این گفتوگو و گفت‌وگویی دیگر که در ادامه خواهید خواند، از جمله گفتوگوهای کمتر خوانده شده احمد شاملو به شمار می آیند، برای پرداختن به شاملوی بزرگ بهانه و مناسبت مورد نیاز نیست، آنقدر سایهی حضورش برما ، زندگی ما و خلوتهایمان سنگین است که واژه مرگ در برابر او واقعا درمانده مینماید! اهمیت این…
بالاخره تصمیم گرفتم که هرچه زودتر تمدن و همهی ارزشهای کاذب آن را ترک گویم، از این دنیای حریص که یکسره رو به سوی نعمات مادی کرده است دوری جویم، و خود را به جزیرهای دورافتاده در اقیانوس آرام، به روی تخته سنگهای مرجانی، به کنار برکهای لاجوردی رنگ بکشانم. دلایلی که مرا به این…
این یادداشت در زمانی نوشته شده که صادق چوبک در قید حیات بود، نویسنده این مطلب، دکتر انور خامهای، سالهای سال در فضای فرهنگ و اندیشه (و البته سیاست!)حضور داشته و لااقل به عنوان یک ناظر با بسیاری چهرههای بزرگ ادبیات و فرهنگ این دیار از نزدیک مراوده داشته و از این منظر حرفهای جالب…
چی بگم از كجاش بگم٬ از ریتم خوب و خوشایندش بگم٬ از ساختار و شخصیت پردازی آن بگم. من كه منتقد نیستم. كارشناس ادبیات هم نیستم. بگذار مثل همون خانم هایی كه اوایل كتاب بهشون تیكه پروندی منم بگم قشنگه.
وقتی خط به خط كه میخونی لذت میبری و میخندی و گاهی قند تو دلت…
در روزهای سردی که آلودگی هوای تهران، همچون هزینههای زندگی سر به فلک گذاشته و به مرحله خطرناک رسیده، مهمترین اتفاق فضای سینمای کشور اکران «من مادر هستم» تازهترین ساخته فریدون جیرانیست که حواشی فراوان و موافق و مخالف بسیار داشته که برخی آن را تابع شرایط سیاسی زور میدانند و تسویه حسابهای جناحها و…
بعد از قریب به سه ماه تعطیلی ناخواسته، یاعلیگویان باز هم کرکرهی «مد و مه» را بالا زدهایم...، با این امید که باز آمدن «مد و مه»، خبر خوبی باشد برای آنها که در هوای ادبیات و هنر نفس میکشند. حکایت این غیبت ناخواسته هرچه بود، گذشت و تمام شد و مهم، باز آمدن بود…
رمان‌های من از یك نظر به كتابی واحد می‌مانند با چندین فصل: یك جای روشن و تمیز سرگذشت مكزیك است؛ مرگ آرتمیو كروز به زندگی یكی از آدم‌های این شهر می‌پردازد؛ پوست انداختن آن شهر و آن جامعه را نشان می‌دهد در تقابل با دنیا و دست و پنجه نرم كردن…
فیلیپ مارلو، کارآگاه خصوصی باهوش سری رمانهایی ریموند چندلر، به صورت یک آدم صریح و مورد پسند جامعهی مردانه و عادی به خواننده معرفی میشود. اما درون شخصیتپردازی چندلر از مارلو یک شکل پیچیده و نامشخص نهفته است و اغلب از کنایههای گزندهاش برای اجتناب از سؤالهای جدی خصوصی طفره میرود که ممکن است به…
کتابفروشی «بهمن»، ضلع جنوب غربی میدان ونک، یکی از بزرگترین کتابفروشیهای تهران، جلوی قفسههای ادبیات داستانی، پرفروشترین کتابها: 1- از پائولو کوئلیو متنفرم! ؛ 2- عامهپسند؛ 3- سووشون...، «از پائولو کوئلیو متنفرم!» از اسفند ماه سال پیش هر هفته پرفروشترین کتاب بوده...
