحوم دکتر مصدق در جریان ملی‌شدن نفت و کودتای ٢٨ مرداد در سال ١٣٣٢، در سطح جامعه…

ادامه مطلب

به مناسبت بیست و هفتمین سال درگذشت م.امید/ ٧ ویژگی ممتاز مهدی اخوان‌ثالث

چهارم شهریورماه، بیست‌وهفتمین سال خاموشی مهدی اخوان‌‌ثالث (م. امید) بود. برای پرهیز از حرف‌های تکراری مانند مرور زندگی‌نامه و آثار، در این یادداشت به‌ شکل کوتاه به هفت تفاوت عمده او با بیشتر پیشینیان (و تاکنون نیز با پسینیان) می‌پردازیم

ادامه مطلب

نگاهی گذرا به زندگی محمد مصدق/ رهبر ملی صنعت نفت ایران

عاقبتِ سال‌های حصر و تبعید، پایان یک تراژدی است؛ مالک تبعیدی قلعه احمدآباد، در آخرین روزهای زمستان سال ١٣۴۵، درگذشت. او سال‌های انزوا و تنهایی را پشت‌ سر گذاشته، مثل همیشه دور از خانواده و همسرش. دیدار خانواده تنها به ‌روزهای جمعه محدود می‌شود. نامه‌هایش طعم تلخ تنهایی و ناامیدی می‌دهد: «از تنهایی رنج می‌کشم،…

ادامه مطلب