فلسفه و ادبیات پیوند های نامرئی و جدایی ناپذیر با هم داشته و دارند و این پیوند ها زمانی پر رنگ و گاهی اوقات بسیار کم رنگ رخ می نمایند. همیشه هر نوشته ادبی حتی مبتذل ترین آنها در ذات خود مروج ایده و نظر خاصی می تواند باشد و چه بسا می توان گفت…
خوان رولفو نویسنده‌ی حرفهای نبود. حرفهای به این معنی که کارش نوشتن باشد واز این راه گذران بکند. او به مشاغل متعدد روی آورد، از جمله کار کردن در اداره‌ی مهاجرت، بعد استخدام در کارخانه‌ی لاستیک‌سازی گودریچ و آنگاه استخدام در ادارات دیگر. روزنامه‌نگاری هم زندگی‌اش را تامین نمی‌کرد و کار دانشگاهی هم نداشت. رولفو…
«جنایت و مکافات» چرا نوشته شد و نویسنده در این کتاب چه رسالتی را می خواست بیان کند؟ برای پی بردن به سبب انتشار کتاب، نخست باید خود داستان‌سرا را شناخت. در میان نوابغ ادب روسیه، شاید هیچ‌یک به اندازه ی داستایفسکی رنج زندگی و محنت هستی را تحمل نکرد و سازگاری با همین درد…
«از روزگار رفته...» فصلیست در «مد و مه»که به خاطرات و اتفاقات چالب و خواندنی دنیای هنر و ادبیات میپردازد؛ نکاتی که گاه کمتر بدان پرداخته شده!
***
نویسندگان بزرگ اغلب از هالیود متنفر بودند! ویلیام فاکنر، ریموند چندلر از جمله آنها بودند که برای پول در هالیود کارکردند و همیشه هم از آن نفرت…
در 1889 سال تولد من، چالی چاپلین به دنیا آمد، سونات کرتروز1تولستوی منتشر شد، برج ایفل ساخته شد و هیتلر و ظاهرا الیوت هم دیده به جهان گشودند. در تابستان آن سال فرانسویان صدمین سالگرد به آتش کشیدن باستیل را جشن گرفتند و در شب تولد من، 22 ژوئن، جشن چله تابستان برگزار میشود.
نام…
پاتریشیا های اسمیت، نویسنده داستان های معمایی و جنایی در سال ۱۹۲۱ در شهر تگزاس آمریكا متولد شد اما دوران كودكی او در نیویورك گذشت. پدر و مادرش هر دو از بازیگران فیلم های تبلیغاتی بوده و قبل از تولد او از هم جدا شده بودند. های اسمیت تا سن دوازده سالگی پدرش را ندید.…
اواسط دههی چهل بود. از فرانسه برگشته بودم و دوباره سردبیری سخن را به عهده گرفته بودم. هفتهای یک شب نویسندههای مجله گردهم میآمدند. دکتر خانلری هم میآمد و دربارهی مطالب آن شماره بحث میشد. بهرام صادقی هم میآمد اما مدتی بود که دیگر داستانی ننوشته بود. در یکی از آن روزها در کنار او نشستم و…
مهم‌ترین مضمون داستانهای بهرام صادقی ذهنیت بازماندگان نسل بعد از کودتای ۲۸ مرداد است. آرمان‌ها از دست رفته، روشنفکران هزیمت کرده‌اند و عده‌ای از آنها برای گذران زندگی کارمند شده‌اند. در همان حال لایه اجتماعی تازه‌ای هم پدید آمده که از یک رفاه نسبی برخوردار است.
حسن عابدینی در «صد سال داستان‌نویسی در ایران» می‌نویسد:…
1
با نگاهی به گروه های کمدی در طول تاریخ سرگرمی و نمایش خواهیم دید که هیچ گروهی از نظر رفتارها و شوخیهای دیوانه وار و غریب نتوانسته است با خویشاوندان محبوب سینما، برادران مارکس، رقابت کند. زیرا از نظر آنها هیچ موضوعی ممنوع و غیر مجاز و هیچ شخصیتی مقدس به شمار نمی آمد…
«کسیکه به اهمیت اسپلین عقیده نداشته باشد، بیشک ابله است!»
