رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

نگاهی به «ولع مقدس» اثر بَری آنسوُرث / شریف و درعین‌حال بزرگ

بری آنسوُرث (۲۰۱۲-۱۹۳۰) یکی از بزرگ‌ترین نویسنده‌های تاریخ ادبیات انگلیسی‌زبان است. او در طول دوران نویسندگی‌اش هفده رمان نوشت که چهارتای آن‌ها به مرحله‌ نهایی جایزه‌ی بوکر راه یافت و سرانجام با شاهکارش «ولع مقدس» در سال ۱۹۹۲ به آن رسید و پس از چهار دهه با ترجمه صبا راستگار از سوی نشر نقش جهان…

ادامه مطلب

داستان امروز (۲) :«مورد خاصِ آقای پیرنیا» از مجتبی زمانی

یک پنج شنبه معمولی در همه جهان بود. آقای پیرنیا، کارمند ساده اداره راه و ترابری روی صندلی راحتی اش نشسته بود. آرام و بی اضطراب به باغچه کوچک پشت شیشه خیره شده بود که زیر قطرات نرمِ باران جوری عجیب به رنگی مابین آبی و سبز در آمده بود. نگاهش را که…

ادامه مطلب

کتاب‌های طلایی یادگار دیروز؛ تحفه امروز

«کتاب‌های طلایی» نام مجموعه‌ای از کتاب‌های کودک و نوجوان بود که در دهه ۴۰ توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ می‌رسید. در کتاب‌های این مجموعه تعدادی از مشهورترین و بهترین داستان‌های کلاسیک اغلب با ترجمه محمدرضا جعفری منتشر شدند و شاید بتوان گفت که بسیاری از کودکان و نوجوانان در آن سال‌ها با کتاب‌های این مجموعه…

ادامه مطلب

مد و مهِ ابراهیم گلستان و فرایندهای طرد/ شیما بهره‌مند

اینکه بارِ فکری یک داستان، بر دوشِ چند شخصیتی بیفتد که عقلشان نَم می‌کشد و کرداری خلافِ عادت دارند، شاید تنها از نویسنده‌ای چون ابراهیم گلستان بربیاید که تمامِ حرف حسابش در این سالیان، تأکید بر تفکر و شناخت و قوتِ فکری بوده است. گلستان این تفکر را در عمقِ لایه‌های رسوب‌کرده ذهنِ جمعی جامعه…

ادامه مطلب

رو در رو با تاریخ/«مد و مه» ابراهیم گلستان، به‌روایتِ احمد غلامی و احمد آرام

شاید این حقیقت که ابراهیم گلستان آدم فروتنی است چندان با واقعیتِ مألوف جور نباشد. اما او به‌واقع فروتن است. گلستان در ۹۷‌سالگی، مغزش همچون ساعت کار می‌کند و این شگفت‌انگیز است که هنوز از موضع‌گیری‌های صریح و تندوتیزش درباره مسائل فرهنگی و سیاسی دست برنداشته است. نادرند افرادی که در برابر گلستان موضع نداشته…

ادامه مطلب

«فیلمنامه نویسی برای پرمشغله‌ها» نوشته پیلار الساندرا؛ برای نوشتن فیلمنامه همه وقت دارند!/ نیره رحمانی

این سومین کتاب از مجموعه کتابهایی است که نشر بیدگل تحت عنوان نگارش خلاق، منتشر کرده است. ابتدا «راهنمای عملی نمایشنامه نویسی» نوشته نوئل گرک، سپس «نوشتن با تنفس آغاز می‌شود» اثر لرن هرینگ در زمینه داستان نویسی و حالا هم «فیلمنامه نویسی برای پرمشغله ها» اثر پیلار آلساندرا که با ترجمه نریمان افشاری به…

ادامه مطلب

درنگی بر گزاره ی فقر نقد در ادبیات داستانی ایران / نورالله نصرتی

گاه گزاره یا انگاره ای در بین عامه و حتی گروهی از نخبگان رواج می یابد و جا می افتد و از فرط تکرار، منطقی و مسلم فرض می شود؛ چنان که موافقان اش لزومی به تامل و بازنگری در صحت و سقم آن با وجود گذشت زمان و وقوع تحولات مداوم در زمینه آن…

