1- در هفته‌های گذشته و در پی بالا گرفتن دوباره بحث ممیزی پیش از چاپ كتاب شاهد سه اتفاق مهم بودیم. نخستین اتفاق واكنش ناشران به تمایل وزیر ارشاد دولت یازدهم به حذف ممیزی بود. وقتی آقای جنتی اعلام كرد كه میخواهد به سمت حذف ممیزی پیش از چاپ كتاب حركت كند، گروهی از ناشران…
1 افزایش تعداد مترجمان زبان آلمانی در ایران و در این سال‌ها وضعیتی دوگانه برای ترجمه ادبی آلمانی به‌وجود آورده است. از یک‌سو این افزایش کمیت با افزایش کیفیت همراه بوده و ادبیات آلمانی در ایران معرفی و شناخته شده و از سوی دیگر هم بخشی از این ترجمه‌ها به فقدان کیفیت دچار هستند و…
ادبیات جنگ ما فراموش میشود. چه آنها که سفارشی نوشتند و چه آنها که در محاق سانسور دائم مجبور به خودپوشی و اندیشه نهانی شدند و ننوشتند آن‌چه باید و صرفا تا آن حدود نوشتند که مقتضیات غیرکارشناسانه تعیین کرد، همه محکوم به فراموشی هستند.
از این ادبیات مجروح از سانسور و جان‌باخته از حدود و…
ادبیات معاصر ایران از نخستین عرصه‌گشایان فرهنگ مدرن است که فراز و فرودهای اندیشه‌ورزی در فرصت‌ها، تنگناها و محدودیت‌های رنگارنگ جامعه‌مان را با همه وجود زندگی کرده و ضمن کشف فرصت‌های تازه حیات ادبی، زمینه‌های نواندیشی را نیز به تجربه نشسته است. با گذشت بیش از سه دهه و نیم از عمر انقلاب، ادبیات موفق شده…
این نوشتار، در پی ارایهی تعریف مشخص از ادبیات نیست؛ زیرا، ارایهی تعریف مشخص از موضوعی، سبب تقلیل یک موضوع میشود؛ تلاش بر این است تا ادبیات را در چشماندازهای ممکن، گسترش بدهد، وَ، نمیخواهد در انجام نوشتار، این چشماندازهای ممکن را در چشماندازی خاص، فرو کاهد یا جمع، کند.
1
ادبیات، شاید کردار-…
در کافه ای واقع در اسپانیا دو پیشخدمت آخرین مشتری شان را زیر نظر گرفته اند است. او پیرمردی ثروتمند است که مرتب آنجا می آید و در مست کردن افراط می کند. آن دو درباره ی علت خودکشی او در هفته ی گذشته بحث می کنند، اما نمیتوانند دلیل قانع کننده و خاصی بیابند؛…
سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ممیزی - که به تعبیر او، لفظ محترمانه سانسور است- بازتاب‌های گسترده‌ای داشت و جالب اینکه با مخالفت بعضی ناشران و از جمله سخنگوی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران روبه‌رو شد.
سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی نشان می‌داد که این موضوع را در حد…
این درست که به برکت دولت خدمتگزار و خدمات غیر قابل وصف آن وضعیت اقتصادی مردم آنقدر درخشان شده که این چند ساله اولویت اول اقتصاد بوده و هست و دمار از روزگار مردم درآورده، هرچند آقای دکتر محمود احمدی نژاد خوشبختانه تشریف برده اند به محله قدیم خودشان و احتمالا خواهند دید قیمتهای محله…
یک
هر سال 28 مرداد که میشود، دلم میگیرد...
شصت سال گذشته، اما منی که بیست و چند سال بعد از کودتا به دنیا آمده ام و ماجرای ملی شدن صنعت نفت و قهرمانش را ازلای اوراق کتابها و مجلات دنبال کرده ام، در چنین روزی با این احوال غریب حسرت خوار فرصت بزرگ از…
چرا مینویسیم؛ بی نوشتن هم میشود زیست؛ ممکن، فرهنگهای بی نوشته، فرهنگی باشد، شاد؛ شاید نوشتن، کاری آدمی، است، که میخواهد از خود، ردِ پای بگذارد؛ اثر بگذارد؛ نقش بگذارد که من اینجا بودموُ، ناگزیر به رفتن شدم؛ هنگامی که دانستم، نمیمانم؛ خواستم ردِ پایی از خود بگذارم.
