رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: امیدی سرور

فئودور داستایفسکی: فیلسوفِ آزادی

بگویید انسان‌بودن یعنی نیکوکاری، بلافاصله انسان‌ها تمام تلاششان را می‌کنند تا به دیگران شر برسانند. بگویید انسان‌بودن یعنی آسیب‌زدن، دم‌به‌دم آدم‌ها را می‌بینید که مهربانی می‌کنند و کمک می‌رسانند. این عصیانِ درونی، این میلِ همیشگی به خلاف جهت شناکردن از نظر داستایفسکی جزئی از ذات بشر است، میلی که خیلی وقت‌ها خودش را در قالب…

ادامه مطلب

سانسور بدست بی‌سوادان اسبابِ نابودیِ فرهنگ است

بزرگداشت زبان فارسی و شعر و چهره‌های هنری و نویسندگان بزرگ، چه قدیم چه جدید، این‌ها به‌حرف نیست. ما اگر صدها روز هم داشته باشیم در سال به‌نام این‌ها و هی مقاله بنویسیم و هی بگوییم این‌ها آدم‌های بزرگی بودند و چنین و چنان، فایده‌ چندانی نخواهد داشت

ادامه مطلب

ویلیام باروز: شما دارید به پارچه حمله می‌کنید

ویلیام اس. باروز، با نام ادبیِ ویلیام لی (۱۹۹۷-۱۹۱۴)، داستان‌نویس، مقاله‌نویس و نقاش آمریکایی بود که به‌عنوان اولین چهره‌ی نسل بیت و همچنین یکی از سیاسی‌ترین، تأثیرگذارترین و خلّاق‌ترین نویسندگان قرن بیستم شناخته شده است. نوشته‌های او به‌یک‌اندازه بر ادبیات و فرهنگ عمومی تأثیر داشته‌اند. باروز هجده رُمان و داستان بلند، شش مجموعه داستان کوتاه…

ادامه مطلب

گابو ۴۰ سال پس از جایزه‌ نوبل؛ «صدسال تنهایی» همچنان زنده

خوان گابریل گارسیا باسکس، رمان‌نویس برجسته‌ کلمبیایی، درباره‌ گابو و شاهکارش در ادبیات جهان می‌گوید: گارسیا مارکز در خطابه‌ نوبل وقایع تاریخی بومیان را بر اساس توالی زمانی روایت می‌کند، بومیانی که قاره‌ جدید را برای اروپایی‌ها کشف یا اختراع کردند

ادامه مطلب

آقای ۴۲۰ ؛ به بهانه انتشار «آدم ما در بالیوود» / حمیدرضا امیدی‌سرور

نمی‎توان انکار کرد؛ پرفسور اوانس اوهانیان اوگانسیان رضا مژده کسی بود که کارهایی مشابه «آقای ۴۲۰»ی  از او سر می‌زد و اگر کمی بیشتر روی زندگی پرماجرای او دقت کنیم ادعاهایی داشت که از جهت عجیب بودن، «آقای ۴۲۰»ها نیز جلوی او کم می‌آوردند.

ادامه مطلب

۱۰فیلم اقتباسی برتر از ریموند چندلر

ریموند چندلر یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان رمان‌های جنایی و پلیسی تاریخ است که به احیای ژانر کارآگاهی کمک ویژه‌ای کرد. در دهه‌های نخست قرن بیستم، این نوع قصه‌ها چندان جدی گرفته نمی‌شد و داستان‌های پلیسی را می‌توانستید در مجلات زرد پیدا کنید اما چندلر آن‌ها را به ادبیات فاخر تبدیل کرد. بزرگ‌ترین شخصیت ابداعی این…

