رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

بایگانی سالانه: 2012

«نامه ها و مسئله هدایت» نوشته ای از محمد علی همایون کاتوزیان

انتشار این هشتاد دو نامه (*) کار مهمی است و امیدوارم اهمیت آن با آنچه در زیر خواهد آمد تا اندازه ای روشن شود. کوشش دکتر ناصر پاکدامن در یافتن و انتشار این نامه ها ارزنده و در خور اعتناست، حتّی در خور ستایش. او با دقّت و-گاهی می توان گفت- وسواسِ معمول خود نامه…

ادامه مطلب

سینما بهشت (۱): «تیرانداز چپ دست» اثر آرتور پن

تیرانداز چپ‌دست ( The Left  Handed Gun) کارگردان : آرتور پن فیلمنامه‌نویس : لسلی استیونز، برمبنای فیلم‌نامه تلویزیونی مرگ بیلی دکید نوشته گور ویدال. فیلمبردار : پورل مارلی موسیقی متن : الکساندر کوریج. بازیگران: پل نیومن، لیتا میلان، جان دنر، هرد هتفلید، جیمز بست، جیمز کانگدن و کالین کیت ـ جانستن. نوع فیلم : سیاه…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان: «سیاه و سفید» از هارولد پینتر

همیشه سوار خط شب‌رو می‌شوم. همه‌ی شش روز هفته را. تا ماربل آرچ پیاده می‌روم و سوار خط ۲۹۴ می‌شوم که مرا می‌برد خیابان فلیت. هیچ با مردهای تو اتوبوس حرف نمی‌زنم. بعد هم می‌روم تو {بار} سیاه و سفید که تو خیابان فلیت است. گاهی هم دوستم می‌آید آن‌جا. یک فنجان چایی می‌خورم. دوستم…

ادامه مطلب

هوشنگ گلمکانی: تهران چرا اینجوری شد؟!

نمی‏دانم باید به چه کسی اعتراض کرد و یا سر در دهانه‎ی کدام چاه برد و فریاد زد که “تهران چرا این‏جوری شد؟” ؛ تهرانی‏ که در طول حدود پنجاه سال آن قدر عوض شده که قابل‏ بازشناختن نیست. من نه در تهران متولد شده‏ام و نه در آن بزرگ‏ شده‏ام که نوستالژی دوران کودکی…

ادامه مطلب

داستان کوتاه ایرانی: «چتر و گربه و دیوار باریک» از رضا قاسمی

چتر و گربه و دیوار باریك/ رضا قاسمی هرگز نخواسته بودم نویسنده باشم. همه چیز با یك ساعت مچی"وست اند واچ" شروع شد. تقصیر هم تقصیر گاو بود. كلاس چهارم بودم یا پنجم دبستان. از مدرسه كه آمده بودم كز كرده بودم گوشه‌ی اتاق و یكی دو ساعتی می‌شد دفترم را باز كرده بودم و،…

ادامه مطلب

ادبیات کلاسیک ایران: بزرگا مردا (بریده‎ای از تاریخ بیهقی اثر ابوالفضل بیهقی)

. . . [سلطان مسعود گفت‎]: “و چون نامه‎ها گسیل کرده شود تو باز آی که پیغامی است‎ سوی بونصر در بابی تا داده آید. گفتم چنین کنم، و بازگشتم با نامۀ توقیعی و این حالها را با بونصر بگفتم، و این مرد بزرگ و دبیر کافی رحمۀ اللّه علیه بنشاط قلم در نهاد، تا نزدیک…

ادامه مطلب

مرگ منتقد بزرگ (ریموند دورگنات) و پایان دوره طلایی نقد فیلم در آغاز هزاره سوم

دانش نظری ژرف و شور عاشقانه‎ ریموند دورگنات، منتقد مشهور انگلیسی، در سن‎ 69 سالگی درگذشت. (2002-1932) مرگ او، به‎ فاصله کمتر از یک سال از مرگ پائولین کیل، انگار اعلام پایان دوره‎ای طلایی از نقدنویسی سینمایی‎ است، که از چهره‎های شاخصش چندتنی بیشتر نمانده‎اند. نخستین کتاب مهم و شاید مشهورترین کتاب‎ ریموند دورگنات که…

ادامه مطلب

همه آنچه درباره لاله زار قدیم می خواهید بدانید!

