درباره هدایت بسیار اظهار نظر شده و اغلب آنها هم ستایش آمیز هستند، بهویژه از قول کسانی که از نزدیک با او دمخور بودهاند؛ و حتی آدمی مثل احمد فردید که در دنیا فقط خوش را قبول داشت و هایدگر و معدود کسانی که شمارشان به تعداد انگشتان یک دست نمیرسد و خط و ربط…
بیستمین داستان آدینه "مد و مه" مصادف شد با سالروز تولد صادق هدایت و هفتهای که به نام او مزین کردیم، به همین دلیل به سراغ یکی از معروفترین داستانهای او رفتیم، داستانی به نام "سه قطره خون" که از کتابی به همین نام انتخاب کردهایم. زمان نگارش این داستان به سال 1310 برمیگردد، سالهایی…
متن زیر یکی از کاملترین سالشمارهای زندگی صادق هدایت است، چرا که هم در بر دارنده مهمترین اتفاقات در طول زندگی اوست و هم اینکه آثار نوشته شده توسط هدایت مو به مو به ترتیب زمان نگارش یا انتشار، در آن درج شده است؛ از داستانهای او گرفته تا ترجمه ها و حتی مقالاتی که…
صادق هدایت از مرید و مراد بازی، بیزار بود، همچنین از هرگونه تملق و توجه بی جا؛ در اواخر عمر زمانی که شهرتی نسبی در محافل ادبی داخلی بهدست آوردهبود (بهخصوص بعد از آن برنامه رادیویی کذایی در بیبی سی)، با بدبینی و تحقیر بهاین شهرت می نگریست. برای آدمی اینچنین حساس و رها از…
روایت است، علی اکبر دهخدا هنگام نگارش فرهنگ سترگ خود تنها نام بزرگانی را درج می کرد که در قید حیات نبودند، جز یک استثناء که آن هم کسی نبود جز صادق هدایت؛ این استثناء قائل شدن در مورد هدایت، نشان از اهمیت و اعتبار صادق هدایت نزد چهرههای بزرگ زمان خود دارد. در ادامه…
صادق هدایت امسال صد و هشت ساله میشود، و قریب به شش دهه از مرگ او میگذرد. در طول این سالها نویسندگان بسیاری آمده و رفتهاند؛ آثار بسیاری نوشته شده که برخی از آنها لااقل به لحاظ کیفیت ادبی از آثار هدایت (به استثنای بوف کور) بهتر بودهاند و شاید حتی بودهاند آثاری که به…
بیست و هفتم بهمن ماه مصادف است با سالروز تولد غزاله علیزاده که در 27 بهمن ماه 1325 در مشهد به دنیا آمد و در 21 اردیبهشت 1375، در جواهرده رامسر به زندگی خود پایان داد. به همین مناسبت نوزدهمین داستان…
روزهای واپسین بهمن ماه هر سال، مصادف است با سال روز تولد صادق هدایت (28بهمن 1281)، درباره نقش تاثیرگذارهدایت نه تنها برنسل های مختلف ادبیات داستانی ایران که در اغلب زمینه های فرهنگی و هنری این دیار، بسیار سخن گفته شده، درباره اهمیت او همین بس که با وجود گذشت قریب به شش…
برای نویسندگانی که نخستین تجربههای داستانی خود را منتشر میکنند، ساده نوشتن یکی از مطمئن ترین راههاست، شیوهای که به واسطه آن لااقل میتوان مطمئن بود، از افتادن به بیراهه تجربهها دشوار زبانی و فرمی که اغلب به دلیل کم تجربگی به سامان نمیرسند، پشگیری میکند؛ دلیل اقبال به سادهنویسی در میان نویسندگانی که نخستین…
بورخس نیاز به معرفی ندارد، نویسندهای که به قول خودش، همواره به عنوان کسی شناخته میشد که جایزه نوبل به او ندادهاند! جایزهای که بیاغماض چیزی به اعتبار بورخس نمیافزود، و چه بسا خود اعتبار بیشتری مییافت و این سوال همیشگی باقی نمیماند که چرا به بورخس جایزه نوبل داده نشد؟!