ادامه مطلب

کافکای نویسنده، کافکای بیمار / ویل ریس

فرانتس کافکا می‌گفت بیماری باعث نوشتنش می‌شود، اما توجهی بی‌پایان به سلامتی هم داشتيم  ویل ریس ترجمۀ: عرفان قادری چند ماه پیش از مرگش یکی از درخشان‌‏ترین داستان‏‌هایش را نوشت. در داستان نقب موجودی تنها، شبیه موش کور، برای محافظت از خود، عمرش را صرفِ ساختن خانه‌‏ای زیرزمینی و تودرتو کرده است. او در آغاز…

ادامه مطلب

الفِ اعدام / آریامن احمدی

«تو نباید آدم بکُشی»؛ پنجمین فرمان از ده فرمان موسی است- فرمانی که به موجب آن، کریستوف کیشلوفسکی یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان تاریخ، «فیلم کوتاهی درباره کُشتن» را در سال ۱۹۸۸ ساخت؛ فیلمی که به‌موجب آن و اثرگذاری آن، به لغو و تعلیق حکم اعدام در لهستان انجامید

ادامه مطلب

نیچه در آستانۀ فروپاشی / جان گری

«صبر کن چای سرد شود بعد بخور؛ از الکل، جمعیت، مطالعه، و نامه‌نوشتن پرهیز کن؛ شب‌ها لباس گرم بپوش؛ گهگاه ریواس بخور؛ موقع صبحانه پیش‌بند بزن؛ دفتر یادداشت فراموشت نشود». این تذکرات، که لسلی چمبرلین آن‌ها را در کتابش با نام نیچه در تورین آورده است،

ادامه مطلب

راهنمای نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی(۱۴)/ جواد اسحاقیان

 حقیقت این است که خوانش یک متن داستانی با رویکرد “نقد نو” ۱ چندان هم ساده نیست. با آن که از تاریخ تکوین این گونه نقد نیم قرن گذشته است، طرح آن در نقد ادبی ما تازگی دارد و آنچه هم هست، تنها در سطح اشاراتی به تاریخچه و توضیح گذرای برخی از عناصری است…

ادامه مطلب

هزارسال انسان ایرانی؛ از استبداد تا آزادی/ آریامن احمدی

امین معلوف نویسنده لبنانی‌تبار فرانسوی برنده جایزه گنکور، می‌گوید ادبیات خلوت هر ملت است و برای درک یک جامعه نیاز است به خلوت آن یعنی ادبیات رجوع کنیم. معلوف می‌گوید: «خلوت یک ملت در ادبیاتش انعکاس می‌یابد. در ادبیات است که یک ملت، شور و هیجان‌ها، آرزوها، رویاها، سرخوردگی‌ها، باورها، جهان‌بینی که او را احاطه…

ادامه مطلب

شاعرکُشی / آریامن احمدی

جهانِ ایرانی، جهانِ شعر است؛ از همین زاویه است که بزرگ‌ترین میراث فرهنگی این سرزمینِ هفت‌هزارساله، «شعر» است؛ هنرِ هزارساله ایرانیان، که به‌تبع آن، فردوسی بزرگ، با طنینِ کلماتِ گران‌سنگش، زبان فارسی و هویت ملی ایرانی را زنده نگه داشت. در همین بسترِ هزارساله است که بخش دیگری از تاریخ این سرزمین، تاریخِ تراژیک آن،…

ادامه مطلب

عصرِ پروپاگاندا / آریامن احمدی

عصر ما، «عصرِ پروپاگاندا» است؛ فرقی نمی‌کند در یک کشور دموکراتیک زندگی کنید یا غیردموکراتیک! عصر، عصر پروگاندا است؛ به‌ویژه در قرنی که زیرعنوان «عصر ارتباطات»، جهان به دهکده کوچکی تبدیل شده که با هر خبر و تغییری، معادلات سیاسی-‌اقتصادی جهان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد

ادامه مطلب

نگاه جواد اسحاقیان به «کمون مردگان…»

    و اکنون که برای دومین بار به سراغ مجموعه “ناداستانهای خلاق” ی با عنوان “کمون مردگان یا مرثیه ای برای پیراهن خونی سوفیا” نوشته ی “فرید قدمی” (۱۳۹۸) می‌روم، آن را “جور دیگر” و به تعبیری “از لونی دیگر” می بینم.

