رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

نگاهی به مجموعه داستان «برف و سمفونی ابری» اثر پیمان اسماعیلی

«برف و سمفونی ابری» عنوان کلی مجموعه داستانی از پیمان اسماعیلی است که چاپ اول آن در تابستان 1387توسط نشر چشمه انتشار یافته و تاکنون به چاپ سوم رسیده و جوایزی را نیز برده است؛ از جمله جایزه دهمین دوره منتقدان و نویسندگان مطبوعات به‎عنوان بهترین مجموعه داستان سال گذشته، جایزه مهرگان ادب و جایزه…

ادامه مطلب

گفتگو با ارنست همینگوی (بخش اول)

چگونه می توان اثر داستانی در خور اعتنایی  نوشت؟ خواندن تجربه های همینگوی در اين گفتگوي جذاب، در این زمینه بسیار به شما کمک خواهد کرد. همينگوي با شوخ طبعی می گوید که گاهی شانس می آورم و داستانهایم خوب می شود! اما صرف نظر از این شوخی، حرفهای او نشان از دشواری کار نویسندگی…

ادامه مطلب

داستان آدینه(۷): «آئینه شمعدان طلا» از حسینقلی مستعان

هفتمین داستان آدینه «مد و مه» را به یک پاورقی نویس دیگر اختصاص دادیم، کسی که پاورقی‎ «آفت» را در میانه دهه سی در مجله «تهران مصور» نوشت، به دلیل اقبال در میان مردم، شش سال (بیش از 300 قسمت) ادامه یافت، شاید امروز باورش سخت باشد، اما برخی از علاقمندان این پاورقی، همانجا کنار…

ادامه مطلب

نگاهی به داستان «زیر باران» از کتاب «کافه پری دریایی» اثر میترا الیاتی

این یادداشت را در حالی درباره‎ی مجموعه داستان «کافه پری دریایی» می نویسم که به چاپ سوم رسیده و بدین اعتبار می‎توان گفت که خوانندگان خود را یافته و توسط مخاطب خاص و عام هم دیده شده.  شاخص‎ترین ویژگی مضمونی داستانهای میترا الیاتی در این مجموعه، تم اجتماعی آنهاست. او در این داستانها به مسائل…

ادامه مطلب

کتاب‌خوانی با اعمال شاقه(۲): عشق به صورت عند المطالبه!

در هفته پیش برای ایجاد تنوع در مطالب «مد و مه»، طنز را نیز به این مجموعه افزودیم، برای این کار هم رفتیم به سراغ «امید مهدی نژاد» که از جمله چهره های شناخته شده، فعال و جوان و شاید هم خوش ذوق (!) این عرصه است. البته با این امید که امید ما را…

ادامه مطلب

صادق هدایت و پیوستن به بزم مردگان!

مقاله‎ي زير در مجله‎ي لوموند چاپ شده به سال 1987، مقاله‎اي كه نشان دهنده رويكردي دوباره در آن سالها به آثار صادق هدايت دارد، رويكردي كه نه تنها در اين كشور كه در كشورهاي ديگر از غرب تا شرق در دوره‎هاي مختلف شاهد بوده‎ايم و البته در بسياري مواقع نيز از آن غافل بوده‎ايم، آيا…

ادامه مطلب

سفری به لاله زار قدیم؛ حیف از آن روزها که ندیدیم!

در این سالها از لاله‎زار عزیز قدیم هیچ رد و نشانی نمانده، حتی از آن چند سینمای معدود قدیمی و یا انگشت‎شمار سالن‎های تئاتری که در دهه شصت و اوایل هفتاد، بقایایش هنوز لک و لکی می‎کردند. حمید رضا امیدی سرور در میانه‎ی دهه‎ی شصت، روزهای جمعه که به لاله‎زار می‎رفتی، هنوز…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «بی‎چیزها» نوشته کاتارینا هاکر

هميشه آن اتفاقي تكان دهنده‎تر است كه وقتی اصلا احتمال وقوع آن را نمي‎دهيم، با وقوع خود مارا شگفت زده كرده و همه تصوراتمان را برهم مي‎ريزد. شايد اگر واقعه يازدهم سپتامبر در هر كشور ديگري اتفاق افتاده بود، نه تنها تا اين اندازه توجهات جهاني را به خود جلب نمی‎كرده، بلکه این چنین نیز…

ادامه مطلب

چگونه می‎توان نیم کیلو «اولیس» و دو و نیم کیلو «در جستجو…» را بلعید!

