رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

زنان علی دشتی / محسن حاجی پور

علی دشتی زنی نداشت – نه به اعتبار برگ های سجلی، که به گواه صفحات تاریخ- اما در سه جلد داستانی اش زنانی اختیار کرده همه فتان و فتنه! دل مشغولی اش در سراسر داستان ها، داستان واره ها و ناداستان ها؛ عقده و مسئله «زن» است

ادامه مطلب

نگاهی به اشعار مارگارت اتوود / ترانه جوانبخت

مارگارت اتوود شاعر کانادایی بیشتر از آن که شعر کلاسیک بسراید به نوشتن اشعار مدرن علاقه نشان داده است. اتوود در اشعارش تعداد سطرها را در بخش‌های مختلف تغییر داده است. اشعار او دارای تخیل و تصویر شاعرانه است.

ادامه مطلب

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل دوم)/ «درنگی بر سرشت و سویه های»/ جواد اسحاقیان

واقعیت، این است که منتقد ادبی، دانشجوی ادبیات (فارسی، انگلیسی و هر زبانی دیگر) و خواننده ی امروزی متون ادبی، نمی تواند در محدوده ی رویکردهای “نقد ادبی سنتی” به “خوانش متن” بپردازد و این متون و به ویژه ادبیات داستانی را، تجزیه و تحلیل، تفسیر و درک کند.

ادامه مطلب

جومپا لاهیری از تازه‌ترین اثرش می‌گوید؛ همیشه خود را در تبعید زبانی احساس کرده‌ام / ترجمه یلدا حقایق

یک دهه قبل نویسنده برنده پولیتزر خود را درچالش جدیِ یادگیری زبان ایتالیایی قرار داد. اکنون از او درمورد عشق‌اش به رُم، ترجمه از ایتالیایی و کارهای جدیدی به‌ زبان انگلیسی می‌شنویم.

ادامه مطلب

داستان جاسوسی، واقعیت جاسوسی / مرضیه عسگری

به‌نظر لرد بیدن پاول، بنیان‌گذار جنبش پیشاهنگی پسران، «زندگی هیجان‌انگیز یک جاسوس بهترین راه چاره برای کسانی است که از زندگی خسته شده‌اند.» بعید به‌نظر می‌رسد استخدام واقعی کسی برای جاسوسی به‌راحتی حرف‌زدن درباره‌ آن باشد،

ادامه مطلب

جان لوکاره و ادبیات جاسوسی / مرضیه لشکری

سال ۱۹۷۳ در بحبوحه‌‌‌‌‌ جنگ سرد، و بدگمان‌شدن به جاسوسی نفوذی در بالاترین رده‌‌‌‌‌های سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا. جورج اسمایلی معاون سابق بازنشسته توسط همکاران سابق خود برای تحقیق درمورد عامل نفوذی استخدام می‌‌‌‌‌شود

ادامه مطلب

ادبیات جاسوسی در گفتگو با جان لوکاره / قهرمانان قربانی شده

جان لوکاره (-۲۰۲۰ ۱۹۳۱) یکی از بزرگ‌ترین جاسوسی‌نویس‌های دنیا است. او با رمان «جاسوسی که از سردسیر آمد» به یکی از پرفروش‌ترین نویسنده‌های بین‌المللی تبدیل شد. پس از موفقیت این کتاب، سه‌گانه کارلا یا «جرج اسمایلی» را منتشر کرد که به شهرت بیشتر او دامن زد: «بندزن، جامه‌دوز، سرباز، جاسوس»، «پسر خوش‌نام مدرسه»، و «دارودسته…

ادامه مطلب

آلبر کامو: ماهیت شورش سیاسی / تری هوی/ مصطفی صداقت رستمی

اغلب اوقات مشاهده می­شود که مشخصۀ عصر مدرن ویژگی­هایی همچون کاهش اعتقاد به قدرت ماوراء طبیعی یا قانون برتری و همچنین دلسردی فزاینده از خرد علمی است که این دلسردی فزاینده به عنوان ابزاری برای تعریف شالودۀ اخلاقی زندگی سیاسی است

