رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

آخرین روز های غلامحسین ساعدی به روایت مهستی شاهرخی

ساعدی در دو سال آخر عمرش بیمار بود. پیر و افسرده شده بود. کبدش درست کار نمیکرد. با وجودی که خودش پزشک بود، از بیمارستان میترسید. در تهران هم، برای معالجه، سنگ مثانه اش، دوستانش او را به زور به بیمارستان برده بودند وگرنه با پای خودش که نمیرفت. این اواخر دیگر میدانست که رفتنی…

ادامه مطلب

نویسندگان و عادت های عجیب‌شان هنگام نوشتن

یک جوری جا افتاده است که نویسنده‌ها آدم‌های عجیب و غریبی هستند، آدم‌هایی که ممکن است تمام روز توی اتاق‌های در بسته با خودشان حرف بزنند. باید بگویم که این حالت ها ممکن است برای خیلی ها اتفاق بیفتد.

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «قصدیت جمعی»/ مجید بخشی

«قصدیت» (intentionality)، یکی از مفاهیمی است که در فلسفه‌ی ذهن و فلسفه‌ی کنش در قرن بیستم، جایگاه مهمی پیدا کرده است. از جمله مسایلی که قصدیت به دنبال خودش در این فلسفه‌ها آورده است، مفهوم «قصدیت جمعی» (collective intentionality) است

ادامه مطلب

نگاهی به فیلم «خفه‌گی»/ نرگس جهانبخش

فریدون جیرانی در تازه‌ترین ساخته خود به سمت یک فیلم ژانر وحشت که در طبقه بندی ژنریک در وحشت روانکاوانه قرار می‌گیرد. فیلم داستان صحرا مشرقی (با بازی الناز شاکردوست) را روایت می‌کند که در تیمارستانی در مقام سرپرستار فعالیت می‌کند. یکی از بیماران نسیم سازگار (با بازی پردیس احمدیه) است که شوهرش مسعود سازگار…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «آسید کاظم، تیغ و ترنا»؛ هوشیار مجتبوی

«ترنا» را دادگاهی نمادین تصور کنید که در آن مردم بر مردم حکومت و قضاوت می‌کنند. در همین نمایش نمادین است که ریشه‌های استبدادی رفتارهای اجتماعی شخصیت‌های قصه و البته ظلم ستیزی‌شان آشکار می‌شود. در این نمایش بومی ما با شخصیت‌های ثابت شاه و وزیر رو به رو هستیم

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی و آثار جک لندن به بهانه صدویکیمن سالگرد مرگ وی

جک لندن، (زاده ۱۲ ژانویه ۱۸۷۶ – درگذشته ۲۲ نوامبر ۱۹۱۶) نویسنده‌ پرآوازه آمریکایی برای مخاطبین ایرانی نویسنده‌ نا‌آشنایی نیست. جان گریفیث چنی معروف به جک لندن، از مطرح‌ترین رمان‌نویسان اوایل قرن بیستم آمریکا به حساب می‌آید و رمان‌هایی چون «سپید دندان» و «آوای وحش» از وی به زبان‌های زیادی از جمله فارسی ترجمه شده‌اند.

ادامه مطلب

گفتگو با عباس عبدی به مناسبت انتشار «پرنده‌های هلندی»

عباس عبدی (۱۳۳۱-آبادان) اگرچه دیر شروع کرد به داستان‌نویسی، اما با همان نخستین حضورش در ادبیات داستانی در ابتدای دهه هشتاد، نشان داد که راه دیگری برگزیده؛ او نه به راه داستان‌هایی که در آن دوره به داستان‌های آپارتمانی و شهری و کاروی مشهور بودند رفت، و نه راه تجربه‌گرایان صرف دهه هفتاد، بلکه به…

