داستان آینه(۳۸): «عافیت» اثر بهرام صادقی از کتاب سنگر و قمقمه های خالی کمتر نویسنده ای در تاریخ ادبیات داستانی ایران توانسته هم پای بهرام صادقی داستانهایی بنویسد که به عمق روح و جان مخاطب تفوذ کند، کمتر نویسنده ای توانسته چون او دست روی موقعیت های پوچ و ملال انگیز و البته مضحک…

مجله نگین (۱۳۴۹): سنگر و قمقمه‌های خالی، به‌همت کتاب‌ زمان، زیور طبع یافت! معرفی و نقد سنگر و قمقمه های خالی و ملکوت در زمان نخستین انتشار نوشته زیر را می توان اولین معرفی و نقد مجموعه آثار بهرام صادقی به حساب آورد، نوشته ای که در مجله نگین در ۳۱ تیر ماه ۱۳۴۹،…

ادبیات داستانی، کار نویسنده و بزرگان داستان در ایران، به روایت بهرام صادقی نویسندگان ما خیال می‎کنند اگر ده تا کتاب ننویسند، نویسنده نیستند! آنچه در ادامه می آید دیدگاه های بهرام صادقی ست، از زبان خودش، درباره نوشتن و نویسندگان ایرانی و خارجی که خواندن آن خالی از لطف نیست. بهرام صادقی سال‎ها…

آشنایی با قوانین داستان‌های کارآگاهی/ (مختصر و مفید!) ویلار هانتیگتون رایت/ مترجم: امین حسینیون این یادداشت را در سال ۱۹۲۸ ویلارد هانتیگتون رایت که با نام مستعار اس.‌اس.‌ون داین داستان پلیسی می‌نوشته، جمع و جور و منتشر کرده است. قوانینش در این سال و روز شاید کمی متعصبانه به نظر برسند، اما هنوز هم…

نکته‌های طلایی برای نویسنده شدن از زبان بزرگان ادبیات توصیه هایی برای آنها که تازه قلم بدست گرفته اند! بایدها و نبایدهای هر کاری را از افرادی می‌پرسند که عمری را در آن حرفه‌ سپری کرده و مویی را در پستی‌ها و بلندی‌هایش سپید کرده‌اند. نویسندگی هم از شغل‌های تمام‌وقتی است که لحظه‌لحظه‌ تفکر…

«ملکوت» بهرام صادقی اثری‎ست بی‎اهمیت! عبدالعلی دستغیب درمیانه‎ی دهه شصت نجف دریابندری گفتگویی کرد که در زمان خود بسیار جنجالی بود، او ضمن منحط خواندن بوف کور (البته منحط به معنایی خودش مراد می کرد) عقیده داشت بوف کور به سبک و سیاقی نوشته شده که برخلاف تصور هدایت که فکر می‎کرد بسیار نوبرانه…

بهرام صادقی: روح سرگردان خیابان‌های تاریک به مناسبت هفتاد و ششمین زادروز بهرام صادقی  مهم‌ترین مضمون داستان‌های بهرام صادقی ذهنیت بازماندگان نسل بعد از کودتای ۲۸ مرداد است. آرمان‌ها از دست رفته، روشنفکران هزیمت کرده‌اند و عده‌ای از آن‌ها برای گذران زندگی کارمند شده‌اند. در همان حال لایه‌ اجتماعی تازه‌ای هم پدید آمده که…

گفتگویی با محمد رضا اصلانی (فیلمساز) درباره بهرام صادقی و آثارش ‎ ناتورالیسم فلسفی‎ در آثار بهرام صادقی گفتگوی زیر که به زندگی و آثار بهرام صادقی می‎پردازد، حاصل نشستی‎ست با محمد رضا اصلانی نویسنده، مستند ساز و فیلمساز ایرانی که آثاری نامتعارف در کارنامه خود ثبت کرده (همانند شطرنج باد و آتش سبز)،…

رضا سید حسینی: بهرام صادقی‎ و استعداد عجیب‎ داستان‎سازی او یک خاطره از نویسنده ای که دیگر داستانهایش را نمی نوشت! اواسط دهه‎ی چهل بود. از فرانسه برگشته‎ بودم و دوباره سردبیری سخن را به عهده گرفته‎ بودم. هفته‎ای یک شب نویسنده‎های مجله‎ گردهم می‎آمدند. دکتر خانلری هم می‎آمد و درباره‎ی مطالب آن شماره…

بهرام صادقی نویسنده؛ صهبا مقداری شاعر! بهرام صادقی شعر هم می‎گفت، حتی پیش از آن‎که قصه‎نویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلی‎اش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و…

