رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

شکل‌های زندگی: زولا چه چیزی را متهم می‌کند؟ / نادر شهریوری (صدقی)

زولا هرگز درباره زولا نمی‌نویسد؛ بلکه به موضوعات مهم‌تری می‌پردازد؛ مانند بازارهای بورس، معادن زغال‌سنگ، فروشگاه‌های بزرگ و وقایعی مانند ۱۸۷۰ در فرانسه و مواردی مشابه. به نظر زولا این موضوعات از نوشتن درباره خود اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا می‌توان با «فاصله» به آنها نگریست.

ادامه مطلب

تاریخ مصور موسیقی: روایتی جذاب برای ۷ تا ۷۷ ساله ها!

نشر نو در کنار مخاطبان بزرگسال، توجهی ویژه به کودکان و نوجوانان داشته است. کتابهایی که البته هم در محتوا و هم فرم آثار متفاوتی هستند با آن چیزهایی که در بازرار کتاب برای این گروه سنی سراغ داریم و مهمتر از آن اینکه برای مخاطبان بزرگسال هم خواندن آنها می تواند علاوه بر جذابیت…

ادامه مطلب

یوسا و «بینوایان» ویکتور هوگو/ پیام حیدرقزوینی

ویکتور هوگو چگونه آدمی بود؟ یوسا می‌گوید با اینکه دو سال با «جسم و جان» در آثار و زمانه هوگو غرق بوده،‌ می‌داند که هرگز پاسخ این پرسش را نخواهد دانست. یوسا روزهای ابری و بارانی زمستان ۱۹۵۰ را در دبیرستان نظامی شبانه‌روزی به یاد می‌آورد؛ دورانی که «بینوایان»، دلخوشیِ روزمرگی‌های خسته‌‌کننده و زندگی خالی…

ادامه مطلب

وقتی تهران از خود بیگانه شد/ پایتخت بی‌خاطره در «مردم‌شناسی جامعه تهران قدیم»

کتاب مردم‌شناسی جامعه تهران قدیم اثر علی بلوکباشی، دومین مجلد از مجموعه آثار «دکتر علی بلوکباشی» در زمینه مردم‌شناسی و فرهنگ عامه ایران است که در ۴ بخش «جامعه شهری تهران قدیم»، «خانه و خانواده»، «سنت‌های خانوادگی» و «سنت‌های عروسی» تدوین شده است

ادامه مطلب

تاملی در جهان داستانی بهرام صادقی / بازی در سرزمین آتش / زادروز نویسنده‌ی «ملکوت»

صادقی آثار زیادی از خود به جای نگذاشت و کم نوشت. حاصل زندگی ادبی‌اش مجموعه داستان «سنگر و قمقمه‌های خالی» بود و رمان یا داستان بلند ملکوت با چند داستان پراکنده دیگر که بعد از مرگش در مجموعه‌ای به چاپ رسید؛ اما همین معدود آثار به جا مانده برای ماندگاری‌اش کافی بود، هرچند ما را…

ادامه مطلب

مهاجرت از روح به روح / نگاهی به «شهر نوازندگان سفید» نوشته‌ی بختیار علی

منتقدین شهر نوازندگان سفید را بهترین کتاب بختیار علی می‌دانند و البته از ساختار شسته-ورفته و خوشخوان و تعلیق غریب و لطیف و پُرهول‌وولا و نگران‌کننده‌ی سرتاسری این کتاب، به نسبت دیگر آثار بختیار علی (مثل آخرین انار دنیا و عمویم جمشیدخان) پختگی و پیشرفت عمیقی ملاحظه می‌شود

ادامه مطلب

وقتی سایه تن می‌‌یابد/ نگاهی به ویژه نامه فروغ فرخزاد در ماهنامه وزن دنیا / م.رضا ملکشا