ایرانی جماعت سالهاست چشم انتظار «اولیس» جویس لحظه شماری می‎کند، شاید که یا ممیز ارشاد انصاف به خرج بدهد و از خیر جرح و تعدیل این یکی بگذرد و یا اینکه منوچهر بدیعی که زحمت بسیار زیاد برای ترجمه این اثر را کشیده، کمی انعطاف به خرج داده و رضایت بدهد به کوتاه کردن بخش‎های…

ادامه مطلب

گفتگویی تازه با «ابراهیم گلستان»

ابراهیم گلستان چهره ای ست یگانه در تاریخ ادبیات داستانی معاصر و همچنین تاریخ سینمای این دیار خاصه سینمای مستند، از معدود کسانی که اگر چه به یک حوزه از هنر بسنده نکرد و تجربه ی کار در حوزه ای دیگر را نیز به کارنامه خود افزود، اما در هر دو نیز از سرآمدان بود،…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۶): «عشق دلقک» نوشته ارونقی کرمانی

اشاره: برای داستان آدینه‎ی این هفته، به سراغ رسول ارونقی کرمانی یکی از معروف‎ترین پاورقی‎نویسان دهه‎ی چهل رفتیم، با داستانی به‎نام «عشق دلقک» که از مجموعه داستانی به همین نام، انتخاب شده است. البته ذکر این نکته ضروری‎ست که ارونقی کرمانی بیشتر با پاورقی‎های طولانی‎اش که در مجله «اطلاعات هفتگی» منتشر می‎شد، شهرت داشت، اما در…

ادامه مطلب

در عصر سلطه‎ی رسانه‎های دیجیتال، رمان به راه خود ادامه می‎دهد…

وقتی اولین تصاویر محو و مبهم  بر روی کاغد عکاسی نقش بست، سخن از مرگ هنر نقاشی به میان آمد. وقتی هنر هفتم متولد شد، خیلی‎ها پرونده ی عکاسی را مختومه اعلام کردند. وقتی ویدئوهای خانگی به بازار آمدند، عده‎ای به سوگ سینما نشستند و عمر آن را پایان یافته دانستند. وقتی ... اما…

ادامه مطلب

تأملات ادبی (۲): گذری جریان‎شناسانه به ادبیات داستانی پس از انقلاب

در فضای ادبی امروز با طیف‎ها یا جریان‎های گوناگونی روبرو هستیم، جریانهایی که برخی در عین برخورداری از نقاط اشتراک فراوان، ظاهرا بیشتر علاقه دارند به اختلاف سلیقه‎های اغلب بسیار جزیی بپردازند، تا نقطه اشتراک‎های بسیاری جدی، البته کم نیست مواردی هم که این اختلاف‎ها سابقه ادبی نداشته و بیشتر شخصی و ناشی از سوء‎تفاهم‎هایی‎ست…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «شبیه عطری در نسیم» نوشته رضیه انصاری

چقدر از این شهر بروی آن شهر و از این مملکت به مملکتی دیگر؟ این ور آب، آن ور آب، روی زمین، زیر خاک... همه زندگی که می شود فرار. دیگر آشنایی نمی ماند که بویی شبیه عطرش در نسیم هواییت کند، وقت خوابگردی، میز و صندلی ها را از جلو پات بردارد، مثل جریان…

ادامه مطلب

داستان نویسی (فن نوشتن) به روایت «آن تایلر»

«آن تایلر» اگر چه در ایران از جمله نویسندگان بسیار مشهور به حساب نمی‎آید (مخصوصا اینکه اغلب آثارش به فارسی ترجمه نشده، مگر داستانهایی پراکنده در مجلات، کتابها و جنگ‎های گوناگون)؛ اما آنها که ادبیات داستانی را جدی و پیگیر دنبال می‎کنند، با نام او به خوبی آشنا هستند، خاصه آنکه او عروس ایرانی‎ها هم…

