رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

شعری از فریدون رهنما

فریدون رهنما اشعارش را به فارسی نمی نوشت، این نکته البته خودش جای بحث دارد که با توجه به زبان غیر فارسی اشعارش اساسا می توان اورا جزو شعرای فاسی به حساب آورد یا نه، درواقع ملاک شعر ایرانی، ملیت گوینده است یا زبان سرایش آن؛ البته آنچه گفته شد چیزی از اهمیت فریدون رهنما…

ادامه مطلب

فریدون رهنما و تاثیرش بر ادبیات ایران

هفدهم مرداد 1354، فريدون رهنما چشم از جهان فرو‌بست. مردي كه با حضورش در عرصه ادبيات و سينماي ايران، رقم‌زننده‌ تحولي چشمگير شد. رهنما از فرانسه به ايران آمد. او براي هنرمندان ايراني حرف‌ها و پيام‌هاي تازه‌يي داشت و مي‌كوشيد تا آموخته‌هايش از هنر مدرن غرب را به داشته‌هاي هنري ايران پيوند بزند و هوايي…

ادامه مطلب

نقد فیلم هیس …دخترها فریاد نمی زنند اثر پوران درخشنده

نکته اول مدتی است با خودم فکر می‌کنم، آیا اگر فیلم «رابطه» یا «پرنده کوچک خوشبختی» در این سال‌ها ساخته می‌شد، بازهم مخاطب داشت و باز هم مورد استقبال مردم و گیشه و منتقدان قرار می‌گرفت؟ این فکر را درباره بسیاری از فیلم‌های دیگر هم می‌کنم. به‌خصوص فیلم‌هایی با مضمون جنگ. آیا مردم این روزها به…

ادامه مطلب

نقد و بررسی فیلم دهلیز ساخته بهروز شعیبی

«دهليز»، فيلمي در ژانر اجتماعي، متفاوت و يك قدم كوچك اما ارزشمند است. فيلمي كه شايد موضوع آن موضوعي تكراري يعني بحث قصاص به خاطر قتل است كه در طي آن، قاتل منتظر بخشش اولياي دم مقتول است. موضوعي كه شايد اين روزها بحث داغ خيلي از محافل و دادگاه‌ها باشد و چندي پيش هم…

ادامه مطلب

ادبیات، عکاسی و سینما در گفتگو با ناصر تقوایی

حرفه‌ام فیلم‌سازی است، ناموس‌ام ادبیات ‌«ناصر تقوایی» 72 ساله شد و البته همزمان با آن نمایشگاه عکسش را در گالری نگاه برگزار کرد. نمایشگاهی که «ابر و باد و مه و مه» نام داشت. ناصر تقوایی در نگاه اول چندان پرکار نیست. اما نگاه اول هیچ‌وقت مهم نیست. باید با دقت به کارنامه هنری او…

ادامه مطلب

خواندن- نوشتن/ نوشتن- خواندن

چرا می­نویسیم؛ بی نوشتن هم می­شود زیست؛ ممکن، فرهنگ­های بی نوشته، فرهنگی باشد، شاد؛ شاید نوشتن، کاری آدمی،­ است، که می­خواهد از خود، ردِ پای بگذارد؛ اثر بگذارد؛ نقش بگذارد که من اینجا بودم­وُ، ناگزیر به رفتن شدم؛ هنگامی که دانستم، نمی­مانم؛ خواستم ردِ پایی از خود بگذارم. تنها امید انسان برای زیستن، تصور…

ادامه مطلب

مروری بر روزگار سپری شده مردم سالخورده: برزخِ خسِ اثر محمود دولت‌آبادی

شما به چه رنگی خیال می‌بینید؟ کم پیش آمده داستانی بخوانم که مرا تا مرز "زمینه‌ی رنگی" خیال‌ها و رویاهایم، مرز خاطراتم، جایی که همه چیز پشت رنگ‌هایی تیره و نامرئی می‌شوند، پیش ببرد. و کتاب دوم روزگار سپری شده‌ی مردم سالخورده که تماما مرور خاطرات کودکی تا جوانی سامون است، و با همان حالات…