آیا ممکن است که سایه‌ای بتواند تن یابد؟ یعنی آنقدر به دنبال صاحبش از کوچه‌ای به کوچه دیگر کشیده شود، آنقدر تنش بر زمین و دیوار ها ساییده شود و آنقدر حجم و حضورش نادیده انگاشته شود که عاقبت در کالبد صاحب رسوخ کرده و آن تن را در اختیار گیرد؟ ژورنالیسم فرهنگی همین سایه…

ادامه مطلب

نوستالژی چیست و با ما چه می کند؟/ کیک مادلن تلخ و شیرین

کلمۀ نوستالژی را اولین‌بار، سال ۱۶۰۰ میلادی، پزشکی سوییسی برای سربازانی به کار برد که دلتنگ خانه‌شان شده بودند؛ آن‌ها دچار بی‌اشتهایی و گریه‌های عمیقی بودند که به‌خاطر یادآوری سرزمین پدری‌شان بود.

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: کلود سیمون، وسواس واقعیت / نادر شهریوری (صدقی)

کلود سیمون (۲۰۰۵-۱۹۱۳) دوست داشت نقاش شود. به آکادمی نقاشی رفت و نقاشی آموخت، پس از آن به سفرهای دور و نزدیک پرداخت، در جنگ‌های داخلی اسپانیا مدافع جمهوری‌خواهان شد و با شروع جنگ جهانی دوم به جبهه رفت، خیلی زود اسیر شد و خیلی زود توانست از زندان آلمان‌ها فرار کند

ادامه مطلب

زبان پنهان/ آمریکای لاتین و زبان اسپانیایی به روایت ماریو بارگاس یوسا

سهم اسپانیا در کشف و تسخیر آمریکای لاتین چه بوده است؟ پاسخ آنهایی که دارای باورهای دینی هستند کلیسای کاتولیک، مسیح و دینی حقیقی است. پروتستان‌های انجیلی، که در حال حاضر تعدادشان در قاره جدید بسیار زیاد است، تا حدودی با هم اختلاف ‌نظر دارند، اما احتمالا این پاسخ را درنهایت می‌پذیرند.

ادامه مطلب

تنهایی ما را به کجا می‌کشاند؟ / هانا آرنت و تنهایی

آنچه انسان‌ها را برای پذیرش سلطۀ توتالیتاریسم در جهانی غیر توتالیتر آماده می‌سازد، تبدیل شدن «تنهایی» به تجربه‌ای روزمره است؛ تجربه‌ای مرزی که پیش از این به شرایط اجتماعی خاصی در حاشیه جامعه، مانند کهنسالی، محدود بود [و اینک] به تجربه‌ای عمومی بدل شده است.

ادامه مطلب

گفت‌وگو با حمید شوکت: ملکی از شاه خواست شکاف پیش آمده پس از ۲۸ مرداد را عمیق‌تر نکند

خلیل ملکی، یکی از فیگورهای مهم تاریخی سیاسی ایران است که چه قبل از انقلاب و چه پس از آن، صحبت درباره فعالیت سیاسی او بسیار است. او از اعضای ۵۳ نفر بود که در دوره پهلوی اول به زندان افتاد و پس از سقوط رضاشاه، به حزب توده پیوست و سپس در سال ۱۳۲۶…

ادامه مطلب

جهان داستان(۳۶): «کلاه کلمنتیس»، اثرمیلان کوندرا ترجمه احمد میرعلائی

در فوریهٔ ۱۹۴۸، رهبر کمونیست، کلمنت گوتوالد۲ در پراگ بر مهتابی قصری به‌سبک باروک قدم گذاشت تا برای صدها هزار نفر انسانی که در میدان شهر قدیم ازدحام کرده بودند سخن بگوید. لحظه‌ئی حساس در تاریخ قوم چک بود. از آن لحظات سرنوشت‌سازی که فقط یکی دوبار در هر هزار سال پیش می‌آید.