ادامه مطلب

محمد حسینی از نوشتن «زمستان سرزده» خبر داد

موضع‌گيري سياسي ندارم ندا آل‌طيب محمد حسيني اين روزها در انتظار انتشار داستاني تازه است با نام «زمستان سرزده» و تصميم دارد انتشار اين رمان را به نشر «ثالث» بسپارد. گرچه اين رمان درباره اتفاقات سياسي و اجتماعي سال‌هاي اوليه بعد از انقلاب است، اما حسيني تاكيد دارد كه در نگارش اين اثر، نگاه…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «دختری به نام نل»/ حمیدرضا امیدی‌سرور

آتش‌برآب این بار نیز تنها به ترجمه اثر بسنده نکرده، بلکه در برابر متاعی که به دست خواننده داده احساس مسئولیت کرده و در مقدمه ای به قلم خود کوشیده با اشاره به حاشیه و متن این رمان، جایگاه آن را در کارنامه دیکنز و ادبیات انگلستان روشن کند

ادامه مطلب

پرندگان و انسان‌های خردمند/ بقای زیباترین

در سال‌های اخیر، به طور متوسط در هر سال، ۱۶۰ کتاب دربارۀ داروین منتشر شده است. یعنی هر ۲.۳ روز، یک کتاب. بااین‌حال، گویا همچنان زوایایی از کار داروین باقی است که آنچنان که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته‌اند. یکی از آن‌ها نظریه‌ای است که قرار بود نقشِ زیبایی را در مسیر انتخاب طبیعی…

ادامه مطلب

نجات جهان با کار کمتر/ موج‌سواری با کانت و سارتر

اخلاق پروتستانی که وبر آن را روحِ سرمایه‌داری می‌دانست، بسیار بر کارکردن تأکید می‌کرد. همکار مارکس و منتقد بزرگ سرمایه‌داری، فردریش انگلس نیز معتقد بود که آنچه میمون را به انسان تبدیل کرد، کار بود. دیگران نیز، از کانت تا سارتر، هر کدام به نوعی بر اهمیت و فضیلتِ کار صحه می‌گذاشتند. کارکردن به‌مثابۀ جوهر…

ادامه مطلب

شکست و پیروزی هر دو زیباست

همیشه دلم می خواست موقعیتی پیش بیاید تا بتوانم اززندگی ارنست همینگوی و شاهکارش پیرمرد و دریا بنویسم بویژه به یاد روزهایی که من نوجوان با دایی یم به دریا می رفتیم و تجربه های بسیاری شبیه آنچه پیرد مرد داستان همینگوی از سر گذارنده بود را تجربه می‌کردیم ،ما دونفرمثل سانتیاگو با خود…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «کیلومتر ۱۱ جاده‌ی قدیم ارومیه به سلماس»/ شمس رودکناری

اگر از همان اول بخواهیم برویم سر اصل مطلب باید بگوییم «کیلومتر ۱۱ جاده‌ی قدیم ارومیه به سلماس» یکی از آثار ایرانی جالب توجهی است که به تازگی در نشر چشمه منتشر شده است. داستان بلندی از حامد حبیبی که در وهله‌ی اول لحن گیرا و زبان ویژه‌اش توجه خواننده را به خود معطوف می‌کند

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «فیزیک نوین و توانایی‌های ذهن بشر»/ علیرضا کاتب

سوءظنی نسبت به امور فراروان‌شناسی وجود دارد. ولی نباید در این سوءظن متوقف شد. مسائل اساسی بشر مسائل فلسفی و متافیزیکی است، اما در مکاتب قدیمی بر اساس اصول و نظریاتی نادرست به آن‌ها پاسخ داده‌اند

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «گزارشگر رازهای نهفته» و «امپراتور و جلیلی»

«گزارشگر رازهای نهفت» و «امپراتور و جلیلی»، اولی درباره هنریک ایبسن و دومی نمایشنامه‌ای از او، دو کتابی هستند که اخیرا به تالیف و ترجمه اصغر رستگار در نشر نگاه منتشر شده‌اند. «گزارشگر رازهای نهفت» شامل مقالاتی در تحلیل آثار و اندیشه‌های ایبسن است و تفسیرهایی بر برخی آثار نمایشی او. برخی از این مقالات،…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «قتل غیر عمد» اثر کوبو آبه