ادامه مطلب

آیا رمان می تواند جهان را دگرگون کند؟

ابتدا ضروری است بر این نکته تأکید شود که مقصود از رمان جدی در اینجا البته اثری با کیفیت ناب و برخوردار از ظرایف هنری در مقابل رمان بازاری یا همان داستان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌واره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که به گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای خام و سردستی نوشته و چاپ شده و معمولا به مذاق اذهان ساده، سطحی و سهل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پسند نیز بسیار خوش…

ادامه مطلب

همه چیز درباره کتابهای جیبی (یاد و خاطره کتابهای جیبی)

روزگاری  در هر کتاب‎فروشی قفسه‎هایی بسیار به کتابهای جیبی اختصاص می‎یافت و یا اغلب دکه‎‎ی روزنامه‎فروشی در کنار مجلات و روزنامه‎ها قفسه‎هایی فلزی برای عرضه‎ی آنها داشتند و حتی برخی دکه‎ها در سطح شهر تهران، تنها به فروش چنین کتابهایی می‎پرداختند، برخی ناشران تمرکز کار خود را روی انتشار کتابهای جیبی گذاشته بودند، اما آن…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۵): «یک روایت عشق» اثر عباس نعلبندیان

زن نشسته بود و برق چشمانش اتاغ را پر كرده بود. ولي مه آمد. مرد كمي صبر كرد تا موج مه بگذرد، چون اگر در اين حين حركت مي‌كرد، بي شك به چيزي مي‌خورد. شايد هم چيزي مي‌شكست... مه رفت. مرد گفت: شما كه هستيد؟ از كجا آمده‎ييد؟ زن گفت: صبر كن چيزي نگو! مرد…

ادامه مطلب

گفتگو با «آلبرتو موراویا»؛ خالق «دلتنگی»

«آلبرتو موراویا» نامی آشنا برای علاقمندان ادبیات داستانی در ایران به حساب می‎آید، اکثریت قریب به اتفاق آثار او به فارسی ترجمه شده و با اقبالی نسبی قابل قبول نیز روبرو شده‎اند، اما سوای این پاره‎ای از ادبیات دوستان ایرانی موراویا را به دلیل علاقه‎ای که به «بوف کور» صادق هدایت داشته گرامی‎ می‎دارند، موراویا…

ادامه مطلب

کتاب خواندن با اعمال شاقه(۱): بر سر سه راهی و محور عاشق و معشوق

این اولین مطلب از مجموعه طنز های ادبی ست که دوست خوبمان، امید مهدی نژاد شاعر و طنز پرداز و ایضا روزنامه نگار، قول نوشتنشان را به «مد و مه» داده است، و امید واریم تداوم یافته و در روزهای آینده (لااقل هر هفته یا دوهفته یا یک ماه یا یک سال یا...یکبار) شاهد نمونه…

ادامه مطلب

تأملاتی درباره ادبیات داستانی ایران(۱): راز شهرت هدایت و آل احمد چیست؟

می گویند بهترین محک برای نشان دادن عیار آثار هنری و حاصل کار یک هنرمند، زمان است؛ این که در برابر گرد وغبار رخدادها و تغییر و تحولات ایام، چه میزان زنگار بر آن‎ها می‎نشیند. قریب به چهار دهه از مرگ جلال آل‎احمد گذشته و همچنین نیم قرن از نوشته شدن بسیاری از آثارش، سپری…

ادامه مطلب

سیری در جهان داستانهای «جان آپدایک»

جان آپدايك در سال 1932 به دنيا آمده است. نخستين كتاب شعرش را با نام «تيرهاي تلفن» در سال 1963 به چاپ رسانده است. اما شهرت و محبوبيت او بيشتر از همه به خاطر داستانهاي كوتاه اوست كه اولين مجموعه آن را در سال 1959 با نام «همان در» منتشر كرده است. مجموعه قصه‌هاي بعدي…

