بهعنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس میکند نمیتوانم به جهان از منظر نمایشنامهها، رمانها، اشعار و داستانهای روسی نپردازم، حتی در برههای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت میشود. بیشک با توجه به اقدامات وحشیانه روسها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…
صدوبیست سال پیش، امیل زولا با نوشتن مقالهای تحتعنوان «من متهم میکنم»، اعتراض خود را به محاکمه غیرقانونی آلفرد دریفوس افسر یهودی ارتش فرانسه به اتهام خیانت ابراز داشت. زولا جزو اولین نویسندههایی بود که در تاریخ ادبیات جهان، در نقش یک کنشگر اجتماعیسیاسی ایفای نقش کرد تا جلوی اعدام یک انسان بیگناه گرفته شود
هنر را، در هر قالبش، نمایشی از زندگی خواندهاند اما نه تقلیدی از آن. زندگی همانند زبان مادری است؛ همه میپندارند که چون به آسانی آب خوردن به آن سخن میگویند پس آن را نیز میشناسند
داوود قلاجوری ازجمله آن مترجمان و اهالی قلمی است که به قدر شایستگیاش دیده نشده است. البته آنها که عاشق هنری میلرند، مخصوصا میلر خوانان واقعی که با جوهره واقعی آثار این نویسنده بزرگِ پرشورِ عاصی آشنا هستند، او را خوب میشناسند
این روزها جز خبر مرگ و ماتم اهل قلم، هیچ سخنی که نشانه شادی یا رونقِ کار این قشر باشد، نمیشنویم. آخرینش رضا براهنی بود که در ابتدای قرن جدید درگذشت.
روز گذشته مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر رضا براهنی شاعر، منتقد و داستاننویس ایرانی در شهر تورنتو کانادا و در یک روز سرد و ابری برگزار شد. شرکتکنندگان که سر در لاک خود داشتند به صدای ساناز فتحی، همسر براهنی گوش میدادند
رضا براهنی چهرهای چندوجهی در ادبیات ایران است. در درجه اول، روشنفکری پرتکاپو در یکی از متلاطمترین برهههای تاریخ معاصر به شمار میآید. مبارزی فعال که هم مسلح به مبانی نظری است و هم مجهز به صبغههای عملی
مرگِ براهنی، مرگِ کوچکی نیست! مرگِ هرکسی نیست! او را نه میتوان انکار کرد، و نه میتوان آثارش را رد کرد. او انکارناپذیر است. ماندگار است. نقش او با بیش از نیم قرن حضور در ادبیات و سیاست، بسیار برجسته، پررنگ، تاثیرگذار و جریانساز بود
رمان “از زن تا زمین” (۱۴۰۰) رمانی مباحثاتی (Polemic) است و در آن از ضرورت مبارزه برای حفظ محیط زیست در “گیلان”، مناسبات کارگری و کارفرمایی، مسائل فمینیستی (اعم از گونه های سوسیالیستی و رادیکالی)، مبارزه با تولیدات فرآورده های آرایشی و آوازه گری تولیدکنندگان برای فروش و تحمیل آن به مصرف کنندگان، خودفروشی…
سهگانه حماسی «خوابگردها» شاهکار هرمان بروخ و بهقول آلدوس هاکسلی، هرمان بروخ هنرنمایی بیعیب و نقصی دارد، و بهگفته میلان کوندرایکی از عالیترین رمانهای اروپایی را نوشته است.
هر کس روایت خود را از زندگی دارد چنانچه در قصه هم هر نویسنده روایت خود را از زندگی می سازد. اما سختی و مهابت آنگاه خواهد بود که خدایان روی زمین همین تصوری که خود از زندگی دارند به این نتیجه برسند که حقیقت محض همین است که آنها می شناسند
چه شد که انقلاب شد؟ آمریکا چه سهمی در تسریع روند انقلاب سال ۱۳۵۷ داشت؟ آیا شاه برای مقابله با انقلابیون تجهیزات ضدشورش در اختیار داشت یا نه؟ عوامل کمکاری گارد شاهنشاهی و ژنرالهای ارتش چه بود؟ آیا انقلاب صحنهگردانی داشت؟
با آن که به نظر میرسد رمان “غزال، آهوی باغ زعفرانیه” (۱۳۹۹) نخستین اثر نویسنده اش “شَرویندُخت ایازی” باشد، به باور من، “اتفاقی” در “رمان عاشقانه” (Romance Novel) به اعتبار “نوع ادبی” (Genre) و نیز رخدادی برجسته در “زبان” داستان عاشقانه است. و من که – از جمله داوران نهایی یک نهاد ادبی مستقل…
پیش از آنکه آن شب زمستانی دی ماه ۵۲ در تلویزیون ملی ایران ظاهر شود و چیزهایی در رد مارکسیسم و آنارشیسم و فاشیسم بگوید که به منزله اظهار ندامت تلقی شد تا مایه آزادیاش شود، و شد، چهره سرشناسی بود، هرچند یک چهره همواره جنجالی. شهرت خود را از راه قلم و بیشتر در…
پایان روزگار دوزخی
رضا براهنی شاعر، نویسنده و منتقد در ۸۶ سالگی در کانادا درگذشت
مونا رستا
داستاننویس و منتقد
قرن چهاردهم خورشیدی، نه در ساعت هفت و سه دقیقه و بیستوشش ثانیه از بیستونهمِ اسفندماهِ ۱۴۰۰، بلکه در پنجمین روز از فروردین ۱۴۰۱ به پایان رسید. درست در همان ساعت، دقیقه و ثانیهای که…
