رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

چند شعر از والت ویتمن

فاتحان حقیقی كهنـــه‌‌كشـــاورزان، كهنه‌مسافران، كهنه‌كارگران (گیرم كه گوژپشت باشند یا زمین‌گیر) كهنه‌ملاحان، آنان كه جان ‌به در برده‌اند از بسیار سفرهای پر‌خطر و توفان‌ها و كشتی‌شكستگی‌ها، كهنه‌سربازان بازآمده از اردو، با جراحت‌ها و هزیمت‌ها و جای زخم‌هاشان، همین كه زنده مانده‌اند كافی است- این شانه‌ خالی‌نكردگانِ زندگانی دراز! آمده‌اند و پدیدار گشته‌اند از دل تلاش‌ها،…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با «سیدعلی صالحی»، به بهانه چاپ دو کتاب تازه از شعرهایش

اغلب آن‌هایی که دستی در شعر و شاعری دارند و حتی به تفنن هم شعری می‌خوانند، دست‌کم با نام «سید علی صالحی»، از طریق «نامه‌ها» و «نشانی‌ها» آشنا هستند، حتی اگر متن این شعرها را هم نخوانده باشند، حتما این شعرها را با صدای زنده‌یاد «خسرو شکیبایی» شنیده‌اند. مگر می‌شود آن صدا را فراموش کرد،…

ادامه مطلب

پیر پائولو پازولینی و «سینمای شعر»

اولین دفتر شعر پیر پائولو پازولینی در سال 1942، یعنی زمانی که 20ساله بود، منتشر شد. این دفتر شعر، شامل اشعاری به گویش فریولی بود. گویشی متعلق به منطقه «فریول» که زادگاه مادر پازولینی بود. پازولینی، خود در گفت‌وگو با جان هلیدی می‌گوید که شعرهایش را تحت تاثیر مکتب «هرمتیسم» که از جریان‌های شعری غالب…

ادامه مطلب

شعرهایی از پیر پائولو پازولینی

  پازولینی در یران بیشتر به عنوان فیلمساز شناخته می شود، در حالی که در زادگاهش ایتالیل بیشتر به اشعارش شهره است تا فیلمهایش. جدیدا کتابی با ترجمه سیروس شاملو با عنوان «مذهب زمان من» منتشر شده که در بر گیرنده آثاری کوتاه و خواندنی از این فیلمساز و شاعر بزرگ ایتالیایی ست. اشعار زیر از…

ادامه مطلب

شفیعی کدکنی: شهرت شاملو به خاطر جوسازی مطبوعات است!

دیدگاه جالب شفیعی کدکنی درباره احمد شاملو: شهرت و اعتبار شاملو نتیجه پنجاه ـ شصت سال حضور مستمر در روزنامه‌هاست! مدتی حزب توده شاملو را بزرگ می‌کرد، بعد سلطنت‌طلب‌ها، بعد چریک‌ها، حالا هم ناراضیان از اوضاع کنونی. و این بزرگ کردن‌ها به هیچ وجه صددرصد به شعر او مربوط نیست، مربوط به موقع‌شناسی اوست و…

ادامه مطلب

چهار شعر از پیر پائولو پازولینی

پیر پائولو پازولینی، شاعر نویسنده، منتقد و سینماگر برجسته ایتالیایی در طول عمر نسبتا کوتاه خود، آثار بسیاری در زمینه سینما و ادبیات خلق کرد و تاثیر عمیقی بر فیلمسازان نسل پس از خود گذاشت. با اینکه بسیاری پازولینی را در زمره مهم ترین شاعران و نویسندگان ایتالیا می‎دانند، اما وی در ایران بیشتر به…

ادامه مطلب

شعر و شاعری در گفت و گو با رضا سید حسینی

مهدی مظفری ساوجی: مهدی اخوان‌ثالث، شاعر تضادها و تناقض‌های رازآلود روزگارانی است که در آن به‌سر برده، یا بهتر است بگوییم روزگاران پرمهر و قهری که در او به‌سر برده‌اند. اخوان از نیاکانش سخن می‌گوید و معترف است یا خودش را به تجاهل‌العارف می‌زند که آیا جز پدرش کسی را می‌شناسد که از نیاکانش سخن می‌گوید؟…

ادامه مطلب

دبیر جشنواره شعر: شمس لنگرودی رتبه ۳۷ و سپانلو رتبه ۳۸ مردمی ترین شاعران!