قصه گویم از صبا مشتاق وار چون صبا آمد به سوی لاله زار مولوی خیابان باغ لاله زار (کلمه باغ بعد‎ها افتاد) نام خود را از باغی به ارث دارد، که در اراضی آن احداث شد. وجه تسمیه “لاله زار” بر ما معلوم نیست، اما بررسی نقشه های قاجاری و ارکان حرب عصر پهلوی و…

ادامه مطلب

فراز و فرودهای زندگی ویلیام فاکنر

ویلیام فاکنر درحالی که از منظر یک مرد پنجاه و چند ساله به گذشته‎ نگاه می‎کرد به یکی از دوستان خود نوشت: “حالا برای اولین بار درمی‎یابم که از چه نعمت شگفت‎انگیزی برخوردار بودم: من که یک آدم‎ کاملا بی‎تحصیلات بودم و حتی دو تا همصحبت باسواد هم نداشتم چه‎ برسد به همصحبت اهل ادبیات،…

ادامه مطلب

نیما: آنها که به پیروی از من شعر صادر فرموده‌اند در کار انتشار آثارم نباشند!

در هوای نوستالژی، بخش تازه‎ای‎ست در «مد و مه»، در بر گیرنده هر آنچه رنگ و بویی از نوستالژی دارد، در حوزه فرهنگ و هنر، جذابیت این بخش در تنوع و پراکندگی موضوعاتی ست که می توانند دستمایه اش باشند. امید آنکه مقبول اهل فرهنگ و هنر مخصوصا از نوع گذشته بازهایش بیفتد، که یکی از…

ادامه مطلب

رازگشایی از مرگ جانگداز فدریکو گارسیا لورکا

«فدریکو گارسیا لورکا» در ایران برای بسیاری با ترجمه و دکلمه دلنشین و فراموش نشدنی اشعارش توسط احمد شاملو شناخته شد. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که از زیباترین و در عین حال حماسی‎ترین اشعار اوست. لورکا توسط فاشیست‎های اسپانیای آن روزگار به‎شکلی تلخ و جانگداز کشته شد، چگونگی مرگ او…

ادامه مطلب

لبه‎ی پرتگاه (درباره بودلر و مالارمه)

در آثار بودلر همانند آثار مالارمه، گودال استعاره‎ای‎ است برای بیان اضطراب. اضطرابی که اغلب زاییده‎ی احساسات ناشی از حضور در شکستگی زمانی یا مکانی است. مانند نیمه شب یا ایستادن بر لبه‎ی یک پرتگاه. اضطراب نزد شعرا، از نروال تا مالارمه بیشتر یک تصور متافیزیکی‎ است تا یک واقعیت فیزیولوژیک. اضطراب روشی برای بیان‎ افکار و احساسات…

ادامه مطلب

با جمع بندی نظر هشتاد منتقد، نامزدهای منتقدان در جشنواره سی‌ام اعلام شدند

نامزدهای بهترین آثار سی امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به انتخاب انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران معرفی شدند. به گزارش روابط عمومی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران، این انجمن برای نخستین بار با جمع آوری آرای بیش از هشتاد منتقد و نویسنده سینمایی، نامزدهای دریافت تندیس در 13 رشته را از میان تمامی…

ادامه مطلب

مروری بر زندگی و آثار محمود گلابدره ای

محمود گلابدره‎ای زندگی پر فرازو نشیبی را پشت سر گذاشته، این فراز و نشیب هم صرفا به معنای گذراندن روزگاری سخت نبوده، هرچند که از این عمر هفتاد سه ساله، لااقل یک سوم آن را به سختی روزگار گذرانده، سختی از نوع خانه بدوشی با جیب خالی یا روزگار گذراندن در خانه‎های اجاره‎ای بدون امکانات…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان: «از ناگزیری» اثر احمد آقایی

شده بودی درست مثل سنگ خارا، سخت. یکدنده و لجوج. هیچ میخی در تو فرو نمی‎رفت. هیچ حرفی در تو اثر نداشت. مگر می‎بایستی چطور به تو بگویم که حرفم در تو کارگر شود؟ واقعا"من الان به تو چه بگویم محیی الدین؟ یادت که نرفته! رفته؟ خوب است من چند بار سر به سینه‎ات کوفته…