ادامه مطلب

«جهان مکتوب» اثر مارتین پوکنر؛ جادوی ادبیات / مهدی کریمی

مارتین پوکنر در کتاب «جهان مکتوب» (چگونه ادبیات تاریخ را شکل داد) ما را به سفری شگفت‌انگیز و اعجاب‌آور دعوت می‌کند تا نشان دهد که ادبیات به‌قول ژرژ باتای یا همه‌چیز است یا هیچ‌چیز. چیزی که مارتین پوکنر استاد دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد «همه‌چیز» است؛ جهان ما براساس و برپایه ادبیات شکل گرفته. آنچه می‌خوانید…

ادامه مطلب

«پنج شب»؛ روایتِ مرگ در یک آسایشگاه روانی / سمیه مهرگان

سمیه مکّیان (۱۳۶۳-تهران) پس از موفقیت کتاب اولش «غروبدار»، کتاب دوم خود «پنج شب» را منتشر کرده است. «غروبدار» در ابتدای سال ۹۷ منتشر شد و در همه جوایز ادبی آن سال درخشید: به‌مرحله نهایی جایزه احمد محمود و جایزه هفت‌اقلیم راه یافت، و توانست کتاب دوم جایزه ادبی بوشهر را از آن خود کند.…

ادامه مطلب

بر شانه‌های شعر / پرتو شریعتمداری

سوم آذر ماه چراغ عمر مادربزرگم خاموش شد. دو هفته پیش از مرگش از کلام افتاد و صدای مهربانش را دیگر از تلفن نشنیدم. دو روز پیش از مرگش به خوابم آمد. یک تکه بافتنی سیاهرنگ و نیمه‌کاره را که هنوز به میل بود جلوی چشمان من نگه داشت و با نگاهی متبسم اما خاموش…

ادامه مطلب

الهیات سکولار و حافظه تاریخ / علی محمد اسکندری جو

تاریخ شکل ماهرانه ای از حافظه است که یک حادثه یا فاجعه در گذشته رخ داده را تفسیر و تاویل می کند تا اینکه شاید پاسخی برای علت آن بحران بیابد. تاریخ را می توان به دو پاره یا در دو بُردار نیز دید؛ یکی آگاهی تاریخی که اندیشیدنی و منطقی اما ثابت است…

ادامه مطلب

کوتاه درباره «دومین اول‌شخص مفرد» اثر یوریک کریم‌مسیحی

دومین اول‌شخص مفرد، ۱۱۰ عکس دارد در ۱۰۱ موضوع که نگارنده ۱۰۱ قصه از آنها را برخوانده و گمان کرده است که با زبان عامیانه و از زاویه دید اول‌شخص مفرد تعریف‌کردن آنها به سلیقه او، به عکس‌ها و به صدایی که از آنها می‌شنود و به زندگی روزمره آب و خاکی که در آنیم…

ادامه مطلب

میراث سارتر / نادر شهریوری (صدقی)

سارتر قبل از مرگش به تاریخ پیوسته بود، در ده سال آخر عمرش هر چقدر کمتر می‌نوشت شهرتش بیشتر می‌شد، این به موقعیت نمادین او برمی‌گشت. «نماد» او بیشتر بیانگر دیدگاه سیاسی و فلسفی‌اش بود و این ورای آثار ادبی‌اش قرار می‌گرفت.

ادامه مطلب

رمان جدید دان دلیلو، سکوت، به طرز ترسناکی از آینده‌ای می‌گوید که شبیه امروز است

دان دلیلو از پرآوازه‌ترین رمان‌نویسان جهان است. حالا او در ۸۳ سالگی رمان جدیدی منتشر کرده که از نظر برخی از خوانندگانش بی‌سرو‌ته و عجولانه آمده و برخی دیگر آن را نشانۀ نبوغ و قدرتِ خارق‌العادۀ دلیلو در توصیف وضعیت امروزی جهان و مخاطرات پیش روی ما انسان‌ها می‌

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۳): «فارسی شکر است» اثر محمدعلی جمال‌زاده

سیدمحمدعلی جمالزاده را به واسطه انتشار «یکی بود یکی نبود»ا پایه‌گذار داستان‌نویسی جدید ادبیات فارسی بر شمرده‌اند. داستان‌های “فارسی شکر است”،”رجل سیاسی”،”دوستی خاله خرسه”،درددل ملاقربانعلی”، بیله دیگ بیله‌چغندر” و”ویلان‌الدوله” در این کتاب منتشر شده اند.

