در سال های اخیر چندین فیلم روانشناسانه دیدهام که به نظرم با طبیعت و هنر سینما توفیر داشته است. این آثار فقط به ارائه مفاهیم و مسائل روانشناختی، فلسفی و جامعهشناختیِ خود بسنده کردهاند و از سینما به عنوان یک ظرف برای انتقال آنها استفاده کردهاند.
آغاز ایوب عهد عتیق مقدمات قمار خدا و شیطان را تصویر میکند، قمار بر سر خدمتگزار بیگناهی که بیخبر از شرطی که در آسمان بر سر زندگیاش بسته میشود، در کنج ساکتی روزگار میگذراند. این آغازی است که باورش می-کنیم حتی اگر خداوند دلش بخواهد بازی را به دست شیطان بسپارد: «خداوند به شیطان گفت:…
“عاشق لیدی چترلی”نوشتهی “دی. ایچ، لارنس” نویسندهی انگلیسی (1930-1885) یکی از برجستهترین و در همان حال، مباحثاتیترین آثار داستانی این نویسنده است که در سال 1928 در شهر “فلورانس” ایتالیا نوشت اما به دلیل محافظه کاری و نظام مردسالارانه ی چیره بر “عصر ویکتوریایی” به بهانه ی فرونهادن “حد” و این پندار ناروا – که…
گرایشات سیاسی داستان جنایی کدامند؟ در طول چند سال گذشته، برخی نویسندگان مشهور گرایش مترقی یا محافظهکارانه ژانر مذکور را روشن و قابلفهم ساختهاند. تشریک مساعی من به این بحثِ در جریان، به جای افزودن شواهد بیشتر به گرایشات چپگرا یا راستگرا، پرداختن به پرسشی شالودهایتر است. داستان جنایی چگونه صرفنظر از سوگیری خاصّ خود،…
شاید برخی از بارزترین نمونههای نقد سورئالیستی آندره برتون به کار را بتوان در رمان نادیا(1928) یافت. کتاب به ظاهر، درباره ارتباط کوتاهی است که برتون با یک زن جوان هنگام قدم زدن در پاریس پیدا میکند.
اریک-امانوئل اشمیت نمایشنامهنویس، رماننویس، فیلمنامهنویس، کارگردان و فیلمسازمعاصر فرانسوی- بلژیکی در سال۱۹۶۰ در لیون فرانسه چشم به جهان گشود. اشمیت که در جوانی سودای موفقیت در عالم موسیقی را در سر میپروراند،
تقریباً همزمان با ظهور نئورئالیسم در سینما و در آثار فیلمسازانی همچون ویتوریو دسیکا، ادبیات داستانی نیز شاهد شکوفایی این سبک در کتابهای نویسندگانی مانند ناتالیا گینزبورگ بوده است. به نظر میآید ماهیت زندگی، بهویژه در دهههای چهل و پنجاه چنین سبکی از روایت را میطلبید. ا
عده زیادی از افراد در کنار علاقه به آثار نویسندگان مختلف و فریضه دانستن خواندن هر کتاب و مطلب جدید از یک نویسنده؛ علاقهمند و کنجکاو هستند که از عادتهای نویسندگان معروف هم مطلع باشند. شاید دلیل این موضوع یک کنجکاوی ساده باشد، یا شاید راهی برای احساس نزدیکتر شدن به کتابهای محبوب و قهرمانان…
اين مقاله در 1946 در اوج اقتدار جهاني رژيم استالين نوشته شده است، در عصري كه هنوز نه تلويزيون به اين حد از پيشرفت فني رسيده بود و نه از اينترنت خبري بود. ولي آنچه ارول 65 سال پيش در زمينههاي فكري و اجتماعي و فرهنگي و سياسي ميگويد نهتنها همچنان به ارزش خود…
در روزگاری که جهان چنان دستخوش تغییر و تحول شده که جمیع جماعت به نوشتههای تلگرافی خو کردهاند، اگر بخواهیم مختصر و مفید به کتاب «عصر اطلاعات» اثر مانوئل کاستلز بپردازیم؛ به گمانم این اشاره از همه گویاتر است که اثر حاضر به لحاظ اهمیت، کتابی است همپایهی «سرمایه» اثر کارل مارکس
اصطلاح “Bildungsroman” به معنی “رمان تکوین یا رشد شخصیت” هنوز هم یکی از پُرکاربردترین و افزون بر آن، مباحثاتیترین اصطلاحاتی است که ادبای آلمانی در مطالعات ادبی و لغوی خود با آن مواجه هستند. با این همه، وقتی از “کوهستان جادو” (The Magic Mountain) نوشته ی “مان” Mann)) و “تصویر هنرمند به عنوان یک مرد…
آنچه در ادامه می خوانید برشی از رمان «سکسوس» اثر هنری میلر است که داوود قلاجوری ترجمه آن را تمام کرده است و در آینده نزدیک توسط نشر آفتاب نروژ منتشر میشود. از قلاجوری که همیشه به مد و مه محبت داشته بابت اینکه بخشی از ترجمه را برای انتشار در اختیارمان قرار داد تشکر…
«در رمان شما موظفید پیچیدگیهای جهان را به کاملترین وجه بازتاب بدهید.»[1] بارنز این وظیفه را شوخ طبعانه بر خودش هموار میکند و به سادگی هم از عهدهاش بر میآید. چقدر حسادت برانگیز و حسرت آور است.