ماجرای انتخاب مردمی ترین شاعر دهه آنقدر جالب توجه بود که حیف مان آمد به آن نپردازیم مخصوصا وقتی ریز نتایح اعلام شد دیدیم ذره ای نباید به کار گروه نظرسنحی کننده شک داشت و اگر یک حرف صادقانه در تاریخ ادبیات این دیار گفته شده باشد ادعای درست بودن نتایج این نظر سنحی ست! ماکه…

ادامه مطلب

ایام رفته و یاد بعضی نفرات؛ پای سخن سیمین بهبهانی

سیمین بهبهانی مثل غزل‌های سعدی است: «سهل و ممتنع». این ویژگی در شعر یعنی در عین سادگی غیرقابل تقلید بودن و در حوزه روابط انسانی می‌تواند این‌گونه تعبیر شود: نزدیک و دور. هم در دسترس و هم دست نیافتنی. گفت‌وگو با سیمین بهبهانی، روایتگر زندگی زنی است که تقویم روزهایش، با اتفاق‌های شگفت و گاه…

ادامه مطلب

چهره زن در شعر احمد شاملو

برای بررسی چهره زن در شعر احمد شاملو لازم است ابتدا نظری به پیشینیان او بیندازیم. در ادبیات کهن ما، زن حضوری غایب دارد و شاید بهترین راه برای دیدن چهره او پرده برداشتن از مفهوم صوفیانه عشق باشد. مولوی عشق را به دو پاره مانعه الجمع روحانی و جسمانی تقسیم می‌کند. مرد صوفی باید…

ادامه مطلب

نگاهی به رویکرِدِ زبانی ِ شاملو در پیوند با اندیشه

بقایای خصلت ادب و اندیشه ی کهن در شعر شاملو/ احمد شاملو شاعر برجسته و پایه‌گذار شعر سپید پارسی، به خاطر نقش و تأثیر ویژه‌ی شعرهایش برشعر معاصر پارسی و بربخشی از جامعه‌ی “روشنفکری” ما، هنوز این ظرفیت را دارد که موضوع بحث و تحلیل قرار بگیرد؛ چرا که او و درونمایه‌ی شعرهایش به نوعی…

ادامه مطلب

زندگی من؛ نوشته ای از «آنا آخماتووا»

در 1889 سال تولد من، چالی چاپلین به دنیا آمد، سونات کرتروز1تولستوی منتشر شد، برج ایفل ساخته شد و هیتلر و ظاهرا الیوت هم دیده به جهان گشودند. در تابستان آن‎ سال فرانسویان صدمین سالگرد به آتش کشیدن باستیل را جشن گرفتند و در شب تولد من، 22 ژوئن، جشن چله تابستان برگزار می‎شود. نام…

ادامه مطلب

خوانشی از دفتر شعر «زمستان معشوق من است»

نام کتاب: زمستان معشوق من است، شاعر: مانا آقایی، ناشر: سیپرس، جای نشر: استکهلم، نوبت چاپ: چاپ نخست 1391، ساعت ماه بعضِ شب­ها ماه ساعت گردی می­شود با صحفه­ای نقره­ی رنگ ودرخشان بعد پایین می­آید آن­قدر که در درخت پشت پنجره گیر می­کند صدای تیک تاک خواب­آورش را می­شنوم دست­هایم را به شیشه می­چسپانم و…

ادامه مطلب

آقای نویسنده شعر هم می گفت!

بهرام صادقی شعر هم می‎گفت، حتی پیش از آن‎که قصه‎نویسی را آغاز کند، شعرهایش را اغلب نام مستعار چاپ میکرد، نام مستعاری که با ترکیب حروف نام اصلی‎اش ساخته بود: صهبا مقداری. البته شعرهای صادقی به قوت داستانهایش نیست. داستان نویس بی همتا و نابغه معاصر، در شعر و شاعری چندان ممتاز به نظر نمی رسد.…

ادامه مطلب

«آوازهایی برای سرخپوست یاغی» شعری از فاطمه حق وردیان

در «مد و مه» وزن اصلی با ادبیات داستانی‎ست  اما از این پس برای اینکه پاسخی هم داده باشیم به علاقه مندان پرشمار شعر، می‎کوشیم با انتخاب نمونه‎هایی درخور اعتنا از شاعران جوان، گامی هرچند کوچک برای معرفی چهره‎هایی مستعد  برداریم. این بخش را با شعری بسیار زیبا از فاطمه حق وردیان آغاز می کنیم…