ادامه مطلب

«دزد دوچرخه» اثر ویتوریو دسیکا به روایت کن لوچ

وقتی که بچه بودم، سینما چندان علاقه اصلی زندگی‌ام نبود. من کاملا آن روزها شیفته تئاتر بودم و در روزگار جوانی هم دیگر این تئاتر بود که بدل به جاه‌طلبی اصلی زندگی من شد. با همین امید راهی تئاتر شکسپیر استرافورد می‌شدم، آرزویم این بود که کارگردان تئاتر بشوم، شب و روز رویای تئاتر را…

ادامه مطلب

نگاهی به فیلمهای گربه رییس، فرزندان ما و بهشت

گربه روی شیروانی داغ/ نیما توسلی/ ماه آگوست با فیلم‌های خوبی همراه است. برای دهه اول آگوست، فیلم‌های«بهشت»، «فرزندان ما» و کارتون «گربه رییس» را به شما پیشنهاد می‌کنیم. تابستانی داغ با فیلم‌هایی داغ، با بازیگرانی معروف، چون «مت دیمون»، «جودی فاستر»، و «طاها حدید». گربه رییس: ‌دار و دسته مکزیکی‌ها Top Cat شناسنامه فیلم: ژانر: انیمیشن کمدی/کارگردان: آلبرتو مار/صداپیشگان:…

ادامه مطلب

نقد و بررسی فیلمهای «مکانی آن سوی کاج‌ها» و «بدن های گرم»

سه نگاه به « بدن‌های گرم» ساخته‌ی جاناتان لِوین بدن‌های گرم  Warm Bodies نویسنده و كارگردان: جاناتان لِوین. بازیگران: نیكلاس هولت (آر)، ترزا پالمر (جولی)، آنالی تیپتُن (نورا)، جان مالكوویچ (گریگیو). محصول 2013 . 98 دقیقه. بعد از این‌كه آر، كه یك زامبی فوق‌العاده غیرعادی است، جان جولی را از حمله‌ای كه به او شده نجات می‌دهد،…

ادامه مطلب

مروری بر رمان «نام من سرخ» اثر اورهان پاموک

نشر مروارید اخیرا، رمان «نام من سرخ» اورهان پاموک را با ترجمه تهمینه زاردشت منتشر کرده و این در حالی است که چند سال قبل نیز نشر چشمه ترجمه‌ای از این رمان مهم پاموک منتشر کرد که مترجم آن عین‌الله غریب بود. آنچه در نگاه اول، با مقایسه این دو ترجمه به چشم می‌آید، تفاوت…

ادامه مطلب

«آلبر کامو» به روایت «اورهان پاموک»

لابد از اثر گذشت زمان است که خواندن آثار نویسندگان را هیچ به یاد نمی‌آوریم، مگر اینکه با جهانی دوباره دیدار کنیم که شناختمان از آن، مدیون اولین‌بار خواندن آنها و یادآوری شورهای جوانانه‌ای باشد که در ما بیدار کردند. چنانچه با نویسنده‌ای اُخت شدیم، دلیلش تنها این نیست که او ما را به جهانی…

ادامه مطلب

مروری بر «پیش‏روی» رمان تازه‏ای از‌ ای. ال. دکتروف

در چند ماه، لذت خواندن دو رمان اخیر دکتروف نصیب علاقه‌مندان ایرانی شد؛ نویسنده‏ای که با ترجمه‌های نجف دریابندری از رمان‏های معروفش، «رگتایم» و «بیلی باتگیت»، معرفی شد و بعدها مترجمان دیگری آثاری از او مانند «آب کردن» و چند کتاب دیگرش را ترجمه کردند. رمان «هومر و لنگلی» آخرین کتاب نویسنده است که در…

ادامه مطلب

مباحث تئوریک: راوی در داستان

روایت، بازگویی پی‌در پی وقایع و گفتاری است که راوی، آن را روایت می‌کند. بدون شک وقایع، فقط اتفاقات عینی و بیرونی نیست، بلکه می‌تواند ذهنی باشد و بیان احساسات و افکار شخصیت‌ها را هم شامل شود. نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که راوی، نویسنده اثر نیست، بلکه ویژگی‌های خاص خودش…

ادامه مطلب

در هوای نوستالژی: ماشین ها و آدمها/ اتومبیل چهره های معروف تاریخی

 موسکوویچ، رولز رویس، کرایسلر و  لندرور. این ها شاید نام هایی معمولی و حتی خاطره انگیز برای خودروها باشند. اما این نام ها وقتی مهم می شوند که بدانیم یک چهره یا شخصیت معروف، پشت فرمان آن نشسته است و مالک خودرو بوده است. اگر از خودروهای گران قیمت و امروزی فوتبالیست ها و بعضی بازیگران…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با پوران درخشنده کارگردان فیلم هیس دخترها فریاد نمی‌زنند