ادامه مطلب

نگاهی به «با کوه در میان بگذار» اثر جیمز بالدوین / شاهکاری برای تمام اعصار

جیمز بالدوین می‌گفت اگر قرار بود تنها یک کتاب می‌نوشتم، «با کوه در میان بگذار» همان کتابی بود که باید می‌نوشتم. این کتاب در سال ۱۹۵۳ منتشر شد و نخستین اثر بالدوین است؛ رمانی که خود را در زمره رمان‌های کلاسیک آمریکایی جای داده و از زمان انتشارش تا به امروز، بارها مورد ستایش قرار…

ادامه مطلب

تمام جامعه آمریکا تصمیم گرفته بود از «سیاهان» یک «هیچ» بسازد / گفتگو با جیمز بالدوین

جیمز بالدوین (۱۹۸۷ فرانسه-۱۹۲۴ آمریکا) از بزرگ‌ترین نویسندگان قرن بیستم آمریکا است که با آثارش درک و دریافت آمریکایی‌ها را نسبت به سیاه‌پوستان و نژادپرستی عوض کرد. او با نخستین رمانش «با کوه در میان بگذار» (۱۹۵۳) که امروزه از آن به‌عنوان یکی از کلاسیک‌های ادبیات آمریکا یاد می‌کنند نام خود را در ادبیات جهان…

ادامه مطلب

نگاهی به «نغمه‌های عرب» اثر مانلی لبیدی / کاوه قادری

مانلی لبیدی در نخستین فیلم بلند داستانی‌اش یعنی «نغمه‌های عرب»، «کمدی-درام»اش را بر پایه‌ی یک تم بسیار نام آشنا در تاریخ سینما بنا می‌نهد؛ «تقابل شخصیت با جهان پیرامونی‌اش». در واقع، تمام آن تضادهایی که در جهان فیلم، موقعیت‌ها و روابط آدم‌ها با شخصیت اصلی «سلما» نام فیلم وجود دارد

ادامه مطلب

دو نگاه به رمان « گم و گور» اثر مریم آمارلو / فروزان مقصودی و ناهید شمس

گم وگور، روایت خواب‌‌زدگیست. دنیایی که در آن بیداری از خواب، عجیب‌‌تر است. ” بیدار شده‌‌ام ولی هنوز بخش خودآگاه ذهنم بیدار نشده است.” دخترکی خوابزده، بین رویا و بیداری گم است. خوابزده می بیند، خوابزده می‌‌شنود و خواب‌‌زده حدس و گمان می‌‌زند. اما همین راوی، گاه از عالم خواب بیرون آمده و بطور قطع،…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «تادانو» محمدرضا سالاری / فریبا چلبی یانی

نام رمان از ابتدا خواننده را با خود در­گیر می‌­کند که به چه علت انتخاب شده‌ و از همان ابتدا نویسنده به توضیح “تادانو”می‌پردازد و تکلیف خواننده را مشخص می‌­کند که با یک رمان خواندنی و قابل ­تامل روبروست. داستان با اعدام زنان ایرانی شروع می‌شود که با توجه به تاریخ ایران، اولین زنی که…

ادامه مطلب

تاریخ را از چپ نخوانیم: تلاش نافرجام نخبه هیتلری برای نجات دکتر مصدق / علی محمد اسکندر جو

هر نویسنده نه تنها نسبت به آنچه می نویسد تعهد دارد بلکه نسبت به آنچه هم نمی نویسد نیز متعهد است و باید پاسخگو باشد که چرا نمی نویسد آنچه باید نوشتن را. در ضمن این یادداشت بلند برای نگارنده فرصت گرانی­ست تا به بهانه نخست وزیر خاموش ایران نکاتی را یادآور کسانی شود که…

ادامه مطلب

مانیفستِ گلستان/ تازه ترین حرفهای ابراهیم گلستان

گفت‌وگو با ابراهیم گلستان همیشه جذاب است، نه اهلِ مسامحه است و نه ریا. مردی که از قید و بندهای رایج رهاست و به تو اجازه می‌دهد خودت باشی، خودِ خودت. آنچه در گفت‌وگوهای گلستان بیش از هر چیز خوشایند است آزادی در بیان و انتقاد است. ابراهیم گلستان، نویسنده‌ای است که در نودوهشت سالگی…

