رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

رضا شاه که بود؟ / دکتر مجید تفرشی

شاید برخلاف عرف مرسوم پژوهشی، بهتر باشد که حرف آخر را اول بزنم. با توجه به‌وجود تقریباً ۳۵۰ هزار برگ سندی که در آرشیو انگلستان در مورد تحولات ایران بین سال‌های ۱۹۲۱ تا ۱۹۴۱ میلادی موجود است؛ حیرت‌انگیز و تعجب‌آور است که فکر کنیم دولت‌های خارجی هیچ نقشی در تحولات ایران نداشته و عوامل داخلی…

ادامه مطلب

١٨ شهریور سالروز درگذشت جلال آل‌احمد /روشنفکر چند بعدی

دو هفته گذشته، روزنامه‌ای به مناسبت درگذشت عزت‌الله انتظامی، چنین تیتر زد: «پیرمرد چشم ما بود»! کتاب‌خوان‌های ما به خوبی می‌دانند که این عبارت، عنوان مقاله‌ای است از جلال آل‌احمد درباره نیما یوشیج، با امضای آذرماه ١٣۴٠ که بعدا در کتاب ارزیابی شتابزده (١٣۴٣) بازنشر شد. این اولین بار نیست که عبارت جلال به عنوان…

ادامه مطلب

نگاهی به «آخرین بار کی سحر را دیدی؟» ساخته فرزاد موتمن / کاوه قادری

مؤلف فیلم البته به وضوح، نقاط کلیدی روایت پیرنگ اش را می شناسد و از این روی، فیلم اش را در پرده ی اول، بی مقدمه و بدون حاشیه پردازی و اضافه گویی، با یک رویداد در قالب قتل آغاز می کند و در ادامه نیز با واکاوی چند و چون آن قتل، خط سیر…

ادامه مطلب

فراز و فرود یک زندگی / گفت‌وگوی مهین میلانی با فرخنده حاجی‌زاده

قصه‌ی زنی که ترس از «آبرو» تمام زندگی‌اش را پر می‌کند. ناآشنائی به مسائل جنسی در نوجوانی او را در منگنه می‌گذارد. می‌شود اسیر خانواده، سپس اسیر شوهر. به زور او را شوهر می‌دهند. عشق به بچه‌ها او را در تنگناهای اسارت باقی می‌گذارد و دستش را می‌بندد برای انجام هرخواسته‌ای

ادامه مطلب

نظر ابراهیم گلستان درباره فیلمسازی نوه اش (مانی حقیقی): هیچ یک از فیلمهایش را ندیده ام!

ابراهیم گلستان به تازگی به بهانه نمایش نسخه بازسازی شده “خشت و آینه” در جشنواره ونیز حاضر شد. او در گفتگویی کوتاه با شرق درباره خشت و آیینه سخن گفت و اشاره حالب توجهیهم درباره مانی حقیقی و آثارش کرد

ادامه مطلب

از خواندنیهای کتابخانه فلسفه زندگی نشر نو

پیشرفت‌های اخیر علم ژنتیک، درمان بسیاری از بیماری‌ها را میسر ساخته و امیدواری‌هایی را برای درمان بسیاری از بیماری‌های بی‌درمان ایجاد کرده است. از سوی دیگر، این پیشرفت‌ها دخالت انسان را در قلمروهایی میسر ساخته که تاکنون از دسترس او خارج بوده است؛ قلمروی وسیعی از از تولید نوزادان آزمایشگاهی، درمان ناباروری، دستکاری‌های ژنتیک برای…

ادامه مطلب

۱۰ فیلم ترسناک روانشناسانه برتر قرن ۲۱ / حسین علی پناهی

در حدود ۵ سال اخیر، تعداد فیلم‌های ترسناک روانشناسانه چالش برانگیز چنان زیاد شده که افراد دوستدار فیلم ترسناک «معنی دار» و بدور از کلیشه‌های ناخوشایند ژانر ترسناک، گزینه‌های جدیدی برای اغنای میل و علاقه خود پیدا کرده اند.