حرف زدن با خانم پوران درخشنده کارگردان فیلم هیس دخترها فریاد نمی‌زنند تلخ از کار درآمد. خود فیلم هیس... فیلم تلخ و گزنده‌ای است حالا اگر بخواهیم درباره‌اش حرف هم بزنیم، تلخ‌تر و گزنده‌تر خواهد شد. اولین‌بار فیلم هیس... را چند ماه قبل از جشنواره پارسال در دفتری به همراه مهرزاد دانش، منتقد سینما، دیدم.…

ادامه مطلب

سبک شناسی نویسندگی ویلیام فاکنر

ارنست همینگوی در زمان جنگ در ایتالیا راننده آمبولانس بود، در آفریقا سافاری می‌كرد و سال‌ها در یك مزرعه در خارج از هاوانا زندگی كرد. اف. اسكات فیتزجرالد تاثیرات زیادی در نقاط مختلف اروپا گذاشت و در شهرهایی همچون پاریس و كپ‌دانتیب فرود آمد. اما ویلیام فاكنر كه در همان دوره «نسل گمشده» عمر كرده…

ادامه مطلب

پاشنه آشیل ادبیات امروز ما کجاست؟

وقتی به ادبیات گذشته  خودمان اعم از نظم یا نثر ­_یا حتی شفاهی_باز می گردیم  به مقوله ای در استخوان بندی روایت داستان ها بر می خوریم  که امروز ه به آن نقطه ی ضعف یا به قول مدرن آن پاشنه ی آشیل می گویند بر می خوریم. این  پاشنه ی  آشیل در ادبیات گذشته…

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی شرلی جکسون و شاهکار ادبی‌اش «لاتاری»

پنجشنبه، هشتم آگوست، سالروز درگذشت شرلی جکسون، نویسنده مطرح آمریکایی و خالق داستان کوتاه «لاتاری» است؛ داستانی که با گذشت سال‌های زیاد همچنان اثری قابل توجهش میان منتقدان ادبی و مخاطبان داستانی محسوب می‌شود و خشونت درونی انسان‌های سراسر جهان را نشان می‌دهد. شرلی هاردی‌جکسون، نویسنده سرشناس آمریکایی، در هشتمین روز از هشتمین ماه میلادی در منزلش…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «گذرگاه» اثر کورمک مک‌کارتی

«سه‌گانه مرزی» وسترنی مدرن و شبه فلسفی است كه حوادث آن در میانه قرن بیستم، بین مرز آمریکا و مکزیک، به وقوع می‌پیوندند. نكته متمایز كننده این اثر با دیگر رمان‌هایی در این ژانر، شخصیت‌های آن است؛ افرادی كه مانند دیگر آثار وسترن، مردانی با تجربه و میانسال نیستند. در این داستان‌‌ها نوجوانانی نقش دارند…

ادامه مطلب

گفتگو با شهریار مندنی پور/ نویسندگی در غربت

شهریار مندنی‌پور با كتاب «سانسور یک داستان عاشقانه ایرانی» در میان خوانندگان انگلیسی‌زبان شهرت یافت، رمان او با ترجمه سارا خلیلی از سوی انتشارات کناپف با تیراژ 300‌هزار نسخه منتشر شد. این رمان به زبان‌های آلمانی، هلندی، کره‌ای و ایتالیایی هم ترجمه شده است. او در این رمان روایتی از رابطه عاشقانه دختر و پسری…

ادامه مطلب

فضای حرف و فضای عمل/ همچنان به زبان ملاحظه سخن می‌گویم و نه صراحت

سلام خواهران و برادران عزیز ز دهقان و از ترک و از تازیان نژادی پدید آید اندر میان نه دهقان، نه ترک و نه تازی بود سخن‌ها به کردار بازی بود در پایان جلسۀ دیشب، یکی از جوانان که من شخصا نمی‌شناسم از بین جمعیت به سوی من آمد و یادداشتی را در دست من…

ادامه مطلب

شگردهای نوشتن داستان کوتاه

در نقد هر داستان کوتاه درک طرز ارتباط آن با خواننده و چگونگی تحصیل این درک در درجه‎ی اول اهمیت قرار دارد. ولی‎ خواننده قبل از اینکه به این ارتباط برسد می‎خواهد با داستان‎ به گونه‎ای برخورد کند که در تجربه‎ی آن سهیم و شریک باشد. از اینجا به بعد است که آن تجربه داستانی…