ادامه مطلب

آشفتگی در صبحانه قهرمانان کورت ونه گات! / علی ربیعی( ع-بهار)

دنیایی که در آن بسر می بریم بار عداوت ها و کینه ها هاست و کورسوی امیدی هم با این وضعیت سیاسی حاکم بر جهان نیست گویی همه ناخدا “اهب ها” در کتاب موبی دیک به جهت انتقام به جنگ نهنگ سفید آمده اند زیرا که در چهره های مردان سیاست قبح انتقامی درشت زدوده…

ادامه مطلب

دو یادداشت درباره «اشراق درخت گوجه سبز» اثر شکوفه آذر / فکرهای مدرن، انتخابهای سنتی

فصل اول رمان شروع درخشانی دارد و خواننده فکر می‌‌‌‌کند که داستانِ سهراب خواهد بود و براین محوریت ادامه خواهد یافت، ولی فصل به فصل، محوریت شخصیت‌ها بیشتر شده و داستان به خانواده‌ی سهراب از جمله بیتا، پدر و (راوی مرده)، مادر رزا و اهالی ده از جمله عیسی و … می‌‌‌‌‌پردازد که…

ادامه مطلب

همنشینی خیال و واقعیت / نگاه احمد عدنانی ‌‌‌پور به «اشراق درخت گوجه سبز» اثر شکوفه آذر

در رمانهایی با موضوع سیاسی، اجتماعی به طور معمول فضایی سرد و پر‌‌‌التهاب حاکم است و زبان که مولد چنین فضایی است از این تاثیرات بی‌‌‌نصیب نیست. با‌‌‌این‌‌‌وجود تفاوت زمانی به چشم می‌‌‌‌‌‌‌آیدکه از روال معمول متمایز باشد. اینطور که دراین رمان، نوشتار خشک و ملتهب سیاسی مد‌‌‌نظر نویسنده نیست

ادامه مطلب

کافکا از میان نامه‌هایش به ملینا / نیلوفر رحمانیان/ مادرانگی

'کافکا از میان نامه‌هایش به ملینا مادرانگی نیلوفر رحمانیان «ميلنا، چطور است كه تو هنوز از من نترسيده‌ای يا از من نرميده‌ای و يا احساسی از اين قبيل پيدا نكرده‌ای؟ ژرفای جديت و توان تو تا كجاها می‌رسد؟ من برای تو يا هر كس ديگر نمی‌توانم توضيح دهم كه در درونم چه می‌گذرد. چطور می‌توانم…

ادامه مطلب

کافکا از میان نامه‌‌هایش به پدر / سارا حشمتی / پدرکُشی

کافکا «نامه به پدرش» (هرمان کافکا)، را در نوامبر ۱۹۱۹ نوشت و به مادرش سپرد تا آن را به پدر برساند. کافکا با نوشتن این نامه در پی آن بود که رابطه‌اش با پدر از نو حسنه شده و زمینه‌ساز فروکش‌کردن تنش‌ها و دل‌آزردگی‌هایشان شود. در این میان مادرش، جولی کافکا، که به کل از…

ادامه مطلب

کافکای تنها / راحیل محمدی / بازشناسی کافکا از نامه‌هایش به فلیسه

فرانتس کافکا (۱۹۲۴-۱۸۸۳) یکی از معدود نویسنده‌های جهان است که بیش از هزار نامه از او به‌جا مانده که در آن نامه‌ها تصویر دیگری از کافکا می‌دهد. فلیسه باوئر، ملینا یزنسکا به‌عنوان دو زنی که کافکا به نوعی عاشق‌شان بود و هرمان کافکا پدرش که از او فرار می‌کرد، سه نفری بودند که کافکا به…

ادامه مطلب

زیرِ سایه‌ی درختانِ کابوس /پرونده فیلم « ۱۹۱۷» ساخته سم مندنس ( بخش دوم)