ادامه مطلب

نگاهی به «انسان خردمند» اثر یووال نوح هراری / انسان علیه انسان

وقتی «انسان خردمند» در سال ۹۵ منتشر شد، شاید کسی فکرش را هم نمی‌کرد این کتاب تا امروز بیش از پانزده چاپ را پشت سر بگذارد؛ کتابی که در جهان نیز بیش از میلیون‌ها نسخه فروخته و شخصیت‌هایی چون باراک اوباما و بیل گیتس آن را پیشنهاد داده‌اند. کتاب بعدی یووال نوح حراری «انسان خداگونه»…

ادامه مطلب

رازگشایی از زندگی و سرنوشت جاسوسی که از سردسیر آمد! / در تازه های نشر چترنگ

رمان «میراث جاسوسان» نوشته جان لو کاره با ترجه مهدی فیاضی‌کیا به تازگی توسط نشر چترنگ منتشر شده است. «میراث جاسوسان» روایتی است از نقش پیتر گویلم، مأمور بازنشستۀ سرویس مخفی بریتانیا، در عملیاتی که به مرگ الک لیماس، بهترین عامل مخفی این سرویس، منجر شد.

ادامه مطلب

هوشنگ گلشیری و فرمالیسم روسی (بخش نخست) / حسام جنانی

جنبه­ای از آنچه تقوی در مورد گلشیری نگاشته درست و جنبه­ای دیگر از آن قابل بحث است. قائل شدن به اینکه «نویسندگان نسل جوان ایران بیش از هر نویسنده­ی دیگری از گلشیری متأثر» شده­اند تا حد زیادی درست است، اما اینکه بگوییم آنها «راه­هایی» را پی گرفته­اند که دروازه­هایشان را او به رویشان گشوده است…

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «شگفتی» اثر اما داناهیو / داستان یک قدیس

«شگفتی» اثر دیگری است از اما داناهیو نویسنده کتاب «اتاق». این کتاب گرچه از نظر فضا و مضمون با «اتاق» تفاوت بسیار دارد،‌ اما به همان اندازه پرکشش و جذاب است. داناهیو در این رمان تصویری شگرف و زیبا از زندگی ایرلندی‌های قرن نوزده را در قالب داستانی جذاب به خواننده ارائه می‌دهد

ادامه مطلب

موفقیت از شکست سخت‌تر است / گفتگو با اما داناهیو

اما داناهیو: موفقيت از شكست سخت‌تر است ترجمه مونا آلادشتی  اِما داناهیو با هفتمین رمانش «اتاق» دنیای ادبیات را غافلگیر کرد: او سیصدوپنجاه صفحه رمان را در یک فضای محدود (اتاق) با کاراکتر محدود (مادر و پسر پنج‌ساله‌اش) طوری روایت کرد که هر خواننده‌ای را، شگفت‌زده کرد. این رمان وقتی در سال ۲۰۱۰ منتشر…

ادامه مطلب

کیست او که می‌خوانندش اروین د. یالوم! / «من شدن» ترجمه حسین کاظمی یزدی

با کتاب وقتی نیچه گریست در ایران شناخته شد، جذابیت روایی این کتاب که شخصیتی نامدار و واقعی (فردریش نیچه) از تاریخ را انتخاب کرده و به زمان و مکانی دیگر برده بود و روبه روی چهره نامدار دیگری (زیگموند فروید) می نشاند، تا آنجا بود که هم مخاطب جدی را خوش آمد و…

ادامه مطلب

جنجال‌های انتشار زندگینامه بنیان‌گذار شرکت اَپل: استیو جابز دیو یا فرشته؟

امروز قرار است کتابی تحت عنوان «انسان بی‌اهمیت» وارد بازار کتاب دنیا شود که خاطرات لیسا برنان-جابز از پدرش استیو جابز، مؤسس شرکت اَپل است. لیسا در این کتاب چهره‌ای متفاوت و جدید از استیو جابز به عنوان پدری بی‌مسئولیت و بی‌رحم ارائه می‌کند. لورن پاول جابز، بیوه استیو جابز به موضوعاتی که در این…

ادامه مطلب

رومن گاری هنرمند یا بزرگترین دغلباز تاریخ ادبیات؟!