ادامه مطلب

عصر بی‌خردی / رابرت هریس، رمان‌نویس بریتانیایی، دربارۀ رمان جدیدش، وی-۲، می‌گوید

رابرت هریس قرنطینۀ خوبی را سپری کرده است. وقتی قرنطینه در اواخر ماه مارس شروع شد؛ او ۲۰ هزار کلمه در آخرین کتابش گنجانده بود، و وقتی به ماه ژوئن رسیدیم، رمانی کامل در دست داشت.

ادامه مطلب

ترجمه‌ و‌ ادبیات تطبیقی در گفت‌‌وگو با دکتر احمد کریمی‌حکاک / خویشاوندی زبان‌ها

‌ خاستگاه‌ ادبیات‌ تطبیقی‌ در فرانسه‌ و در دهه‌های آغازین‌ قرن‌ نوزدهم‌ ‌است؛ در انگلستان‌ هم‌ در میانۀ‌ قرن‌ نوزدهم‌ متیو آرنولد و هاچسون ‌پازنت‌ در‌این‌باره‌ قلم‌ زدند. در آلمان ‌هم گوته‌ از ادبیات‌ جهان‌ سخن‌ می‌گفت

ادامه مطلب

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل نخست)/ «نقد چیست و نقاد کیست؟»/ جواد اسحاقیان

“نقد” را در لغت، به معنی “بهین چیزی برگزیدن” و “نظر کردن در دراهم” تعریف کرده اند که به قول اهل زبان ” سَرِه را از ناسَره بازشناسند. معنی “عیب جویی” نیز ـ که از لوازم “به گزینی” است ـ ظاهرا ً هم از قدیم در اصل ِ کلمه، بوده است. به هر حال از…

ادامه مطلب

چرا کافکا می‌خواست با سوزاندن دست‌نوشته‌هایش فراموش شود؟ / مقاله‌ای از نوآم تیروش، ترجمه‌ پیمان چهرازی

شخصیت‌های اصلی کافکا در «محاکمه» و دیگر آثارش به‌خاطر فراموشی زجر می‌کشند، ولی گاهی فراموشی عملا امکان نجات را فراهم می‌کند.

ادامه مطلب

صدسالگی سیمین دانشور/ محسن آزموده

سیمین دانشور (۱۳۹۰-۱۳۰۰) شناخته شده‌ترین نویسنده زن در ادبیات جدید ایران است و رمان سووشون (۱۳۴۸)مهم‌ترین و اثرگذارترین کتاب او که تاکنون بیش از بیست بار به چاپ رسیده است، یعنی بیش از ۵۰۰ هزار نسخه از آن به فروش رفته

ادامه مطلب

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (پیشگفتار)/ «بوطیقای نو»/ جواد اسحاقیان

آنچه از این پس هر دو هفته یکبار برای نخستین بار در «مد و مه» خواهید خواند، حاصل دهه‌ها پژوهش، تألیف و تدریس جواد اسحاقیان در حوزه‌ی نقد و نظریه‌ی ادبی است که در «بنیاد فردوسی توس» در «مشهد» به عنوان «درس گفتار» تدریس می‌کرده است و در اینجا به صورت دنباله دار برای علاقمندان…

ادامه مطلب

به مناسبت اول اردیبهشت، روز سعدی / زبان زنده سعدی / شعیب خسروی

درست معلومم نیست از چه زمانی شعر سعدی را سهل و ممتنع گفته‌اند و آیا قبل از او شعر دیگرانی را چنین دانسته‌اند یا نه؟ آشکارترین خصلتی که با خوانش شعر او در ذهن نقش می‌بندد، همین است که خاطر را ملتذذ می‌کند

ادامه مطلب

نگاهی متفاوت به مرگ صادق هدایت؛ چرا خودکشی؟ / عبدالرحمن نجل‌رحیم

صادق هدایت، نویسنده معروف ایرانی، حداقل دو بار در فاصله زمانی طولانی، خودکشی کرد؛ یک‌‌بار که نتوانست خود را در رودخانه‌ای در پاریس غرق کند و به‌طور تصادفی توسط قایقرانی نجات پیدا کرد. بار دیگر که موفق شد با استنشاق گاز آشپزخانه آپارتمان کوچکی در پاریس به زندگی خود پایان دهد.

