رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

مروری بر داستان نویسی زنان ایران

این مطلب مروری است بر تاریخچه نویسندگی زنان در ایران که در طول چند دهه توانسته اند موقعیت خود را در عرصه ادبیات ایران، به جایگاه تثبیت شده ای برسانند. آنان در حوزه داستان به خصوص ادبیات داستانی کودکان و نوجوانان، رمان، نمایشنامه و فیلمنامه آثار پرباری را ارائه داده اند که به رقابت با…

ادامه مطلب

«بام بلند هم‌چراغی» اثر سعید پورعظیمی و روایت های ناگفته آیدا از زندگی عاشقانه با احمد شاملو

زندگینامۀ شاعران، نویسندگان و هنرمندان همواره برای خیل عظیمی از خوانندگان جذاب بوده و هست. نزد گروهی از چهره‌های سرشناس، ولعِ سخن‌گفتن از خویش یا ذکر حالات و مقامات نام‌آورانی که روزگاری با آن‌ها سر و سرّی داشته‌اند پایانی ندارد.

ادامه مطلب

جهان داستان (۲۳): «پاکت‏ها» اثر ریموند کارور / با ترجمه مصطفی مستور

یکی از روزهای گرم و مرطوب است. من از پنجره‏ی اتاق‏ام در هتل می‏توانم بیش‏تر قسمت‏های شهر میدوسترن(۱) را ببینم. می‏توانم چراغ‏های بعضی ساختمان‏ها را که روشن می‏شوند، دود غلیظی را که از دودکش‏های بلند بالا می‏روند، ببینم.‏ کاش مجبور نبودم به این چیزها نگاه کنم.

ادامه مطلب

جمال زاده و صادق هدایت/ پایه گذاران ادبیات نوین یا نمایندگان ۲ جریان متقابل! /م. ف. فرزانه

ازهدایت هیچ یادداشت یا مقاله‎ای درباره جمال زاده نمی شناسم. در صورتی که جمال زاده در مقالات و نامه های بیشماری که به دوستان دور و نزدیکش می نوشت، بارها چگونگی آشنایی و عقیده خود را در باره هدایت نقل کرده است بااین همه، در دو نوبت توانستم نظر هدایت را نسبت به جمال…

ادامه مطلب

روایت ویچسلاف ایوانوف از داستایوفسکی و جهان پیچ درپیچ او

درهمان آغاز کتاب از مخلوقات خیال او سخن به میان می‌آورد آفریدگانی که ما را به گفت‌وگوهایی برآشوبنده می‌کشانند. کار داستایوفسکی برافروختن مشعل‌هایی است درخشنده و تابان تا نور آن‌ها را به سینه ما بتاباند. هر واژه او نیشتری است شفابخش و فرورونده‌تر از پولاد گداخته درجانمان رخنه می‌کند. نواهای داستایوفسکی نواهایی از اعماق هستند…

ادامه مطلب

سیاست سه‌نقطه/ راه و رسم لرزاندن جورج اورول در گور

اگر می‌خواهید آزاداندیش و مخالف استبداد باشید، یکی از لوازم اصلیِ کارتان نقل‌قول از جورج اورول است. باید اینجا و آنجا، مظاهر ۱۹۸۴ را بیابید و یکی دو نفر را هم برادر بزرگ‌تر بدانید. درواقع خیلی از سیاست‌مداران فعلی هم همین کار را می‌کنند. اما اورول فقط نویسندۀ ۱۹۸۴ نیست…

ادامه مطلب

نوشته ای از مجتبی عبدالله نژاد درباره احمد شاملو

شاملو در تاریخ ادبیات ایران یگانه است. هیچ کس دیگری را نمی‌توان با او قیاس کرد. چند نسل از بهترین فرزندان ایران با شعر شاملو بزرگ شدند. با شعر شاملو عاشق شدند. با شعر شاملو زندگی کردند. با شعر شاملو مردند. ولی شعر تنها دستاورد او نبود. ‌حتی بزرگ‌ترین دستاورد او نبود.

ادامه مطلب

رمان پلیسی از کجا شروع شد و به کجا رسید؟

هر چند در کشور ما چنین نظرسنجی ای انجام نشده اما دور از ذهن نیست که در ایران نیز نتیجه مشابهی به دست آید.در سال ۱۸۴۶ بود که «سرآرتور کانن دویل» هلمز را در شماره ۲۲ خیابان بیکر در شهر لندن آفرید. نخستین کارآگاه خصوصی که مشتریانی از تمام اقشار جامعه به سراغ اش می…

ادامه مطلب

کارآگاهان زن چگونه آمدند؟

مشهورترین زیر ژانرِ داستان‌های جنایی مابین جنگ‌های جهانی اول و دوم، سه نوع برچسب داشت: کلاسیک، عصر طلایی، سرنخ و معما. استفان نایت روزنامه نگار و نویسنده رمان‌های پلیسی، در توصیف این نوع ادبی می‌گوید: رمان‌های معمایی عصر طلایی، برای خوانندگان آن دوران، ترکیب بسیار پیچیده‌ای بودند از لذت و نگرانی و همچنین آزمون و…

ادامه مطلب

چه خوب که کتاب الکترونیک همه گیر نشد!