ماجرا از اینجا آغاز شد که یکی از دوستان یوسف علیخانی چد هفته…
این گفتوگوی ایوان مافات با بیلی وایلدر با عنوان “در طبقهی چهارم استودیوی پارامونت” در کتاب “دنیای ریموند چندلر” (چاپ انتشارات ویدنفلد نیکلسن در 1977) چاپ شد و حاوی نکات کلیدی از فیلم غرامت مضاعف ساختهی وایلدر با فیلمنامهای از او و ریموند چندلر است و همانقدر جزئیات بسیاری از شخصیت چندلر را عیان میکند…
نام ریموند چندلر با ادبیات کارآگاهی عجین شده است. چندلر در کنار دشیل همت در ارتقای این نوع ادبی بسیار کوشید و نامش بر سر زبانها افتاد. در مقام فیلمنامهنویس چندلر با شاهکار بیلی وایلدر، غرامت مضاعف پا به عرصهی سینما گذاشت و پس از آن با موفقیت خواب بزرگ (هوارد هاکس) براساس رمانی از…
بیلی وایلدر، کارگردان بزرگ سینمای کلاسیک، میگوید از میان کسانی که در دوران فعالیت خود با آنها همکاری داشته، دونفر بودهاند که مدام دیگران در مورد آنها کنجکاوی کردهاند: مرلین مونرو و ریموند چندلر؛ به راستی چه شباهتی هست میان ستاره محبوبی چون مرلین مونرو (که در اوج دوران شهرت خود به زندگیاش پایان داد)…
شاهین مالت [The Maltese Falcon].
رمانی به قلم دَشیل هَمِت (1) (1894-1961) ، نویسنده امریکایی، که در 1930 منتشر شد. دوشیزه واندرلی (2) به دیدن کارآگاه سام اسپید (3) میآید و برای پیدا کردن خواهر جوانش، که به همراه شخصی به نام ترزبی (4) ناپدید شده است، دستمزد کلانی به او می‌پردازد. اما، همان شب…
حمید رضا امیدی سرور:
نزدیک به چهل سال پیش وقتی بهرام صادقی در گفتگویی اشاره کرد که در میان آثار ادبی بیش از همه به رمان‌های پلیسی علاقمند است، بسیاری از این حرف او متعجب شدند (احتمالا اگر گفته بود به آثار فاکنر یا آلن ربگریه - که تازه شناخته شده بود- خیلی علاقه دارد،…
بیشک اگر بخواهیم در میان پلیسی نویسان همهی دورانها تنها به تعداد انگشتان یک دست گزینش کنیم، دشیل همت یکی از آنها خواهد بود. سیمای افسانهای و دست نیافتنی و نقش تاثیر گذار او در سیر تاریخی ادبیات پلیسی، از یکسو مدیون ارتقای کیفی و ادبی ژانر پلیسی به عنوان یک محصول ادبیست (چنانکه بعضی…
آگاتا که از بچگی داستان تعریف کردن را دوست داشت، با خانواده کوچکش در یک شهر تفریحی انگلستان زندگی می‌کرد. دختر کوچولوی با استعداد دوستانش را دور هم جمع می‌کرد و ساعت‌ها برایشان قصه‌های عجیب و غریب تعریف می‌کرد. همین ذوق و علاقه‌اش باعث شد مادر بافرهنگ و کمالاتش به توانایی دخترش توجه کند، او…
ماري كلاريساميلر معروف به آگاتا كريستي در سال ۱۸۹۰ در ايالت دوون انگلستان متولد شد. پدرش يك آمريكايي با نام فردريك آلواميلر بود كه در سال ۱۸۸۶ با كلاريسا ميلر ازدواج كرده بود. كلاريسا دخترش ماري را از همان دوران كودكي تشويق به نوشتن مي كرد و همچنين ترتيبي اتخاذ كرد كه او تا سن…
شکی نیست که آرتورکنان دویل از معروف ترین نویسندگان ادبیات پلیسی و قهرمان آثار او شرلوک هلمز نیز یکی از معروفترین مخلوقات ادبی جهان محسوب میشود، در ایران نیز شرلوک هلمز در کنار هرکول پوارو و خانم مارپل به ترتیب معروفترین چهره های بر آمده از دنیای ادبیات محسوب میشوند. این شهرت از یکسو مدیون…
ادگار آلنپو، شاعر و نویسنده آمریکایی (1849-1809) با نوشتن داستان “قتلهای خیابان مورگ” که در آن فردی هوشیار از جنایتکاران و پلیس سبقت میگیرد، کارآگاه دوپین را خلق کرد: این شخصیت مورد توجه نویسندگان دیگر قرار گرفت و کمکم “سبک پلیسی” یا “ادبیات سیاه” شکل گرفت.