ماجرای یک قتل «قتل غیرعمد» نمایشنامه‌ای است از کوبو آبه، نویسنده ژاپنی، که با ترجمه فردین توسلیان در نشر فانوس منتشر شده است. کوبو آبه از نویسندگان متعلق به جریان آوانگارد در ادبیات ژاپن بود و در آثارش بیشتر به بحران هویت در ژاپن بعد از جنگ می‌پرداخت. برخی او را با کافکا و ادگار…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با ابراهیم دمشناس به مناسبت انتشار رمان «آتشِ زَندان»

«آتشِ زَندان» تازه‌ترین رمان ابراهیم دمشناس است که در نشر نیلوفر منتشر شده. رمانی پرحجم با ساختاری مبتنی بر داستان‌هایی تو در تو که البته در نهایت یک طرح کلی آن‌ها را به هم پیوند داده است. رمان، از یک‌سو به ادبیات کلاسیک فارسی و اسطوره‌ها نظر دارد، از سوی دیگر ارجاع به برخی متون…

ادامه مطلب

تاریخ تکرار نمی‌شود، درس می‌دهد!/ حمیدرضا امیدی‌سرور

این کتاب به نیت دگرگونی ذهنیت ما در چگونگی استفاده از تاریخ برای درک بهتر وقایع امروز نوشته شده است؛ هیچ رویدادی در تاریخ امکان تکرار ندارد، اما موقعیت‌هایی مشابه اتفاق می‌افتند که می‌‌توان از درس‌هایی که تاریخ می‌دهد، برای پشت سر گذاشتن آنها از آن مدد گرفت

ادامه مطلب

روایت مامور سیا از بازجویی دیکتاتور عراق

در اواسط دسامبر ٢٠٠٣، که نظامیان امریکایی موفق شدند صدام حسین را در چاله‌ای در یکی از خانه‌های محقر روستای الدور در حوالی تکریت دستگیر کنند، جان نیکسون، تحلیلگر رهبری عراق در سازمان سیا، با مهم‌ترین فرصت شغلی زندگی‌اش مواجه شد. نیکسون صدام‌شناس‌ترین تحلیلگر سازمان سیا بود و از بخت خوش، در همان ایام در…

ادامه مطلب

نگاهی به سفرنامه‌های قجری

قهوه استانبول نیکو می‌سوزد، دومین کتاب از مجموعه کتاب‌های «تماشای شهر» است که با همت و گزینش علی‌اکبر شیروانی منتشر می‌شوند. هفته گذشته، با عینک قجری نگاهی به شهر پاریس انداختیم و این هفته نیم‌نگاهی به استانبول می‌اندازیم

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «زلیخا چشم‌هایش را باز می‌کند» اثر گوزل یاخینا

مان «زلیخا چشم‌هایش را باز می‌کند» شاهکار گوزل یاخینا که برای نویسنده‌‌اش جایزه کتاب سال روسیه را در سال ٢٠١۵ به ارمغان آورده، اثری درخشان و گیراست. از آن دست کتاب‌هایی که می‌شود یک‌نفس آن را بلعید. راوی آنقدر به زندگی قهرمان اصلی رمان یعنی زلیخا نزدیک می‌شود که خواننده احساس می‌کند این زلیخاست که…

ادامه مطلب

روز آخر بر مارسل پروست چه گذشت! / به یاد پروست

پروست همزمان با دست و پنجه نرم کردن با متن آلبرتین، درگیر مقاومتی کاملا متفاوت شد؛ مقاومتی که به نظر می‎رسید او را از بحث‎های بی‎روح ادیبانه رهایی داده است. این مبارزه، پیش از همه، در برابر یک عفونت ویروسی بود، ذات الریه‎ای که‎ مارسل هیچ کوششی برای درمان آن نکرد. ازاین‎رو تزریق‎…