ادامه مطلب

نکته‌های طلایی برای نویسنده شدن از زبان بزرگان ادبیات

بایدها و نبایدهای هر کاری را از افرادی می‌پرسند که عمری را در آن حرفه‌ سپری کرده و مویی را در پستی‌ها و بلندی‌هایش سپید کرده‌اند. نویسندگی هم از شغل‌های تمام‌وقتی است که لحظه‌لحظه‌ تفکر و ادراک یک انسان از زندگی را برای خود طلب می‌کند و به همین دلیل گوش دادن به فوت و…

ادامه مطلب

زبان پریشی و بستر های شکل گیری آن (از نگاه رومن یاکوسن)

تحقيق و مطالعه ياكوبسن درباره زبان پريشي و نتايجي كه به آن دست يافت، نمونه خوبي است از اينكه چطور با بررسي يك مهارت آسيب ديده مي‌توانيم به عملكرد واقعي آن پي بريم. او كشف كرد كه زبان پريشي كه معمولا در اثر يك ضايعه مغزي به وجود مي‌آيد و بازه گسترده‌يي از انواع اختلال…

ادامه مطلب

درباره زندگی و افکار رومن یاکوبسن

رومن ياكوبسن متفكري بود كه به تمام حيطه‌هاي كوشش و تقلاي انسان با روشي ديناميك و همبسته نزديك شده‌بود. فعاليت‌هاي انساني به طور بنيادي به زبان ارتباط دارند. آخرين كتاب وي با عنوان «هنر كلامي، نشانه كلامي، زمان كلامي»، خود دربرگيرنده اين حقيقت است. حتي اگر در برخي موارد زبان مستقيما در عمل خلقت دخيل…

ادامه مطلب

چنین گفت هدایت/ نگاهی دیگر گونه به «بوف کور» صادق هدایت

نوشته های هدایت، به مانند آینه ای در برابر ما، بازتاب همه ی زیبایی ها و زشتی ها، نیکی ها و پَلشتی های انسان ایرانی است. نوشته های او، ایرانیان را به خودشان شناساند، همان کاری که هزار سال پیش از او، فردوسی با شاهنامه اش در مورد داستان های ملی و زبان پارسی کرد....…

ادامه مطلب

گزارش پشت صحنه فیلم «متروپل» تازه تر این اثر مسعود کیمیایی

ساخت تيتراژ و طراحي پوستر«قيصر»، ساخت تيتراژ «رضا موتوري» و «سرباز‌هاي جمعه» مجموعه همكاري‌هاي اين دو فيلمساز مطرح سينماي ايران را تشكيل مي‌دهد و اگر كيارستمي تعارف يا پيشنهاد كيميايي را در آن شب مردادماه مي‌پذيرفت همكاري متفاوتي در كارنامه اين دو سينماگر ثبت مي‌شد؛ اينكه پلاني از فيلم كيميايي را كيارستمي كارگرداني كند …

ادامه مطلب

نقد: کشفِ حقیقت نه؛ ارایه­ی خوانشِ ممکن از متن

نقد ادبی، نوشتن- خوانش یا خوانش- نوشتن است؛ این که در فرهنگ ما، نقد، شناختن سره از ناسره است؛ این یک برداشت دگم، مقتدر، وَ ایستا است؛ اصولن، در روزگار ما دیگر حرف از سره وُ ناسره، معنایی ندارد؛ چون همه چیز، ساخته می­شود؛ بنابر این، نمی­توان نمونه­ی معیار را – که گویا همان سره…

ادامه مطلب

نقد و بررسی «زمین یخ‌زده» اثر اسکات واکر

 مهرناز منتظري: «زمين يخ‌زده» فيلمي نيست كه متن قابل اتكايي داشته باشد. كارگردان كه اين اولين فيلم بلند داستاني‌اش است، از بازي ستارگاني چون نيكولاس كيج، جان كيوزاك، ونسا هاجنز و كورتيس جيمز جكسون معروف به 50 سنت بهره برده است. فيلم كه دقيقاً با عنوان آن هم خواني ندارد، درباره پرونده‌هاي دهه‌هاي 1970 و 1980…

ادامه مطلب