گفتن این جمله درباره نویسنده‌ای که همواره به دلیل کیفیت آثارش از جنبه ادبی تحقیر شده؛ شاید عجیب به نظر برسد، اما وقتی توجه داشته باشیم که چنین اهمیتی، اشاره به کیفیت ادبی این آثار نداشته، بلکه ناظر است به جایگاه اسپلین (یا مایک هامر)…
ویلیام فاکنر درحالی که از منظر یک مرد پنجاه و چند ساله به گذشته نگاه میکرد به یکی از دوستان خود نوشت: “حالا برای اولین بار درمییابم که از چه نعمت شگفتانگیزی برخوردار بودم: من که یک آدم کاملا بیتحصیلات بودم و حتی دو تا همصحبت باسواد هم نداشتم چه برسد به همصحبت اهل ادبیات،…
«فدریکو گارسیا لورکا» در ایران برای بسیاری با ترجمه و دکلمه دلنشین و فراموش نشدنی اشعارش توسط احمد شاملو شناخته شد. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که از زیباترین و در عین حال حماسیترین اشعار اوست.
لورکا توسط فاشیستهای اسپانیای آن روزگار بهشکلی تلخ و جانگداز کشته شد، چگونگی مرگ او…
در آثار بودلر همانند آثار مالارمه، گودال استعارهای است برای بیان اضطراب. اضطرابی که اغلب زاییدهی احساسات ناشی از حضور در شکستگی زمانی یا مکانی است. مانند نیمه شب یا ایستادن بر لبهی یک پرتگاه.
اضطراب نزد شعرا، از نروال تا مالارمه بیشتر یک تصور متافیزیکی است تا یک واقعیت فیزیولوژیک. اضطراب روشی برای بیان افکار و احساسات…
محمود گلابدرهای زندگی پر فرازو نشیبی را پشت سر گذاشته، این فراز و نشیب هم صرفا به معنای گذراندن روزگاری سخت نبوده، هرچند که از این عمر هفتاد سه ساله، لااقل یک سوم آن را به سختی روزگار گذرانده، سختی از نوع خانه بدوشی با جیب خالی یا روزگار گذراندن در خانههای اجارهای بدون امکانات…
این روزها مصادف است با سفر بی بازگشت بزرگترین نویسنده این دیار به پاریس، پایتخت فرهنگ و ادبیات جهان، شهری که دوستش میداشت و خاطرات بسیار از آن داشت. این سفر بی بازگشت ماند و فرجام خوشایندی برای هدایت نداشت، چرا که وسوسه همیشگی خودکشی را که به قول خودش با بعضی و در بعضی…
این یادداشت در زمانی نوشته شده که صادق چوبک در قید حیات بود، نویسنده این مطلب، دکتر انور خامهای، سالهای سال در فضای فرهنگ و اندیشه (و البته سیاست!)حضور داشته و لااقل به عنوان یک ناظر با بسیاری چهرههای بزرگ ادبیات و فرهنگ این دیار از نزدیک مراوده داشته و از این منظر حرفهای جالب…
ماري كلاريساميلر معروف به آگاتا كريستي در سال ۱۸۹۰ در ايالت دوون انگلستان متولد شد. پدرش يك آمريكايي با نام فردريك آلواميلر بود كه در سال ۱۸۸۶ با كلاريسا ميلر ازدواج كرده بود. كلاريسا دخترش ماري را از همان دوران كودكي تشويق به نوشتن مي كرد و همچنين ترتيبي اتخاذ كرد كه او تا سن…
شکی نیست که آرتورکنان دویل از معروف ترین نویسندگان ادبیات پلیسی و قهرمان آثار او شرلوک هلمز نیز یکی از معروفترین مخلوقات ادبی جهان محسوب میشود، در ایران نیز شرلوک هلمز در کنار هرکول پوارو و خانم مارپل به ترتیب معروفترین چهره های بر آمده از دنیای ادبیات محسوب می‌شوند. این شهرت از یکسو مدیون…
ادگار آلن پو كه بزرگترین و در عین حال شوریده ترین شاعر آمریكایی به حساب میآید و داستانهای پلیسی و ترسناك او در زمره برترینهای این ژانر ادبی شمرده میشود در سال ۱۸۰۹ در شهر بوستون آمریكا به دنیا آمد. پدر و مادرش در تئاتر از بازیگران دوره گرد بودند و یكساله بود كه پدرش…
اولین اثرم یک مجموعه‌ی داستان بود، زیر عنوان «آتش خاموش» که در سال 1327 منشتر گردید. داستانهای آن مجموعه خام؛ ناپخته و فاقد جهان‌بینی فلسفی و دید اجتماعی بود، چرا که فاقد تجربه‌ی کافی در این فن بودم.