تنها امید انسان برای زیستن، تصور…
وقتی به ادبیات گذشته خودمان اعم از نظم یا نثر _یا حتی شفاهی_باز می گردیم به مقوله ای در استخوان بندی روایت داستان ها بر می خوریم که امروز ه به آن نقطه ی ضعف یا به قول مدرن آن پاشنه ی آشیل می گویند بر می خوریم.
این پاشنه ی آشیل در ادبیات گذشته…
سلام خواهران و برادران عزیز
ز دهقان و از ترک و از تازیان
نژادی پدید آید اندر میان
نه دهقان، نه ترک و نه تازی بود
سخن‌ها به کردار بازی بود
در پایان جلسۀ دیشب، یکی از جوانان که من شخصا نمی‌شناسم از بین جمعیت به سوی من آمد و یادداشتی را در دست من…
در نقد هر داستان کوتاه درک طرز ارتباط آن با خواننده و چگونگی تحصیل این درک در درجهی اول اهمیت قرار دارد. ولی خواننده قبل از اینکه به این ارتباط برسد میخواهد با داستان به گونهای برخورد کند که در تجربهی آن سهیم و شریک باشد. از اینجا به بعد است که آن تجربه داستانی…
بایدها و نبایدهای هر کاری را از افرادی می‌پرسند که عمری را در آن حرفه سپری کرده و مویی را در پستی‌ها و بلندی‌هایش سپید کرده‌اند. نویسندگی هم از شغل‌های تمام‌وقتی است که لحظه‌لحظه تفکر و ادراک یک انسان از زندگی را برای خود طلب می‌کند و به همین دلیل گوش دادن به فوت و…
تحقيق و مطالعه ياكوبسن درباره زبان پريشي و نتايجي كه به آن دست يافت، نمونه خوبي است از اينكه چطور با بررسي يك مهارت آسيب ديده مي‌توانيم به عملكرد واقعي آن پي بريم. او كشف كرد كه زبان پريشي كه معمولا در اثر يك ضايعه مغزي به وجود مي‌آيد و بازه گسترده‌يي از انواع اختلال…
نقد ادبی، نوشتن- خوانش یا خوانش- نوشتن است؛ این که در فرهنگ ما، نقد، شناختن سره از ناسره است؛ این یک برداشت دگم، مقتدر، وَ ایستا است؛ اصولن، در روزگار ما دیگر حرف از سره وُ ناسره، معنایی ندارد؛ چون همه چیز، ساخته میشود؛ بنابر این، نمیتوان نمونهی معیار را – که گویا همان سره…
برادر غلامحسین ساعدی از به سرقت رفتن دست‌نوشته‌ها، عکس‌ها و آثاری مربوط به این نویسنده خبر داد.
«دو سال پیش شخصی در تماس تلفنی با من، خود را محقق و نویسنده‌ای معرفی کرد که به قصد پژوهش درباره‌ی زندگی و آثار غلامحسین ساعدی خواستار ملاقات و ضبط صحبت‌هایم درباره‌ی برادر است. با پرسش‌وجوهای پیش از…
این یادداشت را در سال 1928 ویلارد هانتیگتون رایت که با نام مستعار اس.اس.ون داین داستان پلیسی می‌نوشته، جمع و جور و منتشر کرده است. قوانینش در این سال و روز شاید کمی متعصبانه به نظر برسند، اما هنوز هم گمان می‌کنم برای نقطه شروع مناسب باشد و البته نباید فراموش کرد که هسته اصلی…
فكر كنم حدود 70 داستان كوتاه از ناباكف خوانده‌ام. تنوع كاري او در اين عرصه واقعا اعجاب‌انگيز است. اولا اكثر اين داستان‌هاي كوتاه از نظر نوع روايت، تمركز روي شخصيت، حجم ديالوگ، نوع راوي، حجم و چيدمان توصيف و تصوير با هم تفاوت دارند. ثانيا شروع يا برائت استهلالي آنها متفاوت است. ثالثا همه آنها…
ابتدا این نکته را عرض کنم که انتشار یک پرونده با عنوان «بررسی ادبیات عامه‌پسند» تنها چند روز پس از درگذشت بانوی بزرگ ادبیات عامه‌پسند ایران فهیمه رحیمی اقدام ارزشمندی است، چرا که ایشان بر گردن ادبیات ما حق بزرگی دارند و بسیاری از کتاب نخوان‌ها را هم به سمت مطالعه کتاب کشانده‌اند و چه…
برخی جوامع مثل کشورهای آمریکای لاتین، داستان‌سازند و برخی همچون جامعه ما، خاطره سازند. برای همین نمیتوان ادبیات همه مناطق را با یک معیار نقد سنجید و همین‌طور همه گونه‌های ادبی را هم نمیتوان با هم مقایسه کرد بلکه باید به هر ژانری در جایگاه خود و موقعیتی که دارد، توجه کرد.