ادامه مطلب

رازگشایی از مرگ جانگداز فدریکو گارسیا لورکا

«فدریکو گارسیا لورکا» در ایران برای بسیاری با ترجمه و دکلمه دلنشین و فراموش نشدنی اشعارش توسط احمد شاملو شناخته شد. به خصوص شعر معروف در ساعت پنج عصر او که از زیباترین و در عین حال حماسی‎ترین اشعار اوست. لورکا توسط فاشیست‎های اسپانیای آن روزگار به‎شکلی تلخ و جانگداز کشته شد، چگونگی مرگ او…

ادامه مطلب

لبه‎ی پرتگاه (درباره بودلر و مالارمه)

در آثار بودلر همانند آثار مالارمه، گودال استعاره‎ای‎ است برای بیان اضطراب. اضطرابی که اغلب زاییده‎ی احساسات ناشی از حضور در شکستگی زمانی یا مکانی است. مانند نیمه شب یا ایستادن بر لبه‎ی یک پرتگاه. اضطراب نزد شعرا، از نروال تا مالارمه بیشتر یک تصور متافیزیکی‎ است تا یک واقعیت فیزیولوژیک. اضطراب روشی برای بیان‎ افکار و احساسات…

ادامه مطلب

ناخودآگاهِ مشترکِ اساطیریِ نی‎نامه‎ی مثنوی با اسطوره‎ی آفرینشِ ژاپنی

محمد یعقوب یسنا، استاد دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه البیرونی، تاکنون مقالات مختلفی را برای «مد و مه» ارسال کرده است، نوشته‎های که نشان از دقت نظر و دانش او در حوزه‎ی ادبیات کلاسیک و  معاصر دارد. تازه‎ترین مقاله‎ی او با عنوان « ناخودآگاهِ مشترکِ اساطیریِ نی‎نامه‎ی مثنوی با اسطوره‎ی آفرینشِ ژاپنی»نوشته‎ای خواندنی‎ست که از…

ادامه مطلب

دو گفتگوی کوتاه با احمد شاملو

این گفت‎وگو و گفت‎‎وگویی دیگر که در ادامه خواهید خواند، از جمله گفت‎وگو‎های کمتر خوانده شده احمد شاملو‎ به شمار می آیند، برای پرداختن به شاملوی بزرگ بهانه و مناسبت مورد نیاز نیست، آنقدر سایه‎ی حضورش برما ، زندگی ما و خلوت‎هایمان سنگین است که واژه مرگ در برابر او واقعا درمانده می‎نماید! اهمیت این…

ادامه مطلب

تی.اس.الیوت؛ شعر و زندگی

تی. اس. الیوت‎ در سنت‎ لوئی‎ میسوری‎ در ایالت‎ نیوانگلند در سال‎ 1888 به‎ دنیا آمد. در 1902 وارد دانـشـگـاه‎ هـاروارد شـد و زیر تاثیر گرایش‎ ضد رومانتیكی‎ آیروینگ‎ بابیت‎ و دلمشغولی‎های‎ فلسفی‎ و انتقادی‎ جرج‎ سانتایانا قرار گرفت‎ و همچنین‎ از فلسفه‎ رمزآمیز هند و افكار ایده‎آلیستی‎ برادلی‎ اثر پذیرفت. برادلی‎ بر ماهیت‎ خصوصی‎…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه‎ شعر «یک بحث فمینیستی قبل از پختن سیب زمینی‎ها» اثر فاطمه اختصاری

فروغ فرخزاد همچون روح سرگردانی که هیچگاه محل سکونتش را ترک نمی کند، همواره در آثار شاعران نوگرای  بعد از خود حضور داشته است. بنیانگذاری شعر مدرن و ایجاد هویت جنسیتی برای راوی، مهمترین تاثیرات فروغ بر ادبیات پس از خود بوده و بدون شک نجات شعر فارسی از لحن و نگاه راوی همیشه مرد…

ادامه مطلب

دیداری با اکتاویو پاز

خیلی وقت پیش بود که شاعر “اکتاویو پاز” را ملاقات کردم، پائیز 1977 در مکزیکوسیتی. توی خیابان بالا و پائین. . . یک جهنم زنده. . . دنیای دود و زغال ماشینها. . . قنادیها را می‎بینم، مهندسان و معماران کیک‎سازیها: دنیای مشعشع بوتیکها. . . خودم را در یکی از آنها می‎اندازم که بتوانم…

ادامه مطلب

نگاهی به «زیارت‌ْنامه‌ی مُرغِ سَحَر و همخوانی دخترانِ خردادماه» سروده‌ی سیدعلی صالحی