#وجیزه شاید برای شما عجیب، بی‌اهمیت و حتی احمقانه به نظر برسد؛ اما همین چند سال پیش که تازه کتابهای الکترونیک از راه رسیده بودند؛ یکی از دغدغه های بزرگ من این بود که مبادا کتاب کاغذی به پایان راه خود رسیده باشد. بدترین اتفاق ممکن این بود که همان بلایی که سر روزنامه ها…

ادامه مطلب

چگونه طبل حلبی نوشته شد؟ / روایت گونتر گراس از خلق شاهکارش

حافظه ام از یادآوری دقیق آن‎چه در آن دوران انجام داده ام باز می‎ماند؛ اما یادم هست که چند طرح کلی برای حماسه‎ام در نظر گرفته بودم و هرطرح را از واژه‎های راهنما انباشته بودم، اما همچنان که کار پیش می‎رفت ، طرحها یکی پس از دیگری حذف می‎شدند.اولین، دومین و سرانجام سومین دست نویس،…

ادامه مطلب

یک گفتگوی صریح با هوشنگ گلشیری درباره ادبیات داستانی و نویسندگان ایرانی

آخرین رمان من دیماه گذشته تمام شد. این کار را از سال ۱۳۶۳ شروع کرده بودم. وقتی از ایران می رفتیم، دو فصل آن تمام شده بود، یک فصل دیگرش تایپ شده بود و یک فصل هنوز روی نوار بود و در هشت، نه ماهی که آنجا بودم توانستم بخش هایی را که روی نوار…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «ساموئل خاچیکیان»/ نیره رحمانی

گفتگو با یکی از فیلمسازان باتجربه تاریخ سینمای ایران که چهار دهه پر فراز و نشیب را در این سینما پشت سر گذاشته، توسط پژوهشگری که تاریخ سینمای ایران تخصص او محسوب می‌شود، اتفاق فرخنده‌ای است که در دور‌ه‌ای که خاچیکیان رفته رفته رو به بازنشستگی می‌رفت رخ داده

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی فردینان سلین

رمان اروپای قرن بیستم در سال‌های ۱۹۳۰ تا پایان جنگ دوم تحت‌تاثیر تاریخ زمانه‌اش و تحولات ایدئولوژیکش، سیاسی‌تر و متعهدتر از قبل به نظر می‌رسد. و در این بین نبوغ نویسنده‌ای مثل لویی فردینان آگوست دتوش معروف به سلین، دقیقا به ارائه تاریخی داستان‌هایش وابسته است

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب صوتی «بارون درخت‌نشین»/ حمیدرضا امیدی‌سرور

ماجرای کتاب در اواخر قرن هفدهم در دوک نشین آمبروزا در ایتالیا می‌گذرد. کوزیمو فرزند خانواده‌ای اشرافی، در واکنش به تنبیهی که برای بازی‌گوشی‌های کودکانه آنها در نظر گرفته شده سر به عصیان گذارده و تصمیم می‌گیرد زمین را ترک و روی درخت‌ها زندگی کند

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «سفر به انتهای شب» اثر جاودانه فردینان سلین

درتاریخ ادبیات فرانسه و حتی جهان، لویی فردینان سلین از معدود نویسندگانی است که میان آنها و آثارشان تقریبا هیچ فاصله‌ای دیده نمی‌شود؛ یعنی با مطالعه آثار نویسنده دقیقا می‌توان شخصیت نویسنده را از خلال آثارش ارزیابی کرد. سلین در سال ۱۹۳۲ با نخستین اثر بلند خویش و به‌نوعی بزرگ‌ترین اثر ادبی تمام عمرش، و…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با لویی فردینان سلین، نویسنده و نابغه برجسته قرن بیستم فرانسه و جهان

کتاب‌های لویی فردینان سلین (۱۸۹۴-۱۹۶۱) از میان آثار ادبی نویسندگان قرن بیستم، پس از مارسل پروست بیشترین میزان ترجمه و انتشار را در سایر کشورها دارد، از جمله در ایران: «سفر به انتهای شب» (ترجمه فرهاد غبرایی، نشر جامی)، «مرگ قسطی»، «قصر به قصر» و «دسته دلقک‌ها» (ترجمه مهدی سحابی، نشر مرکز)، «شمال» (ترجمه محمود…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «گوشه نشین» اثر اوژن یونسکو

«سی‌وپنج سالگی وقت کنار کشیدن از مسابقه است؛ البته اگر مسابقه‌ای در کار باشد. من درست در شرایط چنین انتخابی بودم. همان موقع هم دیر شده بود، تا چهل سالگی فاصله‌ای نداشتم.» «گوشه‌نشین» تنها رمان اوژن یونسکو، نمایشنامه‌نویس رومانیایی- فرانسوی با این جملات آغاز می‌شود. سی‌وپنج سالگی، مسابقه، انتخاب، دیر شدن و فاصله؛ کلماتی که…