ادامه مطلب

زندگی و نوشتن به روایت غزاله علیزاده

متن زیر روایت جذاب، دلنشین ودر عین حال تلخی‎ست از نوشتن و زندگی، از زبان بانوی سیاهپوش ادبیات داستانی معاصر، کسی که گویی تلخی و درد در وجودش سرشته شده بود. غزاله علیزاده به بیان خود در تمام طول زندگی بایک بی‎قراری دست به گریبان بود، و شاید همین بی‎قراری هم بود که او را…

ادامه مطلب

نگاهی به «کافکا در کرانه»، اثر هاروکی موراکامی

هاروكي موراكامي در يكي از مصاحبه‌هایش مي‌گويد: «به نظرم كساني كه در روياهاي من سهيمند، مي‌توانند از رمان‌هايم لذت ببرند.» من اما از «كافكا در كرانه» لذت نبردم؛ لابد چون در روياهاي موراكامي سهيم نبودم. فريدون حيدري ملك ميان نخستين برخورم با موراكامي بر مي‌گردد به خرداد ٨٤ كه داستان كوتاهي از او خواندم در…

ادامه مطلب

گفتگو با احمد بیگدلی

به خطا نرفته‎ایم اگر احمد بیگدلی را يكي از چهره‎های درخور اعتناي ادبیات داستانی امروز به‎حساب آوریم، هرچند که او نویسنده‎ای جوان نیست و نخستین داستان‎های منتشر شده‎اش به سال‎های پایانی دهه چهل (1347) برمی‎گردد، داستان‎هایی که از قضا بیگدلی امروز تمایلی به جمع‎آوری و انتشار مجدد آن‎ها ندارد. متاسفانه بیگدلی دیرچهره شد، چه بسا…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۴): «قرعه آخر» اثر منوچهر شفیانی

چند خانه كوچك، درهم برهم، كه بيشتر شبيه لانه بودند و جور زمانه پشت آن‎ها را خميده كرده بود، مثل چند زخم داغمه بسته توي دل يك پهنه وسيع به نام «ظلم آباد» جا داشتند. اين خانه‌ها باقي مانده ده بزرگي به نام «حسين آباد» بود كه سابقا در تمام آن خطه به خرمي و…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب«آلیس» اثر یودیت هرمان

شكست تحقيرآميز آلمان، بعد از آن قدرت و شوكت روزگار هيتلري و معضلات اقتصادي، سياسي و به ويژه انساني پس از آن، در جنگي كه خود افروخته بودند، تا سالهاي سال بر جسم، روح و زندگي  مردم اين كشور سايه افكند.  پس دور از ذهن نبود اگر نويسندگان و هنرمندان اين ديار تا سالهاي سال…

ادامه مطلب

اولین زن داستان نویس ایرانی چه کسی ست؟

ماجرای نوشته شدن نخستین آثار داستانی توسط زنان، حکایتی خواندنی‎ دارد، شاید بسیاری براین باور باشند که نخستین زن داستان‎نویس ایرانی سیمین دانشور بوده، اما بد نیست بدانیم نخستین زنان داستان‎نویس ایرانی آثارشان را در زمانی که این بانوی نویسنده(که عمرش دراز بادا) تازه متولد شده و حتی به اعتباری سالها پیش از آنکه او…

ادامه مطلب

در حاشیه اهدای جایزه گام اول به «پرتره مرد ناتمام» اثر امیر حسین یزدان بد

همیشه کشف یک نویسنده باقریحه و خوش آتیه لذت بخش است، مخصوصا اگر وقتی که مشغول خواندن کار او هستی و یکباره با خبری روبرو شوی که تاییدی‎ست بر نظری که نسبت به این نویسنده و کارش داری. این دقیقا اتفاقی‎ست که برای نگارنده این سطور به هنگام خواندن مجموعه داستان «پرتره مرد ناتمام» افتاده،…

ادامه مطلب

آیا داستان نویسی را می توان آموزش داد؟

آیا می ­توان داستان­نویسی را آموزش داد؟ پاسخ­گویی به این سئوال دشوار است؛ مگر این­که تنها به گونه‌ای کلی و نظری در ارتباط با مقوله داستان­نویسی به بحث پرداخت و به نقل و نقد آراء موافق و مخالف در این زمینه، بسنده کرد. در این­جا اما، سر آن نیست تا بدین سئوال، جوابی درخور- یا اصلاً…

ادامه مطلب