آن لبخندهای دوست داشتنی/ هوشنگ اعلم بهرام صادقی شخصیت غریبی است، آرام بود و صمیمی، اما این ظاهر او بود ظاهری که همچون پرده‎ای‎ ضخیم، درون پرتلاطم و ناآرام او را از دیدرس غریبه‎ هایی که قادر به درک او نبودند پنهان می‎کرد. دومین باری که بهرام صادقی را دیدم، پیش از ظهری‎ بود…

گفتگو کننده جلال سرفراز به عنوان نقطه آغاز پرونده‎ای برای ادبیات دهه‎های سی و چهل، هیچ‎کس مناسب‎تر از بهرام صادقی، به‎نظر نمی‎رسد. چهره‎ای که نه فقط در میان این نسل که درمیان نویسندگان همه‎ی نسل های بعد از خود نیز چهره‎‎ای ممتاز و سرآمد بود. خوشبحتانه از صادقی چند گفتگو باقی مانده که می‎تواند…

داستان آدینه (۴۶): «آقای نویسنده تازه کار است» از بهرام صادقی به مناسبت هفتاد و ششمین زادروز بهرام صادقی  “آقای نویسنده تازه کار است “ ، اما خواهش می‌کنم، از حضورتان صمیمانه خواهش می‌کنم که فراموش نکنید عنوان استان این نیست، چیز دیگری است:  “ آقای اسبقی برمی گردد . ” البته من هم…

داستان آدینه (۴۵): «صراحت و قاطعیت» داستانی از بهرام صادقی به مناسبت زاد روز بهرام صادقی در گردش‌گاه بزرگ شهر به هم بر خوردند، امّا ما خیلی زود کار خود را فیصله دادیم. حقیقت این است که آن‌ها پس از طیّ مقدّمات هیجان‌انگیزی به هم رسیدند. این مقدّمات چه بود؟  اوّل، جوان نجیب و…

زبان پریشی و بستر های شکل گیری آن (از نگاه رومن یاکوسن) اختلال در مشابهت/ فريما مويد طلوع تحقیق و مطالعه یاکوبسن درباره زبان پریشی و نتایجی که به آن دست یافت، نمونه خوبی است از اینکه چطور با بررسی یک مهارت آسیب دیده می‌توانیم به عملکرد واقعی آن پی بریم. او کشف کرد…

تجددخواهیِ ادبیِ هدایت؛ مقاله ای از دکتر حسین پاینده با تاکید به داستان کوتاه «فردا» اثر صادق هدایت صادق هدایت را عموماً در زمره‌ی نوگراترین و بدعت‌گذارترین نویسندگان ایران می‌دانند. بررسی داستان‌های هدایت، بویژه با توجه به برهه‌ی زمانی‌ای که این داستان‌ها در آن نوشته شدند، مؤیِدِ این دیدگاه است که او از تکنیک‌ها…

برداشت آذر نفیسی از «آقای نویسنده تازه کار است» اثر بهرام صادقی اندر باب نقش بازی در داستان/ به مناسبت زاد روز بهرام صادقی برخی داستان‌ها گویی که با مخاطب خود سر شوخی دارند و برخی مخاطبان را وامی‌دارند تا مدام بپرسند ماجرا چیست، نویسنده چه می‌خواهد بگوید، آیا قصد شوخی و بازی دارد؟…

برخورد در زمانه برخورد» نوشته ای از ابراهیم گلستان روایتی از جنبش ملی کردن نفت نوشته های ابراهیم گلستان به زیبایی نثرشان شهره اند، حال می خواهد داستان باشد، گفتار متن فیلم و یا حتی خاطره یا روایتی تاریخی…نوشته زیر به دوران جنبش ملی شدن صنعت نفت می پردازد و صرف نظر هر چیز…

تأملاتی درباره ی ادبیات و سینما؛ یادداشتی از مسعود کیمیایی دورانی که دیگر شاهکارهای ماندنی در ادبیات به‎وجود نمی‎آید! از مسعودکیمیایی، نویسنده و فیلمساز بزرگ و جریان‎ساز این دیار خواستیم برای ما از ادبیات بنویسد و سرانجام بعد از پیگیری‎های مکرر(که شرحش را در انتهای نوشته‎ی او آورده‎ام) پذیرفت و نوشت، یادداشتی که حکایت…

ی «درانتظار گودو» اثر ساموئل بکت واپسین تاریخ در انتظار گودو/ حامد داراب بدون هیچ تردیدی، جنبش مشهور به پست مدرن، جهان اجتماعی و فرهنگی ما را در بر گرفته است، از معماری گرفته، تا موسیقی، از نقاشی تا شعر، و از همه ی این ها گذشته با آنکه ممکن است برداشت شود که…