ارنست همینگوی، عاشق جنگ بود و شکار. هانتر اس. تامپسون، خبرنگار و نویسنده، معتادی عشق اسلحه بود که در وصیتش نوشت خاکستر جسدش را از قبضه توپی به شکل مشت، شلیک کنند. ویلیام باروز داستان‌نویسی که به هروئین اعتیاد داشت، در حال مستی زن دومش را در بازی “ویلیام تل” به اشتباه کشت. و پس…

ادامه مطلب

فرزند بیشتر، کتاب کمتر / اگر می‌خواهی نویسندۀ خوبی شوی، بچه‌دار نشو

تابستانِ قبل از انتشار اولین رمانم، در یک مهمانی ادبی، با نویسنده‌ای که می‌ستودمش در تراس خانۀ میزبانمان، در امتداد رودخانۀ تراکی، تنها شدم. آدم‌های زیادی با جام‌ و بطری‌هایی در دست در رفت‌وآمد بودند، اما احساس کردم که توجه نویسنده، نمی‌دانم به چه علت، به من جلب شده است.

ادامه مطلب

زندگی و زمانه فرهاد / به همراه صحبت های تورج شعباتخانی درباره زندگی فرهاد در ایام عزلت

فرهاد مهراد نامی آشناست. نامی که صدای خاص و آشنایش با چندین و چند ترانه در ذهن بسیاری از ما حک شده است؛ از «گنجشکک اشی مشی» گرفته تا «جمعه» و «وحدت» و …! او از خوانندگان صاحب نام راک ایرانی است که نخستین آلبوم راک اندرول انگلیسی ایران را منتشر کرد.

ادامه مطلب

درباره «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری بعدِ ۱۳ سال سانسور / مهدی یزدانی خرم

هوشنگ گلشیری «شازده احتجاب» را سال ۱۳۴۸ چاپ کرد. کتابی که به سرعت به یکی از آثار بحث ساز ادبیات ایران تبدیل شد. گلشیری پیش از انتشار شازده احتجاب چند داستان کوتاه موفق و ناموفق و یک کتاب ناموفق منتشر کرده بود. اما ظهور شازده احتجاب در فضای مملو از رئالیسم گرایی افراطی از نوع…

ادامه مطلب

۱۰ نکته جالب در باره آگاتا کریستی / ناتالی بوش

داستان‌های آگاتا کریستی در چهارگوشه دنیا پس از این همه سال هنوز هم طرفداران زیادی دارند. فیلم‌ و سریال‌های جدیدی بر مبنای آثار او تولید می‌شود و قرار است به زودی فیلمی بر اساس کتاب “قتل در قطار سریع‌السیر شرق” به نمایش در بیاید. این فیلم قبلا هم دستمایه فیلم و سریال شده بود. شخصیت…

ادامه مطلب

همه زهرهای مورد استفاده ملکه جنایت / نگاهی متفاوت به آثار آگاتا کریستی

اگاتا کریستی (۱۸۹۰–۱۹۷۶)ملقب به ملکه جنایت، رکورد موفق‌ترین رمان‌نویس در تمام ادوار را در کتاب رکوردهای گینس به خود اختصاص داده است. همچنین او طولانی‌ترین نمایشنامه تاریخ (تله موش) را نوشته و به‌عنوان یک جنایی‌نویس نه تنها خالق هرکول پوآروی بزرگ است، بلکه به سبب خلق خانم مارپل هم شناخته می‌شود. او در طول حیات…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با سُرژ شالاندون / هرگز فراموش نکنید که ظلم سقوط می‌کند!