فریبا کلهر در عرصه ادبیات کودکان و نوجوانان، نامی چنان آشنا و معتبر است که نیازی به معرفی اش نباشد. کلهر نزد گروهی از مخاطبان خود، به «بانوی هزار قصه» معروف است و این حسن شهرت، گویای کارنامه پر برگ و بار و جایگاه ویژه او در این عرصه است
متن سخنرانی کوتاه “جواد اسحاقیان” منتقد ادبی و از اعضای داوران نهایی “جایزه ی مهرگان ادب” ومعرفی کوتاه دکتر “رضا براهنی” و اهدای “جایزه ی مهرگان ادب” به پاس “یک عمر تلاش در عرصه ی نوشتن” در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ در فرهنگسرای نیاوران در حضور همسرشان خانم “ساناز صحّتی” و سخنرانی کوتاه دخترشان خانم “الگا…
یرواند آبراهامیان در سال ۱۳۱۹ در خانوادهای ارمنیتبار در تهران زاده شد. او تحصیلات خود را در دانشگاه آکسفورد و کلمبیا در رشته تاریخ به پایان برد و پایاننامهاش پایه و اساس کتاب معروف «ایران بین دو انقلاب» را تشکیل میدهد. آبراهامیان سالها به عنوان پروفسور شاخص در کالج باروک دانشگاه نیویورک تدریس میکرد و…
رمان “معسومیت” نوشته ی “مصطفی مستور” تاکنون مورد چند داوری موافق و مخالف قرار گرفته است. آنان که به ستایش این رمان پرداخته اند، گویی برانگیخته شده اند که به نمایندگی از نویسنده، به “ارزش” هایی در رمان “مستور” اشاره کنند که در واقع، ندارد
در جوامعی که برای هر سوال فقط یک جواب وجود دارد، پناهگاه کسانی که می خواهند فکر کنند، نوشته های استعاره ای است. ایوان تورگنیف یکی از این افراد است. او یک رمان نویس روسی است که سال تولد و مرگش هم زمان با کارل مارکس است.
بی اغراق در همه عمر بر این باور بوده ام که بهترین هدیه همان کتاب است. به هر مناسبتی اگرکتابی به من هدیه داده شده خوشحالم کرده و اگر قرار بوده به کسی هدیه ای به رسم یاد بود بدهم، بهترین هدیه را همان کتاب دانسته ام؛ مگر آنکه منش شخصی و روش زندگیِ طرف…
بهروز وثوقی چنان که افتد و دانید، خیلی اهل مصاحبه نیست؛ نه این که نباشد، نمیخواهد حرف هایش را یک طوری بازگو کنند که نگفته است. گفتگو با او هم به مناسبت تولدش در اسفندماه است که گلهای بنفشه نوروزی او را به یاد آدم میاندازد که وطنش را توی قلبش نگه داشته، هم به…
آشنا شدن با زندگی چهرههای مشهور، بخصوص زندگی کسانی که پس از دست و پنجه نرم کردن با مشکلات بسیار موفق به انجام کارهای بزرگی میشوند، همواره میتواند الهام بخش دیگران باشد
نخستین دیدار عاشقانه نورا بارناکل و جیمز جویس در ۱۶ ژوئن ۱۹۰۴ اتفاق افتاد؛ همان روزی که تمامِ رمان هفتصد صفحهای «اولیس» در آن میگذرد. هرچند نورا بعدها هم از خالقِ «اولیس» و خُلقش دلزده بود و هم به زبانِ خشن و مراوداتِ جنسیِ موجود در رمان، نقدهایی داشت؛ بااینحال نورا در جشنِ رونمایی کتاب…
شنیده بودم «اولیس» برترین رمان قرن بیستم است. شنیده بودم محال است بتوان آن را با آنهمه پیچیدگی زبانی ترجمه کرد. شنیده بودم بااینحال، سالها پیش در ایران ترجمه شده
یونان امروز که در شمار کشورهای فلاکت بار اتحادیه اروپاست، بابت “دیالوگ” یک سقراط به سقراط بدهکار است. این ملت دیگر نمی تواند به یونان باستان بنازد آنگاه که با قربانی کردن این اندیشمند، سقوط فرهنگی آن کشور متجلی شد
این روزها بسیاری از چهرههای هنری و ادبی جهان از جلمه شان پن و دیوید لینچ همصدا شدهاند تا صدای مردم اوکراین را به گوش جهانیان برسانند. آندری کورکوف بزرگترین نویسنده اوکراین نیز در این روزهای جنگی، کلاهخود بهسر کرده و در اوکراین مانده تا صدای مردم کشورش باشد
سایه سنگینِ قرن بیستم با خونبارترین جنگها و انقلابهایش هنوز بر جهان گسترده است. هنوز جهان روزهای سختی را میگذراند؛ روزهایی که دلِ هر انسانی را به درد میآورد که چگونه یکی از ماموران سابق کا.گ.ب که بیش از دو دهه بر صدرِ قدرت یک حکومتِ خودکامه در روسیه نشسته، جهان را با توهماتِ وحشتناکش…
برشت بهعنوان ماتریالیستی تمامعیار قبل از مرگ در نامه به همسرش درباره نحوه کفنودفن خود همه چیز را «مشخص» توضیح میدهد. او به هلنه میگوید پیش از آنکه به گورم بگذارید دشنهای به قلبم فرو کنید تا مبادا زنده باشم و دومین وصیت برشت آن بود که تابوتم را از پولاد محکم بسازید چون دلم…
اولین خبر تکاندهندهای که درباره یعقوب شنیدم سال ۱۳۸۵ بود. وقتی اکرم، همسر یعقوب با من تماس گرفت و گفت یعقوب به زندان افتاده. هنوز باور آن ماجرا برایم سخت است. اینکه نویسندهای را به خاطر رمانش به زندان بیاندازند