ادامه مطلب

فلسفه‌ مردمی فیشته: فلسفه آینده

یوهان گوتلیپ فیشته، یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان غرب و از پایه‌گذاران سنت ایده‌آلیسم آلمانی است. او در ایران فیلسوف ناآشنایی نیست ولی به اندازه هم‌عصرانش مورد توجه قرار نگرفته است. چشم‌پوشی از او دلایل بسیاری می‌تواند داشته باشد. مهم‌ترینش شاید سایه‌ای بود که کانت و هگل بر او انداختند، دو فیلسوف بزرگی کـه قبل و…

ادامه مطلب

نگاهی دیگر به یکی از خواندنی ترین کتابهای روز: «انسان خردمند» اثر یووال نوح هراری

«انسان خردمند» کتابی است که به خواننده‌اش توأمان دانش و بینش می‌دهد. یووال نوح هراری، نویسنده کتاب، فارغ‌التحصیل تاریخ از دانشگاه آکسفورد است و در رشته «تاریخ جهان» تدریس می‌کند. وسعت شگفت‌انگیز معلومات وی و تحلیل‌های عمیق و خواندنی‌اش از زندگی بشر در طول تاریخ، «انسان خردمند» را یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان در سه…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «مثلث‌های موازی» اثر مژده کیاسالار

جرات شروع بازی «امروز چهل دقیقه برف آمد. اگر هنوز توی این شهر باشی، شاید یاد خیلی چیزها بیفتی. شاید هم نه. مامان همیشه می‌گوید مردها حافظه درست و حسابی ندارند. برای همین است که همیشه می‌توانند از اول شروع کنند ولی ما نگرانیم روز خوب همانی باشد که پشت سر گذاشته‌ایم. همین می‌شود که…

ادامه مطلب

نامه‌‌های گوستاو فلوبر رایگان به دست مخاطبان می‌رسد

به گزارش مدومه، ایبنا به نقل از فرانس‌اینفو، نامه‌هایی که گوستاو فلوبر، نویسنده فرانسوی در طول دوران زندگی‌اش نوشته، در اینترنت منتشر شده و به صورت رایگان در دسترس علاقه‌مندان و مخاطبان ادبیات قرار گرفته اشت. نخستین این نامه‌ها که تعداد آن‌ها به چهار هزار می‌رسد، متعلق به 9 سالگی نویسنده بوده و آخرین…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «اعمال انسانی» اثر هان کانگ

وقت مردن «وجدان، وحشتناك‌ترين چيز در دنياست. روزي كه من شانه‌به‌شانه صدها و هزاران نفر از همراهان غيرنظامي‌ام به لوله اسلحه سربازها خيره شديم، روزي كه بدن‌هاي دو نفري را كه اول از همه قتل‌عام شدند، روي چرخ‌دستي گذاشتند و تا جلوي جمعيت بردند، من مات‌ومبهوت به دنبال كشف چيزي پنهان درون خودم بودم،…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «فانوس دریایی»/ کاوه شایسته

فانوس دریایی» به راحتی خوانده می‌شود، و وقتی می‌بینید که نویسنده موضوعات مهمی را برای نگارش وجیزه‌اش انتخاب کرده است، آن وقت خوش خوانی یادداشت‌ها بیش از پیش برجسته می‌شود. خیلی از مخاطبان به این دلیل موضوعات مهم را پیگیری نمی‌کنند که به قول خودشان حوصله خواندن متنی پیچیده و بغرنج را ندارند

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «پدرسالاری جدید»/ دکتر علی غزالی‌فر

این‌که تمامی حرکت‌ها و جنبش‌های معاصر جهان عرب شکست خوردند، به این دلیل بود که هیچ‌کدام نتوانستند ریشه پدرسالاری جدید را بخشکانند. انقلاب و نابودکردن یک رژیم استبدادی، آزادی و عدالت را برای جوامع عربی به ارمغان نمی‌آورد

ادامه مطلب

درباره هرمان هسه و برخی از آثارش / نادر شهریوری (صدقی)

ماریو بارگاس یوسا گفته بود، اگرچه «گرگ بیابانِ» هسه را در ایام نوجوانی‌اش خوانده است، اما نه «گرگ بیابان» و نه دیگر رمان‌های هسه در آن سال‌ها، در ردیف کتاب‌هایی نبود که او به‌عنوان «کتاب‌های ضرور» همواره بالای تخت خود نگه داشته و یا آنها را با خود در کوله‌پشتی‌اش به این‌طرف و آن‌‌طرف برده…

ادامه مطلب

روشنفکرِ مستطاب / چرا محمد علی فروغی همچنان اهمیت دارد؟

محمد علی فروغی بدون شک از رجال برجسته در تاریخ معاصر ایران است که خدمات گسترده ای در حوزه های مختلف داشت. با این حال ارزش خدمات او در زمینه های فرهنگ، جامعه و سیاست، مخالفان و موافقانی دارد که البته موافقانش بسیار بیشتر از مخالفان اند.

ادامه مطلب