در آغاز کارم به عنوان یک منتقد برایم ماندگاری ادبی یک اثر در اولویت قرار نداشت اما حال که پیر شده ام و جامه ها پاره کرده ام تنها پرسشی که با آن مواجه هستم همین پرسش بنیادین است که آیا یک اثر ادبی از ماندگاری و دوام برخوردار خواهد بود؟
سلین «رمان سفر به انتهای شب» را در فاصله میان دو جنگ جهانی در ۱۹۳۲ منتشر کرد، تروتسکی که در آن زمان در تبعید به سر میبرد، نقدی بر آن نوشت. تروتسکی (۱۹۴۰-۱۸۷۹) در میان رهبران اکتبر تنها کسی بود که بهطور جدی به ادبیات علاقهمند بود و در جریان آثار ادبی قرار داشت. نقد…
«میمِسیس» یا «محاکات» (بازنمایی واقعیت در ادبیات غرب) نوشته اریش آورباخ از مهمترین آثاری است که در سال اخیر به فارسی منتشر شده. کتاب با مقدمههایی از تری ایگلتون و ادوارد سعید، و ترجمه مسعود شیربچه از سوی نشر نقش جهان منتشر شده است
دنیای سوررئال داستانهای سمیّه مکّیان، همواره اتکایی بیچونوچرا بر ذهنِ مغشوشِ شخصیتهای اصلیاش دارد. داستان برای او، پازلی با قطعههای ریزودرشت و ناهمگون است که مخاطب باید ذرهذره و با وسواس آنها را کنار هم بچیند. هر خطای جزیی در تحلیل دادههای قصه منجر به بازگشت به نقطه آغازین و از سرگرفتن دوباره بازیِ روایت…
از تو اجازه می خواهم که ابتدا شادی و خوشحالی ام را نشان دهم,خوشحالم که آزاد هستی و به تلاشت ادامه می دهی.البته تو همبستگی کاملی با زونا ﭘارا داری,همچنین از عملکرد ﭘوسی رایت کاملاً حمایت می کنم
بهعنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس میکند نمیتوانم به جهان از منظر نمایشنامهها، رمانها، اشعار و داستانهای روسی نپردازم، حتی در برههای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت میشود. بیشک با توجه به اقدامات وحشیانه روسها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…
نخبهکُشی
روسها چگونه به قتلِ نویسندگان، شاعران و روشنفکران خود دست میزنند؟
سمیه مهرگان
قرن بیستم قرنِ تبدیلِ «انسان» به «ناانسان» بود؛ آلمانهای نازی ملتهای دیگر را بهزیرِ یوغ خود میآوردند تا غرورِ کاذب را به نژادِ برترِ آریاییشان بدهند؛ برعکسِ نازیها، حکومتهای کمونیستی شوروی و چین، جدا از سرکوب ملتهای دیگر، در نابودی…
حقیقت، این است که من سالها پیش کتابی با عنوان “با بوطیقای نو در دارابنامه ی طُرسوسی” نوشته بودم که آن را در کلاس “رویکردهای نو در نقد ادبی یا “بوطیقای نو” در “بنیاد فردوسی توس” (مشهد) تدریس میکردم.
بهعنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس میکند نمیتوانم به جهان از منظر نمایشنامهها، رمانها، اشعار و داستانهای روسی نپردازم، حتی در برههای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت میشود. بیشک با توجه به اقدامات وحشیانه روسها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…
صدوبیست سال پیش، امیل زولا با نوشتن مقالهای تحتعنوان «من متهم میکنم»، اعتراض خود را به محاکمه غیرقانونی آلفرد دریفوس افسر یهودی ارتش فرانسه به اتهام خیانت ابراز داشت. زولا جزو اولین نویسندههایی بود که در تاریخ ادبیات جهان، در نقش یک کنشگر اجتماعیسیاسی ایفای نقش کرد تا جلوی اعدام یک انسان بیگناه گرفته شود
هنر را، در هر قالبش، نمایشی از زندگی خواندهاند اما نه تقلیدی از آن. زندگی همانند زبان مادری است؛ همه میپندارند که چون به آسانی آب خوردن به آن سخن میگویند پس آن را نیز میشناسند
داوود قلاجوری ازجمله آن مترجمان و اهالی قلمی است که به قدر شایستگیاش دیده نشده است. البته آنها که عاشق هنری میلرند، مخصوصا میلر خوانان واقعی که با جوهره واقعی آثار این نویسنده بزرگِ پرشورِ عاصی آشنا هستند، او را خوب میشناسند
این روزها جز خبر مرگ و ماتم اهل قلم، هیچ سخنی که نشانه شادی یا رونقِ کار این قشر باشد، نمیشنویم. آخرینش رضا براهنی بود که در ابتدای قرن جدید درگذشت.
روز گذشته مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر رضا براهنی شاعر، منتقد و داستاننویس ایرانی در شهر تورنتو کانادا و در یک روز سرد و ابری برگزار شد. شرکتکنندگان که سر در لاک خود داشتند به صدای ساناز فتحی، همسر براهنی گوش میدادند
رضا براهنی چهرهای چندوجهی در ادبیات ایران است. در درجه اول، روشنفکری پرتکاپو در یکی از متلاطمترین برهههای تاریخ معاصر به شمار میآید. مبارزی فعال که هم مسلح به مبانی نظری است و هم مجهز به صبغههای عملی
مرگِ براهنی، مرگِ کوچکی نیست! مرگِ هرکسی نیست! او را نه میتوان انکار کرد، و نه میتوان آثارش را رد کرد. او انکارناپذیر است. ماندگار است. نقش او با بیش از نیم قرن حضور در ادبیات و سیاست، بسیار برجسته، پررنگ، تاثیرگذار و جریانساز بود
رمان “از زن تا زمین” (۱۴۰۰) رمانی مباحثاتی (Polemic) است و در آن از ضرورت مبارزه برای حفظ محیط زیست در “گیلان”، مناسبات کارگری و کارفرمایی، مسائل فمینیستی (اعم از گونه های سوسیالیستی و رادیکالی)، مبارزه با تولیدات فرآورده های آرایشی و آوازه گری تولیدکنندگان برای فروش و تحمیل آن به مصرف کنندگان، خودفروشی…
سهگانه حماسی «خوابگردها» شاهکار هرمان بروخ و بهقول آلدوس هاکسلی، هرمان بروخ هنرنمایی بیعیب و نقصی دارد، و بهگفته میلان کوندرایکی از عالیترین رمانهای اروپایی را نوشته است.