به هر روی…
نوشته زیر فصل اول از کتاب «عناصر داستان» اثر رابرت اسکولز است، که با ترجمه فرزانه طاهری توسط انتشارات مرکز منتشر شده است. کتابی کوچک اما خواندنی که نکات قابل توجه کم ندارد. خود اسکولز در مقدمه کوتاه کتاب اشاره دارد که کوشیده به زبانی ساده صحبت کند، به دور از اصطلاحات و نظامات پیچیده…
داستان آدینه (18): «انتری که لوطیاش مرده بود» اثر صادق چوبک
برای انتخاب داستان آدینههای هجدهم «مد و مه»، به سراغ یکی از چهرههای نامدار ادبیات داستانی که بعد از قریب به شش دهه از نوشتن نخستین داستانهایش، هنوز خواندنی و جذاب مینماید و این کیفیتی است که در آثار انگشت شمار نویسندگان ایرانی میتوان…
در گام سوم از این سلسله نوشتهها به تعریف رمان پرداختیم، اینکه چگونه داستان را از غیر داستان شناسایی کرده و ایضا میان رمان و غیر رمان تفاوت قائل شد. بعد از آشنایی با تعریف رمان، برای کامل شدن دریافت ما از کم و کیف رمان، نوبت به شناخت گونهها و انگارههای مختلف در این…
نویسنده این نقد، محمد يعقوب يسنا، استاد دانشكده زبان و ادبيات پارسی در دانشگاه بيروني افغانستان است. او چند هفته پیش هم در همایش بین المللی اساتید زبان و ادبیات فارسی که در دانشگاه تهران-تالار علامه امینی- برگزار شد نیز به عنوان مدعو حضور داشت. لازم به ذکر است که این نوشته مطابق با رسم…
بکت را اغلب ادامه جیمز جویس میدانند، بخصوص که کارهای اولیه او شباهتهائی با آثار آن نویسنده بزرگ ایرلندی دارد. هر دو سعی دارند که تمامی زندگی را در نوشته های خود منعکس کنند. ولی بکت تلاش میکند تا همین زندگی را در کوچکترین فضا فشرده کند... نوشته زیر کاری ست خواندنی…
یک.
درسالهای دور و نزدیک، به ندرت شاهد آن بودهایم که آثار عامه پسند سوژه نقد و بررسی منتقدان قرار گیرند، مسئلهای که البته چندان هم دور از انتظار نیست، به یک دلیل کاملا روشن نقد تئوریک و حتی تماتیک در مورد داستانهای عامهپسند اغلب راه به جایی نمیبرد، چرا که ناخواسته نویسنده را در…
هفدهمین داستان آدینه «مد و مه» را به داستانی از ر.اعتمادی اختصاص دادیم، یکی از معروفترین و البته محبوبترین پاورقینویسان ایرانی که اگرچه اوج شهرت او به دهه پنجاه بازمیگردد و باوجود قریب به پنجاه سال داستاننویسی، همچنان دست به قلم داشته و داستانهایش در میان عامه مردم خوانندگان بسیار دارد. درست است که ر.اعتمادی…
مقاله زیر یکی از مقالات منتشر نشده احمد شاملوست، منتشر نشده بدین معنا که در زمان حیات او به زیور چاپ درنیامد و ماند تا سالها بعد. در این مقاله شاملو از مسئلهای سخن میگوید که همواره از دغدغههای خود بوده، دغدغههای هنرمندی متعهد به پیرامونش، چنان که نمیتوانست نسبت به آنچه بر مردم دیار…
تقی مدرسی ، نویسنده "یکلیا و تنهایی او" و "شریف جان، شریف جان" در اواخر دههی سی برای ادامه تحصیل به امریکا رفت، آن هم درست در دورانی که بهواسطه انتشار "یکلیا و تنهایی او" در اوج شهرت بود و به همراه دوستش بهرام صادقی مستعدترین چهرههای ادبیات داستانی ایران به حساب میآمدند. او رفت…
«قطار در حال حرکت است» نوشته میترا داور را باید اثری متفاوت با بسیاری از مجموعه داستانهایی که این روزها شاهد انتشار آنها هستیم، به حساب آورد. این داستانها از زبانی یک دست و نثری متمایز با اغلب مجموعه داستانهای امروزی - که نشان از عدم وسواس نویسندگان آنها در زمینه نثر متن داستانی دارد-…