بهار سال ۱۹۱۷، حدود یک سال قبل از پایان جنگ جهانی اول. منطقه‌ای در شمال فرانسه. دو جوان انگلیسی، نقطه‌ی آغازین روایت فیلم را رقم می‌زنند. نمای بسته از صورت مرد جوانی با چشم‌های بسته، تکیه داده به درخت و دیگری خفته روی چمن‌ها و صورت پوشیده با کلاه‌خود. آسایش و آرامش این صحنه…

ادامه مطلب

فرشته ها در جنگ جایی ندارند / پرونده فیلم « ۱۹۱۷» ساخته سم مندنس (بخش اول)

بلک همچون فرشته ای در بهشت خواب است . .دستور صادر میشود . به ماموریتی فراخوانده شده ، باید همراهی انتخاب کند . اسکوفیلد را برمی گزیند . نزدیکترین فرد به او از نظر بعد مکانی و شاید روحی . فرمانده ماموریت را تعیین می کند . نجات جان هزار و ششصد تن…

ادامه مطلب

شکسپیر درباره‌ی طاعون چه نوشت / استیفن گرینبلت/ مترجم: علی قاسمی منفرد

کسپیر سراسر عمرش را در سایه‌ی طاعون خیارکی گذراند. در ۲۶ آوریل ۱۵۶۴، جان برچگردل[iii]، ‌کشیش محل، در دفتر ثبت احوالِ کلیسای تثلیث مقدس[iv] در استراتفورد، تعمید کسی را به ثبت رساند به نام «Gulielmus filius Johannes Shakspere». کشیش چندماه بعد در همان محل به مرگ یک شاگرد بافنده با نام اولیور گان اشاره…

ادامه مطلب

عوامل لازم برای نوآوری در نگارش نمایشنامه / ترانه جوانبخت

نگارش نمایشنامه یکی از مهمترین فعالیتهای ادبی است که برای آن نیاز به داشتن مهارتهای مختلف است. یکی از عوامل لازم برای نوآوری در نمایشنامه‌نویسی داشتن دانش کافی برای آن است. عوامل دیگر برای نوآوری در نگارش نمایشنامه، داشتن استعداد، انگیزه و پشتکار است. نوآوری در نمایشنامه‌نویسی بر یکی از این چهار محور است:

ادامه مطلب

نگاهی مختصر به عروسک خانه اثر هنریک ایبسن

«عروسک‌خانه» یا «خانه عروسک» یکی از نمایشنامه‌های مشهور هنریک ایبسن است که در آن روایتی از موقیعت زنان در اواخر قرن نوزدهم به دست داده شده است. نورا، شخصیت اصلی این نمایشنامه ایبسن است و ایبسن به‌خوبی نشان می‌دهد که در آن زمانه، زنی متأهل مثل نورا، تنها به‌واسطه حضور یک مرد می‌تواند صاحب درآمد…

ادامه مطلب

نگاهی کوتاه به «آلیس در بستر» اثر سوزان سانتاگ

سوزان سانتاگ در میان آثار مختلفی که در فرم‌های مختلف نوشتاری نوشته است، نمایشنامه‌ای دارد با عنوان «آلیس در بستر» که درواقع تنها اثر او در عرصه نمایشنامه‌نویسی است. «آلیس در بستر» پیش‌تر با ترجمه فرزانه قوجلو به فارسی منتشر شده بود و به‌تازگی نیز ترجمه دیگری از آن به چاپ رسیده که مترجمش مریم…

ادامه مطلب

نگاهی کوتاه به اثر متفاوت ویکتور هوگو، آخرین روز یک محکوم

«آخرین روز یک محکوم» اثر متفاوتی از ویکتور هوگو است که با ترجمه بنفشه فریس‌آبادی اخیرا در نشر چشمه به چاپ پنجم رسیده است. در مقدمه کتاب آمده است «برای درک چیستیِ این کتاب دو راه وجود دارد: یکی آن‌که فرض کنیم دسته‌ای ورق‌پاره‌ی زرد در اندازه‌های مختلف پیدا شده که به کمک آن‌ها می‌توان…

ادامه مطلب