هر کس روایت خود را از زندگی دارد چنانچه در قصه هم هر نویسنده روایت خود را از زندگی می سازد. اما سختی و مهابت آنگاه خواهد بود که خدایان روی زمین همین تصوری که خود از زندگی دارند به این نتیجه برسند که حقیقت محض همین است که آنها می شناسند
چه شد که انقلاب شد؟ آمریکا چه سهمی در تسریع روند انقلاب سال ۱۳۵۷ داشت؟ آیا شاه برای مقابله با انقلابیون تجهیزات ضدشورش در اختیار داشت یا نه؟ عوامل کمکاری گارد شاهنشاهی و ژنرالهای ارتش چه بود؟ آیا انقلاب صحنهگردانی داشت؟
با آن که به نظر میرسد رمان “غزال، آهوی باغ زعفرانیه” (۱۳۹۹) نخستین اثر نویسنده اش “شَرویندُخت ایازی” باشد، به باور من، “اتفاقی” در “رمان عاشقانه” (Romance Novel) به اعتبار “نوع ادبی” (Genre) و نیز رخدادی برجسته در “زبان” داستان عاشقانه است. و من که – از جمله داوران نهایی یک نهاد ادبی مستقل…
پیش از آنکه آن شب زمستانی دی ماه ۵۲ در تلویزیون ملی ایران ظاهر شود و چیزهایی در رد مارکسیسم و آنارشیسم و فاشیسم بگوید که به منزله اظهار ندامت تلقی شد تا مایه آزادیاش شود، و شد، چهره سرشناسی بود، هرچند یک چهره همواره جنجالی. شهرت خود را از راه قلم و بیشتر در…
پایان روزگار دوزخی
رضا براهنی شاعر، نویسنده و منتقد در ۸۶ سالگی در کانادا درگذشت
مونا رستا
داستاننویس و منتقد
قرن چهاردهم خورشیدی، نه در ساعت هفت و سه دقیقه و بیستوشش ثانیه از بیستونهمِ اسفندماهِ ۱۴۰۰، بلکه در پنجمین روز از فروردین ۱۴۰۱ به پایان رسید. درست در همان ساعت، دقیقه و ثانیهای که…
فریبا کلهر در عرصه ادبیات کودکان و نوجوانان، نامی چنان آشنا و معتبر است که نیازی به معرفی اش نباشد. کلهر نزد گروهی از مخاطبان خود، به «بانوی هزار قصه» معروف است و این حسن شهرت، گویای کارنامه پر برگ و بار و جایگاه ویژه او در این عرصه است
متن سخنرانی کوتاه “جواد اسحاقیان” منتقد ادبی و از اعضای داوران نهایی “جایزه ی مهرگان ادب” ومعرفی کوتاه دکتر “رضا براهنی” و اهدای “جایزه ی مهرگان ادب” به پاس “یک عمر تلاش در عرصه ی نوشتن” در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ در فرهنگسرای نیاوران در حضور همسرشان خانم “ساناز صحّتی” و سخنرانی کوتاه دخترشان خانم “الگا…
یرواند آبراهامیان در سال ۱۳۱۹ در خانوادهای ارمنیتبار در تهران زاده شد. او تحصیلات خود را در دانشگاه آکسفورد و کلمبیا در رشته تاریخ به پایان برد و پایاننامهاش پایه و اساس کتاب معروف «ایران بین دو انقلاب» را تشکیل میدهد. آبراهامیان سالها به عنوان پروفسور شاخص در کالج باروک دانشگاه نیویورک تدریس میکرد و…
رمان “معسومیت” نوشته ی “مصطفی مستور” تاکنون مورد چند داوری موافق و مخالف قرار گرفته است. آنان که به ستایش این رمان پرداخته اند، گویی برانگیخته شده اند که به نمایندگی از نویسنده، به “ارزش” هایی در رمان “مستور” اشاره کنند که در واقع، ندارد
در جوامعی که برای هر سوال فقط یک جواب وجود دارد، پناهگاه کسانی که می خواهند فکر کنند، نوشته های استعاره ای است. ایوان تورگنیف یکی از این افراد است. او یک رمان نویس روسی است که سال تولد و مرگش هم زمان با کارل مارکس است.
بی اغراق در همه عمر بر این باور بوده ام که بهترین هدیه همان کتاب است. به هر مناسبتی اگرکتابی به من هدیه داده شده خوشحالم کرده و اگر قرار بوده به کسی هدیه ای به رسم یاد بود بدهم، بهترین هدیه را همان کتاب دانسته ام؛ مگر آنکه منش شخصی و روش زندگیِ طرف…
بهروز وثوقی چنان که افتد و دانید، خیلی اهل مصاحبه نیست؛ نه این که نباشد، نمیخواهد حرف هایش را یک طوری بازگو کنند که نگفته است. گفتگو با او هم به مناسبت تولدش در اسفندماه است که گلهای بنفشه نوروزی او را به یاد آدم میاندازد که وطنش را توی قلبش نگه داشته، هم به…