ادامه مطلب

ناخودآگاهِ مشترکِ اساطیریِ نی‎نامه‎ی مثنوی با اسطوره‎ی آفرینشِ ژاپنی

محمد یعقوب یسنا، استاد دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه البیرونی، تاکنون مقالات مختلفی را برای «مد و مه» ارسال کرده است، نوشته‎های که نشان از دقت نظر و دانش او در حوزه‎ی ادبیات کلاسیک و  معاصر دارد. تازه‎ترین مقاله‎ی او با عنوان « ناخودآگاهِ مشترکِ اساطیریِ نی‎نامه‎ی مثنوی با اسطوره‎ی آفرینشِ ژاپنی»نوشته‎ای خواندنی‎ست که از…

ادامه مطلب

گفت وگو با کاوه میرعباسی درباره ادبیات پلیسی

در رمان‎های پلیسی عصر طلایی خیلی وقت‎ها محیط به مكان تقلیل پیدا می‎كند مكان یك جای ثابت است اما محیط از یك سری روابط تشكیل شده در رمان سیاه خلاف این اتفاق می‎افتد،یعنی مكان به محیط تبدیل می‎شود.... *** نام کاوه‎ میرعباسی نا خود آگاه ذهن شنونده را می برد سمت ادبیات پلیسی، هرچند که…

ادامه مطلب

خدا هم سینمای تارانتینو را دوست دارد!

طبق یک باور خرافی و برداشت غلط از تقویم  چند هزار ساله اقوام مایا و در آمیختن آن با پیش‎گویی‎هایی از دیگر فرهنگ‎های برخی در انتظار آن بودند که در روز 21 دسامبر 2012 جهان به آخر برسد، عده‎ای حتی با برداشتن آذوقه و پناه بردن به مناطق امن (؟!)  این جریان را زیادی جدی…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «از پائولوکوئلیو متنفرم!» اثر حمید رضا امیدی سرور

در روزگاری که نویسندگان اغلب کم حوصله به‎نظر می‎رسند و گویی نوشتن رمان‎های طولانی و چند جلدی به رویایی برای ادب دوستان تبدیل شده است، وقتی نویسنده‎ای با حوصله به نوشتن می‎پردازد و اثری در حجم رمان از پائولو کوئلیو متنفرم خلق می‎کند، فارغ از ارزش گذاری ادبی، تلاش او جای تأمل و تقدیر دارد.…

ادامه مطلب

یادی از سفر بی بازگشت هدایت به پاریس

این روزها مصادف است با سفر بی بازگشت بزرگترین نویسنده این دیار به پاریس، پایتخت فرهنگ و ادبیات جهان،  شهری که دوستش می‎داشت و خاطرات بسیار از آن داشت. این سفر بی بازگشت ماند و فرجام خوشایندی برای هدایت نداشت، چرا که وسوسه همیشگی خودکشی را که به قول خودش با بعضی و در بعضی…

ادامه مطلب

گمانه زنی درباره فیلم‎های حاضر در جشنواره سی و یکم فیلم فجر

هر سال با نزدیک شدن به میانه بهمن ماه، ایام برگزاری جشنواره فیلم فجر، کنجکاوی‎ها نسبت به چند و چون آن بالا می‎گیرد، در روزهایی که اعلام برگزاری بزرگداشت برای نادر طالب‎زاده (!) در جشنواره امسال، حسابی سرو صدا به پا کرده، نام فیلمهای متقاضی برای شرکت در جشنواره نیز مطرح شده، در این میان…

ادامه مطلب

راهنمای فیلم: «آرگو» ساخته‎ی بن افلک (۲۰۱۲)

«آرگو» با بازی و کارگردانی  بن افلک از منظر سینمایی  یک فیلم هالیوودی محض به شمار می‎آید؛ همانقدر که از یک فیلم هالیوودی می‎توان انتظار داشت خوش ساخت باشد، قصه‎اش را خوب تعریف کند مخاطب را پای فیلم بنشاند و با شخصیت‎های اصلی همدل و همراه کند و... اما از منظر مضمونی یک فیلم تبلیغاتی‎ست…