ادامه مطلب

پروپاگاندای حکومت‌های تمامیت‌خواه/ آریامن احمدی

«مزرعه حیوانات» به‌عنوان پیش‌درآمدی بر رمان «۱۹۸۴»، در سال ۱۹۴۵ منتشر شد؛ از آن زمان تا امروز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آثار ادبیات جهان شناخته می‌شود؛ تاجایی‌که در فهرست صد رمان بزرگ تایم، کتابخانه مدرن، و بی‌بی‌سی حضور دارد

ادامه مطلب

کتابهای طلایی؛ پیوند دهنده نسل‌ها

کودکی ما در غیاب رسانه های ریز و درشت سرگرمی ساز امروز، به شکل قابل توجهی با کتاب خواندن گره خورده بود؛ حتی آنها که بعدها خیلی زود کتاب خواندن را به دلیل گرفتاری‌های زندگی کنار گذاشتند، در دوران کودکی با کتاب بیگانه نبودند. از میان کتابهای آن روزگار بی گمان یکی از عزیز ترین…

ادامه مطلب

آزادیِ خواندن/ شکستن سد سانسور بدست مترجمان

کتاب‌‌ها بسته‌های‌ قابل‌ حمل جادویی هستند که از ما انسان‌های بهتری می‌سازد برای ساختنِ دنیایی از «برابری، برادری و آزادی»؛ اما چرا این هدف انسانی، برخی حکومت‌ها را می‌ترساند؟ کتاب‌ها حاوی دانش‌اند و دانش «قدرت» است. همین قدرت برای برخی حاکمان خطرناک است.

ادامه مطلب

هاروکی موراکامی از نوشتن می گوید

هاروکی موراکامی با انتشار یک کتاب جدید غیرداستانی به خوانندگانش این امکان را می‌دهد تا با روش‌های کار او آشنا شوند.هاروکی موراکامی با انتشار یک کتاب جدید غیرداستانی به خوانندگانش این امکان را می‌دهد تا با روش‌های کار او آشنا شوند.

ادامه مطلب

«صدسال تنهایی» را بخوانیم؟/ آریامن احمدی

ایران تنها کشوری در جهان است که از «صدسال تنهایی» 70 ترجمه در 7 شهر آن منتشر شده است یکی از مهم‌ترین رویدادهای ادبی قرن بیستم، انتشار رمان «صدسال تنهایی» شاهکار گابریل گارسیا مارکز نویسنده شهیر کلمبیایی و برنده نوبل ادبیات است. این رمان در 30 می 1967 در آرژانتین منتشر شد و در…

ادامه مطلب

در جستجوی ریشه/ علیرضا رحیمی نژاد

چندی پیش کتابی از ترومن کاپوتی منتشر شد به نام ” صداهای دیگر، اتاق های دیگر” که از دیگر آثار او بسیار متفاوت است و شما با خواندن این اثر فضای دیگری را تجربه می کنید. می توان این کتاب را در زمره آثار رمان غیر داستانی به حساب آورد و کمی جنبه خود زندگینامه…

ادامه مطلب

خونخواهی اثر الهام فلاح

نگاه دیگر جواد اسحاقیان به «خون‌خواهی» اثر الهام فلاح

  واقعیت، این است که خوانش رمان “خون خواهی” چندان هم آسان نیست، زیرا با هر رویکردی نظری یا “بوطیقای نو” که به آن نزدیک شویم، در می یابیم که حق سخن نگزارده ایم و جانب انصاف، فروهشته ایم.