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: موراویا و دنیا همان است که هست / نادر شهریوری (صدقی)

نئورئالیسم اگرچه بیشتر سبکی از سینمای بعد از جنگ جهانی دوم و ظهور کارگردانان بزرگی همچون دسیکا، روسلینی و… را به ذهن می‌آورد اما زمینه‌های آن متأثر از رئالیسم ادبی نیز است. این هر دو واقعیت‌های عینی و زندگی روزمره مردم عادی را نمایان می‌ساختند. با‌این‌حال،‌ آنچه ظهور نئورئالیسم را به پدیده‌ای قابل‌تأمل بدل می‌سازد،…

ادامه مطلب

«کنسرت» در «پایان پائیز»؛ دادگاه دموکراتیک مجازی!/ مهین میلانی

گاهی خبرهایی می‌شنوی که ابتدا باور نمی‌کنی. به خود می‌گویی: حتما شوخی است! اما بعد که دقت می‌کنی، می فهمی نه تنها شوخی نیست که از قضا خیلی هم جدی است و می‌تواند در عادات یا ویژگی های مبتذل هر یک از ما ریشه داشته باشد

ادامه مطلب

«رضا موتوری» ۵۰ ساله شد: با چشم‌های محروم، با پا‌های خسته / سعید مروتی

نیم قرن گذشت و خاطره «رضا موتوری» همچنان زنده است. خاطره فیلمبر سابقی که با زخمی بر پهلو روی موتور خیابان‌های تهران را زیر پا می‌گذارد تا فرهاد «مرد تنها» را در رثایش بخواند. رضایی که لحظه آخر آخرین جمله‌اش پیغامی به رفیق است: «به عباس قراضه بگید رضا موتوری مرد.» رضایی که رد خونی…

ادامه مطلب

معجزه هدایت و انکارِ قاسم هاشمی‌نژاد / شیما بهره‌مند

وقت آن رسیده است که از جدالِ تاریخی دوگانه «ادبیات قصه‌پرداز» و «ادبیات متعهد یا سیاسی» دست برداریم و از نو بپردازیم به بازخوانی و کشف تاریخ ادبیات معاصرمان، با تکیه‌بر مفاهیم و نظریات نو. این رویکرد دوگانه‌ساز به ادبیات که با هم‌نوایی اهل ادبیات دست‌کم از دهه هفتاد نواختن گرفت و رفته‌رفته به اکتاو…

ادامه مطلب

جوابیه نشر برج به انتشار مطلب «هانا آرنت چقدر می‌فروشد؟»

انتشار مطلب «هانا آرنت چقدر می‌فروشد؟» که به نقل از روزنامه شرق در مد و مه منتشر شده بود، توضیح ناشر محترم کتاب (نشر برج) را به همراه داشت که عینا در ادامه می خوانید. لازم به توضیح است انعکاس آن نوشته صرفا به دلیل طرح یکی از معضلات حوزه نشر بود نه غرض ورزی…

ادامه مطلب

هانا آرنت چقدر می‌فروشد؟ / علی سالم

اوضاع کتاب و نشر سال‌هاست که در ایران بحرانی است. این بحران به دلایلی ساختاری باز می‌گردد که شاید ذکر فهرست‌وار آنها از فرط تکرار و نبود هیچ چشم‌اندازی برای رفع مشکل کسالت‌بار باشد. پایین‌بودن میزان سرانه مطالعه در جامعه ایران، سانسور و مسئله آزادی بیان، مشکلات اقتصادی، مسائل فرهنگی و دلایلی از این دست…

ادامه مطلب