ادامه مطلب

«از پائولو کوئلیو متنفرم!» کاندیدای جایزه ادبی گام اول شد

«از پائولو کوئلیو متنفرم!» کاندیدای جایزه ادبی گام اول شد، این خبر مربوط است به ده دوازده روز پیش که امروز  بعد از یک هفته ( از زمانی که خبر را شنیدم) فرصت پیدا کردم، البته با تردید، حاشیه‎ای درباره این رمان بنویسم. این روزها سخت گرفتار نوشتن سریالی برای تلویزیون هستم که کارش کمی…

ادامه مطلب

برداشتن گام اول برای فیلمنامه نویسی

“اگر قرار است که فیلم نهایتا محتوای قابل تأملی داشته باشد و پرتو نوینی بر زندگی بیفتد، پس نویسنده است که باید آن را خلق‎ کند. ” *** شاید دادلی نیکولز در دوران اوج خود معروف‎ترین فیلمنامه‎نویس هالیوود به شمار می‎رفت. این شهرت عمدتا به دلیل همکاری او با جان فورد کارگردان بزرگ امریکایی بود.…

ادامه مطلب

دو گفتگوی کوتاه با احمد شاملو

این گفت‎وگو و گفت‎‎وگویی دیگر که در ادامه خواهید خواند، از جمله گفت‎وگو‎های کمتر خوانده شده احمد شاملو‎ به شمار می آیند، برای پرداختن به شاملوی بزرگ بهانه و مناسبت مورد نیاز نیست، آنقدر سایه‎ی حضورش برما ، زندگی ما و خلوت‎هایمان سنگین است که واژه مرگ در برابر او واقعا درمانده می‎نماید! اهمیت این…

ادامه مطلب

«شیفته‎ی پاکی»، داستانی از رومن گاری

بالاخره تصمیم گرفتم که هرچه زودتر تمدن و همه‎ی ارزش‎های کاذب آن را ترک‎ گویم، از این دنیای حریص که یکسره رو به سوی نعمات مادی کرده است دوری جویم، و خود را به جزیره‎ای دورافتاده در اقیانوس آرام، به روی تخته سنگ‎های مرجانی، به کنار برکه‎ای لاجوردی رنگ بکشانم. دلایلی که مرا به این…

ادامه مطلب

یاد و خاطره‎ای از خالق «سنگ صبور»، به روایت دکتر انور خامه‎ای

این یادداشت در زمانی نوشته شده که صادق چوبک در قید حیات بود، نویسنده این مطلب، دکتر انور خامه‎ای، سالهای سال در فضای فرهنگ و اندیشه (و البته سیاست!)حضور داشته و لااقل به عنوان یک ناظر با بسیاری چهره‎های بزرگ ادبیات و فرهنگ این دیار از نزدیک مراوده داشته و از این منظر حرفهای جالب…

ادامه مطلب

«از پائولو کوئلیو متنفرم!» اثر حمید رضا امیدی سرور به روایت یکی از مخاطبانش

چی بگم از كجاش بگم٬ از ریتم خوب و خوشایندش بگم٬ از ساختار و شخصیت پردازی آن بگم. من كه منتقد نیستم. كارشناس ادبیات هم نیستم. بگذار مثل همون خانم هایی كه اوایل كتاب بهشون تیكه پروندی منم بگم قشنگه. وقتی خط به خط كه می‎خونی لذت می‎بری و می‎خندی و گاهی قند تو دلت…

ادامه مطلب

حواشی فیلم «من مادر هستم» ساخته فریدون جیرانی، از سیر تا پیاز

در روزهای سردی که آلودگی هوای تهران، همچون هزینه‎های زندگی سر به فلک گذاشته و به مرحله خطرناک رسیده، مهمترین اتفاق فضای سینمای کشور اکران «من مادر هستم» تازه‎ترین ساخته فریدون جیرانی‎ست که حواشی فراوان و موافق و مخالف بسیار داشته که برخی آن را تابع شرایط سیاسی زور می‎دانند و تسویه حساب‎های جناح‎ها و…

ادامه مطلب

و حالا بار دیگر «مد و مه»…

بعد از قریب به سه ماه تعطیلی ناخواسته، یاعلی‎گویان باز هم کرکره‎ی «مد و مه» را بالا زده‎ایم...، با این امید که باز آمدن «مد و مه»، خبر خوبی باشد برای آنها که در هوای ادبیات و هنر نفس می‎کشند. حکایت این غیبت ناخواسته هرچه بود، گذشت و تمام شد و مهم، باز آمدن بود…

ادامه مطلب