ابوالفضل بیهقی نویسندهی «تاریخ بیهقی» که از او بهعنوان پدر نثر فارسی یاد میشود و در تقویم رسمی جمهوی اسلامی نیز روز اول آبان به نامِ او است، هفت قرن پیش نوشته بود: «به دستِ من امروز جز این قلم نیست به امیدِ آنکه خدمتی کرده باشم»؛ خدمتی که در ذهنیتِ انسانِ ایرانی که هماره…
راوى نمازخانه كوچك من، هوشنگ گلشيرى، مىگويد: پدرش گفت همه دارند. هر كس را كه نگاه كنى يك چيزى دارد، اضافه يا كم. در مورد راوى چيز اضافه تكه گوشت سرخى بىناخن كنار انگشت كوچك پاى چپش است. نمىشود گفت شش انگشتى است. فقط تكهاى گوشت زايد دارد كه هر چند كوچك و ظاهراً بىاهميت…
پُل ریکور فیلسوف و ادیب فقید فرانسوی در کتاب «درباره ترجمه»، دو ویژگی مهم را برای ترجمه برمیشمرد؛ یکی اینکه، ترجمه باید همسطح زبان اصلی باشد و خواننده زبان مقصد، فکر کند که دارد کتاب را به زبان اصلی میخواند.
اگر پروست را خوانده باشید، که خواندنش اصلا کار سادهای نیست، پروست علیه زوال پاداشی برای صبر و اراده شماست. اگر تا به حال به سمت خواندن پروست نرفته باشید هم پروست علیه زوال خجالت زدهتان میکند. میخوانید و حسرتبار به حالی که چاپسکی و همقطارنش داشتهاند غبطه میخورید.
بالزاک جذب مطبوعات شدهبود و احساس میکرد که در جای درستی ایستادهاست. وی در پاییز 1830، برای خود جایگاهی یافت. او نام و شخصیتی بود که مردم در بارهاش صحبت میکردند. کسی که برای نویسندگی خویش، شرایطی قائل بود.
همان سالي كه ابراهيم گلستان در شيراز به دنيا آمد، مجموعه داستاني به نام «داستانهاي عصر جاز» در امريكا منتشر شد كه در آن داستاني بود درباره تولد پسر جرالد باتن؛ «مورد عجيب بنجامين باتن». تولدي عجيب كه داستانش را نويسنده بيست و شش سالهاي به نام «اسكات فيتز جرالد» نوشت.
آنچه می خوانید بریده ای از کتاب شادترین انسان روی زمین اثر مری دیربورن، با ترجمه داوود قلاجوریست که زندگینامه هنری میلر از تولد تا مرگ را در بر میگیرد. این کتاب که متاسفانه در ایران امکان انتشار نیافت ، توسط نشر آفتاب در نروژ منتشر شده است.
آقای اسحاقیان! شما منتقد ادبیات داستانی هستید. اولین سؤالم این است که چرا میخواهید در مورد تأملات فلسفی “مهرجویی” گفت و گو کنید و اصولاً شما چه علاقه ی خاصی به این سینماگر و کارگردان روشنفکر دارید؟
تراژدی اساسی ترین ویژگی هستی است”. این را نیچه گفت و برای اینکه تراژدی را قابل رؤیت کند می بایست یک قهرمان تنها بسازد. و زرتشت را ساخت. و نام زرتشت را به او داد زیرا معتقد بود که در نگاه پارسِ باستان زمین را هم چون در یک کلیت می دیدند
جلال آلاحمد از جمله روشنفکران ایرانیست که شناختنش میتواند به شناخت جامعهای راه ببرد که او در آن میزیست. اسد سیف، منتقد ادبی، در صدمین زادروز آلاحمد، با نگاهی به آثار او تلاش کرده چنین پیوندی را ترسیم کند.
کمتر کسی است که سرمایه را خوانده باشد، و لابهلای توضیحات پیچیدۀ مارکس دربارۀ ارزش و کالا و کار و سرمایهداری، از طنازیهای هوشمندانۀ او نخندیده باشد، از خشم آتشناک او به خشم نیامده باشد، با توصیفات زندۀ او همراه نشده باشد. نثر غنی و پرشور مارکس، حاصل مطالعات عمیق و شگفتانگیز او در آثار…
ین کتاب در روزگار چیرگی حزب کمونیست کشور و وابسته ی “اتحاد شوروی” پیشین و هنگامی نوشته می شد که نیروهای “پیمان ورشو” در سال 1969 خاک کشور او را اشغال کردند و نهاد جهنمی سانسور در 1976 به این رمان کوتاه اجازه ی انتشار رسمی نداد. با این همه، این اثر به صورت غیررسمی…
برای جوانی که شیفته گوگول بود و در ابتدای راه نویسندگی از سبک کار این چهره نامدار ادبیات (به ویژه از داستان شنل) تاثیر گرفته بود؛ هیچ تشویقی بهتر از این نمی توانست باشد که او را گوگول آینده روسیه بخوانند… به همین دلیل بود که داستایفسکی این جریان را «شعفانگیزترین لحظه حیاتش» مینامید. ماجرا…
“جیمز موریه” (موریر) از جمله وابستگان سفارت انگلیس در ایران در روزگار “فتحعلی شاه قاجار” بوده و طبعاً به اشاره ی رؤسای خود به خبرچینی، رشوه دهی و پیشبرد اهداف تباه دولتش می پرداخته و سیمایی که از ایرانیان و کارگزاران ایرانی ترسیم کرده، اغراق آمیز و خصمانه بوده است.
بیش از نیم قرن پیش، زمانی که در تهران دانشجو بودم، با قلم دکتر صدرالدین الهی آشنا شدم. در آن زمان مجادله ی بین عبدالرحمان فرامرزی و دکتر الهی در محافل روشنفکری ایران جنجال آفریده بود. همانطور که خانم میلانی در کتاب بالا نوشته است، دکتر الهی “یک آدم مدرن بود” و طرفدار سرسخت شعر…