رمان امروز چگونه رمانی‎ست؟ مسی الن/ حسین پاینده عنوان این مقاله پرسشهایی را به ذهن متبادر می‏کند و به همین سبب لازم است که ابتدا تعریفی از آن ارائه کنیم. در واقع چیزی به نام «رمانِ امروز» وجود ندارد، بلکه صرفاً مجموعه‏ای از انواع گوناگون رمان در دسترس است. هر سال چندصد اثر داستانی…

گمنامی مهلک زندگی انسان (در جهان آثار کافکا) میشل زرافا/ ترجمه: شاپور بهیان در نوشته های کافکاست که به معنایی جامعه شناختی در عام ترین و نزدیک ترین مفهوم آن برمی خوریم. رمان های او با ساختار بنیادی جامعه و نیز با تغییر اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون سروکار دارند؛ اگر این فرض…

درآمدی بر مدرنیسم‏ و پست مدرنیسم روی بوین، لی رتانسی/ مترجم:خیام فولادی تالاری     اشاره: روی بوین استاد دانشگاه پلی تکنیک تاین در نیوکاسل است. او کتاب‏هاب متعددی دربارهء اندیشه اجتماعی روپایی‏ معاصر و یک کتاب درباره نظریه فرهنگی فرانسه در اواخر بیستم منتشر کرده است. او مؤلف کتاب«فوکو و دریدا: سوی دیگر…

جنگ در ادبیات همایون نوراحمر از آغاز تاریخ،  جنگ موضوع مهمی برای ادبیات بوده است،  و آثاری رزمی چون ایلیاد اثر همر (که از محاصره‎ی افسانه‏ای تروا به وسیله‎ی یونانیان سخن به میان می‏ آورد)  و سرود رولان‏۱(که مرگ رولان و تمام‏ قهرمانان را در رونسوال و انتقام شارلمانی را به تصویر می‏کشد)  و…

وی اس نایپل در مقام منتقد گذری به هند (اثر ای ام فورستر) کتاب مزخرفی ست!   سرویدیانایپل، نویسنده بریتانیایی زاده‎ی ترینیداد، ‎که به علت نثر روایی هوشمندانه خود و بررسی دقیق اوضاع‏ و احوال مردمان سرکوب شده و سرگذشتهای به محاق‏ فراموشی سپرده شده به جایزه نوبل سال ۲۰۰۱ دست‏ یافت، سرشتی منتقد…

رمان پلیسی – جنایی چیست؟ تکنیک رمان پلیسی بعد از انتشار نوشته‎ای کوتاه درباره سرگذشت ترجمه آثار پلیسی جنایی و سیاهه صد اثر برتر در این گونه‎ی ادبی این دومین مطلب از سری مطالبی‎ست که تحت عنوان «پرونده ادبیات پلیسی و جنایی» در «مد و مه» منتشرمی‎شود. پرونده‎ای به مناسبت رویکرد تازه‎ای که به…

نقد و منتقد از نگاه نویسندگان بزرگ: خرمگسان معرکه! نقد نشانه شکست و ناکامی در ابداع است! (استاندال) گاه نویسندگان ادعا می کنند نقد‎هایی که توسط منتقدان بر آثارشان نوشته می‎شود، نمی‎خوانند. اما در مقام عمل می‎بینیم که به وقتش خط به خط این نقدها را هم می خوانند! نویسندگان در مورد منتقدان نظرات…

نقد و بررسی آثار هوشنگ گلشیری به مناسبت سیزدهمین سال مرگ هوشنگ گلشیری هوشنگ گلشیری، داستان‌نویس صاحب نام معاصر، نوشتن را در مکتب بهرام صادقی آغاز کرد. اولین شعرها، داستانها و نقدهایش از سال‌های ۴۰ به‌بعد در پیام نوین و جنگ اصفهان به‌چاپ رسید. بعد، سرودن شعر را به‌‌شاعران وانهاد و راه اصلی‌اش، داستان‌نویسی،…

منتقدان از نگاه نویسندگان بزرگ (۲) منتقدان علیه نویسندگان! اظهار نظر نویسندگان در مورد منتقدان اغلب ضد و نقیض است، گاه با دلخوری، گاه از سر احترام و… در روزهای گذشته یک بخش از تظر منتقدان در باره نویسندگان را خواندیم، امروز بخش دیگری از آن را می‎خوانیم که دربردارنده نکات جالب توجهی‎ست، در…