ادامه مطلب

وجدانِ بیدارِ جامعه/آریامن احمدی

«گوش کنید! همگی گوش کنید! پدرانِ بنیانگذارِ آمریکا، به مطبوعات آزاد، امنیتی را که باید داشته باشند، دادند، تا نقشِ ضروری‌شان را در دموکراسی انجام دهند. رسانه‌ها باید به ملت خدمت کنند، نه دولت!» این دیالوگِ پایانیِ فیلم «پُست» (۲۰۱۷) به کارگردانی استیون اسپلیبرگ و بازی مریل استریپ و تام هنکس است؛ یکی از تاثیرگذاترین…

ادامه مطلب

جنایت‌های استخوان سوز/ نگاهی به نوار اسکاندیناوی

 داستان جنایی نوردیک دارای درونمایه جنایی سیاه همراه با توصیفات جذاب و گیرا از طبیعت و مناظر غم‌افزا و دلگیر اسکاندیناوی است. امروزه سبک جنایی نوردیک طرفداران زیادی در سراسر دنیا پیدا کرده است. در ایران در سال‌های گذشته بیشترین اقبال عمومی به داستان‌های کارآگاهانی نظیر شرلوک هلمز (نوشته سر آرتور کنان دویل)، هرکول پوآرو…

ادامه مطلب

نگاه جواد اسحاقیان به «بی‌باد، بی‌پارو» اثر فریبا وفی

    داستان از آنجا آغاز می شود که راوی یا راویان از دوستی مشترک به نام “پروین” میخواهند که در تماسهایش از “تهران” با “شهرزاد” در “آنتاریو” ی “کانادا” او را برانگیزد تا در  سفر به ایران، به حمام زنانه ای بسیار قدیمی به نام “حمام نظافت” سری بزنند تا با هم، خاطرات و یادهای…

ادامه مطلب

دنیای رازآلود ایشی‌گورو

داستان‌هایی که ایشی‌گورو می‌نویسد عمیقاً شبیه رؤیاهاست. شخصیت‌هایش واقعی نیستند، اما صحنه‌هایش چنان تکان‌دهنده دنیای بیرون را به نمایش می‌گذارند که ازآن‌پس همه‌چیز رازآمیز و غیرعادی به چشم می‌آید. مارگارت آتوود و چهار نویسندۀ دیگر، به بهانۀ آخرین رمان ایشی‌گورو ، هر یک محبوب‌ترین رمانشان در میان آثار ایشی‌گور رو انتخاب کرده و دربارۀ آن…

ادامه مطلب

چرا پرفروش‌ترین کتابِ این‌سال‌های ایران، رمان «۱۹۸۴» شاهکار جُرج اُرول است؟

ادبیات به‌قول ماریو بارگاس یوسا «دشمن طبیعی همه دیکتاتوری‌ها» است؛ رمان‌نویسی که با هریک از کتاب‌هایش، دریچه‌ای رو به جهان باز می‌کند تا به ما بیاموزد که چرا مردم با دیکتاتورها مخالف‌اند

ادامه مطلب

زنانِ بی‌سرزمینِ من / آریامن احمدی

«سرزمین من» که نامش «ایران» است، بی‌هیچ پیشوند یا پسوندی، قدمتی هفت تا هشت‌هزار ساله دارد: در این سرزمین کهن، زنانِ بسیاری بالیدند، زنانی با گرایش‌های سیاسی و مذهبی گوناگون از قومیت‌های مختلف. هیچ‌کدام به دلیل مذهب یا قومیت، بر دیگری ارجحیت ندارد.

ادامه مطلب

صدای آزادی‌خواهی زنان/ آنی آرنو برگزیده نوبل

آنی ارنو نخستین نویسنده زن فرانسوی است که جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۲ را از آنِ خود کرد. هیات داوران نوبل تصریح کردند که این نویسنده ۸۲ ساله به دلیلِ «شجاعت و تیزهوشی واقع‌بینانه که به‌واسطه آن به کشفِ ریشه‌ها، اختلافات و خویشتنداری‌های مشترک حافظه فردی می‌پردازد»

ادامه مطلب