«جهان و هر چه در او هست / تفاله‌ي چای بعد از یک عصرِ آسوده است، / مزه‌ي قند را فراموش نکن!» (پشت جلد کتاب) «... من هستم هنوز به اسم، / به شنیدن / به احتمال / به امید. // خیلی‌ها خیال می‌کنند فاصله / شاید همان شفاست، / سلوک / ستاره / دریا…

ادامه مطلب

به بهانه‌ی انتشار «از دفتری به همین نام» سروده‌ی امین مرادی

شعر معاصر ایران-8: از دفتری به همین نام. سروده‌ی امین مرادی. ویراستار: یاسین محمدی. تهران: انتشارات افراز. چاپ اول: پاییز 1390. 96 صفحه. 1100 نسخه. 2500 تومان. ... نمی‌دانم این‌که می‌آید به دست‌های تو، در هزاره‌ی بعدی می‌رسد یا باید به زبان دیگری مادرانه حرف‌هایم را هجّی کنی. به‌هرحال امروز سوار می‌شوی کنار…

ادامه مطلب

نگاهی به مجموعه شعر «نامِ تو زخمِ من است» سروده‌ی آزاده طاهایی

نامِ تو زخمِ من است. سروده‌ي آزاده طاهایی. تهران: انتشارات مروارید. چاپ اول: 1390. 1100 نسخه. 112 صفحه. 2800 تومان. ... صد سال به عقب، صد سال به جلو، فرقی نمی‌کند. شمارش اعداد در قبرستان، مثل شمردن دانه‌های خاک بیهوده است. از قبری به قبر دیگر، چیزی از جنس خاک در درون‌مان…

ادامه مطلب

مرثیه ای برای آن مرد عاشق

حقیقت اینکه زیاد اهل شعر نیستم، فقط آنقدر که اموراتم را بگذرانم در لحظه‎هایی که چیزی جز شعر نمی‎تواند پاسخگوی بی‎تابی‎های آدم باشد.از همین رو نه به شکل تخصصی و پیگیر اما به شکل مداوم با آن دمخور بوده‎ام. با این حال از همین رو بسیار هم ایده‎آل‎گرا هستم، هر شعری را به خلوت خود…

ادامه مطلب

«شاعر پیر، شاعر است؛ مباد که کسی شاعر نباشد!» در حاشیه‎ی گفتگوی باباچاهی

علی باباچاهی، شاعر و منتقد شعر، در بخش‎هایی از گفتگویی با خبر آنلاین که با تاکید بر قدم گذاشتن او به هفتاد سالگی منتشر شده،  با گوشه کنایه‎ای به احمد شاملو و اخوان ثالث گفته است: «شاملو در «مدایح بی‌صله» حرف‌هایش مکرر بود» در ادامه این مطلب و در بیان جزییات آن آمده است: «علی…

ادامه مطلب

فروغ فرخزاد به روایت احمد شاملو

شعر فروغ همیشه برای من یک چیز زیبا بوده است، اگر این صفت برای بیان کیفیت شعر فروغ کافی باشد. فروغ، تا آن حدی که من می شناسم و به من اجازه می دهد که قضاوت کنم، در شعرش- همچنان که در زندگی- یک جستجوگر بود. من هرگز در شعر فروغ نرسیدم به آنجایی که…

ادامه مطلب

ادبیات ناسره برآورنده نیاز ذوق های مبتذل است!

متن زیر روایت‎گر آخرین دریافت‎‎های احمد شاملو درباره شعر امروز ایران (در دومین دهه بعد از انقلاب) است. احمد شاملو در این گفت‎وگو، مثل همیشه تحلیلی عمیق و هوشمندانه از اوضاع و احوال شر فارسی به مخاطب عرضه می‎کند. این گفت‎وگو به مناسبت سالمرگ بزرگترین شاعر معاصر ایران منتشر می شود. یادش گرامی و جاودان…

ادامه مطلب

مرثیه برای «ایگناسیو سانچز مخیاس» اثر فدریکو گارسیا لورکا

شعر یکی از آن حوزه‎هایی‎ست که در ترجمه، بخش قابل توجهی از غنای زبان و زیبایی کلام و شاید بخشی هم از معنای آن از دست برود، برای نمونه آیا می‎توان متصور بود که در ترجمه‎ی اشعار حافظ به زبانهای دیگر  لطف واقعی این اشعار باقی‎ بماند، حتی در مورد اشعار احمد شاملو که شاید…

ادامه مطلب