بسیاری از کتابخوان…
من فکر می‌کنم با این اوضاع فعلی که داریم حالا حالاها به این یادگیری نمی‌رسیم و راه بسیار سختی را در پیش خواهیم داشت....
من الان که دارم حرف می‌زنم تنها دو ساعت است که از سفر بازگشته‌ام و چمدان‌هایم هنوز جلوی در است و چون از جایی می‌آیم که می‌دانم فرهنگ بسیار غنی و بالایی…
هوشنگ گلشیری، داستان‌نویس صاحب نام معاصر، نوشتن را در مکتب بهرام صادقی آغاز کرد. اولین شعرها، داستانها و نقدهایش از سال‌های ۴۰ به‌بعد در پیام نوین و جنگ اصفهان به‌چاپ رسید. بعد، سرودن شعر را به‌‌شاعران وانهاد و راه اصلی‌اش، داستان‌نویسی، را به‌جد ادامه داد.
در داستان‌های اولین کتابش - مثل همیشه، (۱۳۴۷) – خسته کننده…
با وجود رسیدن به فصل افت فروش کتاب که هرساله در اردیبهشت و خرداد اتفاق می‌افتد، همچنان می‌توان عناوینی را براساس اعلام ناشران و کتابفروشی‌ها به‌عنوان پرفروش‌های هفته معرفی کرد.
مجموعه اشعار سیدعلی صالحی
دفتر سوم از مجموعه اشعار سیدعلی صالحی که سال91 به چاپ رسید، متشکل از چهار کتاب است که ظاهرا محبوب‌ترین اشعار صالحی را…
زمان معنی ندارد، مگر این كه زمان مند شود، یعنی به بیان آید، یا به گفته ارسطو «روایت» شود. یعنی در واقع ساختار وجودی زمانمندی، زمانی به بروز می رسد كه «روایت» شود. اساساً «روایت» چه در رویكرد كلاسیك و چه با نگاهی مدرن یكی از مهم ترین عناصری است كه پدیدارهای نوشتاری را جذاب…
فرانک آرتا: 30 روز به زمان رای‌گیری یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری مانده است و طبعا هر نامزدی قصد دارد از طریق تبلیغات، برنامه‌ها و نیات خود را در معرض قضاوت مردم قرار دهد. بدون شک ساخت «فیلم تبلیغاتی» گزینه مناسبی برای نمایش اقتدار نامزدها با‌توجه به برنامه‌هایشان در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است. اما بد نیست…
گاردین : به‌عنوان یک انسان هرکسی مسئولیتی شخصی دارد، بخشی از این مسئولیت شخصی بازمی‌گردد به اینکه حتی در بی‌اخلاق‌ترین دولت‌ها و نظام‌ها هم رعایت اخلاق شخصی می‌تواند نجات‌بخش انسان از سقوط در قعر و چاهی باشد که دولت‌های بی‌اخلاق برای ما حفر کرده‌اند. ما معمولا وقتی مسئولیت شخصی داریم انسان‌های شادتری هستیم، حالا گاهی…
اولین رمان فارسی را چه کسی و در چه سالی نوشته است؟ بدون شک پاسخ دقیقی برای این سئوال متصور نیست. اگرچه در برخی آثاری که به نحوی به تاریخ ادبیات ایران پرداخته اند، "سیاحتنامه ابراهیم بیگ" به عنوان اولین رمان فارسی معرفی شده است، اما با همان قاطعیت نیز می توان این ادعا را…
آیا «پروست» مطرود بود؟
شيما بهره‌مند
«مارسل پروست» و ترجمه اثر مهم او، «در جست‌وجوی زمان ازدست‌رفته» به زبان فارسی، در فضای ادبی ما به عنوان امری مساله‌زا دو دیدگاه متفاوت را برانگیخت. برخی مترجمان چون محمد قاضی، این اثر مدرن را ترجمه‌ناپذیر دانستند، مترجمانی چون مهدی سحابی، نیز بودند که این دیدگاه را «افسانه» خواندند: «اینها…
نمی توان در این واقعیت تردید که بازتاب پارهای از مضامین به خصوص وقتی شکل گسترده و همه گیر پیدا می کند (البته در مواقعی که عنصری گیشه پسند محسوب نمی شود) ناشی از حقایقی ست که در سطح جامعه جریان دارد؛ با این فرض پر بیراه نیست اگر پرداختن به مضمون خیانت تا این…