مجموعه «شهری چون بهشت» یادگاری است از دوران سیاه اختناق و نموداری است از اجتماعی که در…
بگیر ترمه نقره دوز یا اطلس نوك سوزنی جابلقا، دوخته بودنش برای سربخاری شاه نشین حضرتی، می گی نه برای پاانداز قدوم مبارك ملوكانه، طاووس وار. كه تازه وقت پیری زینت دیوار سفیر سفراست؛ به ناز و تبختر. شازده چه می دانستند این طاووسك را چطوری بزرگ كردیم. ایشان كه از احوال اندرونی باخبر نبودند،…
فدریکو گارسیا لورکا را در ایران بسیاری با ترجمه و همچنین دکلمه برخی از اشعارش توسط احمد شاملو میشناسند. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که در سایت «مد و مه» نیز آن را منتشر کردهایم.
لورکا به مرگی تلخ و جانگداز توسط فاشیست های اسپانیا در روزگار فرانکو کشته شد، چگونگی…
ک. تینا نامیست که در جنگهای ادبی دههی سی و چهل در پیشانی آثاری داستانی که با رویکردی نوگرایانه منتشر شده بودند به چشم می خورد. آثار تجربهگرایانه و متفاوتی در حوزه ادبیات داستانی که در زمان نگارش و حتی بعد از آن، با توجه عدهی معدودی روبهرو شد و تیراژ کتابهایش نیز آنقدر پایین…
“من پیش از هرچیز منظورم از نوشتن کتاب پلیسی، سرگرم کردن خواننده است و بعد ساختن دنیائی خوب و خالی از گناه. میدانید که در قدیم اخلاقیون تمام آثارشان را با نابودی ظالم و امحای ستم خاتمه میدادند. از این نظر من هم اخلاقی هستم. در داستانهای من پیام این است که بالاخره پاکی و…
تی. اس. الیوت در سنت لوئی میسوری در ایالت نیوانگلند در سال 1888 به دنیا آمد. در 1902 وارد دانـشـگـاه هـاروارد شـد و زیر تاثیر گرایش ضد رومانتیكی آیروینگ بابیت و دلمشغولیهای فلسفی و انتقادی جرج سانتایانا قرار گرفت و همچنین از فلسفه رمزآمیز هند و افكار ایدهآلیستی برادلی اثر پذیرفت. برادلی بر ماهیت خصوصی…
خیلی وقت پیش بود که شاعر “اکتاویو پاز” را ملاقات کردم، پائیز 1977 در مکزیکوسیتی. توی خیابان بالا و پائین. . . یک جهنم زنده. . . دنیای دود و زغال ماشینها. . . قنادیها را میبینم، مهندسان و معماران کیکسازیها: دنیای مشعشع بوتیکها. . . خودم را در یکی از آنها میاندازم که بتوانم…
خوشبختانه پس از سالها کم توجهی به ادبیات وحشت در یکی دوسال اخیر شاهد جبران این خلاء بودهایم، علاوه بر اینکه انتشارات افراز کتابی مستقل درباره گوتیک منتشر کرده، نشر مرکز نیز ترجمه دو رمان کلیدی در این گونه یعنی دکترجکیل و مسترهاید و فرانکشتین را با ترجمهای شایسته به بازار داده است. متن زیر…
“خداوند بر روح ضعیفان رحمت آورد. ”
“آنچه که من میگویم در درونم است. من خود تجربهاش کردهام. ”
توماس مان، رماننویس آلمانی در دوم ژوئیه 1877 در کالا (1) ورتمبرگ (2) به دنیا آمد و در 12 اوت 1955 در زوریخ بدرود زندگی گفت. پدرش که با حرفه بازرگانی روزگار میگذرانید، چندی بعد به…
احمد محمود نویسنده‌ای گوشه‌گیر بود، از آن نویسندگانی كه كمتر در در میان اهالی ادبیات آفتابی می‌شوند. او حتی در اوج دوران شهرت و اعتبار ادبی‌اش چندان اهل حضور در محافل و مجالس مختلف حتی از نوع ادبی‌اش نبود. اما به جای آن بیشتر حضور آثارش و تأثیر آنها در فضای ادبیات معاصر احساس میشد…
حقیقت اینکه زیاد اهل شعر نیستم، فقط آنقدر که اموراتم را بگذرانم در لحظههایی که چیزی جز شعر نمیتواند پاسخگوی بیتابیهای آدم باشد.از همین رو نه به شکل تخصصی و پیگیر اما به شکل مداوم با آن دمخور بودهام. با این حال از همین رو بسیار هم ایدهآلگرا هستم، هر شعری را به خلوت خود…