ادامه مطلب

شهریار مندنی پور از شهرزاد کٌشی تا عقرب کٍشی / نورالله نصرتی

«زمستان ۷۷ است، زمستان تر از آنچه اخوان ثالث در وصف آن سروده، چرا که از پی نفرین شده ترین پاییزها فرا رسیده با آذرماهی شرمگین و سیاهرو از قتل های زنجیره ای و به مسلخ رفتن مختاری و پوینده و مقتولان شناخته شده یا ناشناخته دیگر. چندی پیش ، وزارت فرهنگ و…

ادامه مطلب

زندگی و آثار گرت هوفمان / زیبایی‌شناسیِ نازیبایِ انسان / سادات حسینی‌خواه

گرت هوفمان متولد سال ۱۹۳۱ میلادی در لیمباخ است و در سال ۱۹۹۳ در اردینگ درگذشت. هوفمان در سال ۱۹۴۸ به لایپزیک نقل‌مکان کرد و آنجا در مدرسه زبان، زبان‌های انگلیسی و روسی را آموخت

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۶): «سه قطره خون» اثر صادق هدایت

«دیروز بود که اطاقم را جدا کردند، آیا همانطوریکه ناظم وعده داد من حالا بکلی معالجه شده‌ام و هفته دیگر آزاد خواهم شد؟ آیا ناخوش بوده‌ام؟ یکسال است، در تمام این مدت هر چه التماس می‌کردم کاغذ و قلم می‌خواستم بمن نمی‌دادند

ادامه مطلب

هفتادسالگی خودکشی صادق هدایت / انتحار کایروتیک صادق هدایت / علی محمد اسکندری جو

صادق هدایت هم نویسنده مرگ است و هم بازیگر آن؛ گویی او هر سال این تراژدی را صیقل می دهد. امروز من او را نه به خاطر نوآوری سبک ادبی و آثار زیبایش بلکه به سبب آن جسارت و شجاعتی می ستایم که چنین حماسی چشم در چشم “مرگ” کایروسی دارد. ما همه “آنگاه” می…

ادامه مطلب

داستان امروز (۵): «سالی یک روز در کوچه برلن» / نوشته میلاد میناکار

عناصر سینمای آندری تارکوفسکی(نشر مرکز ۱۳۹۳)، نگاهی به زندگی و آثار فیودور داستایفسکی (انتشارات ققنوس ۱۳۹۴)، لیرشاه(شکسپیر، بنگاه ترجمه و نشر پارسه ۱۳۹۵)، شب دوازدهم(شکسپیر، بنگاه ترجمه و نشر پارسه ۱۳۹۷)

ادامه مطلب

گفت‌وگویی با امبرتو اکو درباره نوشتن از ایده تا متن /تونی وورم / ترجمه: دانیال ایمانی

یک وقت‌هایی هم هست که لازم است هر آنچه دم دست داری، ببندی و در کشوی میز تحریرت بگذاری و ۱۵ روز خودت را مشغول کار دیگری کنی! و البته که این دلزدگی امری طبیعی است. بسیاری از نویسندگان اشاره می‌کنند که لحظه بحران طوری خود را می‌گستراند که هرگونه مفری را از مولف می‌گیرد.…

ادامه مطلب

آیا زندگی‌نامه می‌تواند هنر خشک بی‌پیرایه‌ی بکت را توضیح دهد؟ / ترجمه: پیمان چهرازی