امروز بخش پایانی گفتگو با مارکز را می خوانید، در این بخش او از نویسندگانی سخن به میان آورده که در طول دوران نویسندگیاش از آنها تاثیر پذیرفته، البته او تمایل دارد که تاثیرپذیری را به صورتی غیر مستقیم به حساب بیاورد، حتی در مورد ویلیام فاکنر و شباهتهای سرهنگ آئورلیانو مارکز به سرهنگ ساتوریس…
در میان داستانهای آدینهی «مد و مه»، جای اثری از صادق هدایت خالی بود، به همین خاطر در شانزدهمین داستان آدینه، به سراغ او رفتیم که بزرگ خاندان ادبیات داستانی ماست، و سخن به گزاف نیست اگر بگوییم که دین بزرگی دارد بر گردن هر کسی که در این دیار برای داستان نویسی دست…
توجه و عنایت نویسندگان و منتقدان ادبی اروپایی و به ویژه فرانسویان به ادبیات امریکا، به شکلی برجسته خاطره توجه منتقدان سینمایی و خاصه اصحاب کایهدوسینما را به فیلمسازان امریکایی زنده میکند، فیلمسازانی نظیر آلفرد هیچکاک و یا ساموئل فولر که تا پیش از آن چندان در ولایت خودشان جدی گرفته نمیشدند و برخی از…
کم نیستند نویسندگانی که دوست دارند به هنگام کار در گوشه ای دنج و دور از هیاهو به نوشتن بپردازند، جایی که کمتر کسی از آن اطلاع دارد و جز مواردی خاص هیچ کس مزاحم خلوت آنها نمیشود. کارلوس فوئنتس یکی از همین نویسندگان است. مطلب زیر در عین اشاره به پارهای از عادتهای فوئنتس…
از ادبیات داستانی اسکاندیناوی به ویژه نروژ تاکنون رمانهای چندانی به فارسی ترجمه نشده، آنهایی هم که ترجمه شده اند، خیلی قدرتمند نبودهاند که چندان درخور بررسی بوده باشند. شاید بتوان گفت نروژیها به جز "کنوت هامسون" رمان نویس قابل دفاعی نداشته اند. یوستین گاردر هم که با دنیای سوفی در ایران مطرح شد، بیشتر…
در هفته گذشته بخش نخست این گفتگو از نظر شما گذشت، گفتگویی که در آن مارکز از دیدگاهها و عادتهایش در داستاننویسی سخن گفته است، حسن این گفتگو که آن را از نمونههای مشابه متمایز میکند، اشاره مارکز به یکسری نکات ساده اما در عین حال مهم در هنگام نوشتن است، او تجربیات خود را…
این درست که داستاننویسان زن در این سالها، نه تنها به لحاظ کمی که به لحاظ کیفی حضوری پررنگتر از نسلهای پیش داشتهاند و در این سالها کم نبوده آثار شاخصی که توسط زنان - و نه نویسندگان مرد که هنوز هم از منظر کمی غلبهای آشکار بر زنان نویسنده دارند- نوشته شده.
و باز…
امروز 24 دی ماه 1389، غلامحسین ساعدی هفتاد و پنج ساله شد. در حالی که قریب بیست و پنج سال است که روی در نقاب خاک کشیده. مرگی که بسیار تلخ و جانگداز بود چرا که ساعدی در تنهایی و غربت با زندگی وداع کرد، آن هم در زمانی که سخت دلتنگ وطن بود و…
وقتی کتاب نویسندهای را برای خواندن به دست میگیری که چهرهای شناخته شده و نام آشنا در محافل ادبیست، خواه ناخواه توقعت در مورد این کتاب بالا میرود. چرا که انتظار داری تا کیفیت آن در حد و اندازه اعتباری باشند که نام نویسنده با خود یدک می کشد، حال به عنوان یک منتقد و…
چندی پیش بخش نخست این نوشته که به سرچشمههای رمان فارسی میپردازد، در «مد و مه» منتشر شد و از نظر شما گذشت، نوشتهای که میکوشد به دلایل، زمینهها و چگونگی تولد رماننویسی در ایران بپردازد و اگر عمری بود رواِیتگر داستان داستاننویسی در این دیار باشد، البته به شکلی موجز و برای مخاطبی که…