ادامه مطلب

نگذارید فقرا محتاج نامردان شوند/ یادی از ستارخان

چراغ قویون (چراغ بگذارید)؛ کاسیبلار گلسینلر (فقرا بیایند)؛ قویمایین نامرده موحتاج اولسونلار (نگذارید محتاج نامردان شوند)، یوخسولارین قارنین دویورون (شکم فقرا را سیر کنید)، آجیلیغی سوندورون (تلخی‌ها را از بین ببرید)، تبریزی ساتمایین (تبریز را نفروشید)… یاشاسین ایران یاشاسین مشروطه (زنده‌باد ایران زنده‌باد مشروطه)…

ادامه مطلب

رمز و راز غول های ادبیات ژاپن و ویژگی های آثارشان

ادبیات ژاپن از دیرباز شهرت و اهمیتی جهانی داشته و ژاپنی ها در بین سایر کشورهای شرقی، گوی موفقیت را در خلق آثار مهم ادبی از دیگر مدعیان ربوده اند. با آن که آثار فاخر و درخور توجه چندین چهره برتر ادبیات ژاپن در کشور ما با استقبال خوب کتاب خوان ها روبه رو است اما همچنان، وزنه…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «سفرنامه‌ی حاجی مهندس»/ علی رضا کاتب

این سفرنامه همانند دیگر سفرنامه‌ها نیست. هدف سفرنامه‌های متعارف گزارش مسائل جغرافیائی و مردم‌شناختی است و مناطق زیبا و حوادث جالب را نقل می‌کنند. اما این سفرنامه گزارش وضعیت فرش و مسائل گوناگون مربوط به آن در نقاط مختلف ایران است

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب« پرده» اثر‌ آگاتا کریستی

پوآرو بی شک یکی از ماندگارترین کاراکتر های خلق شده در دنیای ادبیات است. او نه تنها در ادبیات جنایی و پلیسی شناخته شده است بلکه تمامی خوانندگان حرفه ای و کتابخوان به سراغ داستان های او می روند. پوآرو بی شک نابغه است. نابغه ای که حل معما ها را با استفاده از ذهن…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «بازیابی امر محسوس» اثر مجید اخگر

در تجربه‌ زیست فرهنگی در دوره معاصر، با وجود منتقدانی که سعی بر زدودن آئورا (هاله) از اثر هنری دارند، همواره سخن از هنر با تاکید بر «اهمیت» آن همراه بوده است. اما جهان پیوسته این‌گونه که ما در حال تجربه آن هستیم، سرریز از مفاهیم آشنای مدرن نبوده است. روزگاری طولانی و برای سده‌ها،…

ادامه مطلب

نگاهی اجمالی به «وقت سکوت» اثر لوییس مارتین سانتوس

رمان «وقت سکوت» (ترجمه ونداد جلیلی، نشر چشمه) را بزرگ‌ترین دستاورد اجتماعی رمان اسپانیا و رمانی تکرارنشدنی نامیده‌اند، و منتقدان ادبی تا آنجا پیش رفته‌اند که گفته‌اند اوج نثرنویسی معاصر اسپانیایی و از شاهکارهای رمان‌نویسی معاصر است و ادبیات اسپانیا را به دو دوره‌ پیش و پس از آن تقسیم کرده است. منتقدان حتی از…

ادامه مطلب

نگاهی به قصه‌‌های زهرا عبدی

بن‌مایه‌ خیلی از داستان‌های جذاب و گیرای چند دهه‌ اخیر چه در ادبیات و چه در سینما «گم‌شدن» یا «پیدانشدن» یکی از شخصیت‌های اصلی قصه است. این روایت به حدی جذاب است که شاید خیلی از ضعف‌های دیگر داستان را به لحاظ قصه‌گویی پوشش بدهد. نمونه‌های بارزی در سینما و ادبیات به این مقوله پرداخته‌اند…

ادامه مطلب