در ۱۹۴۵، بعد از تجربه‌های سخت بکت، ابتدا در نهضت مقاومت فرانسه و مخفی‌شدن، و سپس دوره درمان در سَن-لو [در فرانسه]، آتشی درگرفت. ایده‌‌ای، خیلی نزدیک به ‌سبک و ‌سیاق دانته، روح نگهبان بکت، در ذهن‌ او جرقه زد که «آخرین نوار کراپ» برداشتی از آن را به ثبت می‌رساند که چندان پوشیده نیست

ادامه مطلب

بوف کور به سیاست ربطی ندارد / از افسانه تا واقعیتِ هدایت در گفت‌وگو با همایون کاتوزیان

اگر از پسِ یک قرن که از ادبیات مدرن ما می‌گذرد صادق هدایت همچنان مطرح‌ترین نویسنده ما است، یکی به این دلیل است که او آغاز نوعی گسست بوده است. آثار هدایت و تفکرات او گرچه در زمینه سیاسی و اجتماعی و فرهنگیِ زمانه‌اش شکل گرفته و به‌طبع از آن متأثر شده است، او هرگز…

ادامه مطلب

تکلیف ما دربرابر هدایت چیست؟/ فقدان ارزیابی انتقادی در گفت‌وگو با اکبر معصوم‌بیگی

'گفت‌وگو با اکبر معصوم‌بیگی درباره جهان پرتناقض هدایت و فقدان ارزیابی انتقادی از او مبارزترین کسان ستاینده هدایت بودند پیام حیدرقزوینی مهم‌ترین متن ادبی معاصر فارسی چند دهه پیش به شکل قاچاق به کشور وارد شد و هنوز هم همان انگ آغازین را بر پیشانی دارد. صادق هدایت به‌عنوان مهم‌ترین داستان‌نویس و روشنفکر معاصر ایران…

ادامه مطلب

گورسپاری رسمی؛ با مراد فرهادپور در درباره اشباح هدایت

قبل از هر چیز باید بگویم که من نه قصد دارم و نه صلاحیتش را که درباره ارزش ادبی آثار هدایت حرف بزنم… لیکن از آن‌رو درباره هدایت سخن می‌گویم که او صرفا یک نویسنده نیست، بلکه به‌نحوی سایه سنگین شبح و یا بهتر بگویم اشباحش هنوز بر دوش ما و بر دوش فرهنگ ما…

ادامه مطلب

این برای من مرگ یک نمایش است / گفتگو با پیتر بروک

«شکستن سنتِ کهن تئاترِ خوش پوش»، «برون رفت از پوسته جزیره منزوی انگلیسی»، «گشودگی نسبت به زبان‌های نوآفریده شده» و با همراهی ژان کلود کاریر «همه چیز را از صفر آغاز کردن در هندوستان». پیتر بروک، اسطوره کارگردانی تئاتر در آستانه ۹۶ سالگی با روزنامه لیبراسیون چاپ فرانسه گفت‌وگویی انجام داد که…

ادامه مطلب

اشیل و «پارسیان» / ترانه جوانبخت

نمایش‌نامه «پارسیان» نوشته اشیل یک نمایش‌نامه تاریخی است که نویسنده در آن به شرح جنگ ایرانیان و یونانیان پرداخته است اشیل شکست خشایار شاه ایران را به دلیل جوانی و بی‌تجربگی‌اش دانسته و شکست سنگین او از ارتش یونان را در این نمایش‌نامه آورده است.

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۵): «نقشبندان» نوشته هوشنگ گلشیری

«نقشبندان» از داستانهای دهه‌ی شصتی هوشنگ گلشیری است، داستانهایی که در اوج پختگی ادبی نوشت، زمانی که به واقع و به تعبیر خود او همان نهنگ ادبیات داستانی خرد ایران بود. به مناسبت زادروز او، ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶، این داستان را می خوانیم. به یاد داستان نویسی که از زمانه خود پیش افتاده…

ادامه مطلب