سرژ شالاندون، از خبرنگار جنگ، به یک رمان‌نویس بزرگ رسیده که هنوز هم از جنگ می‌نویسد: از کشتار کودکان فلسطینی در اردوگاه صبرا و شتیلا، از کشتار آدم‌ها در جنگ دوم جهانی، و از مناقشات ایرلند شمالی و بریتانیا و فرانسه و در یک کلام از «جنگ»؛ هیولایی که او از آن می‌ترسد، مبادا از…

ادامه مطلب

گفتگو با علی نصیریان / فراز و فرود های یک زندگی پربار هنری

سخن گفتن و نوشتن درباره کارکرده‌ها و خاک صحنه خورده‌های سینما سخت است. نوشتن درباره برخی از آنها سخت‌تر است و نوشتن از علی نصیریان نیز سخت‌تر از سخت؛ بازیگری که همراه با تاریخ سینما و تئاتر ایران قدم برداشته و برعکس بسیاری که این هنر بر چهره‌شان نقش داشته است او و امثال او…

ادامه مطلب

ریشه های ایده‌ی باکره در عهد عتیق / پیمان خسروتهرانی

ایده‌ی باکره که در عهد جدید در پیکر مریم مقدس معنا می یابد و یکی از ارکان اصلی الهیات مسیحی را شکل می دهد، ریشه های بس قوی تری در عهد عتیق دارد.عهد جدید اگر باکرگی را تنها در تن مریم می جوید، عهد عتیق باکرگی را در “تمام قوم اسرائیل” (برگزیده یهوه) می خواهد.کلمه…

ادامه مطلب

اعتیاد ما به داستان: چرا انسان ها به داستان نیاز دارند؟

انگار که داستان فیلم پرخرج و پرطرفداری را می‌خوانیم: پادشاه خوش‌سیمایی که قدرتی ابرانسانی به او اعطا شده، اما با تکبر فوق طاقتش پادشاهی‌اش را در معرض زوال قرار داده است. مسافری که مخلوقی خاکی است از راه می‌رسد و شهریار را به مبارزه فرا می‌خواند. از این نبرد شاه درسی می‌آموزد و پس از…

ادامه مطلب

«فضا و تجربه نبرد» / درباره «تنگه ابوقریب» ساخته بهرام توکلی

آمیختگی عمیق مصالح داستانی با کالبد جغرافیایی ازالزامات اولیه فیلمی مانند تنگه ابوقریب است ، فیلم همانطور که از نامش پیداست شرخ واقعه ای تاریخی با محوریت موقعیتی عرضی است ، موقعیتی که باید حکایت از استعداد های استراتژیک مکان چه به لحاظ نقش طبیعی و چه از نظر ظرفیت پیشبرد درام در سکانس های…

ادامه مطلب

تن دادن به بیهودگی مدام / ننگاهی گذرا بر «پشت و رو» اثر آلبر کامو

.”گاه آرایه ها فرو می ریزند، از خواب برخواستن …تراموی سوارشدن چهارساعت کار در دفتر یا کارخانه …غذای خوب …دوشنبه سه شنبه چهاشنبه پنجشنبه جمعه شنبه! زندگی همواره می گذرد و تنها یک روز است که مثل هیچ روزی نیست و آن اخرین روزی ست که سر بر بالین خواب ابدی می گذاری”یاد هملت می…

ادامه مطلب

خردمند باشیم و کپی انسان خردمند را نخریم!

عرض شود تا چند وقت پیش هروقت حالم خیلی گرفته بود، گشتی در راسته کتاب فروشی های انقلاب می زدم. غرق شدن در دنیای کتابفروشی ها لااقل تا مدتی مرا از دشواری زندگی این سال و زمانه دور می ساخت. اما مدتی است بازار کتاب دچار چنان رکودی شده که این عادت دیرینه نیز شوقی…

ادامه مطلب