داستان پلیسی، بافتی معماگونه و مرموز دارد که معمولا…
ادگار آلن پو كه بزرگترین و در عین حال شوریده ترین شاعر آمریكایی به حساب میآید و داستان‌های پلیسی و ترسناك او در زمره برترینهای این ژانر ادبی شمرده میشود در سال ۱۸۰۹ در شهر بوستون آمریكا به دنیا آمد. پدر و مادرش در تئاتر از بازیگران دوره گرد بودند و یكساله بود كه پدرش…
متن زیر نوشته کوتاهیست در تعریف رمان پلیسی، به شکلی کلینگرانه و فرهنگنامهای، از این منظر که نوع پلیسی جنایی به عنوان یکی از گونههای رماننویسی دارای چه ویژگیهاییست. در ادامه نیز یادداشت کوتاهی خواهید خواند درباره رمان سیاه که در واقع نوع دگرگون شده رمان پلیسیست، و از نیمه نخست قرن بیستم توسط نویسندگان…
اغلب منتقدان بر این باورند که پدر رمان کارآگاهی «ادگارآلن پو»ست. اما ادبیات جناییکه داستان های کاراگاهی پو هم زیرمجموعهی آن قرار میگیرند، قدمتی طولانیتر دارند. برای فهم رویکردهای معاصر به جنایت و روایات جنایی ضروری است که مروری داشته باشیم گذرا به خاستگاه اصلی این ژانر. دروتی ال سایرس نویسنده آثار جنایی و خالق…
جرم و جنایت از روز نخست با زندگی نوع بشر عجین بوده، از همان هنگام که آدمیزاد پا بر روی این کره خاکی نهاد، قابیل از سر حسادت و یا رقابت برادرش هابیل را کشت و بعد سعی در پنهان کردن رد جنایت خود کرد، از همین رو تعجبآور نیست اگر تبار ادبیات جنایی و…
اولین اثرم یک مجموعه‌ی داستان بود، زیر عنوان «آتش خاموش» که در سال 1327 منشتر گردید. داستان‌های آن مجموعه خام؛ ناپخته و فاقد جهان‌بینی فلسفی و دید اجتماعی بود، چرا که فاقد تجربه‌ی کافی در این فن بودم.
مجموعه «شهری چون بهشت» یادگاری است از دوران سیاه اختناق و نموداری است از اجتماعی که در…
بگیر ترمه نقره دوز یا اطلس نوك سوزنی جابلقا، دوخته بودنش برای سربخاری شاه نشین حضرتی، می گی نه برای پاانداز قدوم مبارك ملوكانه، طاووس وار. كه تازه وقت پیری زینت دیوار سفیر سفراست؛ به ناز و تبختر. شازده چه می دانستند این طاووسك را چطوری بزرگ كردیم. ایشان كه از احوال اندرونی باخبر نبودند،…
تنها 32سال عمر کرد (1342-1310)، در بیست سالگی داستاننویسی را آغاز کرد و در بیست و پنج سالگی اولین و آخرین کتابش مجموعه داستان «خرگوشها» (1335) را منتشر کرد. این مجموعه داستان و آثار پراکندهای که در نشریات منتشر می‌کرد، از او سیمای نویسندهای مستعد و آیندهدار را در دههی سی و اوایل دههی چهل…
جمع شدن نویسندگان و شعرا در روزهای پایانی سال (اسفند ماه) رفته رفته دارد یک سنت میشود، سنتی حسنه(!) که پایهگذار و متولیاش فرزاد حسنی اهالی ادبیات است (اینطور نوشتم که یا آن یکی فرزاد حسنی که مجری تلوزیون است، اشتباه نشود) سال پیش در همین ایام بودکه تماس گرفت برای همین برنامه که قرار…
عزت الله انتظامی مرا برد به لالهزار قدیم. ماجرا از این قرار بود که در یک گفت‌وگویی که با انتظامی داشتم، قرار شد از اول لالهزار شروع کنیم و بیاییم تا بالا و انتظامی هم به تدریج درباره یک به یک تئاترها و سینماها حرف بزند، به میانه لالهزار که رسیدیم چشم‌های هردوی ما خیس…
پیش از اینکه اینترنت و فضای مجازی اینگونه همه گیرشود و امکانات ارتباطی بسیاری را در اختیار کاربران خود قرار دهد، اغلب مجلات صفحهای داشتند با عنوان پاسخ به خوانندگان؛ در این صفحات، پاسخگو(اغلب سردبیر یا دبیرتحریریه نشریه و..) به صورتی موجز و کوتاه به سوالاتی که از سوی خوانندگان مطرح میشد پاسخ میداد؛ سوالاتی…
این تک گویى به عنوان جلوهاى از همبستگى با واسلاوهاول، براى اجرا در فستیوال تئاتر آوینیون در 21 جولاى 1982 نوشته شده.
***
نویسنده وارد مىشود. پیراهن و شلوار به تن دارد. دستهاى نامهی پستى به همراهش است. مىنشیند، نامهها را یکى پس از دیگرى مرور مىکند؛ از یک مشت نامه، دو تاى مهّم…